105
The Pahlavi texts of the Yasna Haptanghaiti,
Yasna XXXV—XLI (XLII) edited with all MSS. collated.
By L. H. Mills.
Yasna XXXV.*)
Praise to Ahura and the Immortals; the practice and propagation
of the Faith.
1 Aüharmazd^ aharüv aharäyih rat' yezbexünam* \man°
raiih pavan^ frärünih'']. AmeSdspendän'^**) hüxvatayän^"
i hüdehäkan'^^ yezbexünam^-.
2 Harvispgun zag t aharüvän'** sti''* yazöm'^ man'^^ (i)
menavadän''' man'-i6 (iy^ stih^".
3 pavan^ arzük''' i'^ av* zag saj^ir aharäyih [aväyast'^
j' val^ kär^ va kirfak' räi] ra'O arzük den t^^ Sapir*^*
2^5 mazdayastän'^ (or -yasnän) [aväyast''' i'^ av'^ den rät].
Subjective religion.
4 (II) [zöt'] Hümatän hüxtän hüvarstän man'- latamä'cr'
dahein azas^***) pavanic* zag^ i zagäi daheän [aeyaS latamä
va^ tamä'c nevakih azaä'']
5 zag i varzit' [vad^ kevan]^ (va) zagic l'" varzi-ait' [min
kevan fräz],
6 havam me'im giriftärj)" (sic) [aey av'- nafsä vebedünam-e'^
(or vaxdünam-e?); zagic l gabrä av gabrä barä'*] avaspärtär'^
(so) [va'^ kirfak' i pavan dät räs] cegön Sapir havam [aey
*) For a critical free rendering of the original see S. B. E. XXXI, pp. 281—291 (1887). A 2d Ed. of Y. IX with Orig. Av. text, Ner.'s sansk. and the Persian on plan of GS'ö'as will appear in 1905; tris. JRAS., 1901—04, etc.
**) So better than with the irrational ö {ameSö-) possibly ameS' spendäri .
*•*) See the azaS below; so better (though C.'s azaä is not conclusive, as he seldom or never has afaS); see Ner.'s "txdr eod'.
t) Mistaking the radical meaning.
106 Müh, The Pahlavi texts of the Yasna Haptanghaiti.
\ cegön pahrum''' av nafsa vebedünam- e'^*y] [{vacist biSam-
I riitig gövesn'^}].
I 7 {III) Av denä aetün adin kämak' yehabünam' aüharmazd'^
J man* aharäyih (i) nevak' [den*] ;
|i 8 aetün denä rnenömic^ va^ yemaJelünamic'' va varzömia^,
9 aey'am^ min aetän [ansütään] pavan künesn pährüm havät
1 bayen kolä II (dö) aocväri'-^ [aey mizd yehabünänd]".
The Care of the Herds.
10 {IV) «ägf i göspendän dahesn ' [mayä va västarg'^] va^ zag
I id i valäsän künesn vähtSt* (sic) [valäSän anäütään'^ i bayen
1 denä^ yazeSn'' kär i pährüm] farmäyeSn ,
i| 11 afään^ rämesn ia^ va västariu daheSn [va'" göspendän
l rämeäri va" aviblmlh''^],
I 12 manio'-^ vaäimmünäk [aeyaS aerpatistan'^^ kart''* yegavl-
i münet ] va'^ manii"' avaiimmünäk [aeyas lä kart' yegavimünet'''
|i oi^ä aetüri künesn aeyas btm'^ löit'-"] va^^ manic Salitäih-'^
va manii i^^ apätaxSahih^*.
'ii
f': XSaöra and his influence.
13 (F) Valic'^ av'^ valä i* hüxvatältüm^ (or '■'■-tiyätürri'f)
adln'^ xvatäyih'' min zag^ [amatam^ me'im aeyam'^ nevakih
azaä"]
14 yehabujnam' [benafsä] cäSam^ [av alsän aey barä
yehabünet ] va zagic i* vaxdünam-e^ {vebedünam-e i) [aey däreän
barä vebedünam-e'' {vaxdünam-e?)**)
15 av man aüharmazd va aSavahist'ii'' [{vaiist blSamrütlg^
göveän'^)].
Knowledge and propagation.
16 {VI) Aetün' zag i [kolä II (do)] zakar va nairik^ äkäs^
yehvünd äSkärak^;
17 - aetün zag alt' vehih [va* dm] va^ zagic {i)^ äkäslhä''
yehabünd [av aiSän^ aey barä iäSend va] var zendic^ zagäi
fräz^ av valä'" i zagäi äkäsenend";
18 valäSänii' zagäi aerpat' aetün^ ait * cegön zag^ varzend
[aey zag l häviSt vebedünyen^ valä'' me'im yal** vazlünyen^ va^^
zag l hävist' min alSän me'im" vazlünet''^^ aä'^ me'im lä
vazlünet' '*].
. ^ 19 ( VII) zag l Aüharmazd yazesn va niyäyeän aetün min
I zäg l leküm pährüm menöm',
II *) B. curiously -namam so regularly. Should we read vaxdünam-e?
' *') But Ner. has karomi.
k
MÜU, The Pahlavi texts of the Yasna Haptanghaiti. 107
20 zagic^ i* göspendän kär^ [aey min Icär i stih pähr^'
I göspendän^ pährüm menöm'''].
21 Aetün zag l leküm varzöm^ [den] fräzü^ äkäsenem^ [av*
aUän] (va) zag^ and' cand pavan tüvän xvästar havem^.
22 (VIII) Man'' pavan aharäyih aetün sardärih afaS^ pavan^
aJiaräythio värünth* [aey den pavan sardärih^ va värün yaxse-
mlnSt.
The other good (or "clean") creatures.
23 Katärcäi'' min aitan'^ [ansütään] man^ eiveSn(äö)mandih
[aetün cegön güft' [pährüm daheän pavan kolä II (dö) axvän*
(va,dist' biäämrütig göveSn*).
The propagation of the praises.
24 (1^) .öenä astüri min'^ saxun'^ göveSnlh («)* aüharmazd
[den i aüharmazd] pavan aharäyih menitärih i Sopir fräz
yemalelünam [pavan frärün am^ meneSnih^] ;
25 va^ lak adin'^ min valäSän patireSn ästeSnih wo* fräz* dax-
Sakih^ yehabünam [aey min ameSaspendän'*) mindavam i lak'
veS pattram^ va'' pavan daxSak'^ barä vebedünam-ec^ (so)].
26 (^) 'wtVi aharäyih aväkih [min aSavahiSt kädirri '■'■]**) va
zagii »^^ veh'^ meneSn i vaKman (or vahöman)'^* va zagic t
veh'^ xvatäylh [i^^ xSatraver],
27 stäyesn i lak' aüharmazd [ant^] min^ stayeSnäri me'im m*
milayä i lak! aüharmazd* [am^] min^ milayään"' me'im va^
yezeSn l lak'^ [am] min'" yazeSnän me'im" [(Yen'hyä (hardly
-Äf) hätäm'-'^ yazeSniglhä^^ blsämrütig göveSn'* (111-^111+ III
(IX) vaOst' va III gäs))'^^].
Yasna XXXVI.
YaSt dadigar hät'.'-
To Ahura and the Fire.
1 Aetün av hanä lak'^ ätaxS* pavan varzeän fraiüm barä
yehemtünem^ aüharmazd [^avan pährej' va^ Snäyenitärih,
2 pavan hanä'' laU gäsäri] pavan hanä l^ lak menavad
l*-" afzünig [cegön min din petäk!].
Warnings and rewards; the Fire.
3 Man'- av'"^ valä^ ahölglh* (so) [yehabünet^ aey pavan ätaxS^
anäkih vebedünyen''] zagii av valä^ ahölglh^***) yehabünet' [aey
zagic'^" pavan" valä'-'^ anäkih vebedünyen'-^].
*) So bettor than ameSö-.
*•) So hardly "kädmun" except as a derived form.
•••) Or ayvdaWi (?), so, not ayvMhl
108 Mills, The Pahlavi texts of the Yasna /Japtaiighüitt.
4 Pavan'* Jiüravüxmanih av vala gabrä pavan tüvän barä''
yehemtünet' ätaxS i aüharmazd,
5 pavan hüraväxmanih^ av'' valä* gabrä'' mari aS hurüväx-
manih aiaS^ va'' pavan niyäyesn-{aojmandih av vala J** niyrt-
yeän •{aO)mand'^ gabrä:*)
6 (//) pavan ioß-ic^ i* mas kär barä yehemtünet' [jiavan
pasäxt^ pavan tan l paaln'].
7 (IJT) Ätaxi* pavan zag i aüharmazd [äkos^**)] alt'***}
(sic) [pavan den aüharmaid] ra" pavan menavadigih'' akäs
ait' zag [aä* ait' amat aS pavan varahränih^ barä yetibünd"^
8 aßünig" ait\) [nafSä''^] vad'" amat av'* vala^f) i lak'
Sem cegon vlüist''^ (soft))-
The Fire approached.
9 (IV) Av valä' ataxS i Aüharmazd^ l lak'" pavan zag
i kolä II (dö) barä yehemtünlm* [aSyaS hlhr^ (sic) t* menavad
va'' sdh^ afaS laxvär yaxsenünam-e^].
10 Pavan iag l Saplr' meneSn av lak''^ pavan^ iag i* Sapir
tarsakahih^ [av lak'],
11 pavan iag i Saplr farzänakih av lak'*' pavantö küneSn va
göveSn barä yehemtür^m.
The Pire praised.
12 {V) NiyäyeSnmih'' (sic)ftt) [afam ävämenih^ (8ic)*t) lak'
aüharmaid [aiyam^ i äväm pavan lali yehvünät].
13 ( V) l\ivan harvisp'' hümat' av'^ lak' pavan harvisp'*
hüxt' av'^ lak'" va'' pavan harvisp'* hüvarSt' barä yehemtünam.
The Body of Ahura.
14 (VI) Neoak' hanä'- l" lak' kerp' afat' iag* min kerpan
nevedSneSn'^ yehabünam aüharmaid [aey bayen" gfhün yal yema-
lelünem'' aey kerp' hanä* l lak rtevaktar''^].
15 Denä' [rüväri] av iag^ l" röSänlh i* bälist' [vo' min'' iag
l pavan iaSm petäk' bälenenV],
•) Blunder, or reading "n«".
•*) Does this äkäs look back to the meaning "dünäk'ih" for maidat or is it an anticipation of the tranilation for vöi in which a form like vaeda was supposed to lurk the Avesta-pahlavi j (== i) is also tlio Pahlavi "d".
***) So curiously for abi herej see also 8 Nur. follows it in both places, t) Again for alii.
tt) Su better understood aa citation in Avesta charactora.
ttt) The 1st pl. term mistaken for the 2nd singular. Ner. natnaskäroi/a mätu.
•t) Ner. piaya mäm m. kila me rnai'a trai/ä b'iiyät.
MiUa, The Pahlavi text» of the Yama Haptaiighäiti. 109
16 taviii^ aey xvarxäet " güft' [aeyam rüvan ov'^'
xvarxSet' ^;äyaÄ;*' gehemtünät' '*] [{yenhya (hardly "yen'/tf ?)
hStäm yazeänlgihä'" aBvakih(ü)ämrütig''' göveän. (III HI (VI)
.va6tst''lll'gäs'^m-
Yasna XXXVII.
Yäät sadigar hät'
To Ahura and the Good Creation.
1 Latamä aetün yezbexünam " aüharmaid man göspend
yehabünt'^ va* aharäyihic yehabünt^ . •. afaä maya-i6" yehabünt'
va' aürvariu l sapir,
2 afaä^ röäanih yehäbünt'^ va bümio l'^ harvisp" avädih'-
[i bun "* ^* va bar'^].
8 (II) valä man xvatäylh'" va" maäih patas'^ afaä^-^ hüpä-
nakih"-o „zaä^'.
4 iag aßtün min yaätärän [l bayen denä gehän'] pavan pää-
rövesnih*) (sic) yeibexünam^ pavan [peäänpäyih^ (so)],
5 mari pavan göspend-(äö)mandih ketründ [valäääti yaätär*]
6 (III) iäg' l aetün man xvätät**) äem- va pavan dänä-
kih^***) döäit' yegavimünet * ^ aßunlglh yezbexünam.
7 valä man lanäkän'' tan va Jän ilveän afaä' yeibexünam^.
The FravaSis, A§a, Vah'man and the Law.
8 Valä num aharüvän fraväJiar iakarän va" nairigän'"
[nevakih" afaä'^] yezbexünam''^
9 (IV) Ääavahiit [ahxiräylh] aetüri i' pährüm yaiöm-.
10 [aäavahist'''] i' neväk'* l^ afiünig l" amarg,
11 t" röäan [tan i* valä] man harvisp'^ avädih [nevakih
aiaä'"];
12 (V) iagio V veh meneänlh- [i* vah'man (? vahöman)] yeibexü-
nam*, va'' iagio veh xvaiäyih' [xäatraver],
1'3 va' iagii i äaplr^ den vo'* iagio l äapir* sardärih [lumr-
vadat'''] va" amer dat^} va' iagio'* i veh^ döisar'" (sic)tt) böndag"
meneänlh [i'- spendarmat]. [(Yen'hyä hardly -Ag)^* hätäjn yaeeä-
niglhä'* aevakih(ä)-ämrütig'^ gövesn (III-\-11 [ (= VI) vaiist'
lavätä III gäs)].
*) A form of this meaning was probably seen in tlie tarminatioD »o,
erroneously.
**) Ahuiryä so rendered. Is it xvatii/ä?
* ) N. B. mazdii rendered dönäkih. Ner. nutitäjnänatayä, t) Better amer'dat tban amerödat.
tt) I» thi» döitar false for gö-iar = fecrati, fee referred to "pas", and "rat" rendered by "sar".
110 Müls, The Pahlam texts of the Yasna Haptanghäüi.
Yasna XXXVIII.
YaSt cahärüm kät'
To Ahura's yna's; the waters.
1 Denä damig levätä vagdän aetün yezbexünam\
2 man länä bürtär va^ man-iti" lale* vagd aüharmaid [aey
lale nafSä].
3 min aharäyih aväkih^ min asavahiSt' kädim'"*) (so) pavan
kämak'' V valäsän yezbexünam^,
4 (II) amat pavan afzüv.'^ äyüzänd'" va" pürseän i'^ bön¬
dag menesnih [aey iag minttavatnpürsänd'^ l'* leküm'^ aßünig'-"
yehvünät" , va''^ Ii''-' böndctg meneänih yehvünät].
5 zag i Sapir tarsagahih' [pavan valäSän am yehabünet^]
va* zag sapir xvähesn [xvästak'].
6 Va" zag i Sapir aßüri' va^ iag i sapir fräz väfrigänih
va" zag i sapir'" pärend" yezbexünam'-.
7 (III) mayä aetün yezbexünam' mafkairlt{iS)^ yazesn*
l [{? paSnäi^)**) pavan aürvar rri c'im yegavimünet' miväh"{?)] va' zag' i h^bva{nt{iS)^ i^ girän taieän zagii i'" fraväi-iarihö)" [i väränig''%
8 va' zag i ahuräniS- [armest' va vähig^ va* avärigic^ mayä{c)"
V anämcastig^] va" iag'" i ahurahyä'^' [i Söisar] va'^ iag l
havaparihäö'" [miSag'*] i hüvatarglh'^, leküm [amän yehabünet'
aey män nam'" bayen tan röväk' yehvünät'],
9 h-v-g-i-akih'***) (sic) ars^ va^ hüSnäyeSnih* [aey män xüih^
min tan barä yätünät'"] va' iag i* bayen kolä II (do?) axväri
kämak'" [miSgd'" (so)],
10 {IV) astün leküm man äapir [havet' atän'^] aüharmazd
Sem^ yehabünt'*
11 i veh^ dehäk"] va'' man'^-aS" av'" leküm yehabünt pavan
valäään leküm yezbexünam".
12 afam pavan valäään'- franämät''^f) (so) afam pavan valäään
niyäyeSnenät' ^ (so) afam pavan valäsän ävämenät' (so).
13 (V) Mayä* leküm" iag'' i aiiS leküm [xuyük'^(?)] va" zag
i mätreS'" (so) va" leküm [mayä'^ i'^ bayen hambandeSnih i
zakarän'* va'^ vagdän'" töxm] va" iag i agenyäo'^ [xün'"]
va'^" zag' i^' daryöS--^däyak^^ [ävänitär-* mayä baytn^'' püs-
tfen'26],
14 za^ ' vispöpaitiS^ iag l* güft [mayä i pavan^ aürvarän"
va' asn i* aürvar pataS vaxSi-alt'"] vd"' iag i psJirüm" va
*) So better than kädmun.
**) = parinäi (?), is omitted by B (Pt-J-4).
**) Is it hü-aik-lh (?); »ee ars. or h-ü-g-zh -j- terminal -alähi t) Or fravämenät' ; Ner. prakäsayämi.
Mills, The Pahlavi texts of the Yasna Haptanghäüi. HI
nevaktar [mayä t'* töxmak''^ «'* min'^ aürvar] aetün' av'"
leküm man Saplr havet" rät' [havam'^],
15 man pavan dirang' bäzäiS^ (sic) yezrünyen^ bayen zag* ^
I qehän*) (?) tati barä" pavan yütt' -daheSnih'' va yült'-göveSnih
iäg" mätarö jltayd [Sir"] [(yen'hyä (hardly -Äp) hätäm yaieS-
niglha^" aevaklk(ä)ämrütig" göveSn (Ill-j-II {= V) vactst
III gasy"^.
Yasna XXXIX.
YaSt pancüm hät'.
To the Soul of the Herds, etc.
1 Latamä aetün yezbexünam'- mari'^ iag t göspemdäri ruvän ^
(va)' tan'*** (sic) [xayäy***) yehabünt' [aüharmaid],
2 va iag i lanäkän rüvän ^ va" pasülgänH man lanä zlveSn'
xvästär^ havand [nevakih aS yehoibünt],
8 valäSänic' i'' lalc^ [va^ zag i arteStär] valäSän va* man
havand [västryöS^ aS yehabünt" '].
4 (//) daitigän'ic^ i" asvärän'" man'^' rüvän asän yeibe-
xünam'^.
5 zag i aharüväri rüväri aetüri yezbexünam' aey* zätagänid^
zakarän* va natrikän'to^,
6 man vaMSän' Sapir-den [havand pavan aevak-ratakih^] va"
vänitär havand [arteStär'"] va" vtnaein''^ havand'^ [västryöS
va'* Saplr gabrä havand asravan!].
To the August Immortais.
7 {III) iäg^ latamä^ aetün yeibexünam* saplr [iakar] ae^
va" zag' l^ Saplr [voyd] {va) iagäl" amesaspendän ■\).
8 man afzünig' havand^ va^ amarg va^ hamäi* zlvandlg'^
va hamäi süt ,
9 mari pavan vaHmari (? vahömanf\)) ketründ [pavan frä¬
rünlh'] va manic aetün [vah'man {vahöman ■\-\)) o^^ftt) yez¬
bexünam].
Adorations rationally offered.
10 {IV) eegön' lak' pavan zag l kolä II {dö) [mindavam'^ l
menavadän" va stih] aüharmaid meneSn havih [aey mindavam*
*) Is it zag i ään tan' ? so more rationally ; Ner. om.
**) tan, or xayä, belongs in the gloss.
***) Or aS; Ner. tam.
t) Better ameS&spendän, than ameSö-.
tt) Should this be vah'mani; the ö is hardly rational ttt) hardly xayä.
1 5
112 Mills, The Pahlavi texts of the Yasna Haptarighaiti.
t lak * yal menesn'^] va'' goveSn havih va' dah&Sn'^ havih [aey
mindavam'* yal gövesn va daheSn havih} va'" varzesn havih i
Saplr" [yehabünt ''^],
11 aetün' iag av lak yehabünam^ [benafsix\ va aetün* cäsam
[av' alSän aey barä yehabünt'^] va" aetün lak' pavan yätü-
neSri'^"*) [va" amat bayen gehän '^ yal'-^ '* yätünam'^ va yal
vailünam] yezbexünam.
12 Afam aetün niyäyeSnenih (sic)**) afam aetüri ävämenih'
(sic)**) lak' aüharmaid [aeyam äväm pavan lak' yehvünät'].
[{va6ist' biSämrütig" göveän')*].
Approaches with sacred associations.
13 (F) Pavan sapir oeveäih^ [l^ amat lak' V' xveä hävem'] va"*
xveä-röve&nih [amät pavan" xveäih I lak''" yegavlmünem"],
14 pavan iag i saplr tarsakahih av laic barä yehemtünam,
15 iva) pavan' iag' i' äapir' sardärih' [amat' sardärih pavan
frärünih vebedünam-P] (va) pavan zag I äapir böndag* meneä¬
nih [amat mindavam^ böndag" menesnihä' vebedünam-e^]. (Yen'¬
hyä***) hätäm yaieänigihä'" biäämrütig" göveäti {IIIII {V)
vajisi III gäs"))].
Yasna XL
Yaät äaäüm hät'.
Prayers for Coadjutors. Fidelity and its Reward.
1 Amat täri bayen iag I axvän - aetün" me'im yekabünänl*
aüharmazd masih böndagih* , pavan kartärih" [amät' iag min¬
davam vebedünäni^ va yemalelünänl" zUän'" masih va" bön¬
dagih pataä" petäktar yehvünät']
2 rät' [haväm] av'" hanä i läk' xrat''* pänaklh'^ (sic) [av
den i'" lak "] min iag amatam me'im [aeyam nevakih min zag],
3 man mizd av manigän' fräz yehabünih'''' zag av denigän
[aväyat' yehabünt'*] aüharmaid,
4 {II) va iag l valä^ iag av'^ lanä yehabünih' pavanic denä
axvän pavanic {zag i) menavadän,
5 aey aetün pavan zag i aetün me'im yehemtünem^
6 av" hanä l lak' hamxäklh [hamkartärihi&^"] l" akaräyi- hii'^ va'" hamäi'* vad av visp' [vad'^ tan l'" pasin'].
*) A curious freedom or a curious blunder for 02^, which occurs elsewhere.
**) Mistaking -mahi for -ahi.
") Iiardly yen'he.
Müls, The Pahlavi texts of the Yasna Haptanghaiti. 113
The desired Persons.
7 (III) Yehabünih' am aetün zag I- gabrään^ aüharmazd*
[häviStän I gabrään I aerpatän'*] l^ aharüvän i aharäyih
kämak" [va zag (<) aerpatäri
g amatSän äyäbänd"*) (sic, or äxezänd?) [ojn'°] av" zag l
der yehemtünesn'"**) {va) afzün [{av) tart i paslri] pavan zag
j'3 stavar [pavan kär] hamxäk [yehvünänd* (so)'*].
9 Av' lanä zag i' [lanä] rämenitär [yehabüm'h^].
10 {IV) aetün pavan" nafsä va* aetün värün ^ va" aetün
hamxäk atn***) havai [aey am yehvünät'],
11 amatsän äxezäni * (or äyäbäni) aetüri pavan zag l" leküm
aetün'" havat (sic) aüharmazd aharüv va räst' [havat] pavan
ist rät'" [havat pavan xvästak'^]. [(yen'hyä (hardly yenhe)
hätäm yazeSnlglhä'" aevakih{ä)ämrütig'* gövesn {IUI {IV)
vactst' i III gäs'^))l
Yasna XLI,
YaSt haf tüm hät'.
Ahura as King, as Life and as Rewarder.
1 StäyeSn va- vaxdüneSn" (sic) va* niyäyesn av aüharmazd
va^ asavahiSt'ic,
2 yehabünam vd' nafsä^ va" cäsam'" [av alSän'"] va'^
zagic'" nevedam'* [pavan güft'].
3 {II) icigiü l' Saplr xvatäylh^ i" lak' aüharmazd barä äyä-
benl* hamäi° vad av visp .
4 iäg" l Saplr xvatäi (? -tiyä)' lak av lanä man zakar va
nälrlg'* (so?) [havem"] at'" (?) pätdxSahenet'"f).
5 bayen kolä II {dö) axväri alt än'- hüdehäktüm'".
6 {III) [amät] hüfirmänih' l lak [aey- firmän i" lak'* yedrü-
nänl*] va afzün^ [aey mindavam V lak afzäyenl^ afat yazeSn
min aharäyih aväkih yehabünäni" [aeyat min aSavahiSt' kädim'"*
(so) yal yazänl"].
Life in the two worlds from Ahura.
7 Aetün' min lak' lanä' tan ' va" Jän havät * [aey män'^
apagayfhyä (hardly -fA??)tt) al yehvünät'].
*) Can we read äxezäni or äyäbäni and yehabünäni against Ner. wlio
reads -ändi The rendering is of course chaos as a translation.
**) yehemtünein seems to translate the syllable -gai\
***) Was this am havät occasioned by the term -am af haxerauml t) Better simply pnt'xsahenet or pata', than tho awkward and irrational
"Ö" in patöxs:
tt) A. had begun to write "yä" in -yehyä, but cancelled to the other form.
Bd. LIX. 8
r
114 Mills, The Pahlavi texts of the Yasna Haptanghaiti.
8 bayen zag i" kolä II {do) axvän aitän"' hü-dehäktüm" [valä"
yehabünih'"] [{vaZist' biSämrütig göveän')'"].
The contest for salvation.
9 {IV) Arzänigenlh am' [pavan mizd pätdaheän] afam
ieneän'enih* aüharmazd.
10 Lak' pavan rämenitärih" pavan hanä* i der yehemtüneä-
nih^*) (sic) [pavan tan i pasin] xvästär pavan hanä i lak'
[pavan den i lak'"] va amavand' yehvünäni^.
A Gladdening besought.
11 Rämenitärih lak' av lanä pavan der yehemtüneänlh l' Jän'
bayen altän" hüdehäktüm* [amäri! yehabünih^.
12 {V) amat av hanä i lale stäyitärih'' va mänsarigih' aühar¬
mazd.
13 me'im^ yehemtünäni"**) va'" xürsand***) haväni" va"-
mekadlünänl'"***) [aey'* and'^ aey barä patiräni'" va" xür- sandihä yal vebedünäni'^]***).
i
The Reward. '
14 ae mizd' av manigän fräz yehäbünih^ [za^ i deri av
denigän [aväyat' yehabünt'] aüharmaid" [{vaiist blsämrütig
göveän'")],
15 ( VI) zag i valä* av'^ lanä yehabünih" pavanic denä axvän
va' pavanii {i) menavadän ;
16 aey aetün pavan zag l" aetün me'im yehemtünem'".
I
The eternal Sovereignty as guardian. I
17 av hanä'^" I lak' sardärlh va" aharäylhii'^^ hamäi vad
av visp'" [{yaieänigihä'* aevakih{ä)ämrütig'-^ göveän. hümata-
näm biSämrütig göveän'^ '". yaß-ä ahü vairyö ia&rüäämrütig 1
göveän'". aäem vohü sriäämrütig göveän)]. Pavan yaät' i afiär
i IIII-\-III {VII) hat' i aharüv" i aharäyih'-^ rat' yezbexü¬
nam. {VII)''" [(yen'hyä (hardly yenhe) hätäm yaieänigihä^'
aevakih{ä)ämrütig gövesn')]. ,
. I
*) Seeing a form of i (ae) = "to go ' in the term.
**) So for aög-Q).
***; See the first personals in Ner.
Ill
Mäls, The Fahlavi texts of the Yasna Haptanghaiti. 115
Yasna XLII (in s. b. e. xxxi).
{avarväralc i haft' hüt' yast' yazeSnlgY
Appendix to the Haptanghaiti.
To the August Immortals, and to the chief sacred objects.
18 {I) Yazöm- leküm man'' amesaspendän"*) [havet* va"
pavan yaSt' V haft hät'^ hamdahesnih.
19 zagii' I- avän xän" yazöm* va zagic I avän vatarg yez¬
bexünam^.
20 va' eagia^ i" räsän* yült'-rövesnih yezbexünäm^ va" zagic
i'l räsän ^ hamraseSnlh yezbexünam.
21 (//) va'^ giria'^ l avtaüln^ yezbexünam" va varie l* av
daheän'^ yezbexünam".
22 va' afzünlgid i* j'ürdägän'" yazöm* va^ pänak'ic l brinkar"
yezbexünam' "**).
23 aüharmazdiH' zartüSt'ü:'' yazöm'' va" teralcic l* * albürz
yezbexünam" (III)' va damlgic va asmän ^ yezbexünam";
24 va vät iä l Sikuft''***) i aüharmazd-dät' yezbexünam- va"
terale ic t albürz yazöm".
25 va" bümic* va" har visp'^ avädih yazöm".
26 zag l Saplr meneSn vah'man [(? vahöman)-\-) va'' aharüvän
rüvän iö yezbexünam^,
27 väsic l' pancah-sad'' varän yazöm" [aey* mähi rä yemale¬
lünet*] ;
28 va^ xamräHc l" aharüv yazöm man yegavimünet' miyän'
zrayah^ i faräxükart' ;
29 zrayah^ l" faräxükart' yazöm'".
30 {VI) IJörnic' l zargön i buland'' yazöm";
81 hömich l* fräSm'^ l freh-dätär" l' gehän yazöm^;
32 höm l düräöS yazöm".
83 {VI) zagic' i avän'' fräz tacesnih yazöm- va zagic'^ l väyän
fräz - fraväyeSnlh' yazöm".
The Priesthood.
34 zag* l* asravanän laxvär^ yehemtüneSnih" yazöm'',
35 man sätünänd^ min" rahlk pavan aharäyih xväheSnih'^
av matä.
The Amesas.
86 Harvisp ii'-'- ameSaspendän'" yezbexünam'* [Yen'hyä
hätäm'^ {man min altän yazesnlglhä'" aevakih{ä)ämrütlg"
göveSn'"^).
*) So better tban ameiö-sp. . . **) The hurricane.
***) B (Pt 4) om. va mitr' yazat'.
116
Oalmiqarä in den syrischen Wörterbüchem.
Von Eberhard Nestle.
Nach dem Martyrium der Stratonice und des Seleucus sollen
die beiden in ein Grab bei Cyzicus geworfen werden, wo 15 Leichen
im August einen so verpestenden Dunst verbreiten, daß man sich
ihm kaum nähern kann. Darum befiehlt der Richter, man solle
4 Nachtwächter nehmen, solle Schwämme mit Riechstoff füllen
nrT'i TiTSI N'i)5''73bpT ,,\md qalmtqärä von starkem Geruch' und
sie sollen mit Tüchern auf die Nasen dieser Nachtwächter gebunden
werden.
Das Wort NipiWbp ist im Thesaurus syriacus nur für diese
Stelle gebucht: Act. Mart. II, 103 [= ed. Bedjan 4, 13] und erklärt:
puteus gradatus, puteus cum scala qua ad aquam descen-
ditur . . . E nXlfice^ formatur, et forte sit KhfiawiQiov.
Dies ist allerdings die Erklärung von Bar Ali und Bar Bahlul
(p. 1793, wo von Duval auf 1790,9, Nnp"')3''bp , verviriesen wird,
welche Form mit nach b im Thesaurus fehlt). Daß diese Be¬
deutung hier rein nicht paßt, liegt auf der Hand. Es wird eine
Ableitung von calamus (aromaticus) , nicht von climax vorliegen.
Assemani übersetzte : Vespillones, qui spongiis odore perfusis muniti,
adpositisque ad nares strophiolis beatos Martyres in cryptam infer-
rent, übergeht also das Wort.
Die Deutung der syrischen Lexikographen steht auch schon
bei Castle-Michaelis p. 800, ohne Belegstelle. Brockelmann hat das
Wort ohne Bedeutungsangabe mit einem Fragezeichen.
Das Wort findet sich p. 106 = Bedjan p. 66 ein zweitesmal.
Bedjan gibt hier aus der Londoner Hds. 12174 die Variante
Nn-iTpbp, die der Thesaurus mit der Vokalisierung K'n'^isbp auch aus
einer Oxforder Hds. anführt. In den von Gismondi herausgegebenen
Carmina selecta ex Libro Paradisus Eden des Ebed-jesu (Beryti
1888), bei dem das Wort nach den syrischen Lexikographen auch
vorkommt, habe ich es nicht gefunden. Neugriechische Wörter¬
bücher, die etwa Aufschluß geben könnten, sind mir nicht zur Hand.
1 5 *
