• Keine Ergebnisse gefunden

M E T R O R R I I A G IA GRAVIDARUM.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Aktie "M E T R O R R I I A G IA GRAVIDARUM."

Copied!
79
0
0

Wird geladen.... (Jetzt Volltext ansehen)

Volltext

(1)

D E

M E T R O R R I I A G I A G R A V I D A R U M .

«UAM

C O N S E N 8 U E T A U C T O R I T A T E .. AM*

P L I S S I M I M E D I C O R U M O R D I N I S

U M V E R S I T A T E CAESAREA LITERARUM DORPATENSI,

V

T G H A D U M

DOCTORIS MEDICEV ,

RITE ADIP18CATIR, j

LOCO CONSUETO PUBUCE DEFBlfD&C

A U C T O R N

£ i t * a t > i n t 0 S t i i f j m e t ,

CUROSUS.

DORPATI LIVONORUM.

T Y P I S J. C. S C II l K X M V X N I, T V P O G R A P H I A C A D E M I C I .

MDCCOXXXIV.

(2)

I H P R I M A T U S

haec diajsrtatio, ea tamen conditione, ut rjuum pri- mum typia excusa fuerit, quinque ejus «xempla colle- gio explorandis libria constitut» iradantur.-

Dorpati Livon. die I. m . Maiji a. M D C C C X X . X . I V .

' D n . HENH. RATHKE,

Ord. MLed., h. t, Decanus.

(3)

V I R O

C L A R I S S I M O , D O C T I S S I M O , FAUTORI BEISBVOLO,

P E T R O D B O C R E L ,

JtBDICWAB JST CHIRVROIAB DOCTOlll , A CoySlLIIS STATVS ROSSICIS, QRDISIS ST. JWNAE 3KCVK-

PAB 81 ST. ITLjLVlXIRI QVARTAB CLASSIS BQUITI i

(4)

V I R O

D O C T I S S I M O , E X P E R I E N T I S S I M O ,

CAR. CHRIST. SCHIEMAININ,

XBDICItfJS MT CBISVROIAE DOCTORI, PLVRIMJR, SOCIBTAT. DOCT. SODAL.

(5)

H O C O P U S C U L U M

P I O G R O T O Q U E A N I M O

O F P E R T

A U C T O R .

(6)

um forson h u m n n i c o r p o r i s o r g a u o n m a - g i s , q u a m u t e r u s , a d s a n g u i n i s p r o f l u v i a p r o - p e u s u m e i t , c u m yel i n sanis feminis sangUis p e c u l i a r i r a t i o n e a d e u m t e n d a t , et q u o v i s m e n - se a b u u d a n t i a m s u a m p e r e u m e m o v e r e v i d e a - tur. H a n c v i a m , q n a m s i n g u l i s m e n s i b u s i n i r e u a t u r a s a n g u i n e m a d s u e f e c i t , i l l e a e g r e r e l i n - q u i t , q u a r e inter g r a v i d i t a t e m q u o q u e t e m p o r e s o l i t o e u m v i a v e t e r i a d i n t e r n u m u t e r i c a V u m i m p e t u m f a c e r e v i d e m u s ; a c p a r v o t a n t u m m o - d o a d j u m e n t o , q u o d partim i n t e r n i s , partim e x - ternis v i r i b u s p r a e b e r i potest,\ o p u s eat a d Viatn' n u n c m e m b r a n a H u n t e r i et p l a c e n t a c l a u s a m v i s i b i a p e r i e n d a m , et h a c r a t i o n e v e t u s " i t e r a d u t e r i c a v u m p t r f i c i e n d u m .

Itaqtte e o ipso t e m p o r e , q u o a l i a s menses fluere s o l e n t , o m t i i a c o n g e s t i o n i s a d u t e r u m s y m p t o m a t a o r i r i v i d e m u s , et m e t r o r r h a g i a e a p u d g r a v i d a s , saltem p r i m i s g r a v i d i t a t i s m e n -

• i b u s , t u n c i m p r i m i s f a c i l l i m e e x i s t u n t ; et per- s a e p e fortasse g r a v i d i t a s c u m m e t r o r r h a g i a j u n - c t a e s t , m u l i e r e et m e d i c i s i g n o r a n t i b u s , ita ut e u m s o l i t u m fluxunt m e n s t r u u m esse a r b i t r e n t u r .

(7)

— 8 —

S e d s a n g u i u i s p r o f l u v i u m e j u s m o d i m e t r o r r h a g i - a m i n t e r g r a v i d i t a t e m s i m u l c u m a b o r l u c o u - j u n c t a m m a g n a c u m p r o b a b i l i t a t e h a b e r e pos- s u m u s , u b i a p u d m n l i e r e s s a u a s , c o i t u m e x e r - c e n t e s , menstrua s e m e l n o n i n c o n a p e c t u m v e - n e r u n t , et j a m m e n s e a l t e r o n o n s i n e s u s p i c i o - n e , p o t e n t i a m n o c e n t e m i n c o r p u s e g i s s e , s a u - g u i n i s p r o f l u v i u m c u m v e h e m e n t i a q u a d a m , l u m - bis et v e n t r e d o l e n t i b u s , e x o r i t u r , q u o i n c a s u foetus c u m i n t e g u m e n t i s s u i s , q u i a m o l l i a et m i n i m a s u n t , a s a n g u i n i s c o a g u l i s d i s c e r n i n o n potest * ) . P r a e t e r e a v e r o , p o t e n t i i s n o x i i s i n g r a v i d a m a g e n t i b u s , q u o l i b e t g r a v i d i t a t i s tem- p o r e m e t r a r r h o g i a e o r i r i p o s s u n t , et q u o d i u t i - u s m u l i e r j a m g r a v i d a e s t , e o g r a v i o r e s et p e - r i c u l o s i o r e » e a e esse solent.

M e t r o r r h a g i a m g r a v i d a r u m a p p e l l a m u s s a n - g u i n i s effusioueui e x u t e r i v a s i s , j a m m i n o r e m , j a m m a j o r e m , tum l e n t i o r e m , t u m v e h e m e n t i o - r e m , q u a e effusio t e m p o r i s s p a t i o , i n t e r c o n c e p - t i o n e m et p a r t u m s i t o , i n t r a r e potest * * ) .

H i c s a n g u i s effusus v e r o a u t p e r v a g i n a m e x t r i n s e c u s i u c o h s p e c m m v e u i t , q u a e m e t r o r -

*) cf. Petri Frantii, Epitome Ibr. V.' p. 3i5, '*) Sanguini» profluvia ante conceptionis fecun-

dae temput pertinet ad menorrhoeam vitiosam (Haase l. c. I. $. ijt5,- Eeil l. c III. §, uo.), quae vero pott momentum incipientis partus intrant, referenda tunt ad tanguinit fluxus inter partum vel post eum oriente». Quare metrorrhagias, quae abortum non antecedunt, sed, quod haud raro fit, eum sequuntur, hic non respiciemus, quia mulier tum jam non appeUanda est gravida.

(8)

r h a g i a g r a v i d a r u m a p e r t a v o c a t u r , a u t proptei v a r i a i m p e d i m e n t a p e r uteri o r i t i c i u m et v a g i - n a m efftuere et ita sensibus nostris se o s t e n d e r e u e q u i t , s e d e x p a r t e v e l o m n i n o i n u t e r i c a v o inclusu»> restat, q u a r a t i o n e m e t r o r r h a g i a o c c u l t a s e u i u t e r n a formatur.

In m e t r o r r h a g i i s g r a v i d a r u m d e s c r i b e n d i s , m e t r o r r h a g i a s , q u a e p r i o r e g r a v i d i t a t i s d i m i d o o r i u n t u r , a b i i s q u a e a l t e r o d i m i d i o l o c u m h a - b e n t , s e p a r e m u s necesse e s t , c u m p a r t i m d i v e r - sis cansis p r o d u c a n t u r , p a r t i m v e r o e t i a m s y m - p t o m a t i b u s , g r a v i t a t e et c u r a ipsa m a x i m e dif- i e r a n t .

Metrorfhagia, quae priore graviditatis dimidio locum habef.

I n q u a v i s m e t r o r r h a g i a a p u d m u l i e r e m gra»

v i d a m ( e x c e p t o c a s u r a r o , u b i i l l a e s i e potest fluxtit m e n s t r u u s , v i d . i n f r a ) r u m p a n t u r u e c e s s e est v a s a , q u a e p l a c e n t a m v e l m e m b r a n a m d e c i * d u a m H u n t e r i c u m i n t e f n a u t e r i superficie c o n - j u n g u n t .

N o n r a r o p l u r e s d i e s , v e l n o n n u l l a s m o d o h o r a s , m o r b u m h u n c v a r i a s y m p t o m a t a s i r e p r o - d r o m i a n t e c e d u n t ; sed s a e p e e t i a m , s i m u l a c v i s n o x i a i n f e m i n a m e g i t , statim s i n e p r o d r o - m i s , i l l e e x o r i t u r . P r i o r c a s u s s a e p e o c c u r r i t i n m e t r o r r h a g i i s , q u a e m a g i s e c a u s i s i n t e r n i s , p r a e - c i p u e u t e r i v i t i i s , p e n d e n t , posterior c o n t r a , s i u t e r u s m e c b a n i c a v e l d y n a m i c a r a t i o n e v e h e - m e u t e r infestatus est. S e d e t i a m s i n e l a e s i o n e e j u s m o d i , m e t r o r r h a g i a sine p r o d r o m i s , q u i n m u - l i e r e n e s c i e n t e , e x i s t e r e p o t e s t , q u o d praesertirn a l t e r o g r a v i d i t a t i s d i m i d i o s a e p e tiere solet.

(9)

1 0 —

M e t r o r r h a g i a i g i l u r d i v e r s i s s i m a r a t i o n e i u - t r a r e potosl. A e g r o t a e eonmis e x p e r g i s c i t et se

« a n g u i n e p r o r s u s m a d e f a c t a m et perfusam r e p e - r i t ; a l v u m d e p o n e r e v e l l o t i u m e m i t t e r e c o g i - t u r , et h o c facto m i r a b u u d a v i d e t d i m i d i u i n l a s a n u m s a n g u i n e i m p l e t u m ; t e r r o r e s u b i t o i l l a afficitur e t statim m e t r o r r h a g i a v e h e m e u t i s s i m a o b o r i t u r .

Si v e r o m e t r o r r h a g i a m p r o d r o m i a n t e c e - d u n t , h i porissimum i n t r a r e s o l e n t :

H o r r i p i l a t i o et h o r r o r totius c o r p o r i s et c a - l o r s u b s e q u e n s , e x t r e n i i t a t u m f r i g u s , . l a s s i t u d o q u a e d a m , g r a v i t a s , v e r t i g o , c e p h a l a l g i a , l u m b o - r u m et v e n t r i s d o l o i e s n o n q u i d e m c o n t i n u i sed s a e p e r e c u r r e n t e e , m o t u s r e p e n t i n u s i n ute- rr>, d o l o r v e l pressus i u a l i q u o Jocq e j u s , spa- stica m e r i c o n t r a c t i o , a n x l e t a » , p a l p i t a t i o c o r d i s , a n i n i i d e l i q u i a , r e s p i r a n d i difficultates e( a l i a s y m p t o m a t a s p a s m o d i c a , p u l s u s a c c e l e r a t i , o r i s aiccitas, sitis, a p p e t i t u s d e f i c i e n s , u a u s e a , . r u c t u s , e t a d e o v o m i t u s , t e n e s m u s , d y s u r i a . H i p r o d r o - m i . p a r t i m e c a u s i s j n e t r o r i h a g i a m g i g u e n t i b u s p e n d e n t . T n n c s e q u i t u r h a e m o r r h a g i a i p s a , san- g u i n e i n t e r d u m s t i l l a n t e , i n t e r d u m f l u m i n i s i n - i t a r p r o r u e u t e , i l a ut i n t r a b r e v i s s i m u m t e m p o - ris s p a t i u m c o r et o m n i a v a s a p a e n e o m n i u o e v a c u e n t u r * ) . S a n g u i * j a m p r o r s u s fluidu» p r o - v e r r i t , q u o d p r a e s e r t i m i n m e t r o r r h a g i i s v e h e - mentissimis fit, j a m a p p a r e t i n m a j o r i b u s m i u o - r i b u s v e g l o m e r i b u s , s a e p e ut c o a g u l u m c u t a n e - u m c u m « a n g u i n e fiuido m i x t u m , q u o d e p m a -

•) Dict. de sc. med. Tome XXXIII. art. Me~

trorrhagie. p. 3o4.

(10)

gis fit, q u o t a r d i u s t n e t r o r r h a g i a p r o e e d i t . Si ]>arte8 g r n i t a l e s e x p l o r a s , v a g i n a m p l e r u m q u e m u l t o s a n g u i n e c o a g u l a t o refertam i n v e n i s , ute- r i o r i r i c i u m s a e p e p a u l o i n f e r i u s s i t u m , q u a n i p a r e s t , j a m m a g i s m k i u s v e m o l l e et a p e r t u m , iia ut f a c i l e i l l u d a m p l i l i c a r e et i i o n n u l l o s d i g i t o s i u uteri c a v u m i n t r o d u c e r e possis * ) ; j a m e c o n - t r a r i e d u r u m et firmius c l a u s u m r ita ut m a x i - m a m e i i n f e r r e s v i m , e t i a m s i u n u m m o d o d i g i - tum i n u t e r i c a v u m i u d u c e r e v e l l e s . H a e m o r r - h a g i a n u n c b r e v i s s i m u m t e m p u s p e r d u r a t et post h o r a s n o n n u l l a s p r o r s u s d e s i u i t , n u n c m u l - tas p e r h e b d o m a d e s et l e v i s s i m i s , e x c a u s i s , q u i u e t i a m , ut s a l t e m v i d e t u r , o m n i n o p e r se f a c i l e r e i t e r a m r , et h a c r a t i o u e m a t r e m s i n i u l c u m i u - f a n t e d e b i l i t a t . N o n r a r o a e g r o t a d o l o r e m o b - t u s u m v e l p r e s s u m a l i q u o u t e r i l o c o p e r c i p i t , s a n g u i n e u t e r i i u t e r n a m f a c i e m i r r i t a n t e s u b d o - l o r i b n s c o n t r a c t i o n e s ejus e x i s t a n t , d o l o r u m a d p a r t u m s i m i l i b u s , q u a a i p s a e p l a c e n t a m e t i a m m a g i s « e p a r a n t , e o q u e m e t r o r r h a g i a m s a e p e a u - g e n t , c u m o v u i u m h u m o r e r e p l e t u m , v e l foetus q U o q u e , p e r f e c t a e u t e r i c o n t r a c t i o n i i m p e d i m e n t o sit. H a e c p h a e n o m e n a p e r d u r a n t , d o n e c , q u i d - q u i d u t e r u s c o n t i n e t , e x p u i s u m sit, t u m d e t m i m s a n g u i s p r o f l u e r e d e s i n i t . A t t a m e n n o n d e s u n t e x e m p l a , i n q u i b u s , q n a m q u a m m e t r o r r h a g i a e m a j o r i s m o m e n t i l o c u m h a b u e r a n t , m u l i e r ta- m e n n o n a b o r t a est, sed f o e t u m u s q u e a d j u s t u m p a r t u s t e m p u s s e r v a v i t .

•) Orificium uteri jam maturiue in secunda vel tertia sanguinie effusione magnopere amplia- tum apparere potest, quod interdum contra ne post pluree quidem efluaione» fit.

(11)

Metrorrhagia, quae altero graviditatis dimidio intrat.

S a n g u i n i s p r o f l u v i a q u i d e m e t i a m h o c g r a - v i d i t a t i s t e m p o r e e x i i s d e m u t e r i l o c i s , i i s d e m c a u s i s a r i t e g r e s s i s , a t q u e e a d e m r a t i o n e e x i s t e r e p o s s u n t , q u i b u s p r i o r e ejns d i m i d i o n i m i r u m d i s r u p t i s v a s i s , q u a e p l a c e u t a m i n f u n d o u t e r i s i t a m , v e l o v u l i i n t e g u m e n t a , c u m i n t e r n a u t e r i f a c i e c o n j u n g u n t ; e o t a m e n d i s c r i m i n e , q u o d m e t r o r r h a g i a e h o c t e m p o r e f a c i l e v e h e m e n t i o r e s et p e r i c u l o s i o r e s fiunt, q u a m a n t e a , q u i a n u n c i u m e u v a s o r u m u t e r i n o r u m m u l t o m a g i s a m p l i - ficatum est. S e d l o n g e p l u r i m a e m e t r o r r h a g i a e h o c t e m p o t e intrantes e o n i t u n t u r , q u o d p l a c e n - ta n o n i n p a r t e s u p e r i o r e u t e r i , ut i n statu n o r - ttiali, s e d e m h a b e t , s e d c o n t r a n o r m a m m a g i s m i n u s v e p r o p e c o n t r a r i u m finem, u t e r i e x i t u t n a f f i x a , et q u i d e m c o l l o v e l ipso o r i f i c i o u t e r i i n - serta est. Si v e r o p l a c e n t a u t e r i o r i f i c i o i m p o - sita e s t , i l l u d j a m o t n n i n o et u n d i q u e a e q u a l i - l e r o b t e g i t , et tuin p l a c e n t a p r a e v i a c e n t r i c a v o - c a t u r , i a m e x p a r t e t a n t u m u t e r i orificio se i n - s e r u i t , q u o i n c a s u p l a c e n t a p r a e r i a e x c e u t r i c a a p p e l l a t u r * ) .

*) Medici antiqui prorsus falsa de placentae praeviae origine opinabantur. Placentam enim prius ad normam in uteri fundo sitam fuisse credebant, sed hinc separatam deci- disse et tum cum inferiore uten parte concre- fisse, partumque tantummodo transitu infan- ti» prorsus impedito retardari. (Burns p. 6g8.

Dict. d. sc. med) Giffard et Levret fere pri-

(12)

H a e c p l a c e n t a e s e d e s p r i m o ' g r a v i d i t a t i s t e m p o r e c o g n o s c i o m n i n o n o n potest ( R i c h t e r , B u r u s ) , serius v e r o c o n j i c i t u r e r a t i o n e , q u a m e - t r o r r h a g i a e o r i r i et d e c u r r e r e s o l e n t , «ed a c c u - rata t a n t u m e x p l o r a t i o n e , i t a e a m sitam e s s e , c e r - te i n v e n i t u r .

S u b m e n s e m s e x t u m d e m u m , u t e r i g r a y i d i c o l l u m et o r i f i c i u m e x c o l i et a m p l i f i c a r i i n c i - p i u n t . Y a s a ejus n u n c h i s l o c i s q u o q u e a m p l i - a n t u r , et p a r i e t e s , q u i o r i f i c i u m u t e r i i n t e r n u m et c o l l u m f o r m a n t , j a m m a g i s m a g i s q u e a l t e r a b a l t e r o r e m o v e n t u r . I n t e r u u m c o l l i c a v u m i n d i e s a m b i t u crescit, et p a r i e t e s i l l u d i n c l u d e n t e s , q u o r u m a n e r a l t e r i a d p e r p e n d i c u l u m o p p o s i - tus erat, p a u l a t i m s u r s u m se v e r t u n t , u s q u e d u m a m b o s i m u l u n a m l i n e a m a r c u s i n s t a r c u r v a t a m e f f i c i u n t , et h a c r a t i o u e c o l l i c a v u m c u m c o r - p o r i s c a v o sensim confiatur. S i m u l o r i f i c i u m u t e r i i n t e r n u m orificio e j u s e x l e r n o n e c e s s a r i o m a g i s m a g i s q u e a d m o v e t u r , d o n e c t a n d e m u l t i -

mi Juerunt, gui statuerunt, placentam non descendere, sed statim ab initio supra ipsum uteri orijicium affiixam esse. Levret itaque dicit: „Je m'engag* a prouver: tmo que le placenta s'implante quelque fois sur la cir- conference de Vorifice de la matrice, c'est-a- dire, sur celui qui du col va joindre Vinte- rieur de ce viscere et non sur celui qui re- garde de la vagin,' sdo. Qu'en ce cas la perte de sang est inevitable dans les drrniers

tems de la grossesse- 3tio. Qu'il n'y a pas de voye pluS sure pour reniedier a cet acci- dent urgent que de faire Vaccouchement force.

L'art des Accouchamens p.- 343.

(13)

— 1 4 —

m o g r a v i d i t a t i » t c m p o r e p r o r s u s c o n f l t t u n t , et u u n c a m b o c o n j u n c t a d o l o r i b u s a d p a r t u m p a u - l a t i m se a u g e r e et a m p l i f i c a r e student.

. D u m i g i t u r h i c p a r i e t e s a l t e r a b a l t e r o r e - c e d u n t , q u o d b r e v i a n t e p a r t u m e x p a r t e foetus c a p i t e p r e m e n t e e t i a m a u g e t u r , p l a c e n t a eos c o n - j u n g e n s , si i n u t e r i c o l l o v e l orificio s e d e m su- a m h a b e a t , u n d i q u e v e l l a t u r et t r a h a t u r n e c e s s e est, d o u e c t a n d e m e o l o c o , q u o m i u i m e firmiter c u m u t e r o c o h a e r e a t , a b e o s e j u n g a t u r , q u o v a - sa c o n j u n g e n t i a r u m p a n t u r , et j i o c m o d o m e t r o r r - h a g i a e x i s t a t . F a c i l e i n t e l l i g i t u r m e t r o r r h a g i a m , q u o a c c u r a t i u s p l a c e n t a i n u t e r i oriflcio i n s i d e - at, eo p r i u s o r i t u r a m esse et e o l a r g i o r e m f o r e . Y i d e m u s h i c p l a c e n t a m s e p a r a r i a b u t e r i c o l l o v e l orificio r a t i o n e e i p r o r s u s o p p o s i t a , q u a se- j u n g i t u r a f u n d o . D u m , si p l a c e n t a i u f u n d o sita est, q u a e v i s c o n t r a c t i o s a n g u i n i s p r o f l u v i u m m i n u i t , p l a n e c o u t r a r i u m v i d e m u s , si p l a c e n t a i n i n f e r i o r e u t e r i p a r i e i n s i d e t , n a m h o c i n c a - t u q u a e v i s c o n t r a c t i o m e t r o r r h a g i a m a l i q u a n t o a u g e t .

H a e m e t r o r r h a g i a e i n e v i i a b i l e s , q u a s p l a - c e n t a p r a e v i a a d d u c i o p o r t e t , s i v e p r i u s s i v e se- r i u s o r i u n t u r , a u t s u b d o l o r i b u s h e b e t i b u s , d e - b i t i b u s , d o l o r u m a d p a r t u m s i m i l i b u s , a u t o m - l i i u o s i n e i l l i s , a e g r o t a p l a n e n e s c i e n t e , fluere i n c i p i u n t . P r i m u s a c c e s s u s h a r u m m e t r o r r h a g i - a r u m e x m o r e n o n m a g n i m o m e n t i e s t , ita ut s a n g u i s n a t u r a et arte f a c i l e s i s t a t u r , et m u l i e i r e i t e r a t i o n e m h u j u s m a l i n o n m e t u a t . S e d p a u - c i s , o c t o f e r e v e l d e c e m d i e b u s p o s t * ) , v e l p e r

*) P. Franl ^ e. p 3iy.

(14)

~ 1 5

se v e l m i n i m a e x c a m a o c c a s i o n a l i m e t r o r r h a - g i a d e n u o p x o r i t u r , q u a e q u i d e m r u r s u s d e s i n i t , sed s u b i n d e , s e m p e r v i g o r e et v e h e m e n t i a a u c - t i s , r e c u r r i t , u s q u e d u m i l l a e s u b g r a v i d i t a l i s finem v e r e t e r r i b i l e s fiunt, a e g r o t a m m i r u m i n m o d u m d e b i l i t a n t , v e l i m p e t u e j u s m o d i m o r t e m subitarteum e i i n f e r u n t . Q u o m a g i s uteri c o l . l u m et o r i f i c i u m e v o l v u n i u r , eo fortius s e m p e r s a n g u i u i s p r o t l u v i u m r e i t e r a t u r , d o n e c t a n d e m i n t e r p a r i e n d u m o r i f i c i u m uteri se a p e r i r e et a m p l i f i c a r e i n c i p i t , m a j o r a q u o q u e v a s a v l r u m - p u n t u r et m e t r o r r h a g i a , uisi ars q u a m c e l e r r i m e a u x i l i u m aflerat, m a t r e m et foetum n e c a t . Si partes g e n i t a l e s e x p l o r a s , h i c q u o q u e i n v e n i s totam v a g i n a m s a n g u i u e c o a g u l a t o r e p l e i a m , o r i f i c i u m u t e r i , si n o n d u m a p e r t u m e s t , q u o d p r i o r e t e m p o r e p o s t e r i o r i s d i m i d i i g r a v i d i t a t i s n o n d u m esse s o l e t , crassius *) et p a u l o m o l l i u s tactu est, q u a m i n f e m i n a g r a v i d a s a n a , p l e r u m - q u e v e r o o r i f i c i u m u t e r i e x t e m u m r e p e r i s satis a p e r t u m , m i n u s v e r o o r i f i c i u m ejus i n t e r n u m ; u t e r i c o l l u m i n t e r u t r u m q u e orificium p r a e t e r l i o r m a m l a t u m est **) a t q u e i n e o v e l post o r i - ficium i u t e r n u m p l a c e n t a m ut c o r p u s m o l l e , s p o n g i o s u m e t , si s u r s u m d i g i t o p r e m i t u r , s a n - g u i n e m e m i t t e n s , tactu p e y c i p i s l o c o v e l a m e n t o - r u m o v i g l a b r o r u m et t e n s o r u m . Q u o v i s d o l o r e a d p a r t u m o r i f i c i u m u t e r i a d h u c satis c l a u s u m p a u l o m a g i s a p e r i t u r , et s a u g u i n i s I l u m e u t r a n -

*) John Burns Handbuch der Geburtshulfe, aus dem Mngl. von Kilian Bd. I. p. 54g. Heidel- berg und Leipzig i8aj.

*) Hichter specielle Thtrapie Bd. I. p. 6a8. Ber- lin t8tS.

(15)

sire sinit. Si p l a c e n t a p r a e v i a m a x i m e e x c e u - trica e s t , v e l t a n t u m m o d o c o l l o inserta e s t , i n e x p l o r a t i o n e e a m tum d e m u m s e n t i s , si d i g i t u m p a u l o c u r v a t u m q u a m a l t i s s i m e et l a t u s v e r s u s i t i d u c i s . A e g r o t a t a m e n p l a c e n t a m t a n g i o m i u u o n o n sentit. C a v e n d u m est, n e s a u g u i n i s c o a g u - l u m p r o p l a c e n t a h a b e a m u s , i u q u e m e r r o r e m , n i s i d i g i t u m in u t e r i o r i f i c i u m i m m i t t a m u s , f a - c i l e i u d u c i p o s s u m u s . M e t r o r r h a g i a i n t e r d u m s u b i t o d e s i n i t , c u m n o n n u n q u a m s a n g u i n i s c o a - g u l a , s a e p i u s v e r o , p r a e s e n i m v e l a m e n t i s r u p t i s et l i q u o r e A m n i i e f f u s o , c a p u t v e l nates e x o r t i s u t e r i c o n t r a c t i o n i b u s i n f e r i o r a p e t a n t , e o q u e v a - sa s a n g u i n e m emittentia c o m p r i m a n t . I d e m v e - l a m e n t o r u m n o n d u m r n p t o r u m s e g m e n t u m q u o - q n e efficere potest. Q u a m q u a m o b s e r v a t u m est n a t u r a m etiam i n c a s i b u s e j u s m o d i i n t e r d u m , m a t r e et infante s e r v a t i s , p a r t u m a b s o l v i s s e , q u i n etiam p l a c e n t a m p r i u s e d i t a m esse et t u m i n - f a i u e m * ) ; m e t r o r r h a g i a e h a e t a m e n l o n g e p l u - r i m i s i n q a s i b u s , n i s i m u l i e r citissime s a u g u i n i s p r o f l u v i a , r a t i o u e a r t i f i c i a l i , l i b e r e t u r , m o r t e m a d d u c e n t . C a e t e r u m i l l a e h a e m o r r h a g i a e p e d i - b u s p r a e v i i s n o n tam v e h e m e n t e s , et m n l t o m i - n o r i s m o m e n t i esse d i c u n t u r , q u a m c a p i t e p r a e - v i o , q u o n i a m i l l i n y u o r e m p r e s s i o n e m , q u a m h o c ' e x h i b e a n t * * ) .

S y m p t o m a t a , q u a e q u a m q u e t n e t r o r r h a g i a m m a j o r i s m o m e n t i , s i v e p r i o r e s i v e a l t e r o g r a v i -

*) Burns l. c. p. 6o5. Boer, Naturliehe Ge&urts- hulfe und Behandlung der Schwangern. etc.

Bd. III. p. 188. ITien iSf).

'*) Vogel Handbuch f. pr, Aerzte. Bd. V. p.

i64. Stendal 1800.

(16)

1 7 —

«litatia d i m i d i o i n t r a t , e x m o r e c o m i t a u t u r , par- tim s a n g u i n i s j a c t u r a i p s a , p a r t i m a e g r o t a e ter- r o r e et a n g o r e , p l e r u m q u e c u m q u a v i s metrorr- h a g i a c o n j u n c t i s , p r o v o c a n t u r . F u l s u s i g i t u r s a e p i s s i m e m i n o r e s sunt et a c c e l e r a t i , i n m e t r o r r - h a g i i s v e r o d i u t i u s p e r d u r a n t i h u s v e l v e h e m e n - tissimis d e b i l e s , t r e m u l i et a d e o intermittentes.

G o r i n m o m e n t u m f u n c t i o n i s u a e rite p r a e e s s e d e s i n i t ; a n i m i d e l i q u i a intraiit, q u a e i n i t i o c i t o finiuntur, m o x v e r o e o , q u o d s a e p i u s i t e r a n t u r et d i u t i u s p e r d u r a n t , o m n i u a i n f e l i c i s s i m a fiunt.

A l i u d a n i m i d e l i q u i u m a e g r o t a m a l i i t r a d i t , c t v i x spiriius v i t a l i s j a m j a m a b i t u r u s r e l i n e t u r . R e s p i r a t i o m o l e s t a , l a b o r i o s a et t a r d a e s t , q u e m r e s p i r a t i o n i s d e f e c t u m n a t u r a suspiriis c o m p e n - s a r e s t u d e t , q u a e a e g r o t a s u b i n d e e x i m o p e c - t o r e d u c i t . H a l i t u s f r i g i d u s est, c a l o r et v e g e - tus c o l o r c o r p o r i s e v a n e s c u n t , t u r g o r v i t a l i s m i - n u i t u r , c o r p o r i s v o l u m e n c o l l a b i t u r . F r i g u s et p a l l o r mortis m a n u s p e d e s q u e a c f a c i e m , s e r i u s r e l i q u a m totius c o r p o r i s s u p e r f i c i e m o b d u c u n t . F r o n s et m a n u s s u d o r e f r i g i d o a c v i s c i d o t e g u n - tur. F a c i e s a d s p e c t u m h o r r e n d u m p r a e b e t : l i n e - a m e n t a e j u s ita a l i e n a t a s u n t , ut a e g r o t a m v i x c o g n o s c a s , g e n a e p a l l i d a e c o l l a p s a e , q u a r e n a - sus a c u t i o r f a c t u s , o c u l i i n c a v i s suis m a x i m e d e g r e s s i , sicci et h e b e t e s a t q u e p a l p e b r i s s e m i - c l a u s i s t a n t u m m o d o a l b u g i n e a p e l l u c e t . L a b i a , g i n g i v a , l i n g u a p a l l i d a sunt et s u b c a e r u l e a , i n - t e r n a p a i p e h r a r u m suporficies et c a r u n c u l a e l a - c r y m a l e s c o l o r e m s u u m r u b r u m a m i s e r u n t . H a u d r a r o a e g r o t a d e d o l o r i b u s i n c e r v i c e et o c c i p i - te, d e v e r t i g i n e et o b s t u p e f a c t i o n e q u e r i t u r ; sen- sus i n t e r n i et e x t e r n i o b n u b i l a t i sunt, o c u l i o b - s c u r a n t u r , a u r e s s e m p i t c r u u m t i m i i t u m et fremi-

(17)

ttim a u d i u n t ; i n t r a n t c o u v u l s i o n e s , s p a s m i , n a u - t e a et v o m i t u s , s i u g u l t u s et o s c i t a i i o ; l a u d e m m u s c u l i v i m s u a m a m i t t u n t , m a g u o c u m l a b o r e v o c e s i n i u i m e d i s t i u c t a s , v i x p e r c i p i e n d a s , p r o - ferre frustra s t u d u e t , tanriem m o r i t u r .

In c a d a v e r i b u s m u l i e r u m e j u s m o d i s a n g u i - n i s j a c t u i a m o r t u a r u m o m n i a d e p l e t i o n i s s y m - p t o m a t a r e p e r i u n t u r . V a s a o m n i a , i m p r i m i s v e - n a e j u g u l a r e s et c a v a e a t q u e c o r d e x t r u m s a n - g u u i e o m n i n o c a r e n t ; i u t e s t i n a p u l m o n e s et h e - p a r c o l o r e m p a l l i d u m , ut- c e r a *) h a b e u t ; p l e - x u s c h o r o i d e u s a l b u s est, q u a s i solis v a s i s l y m - p h a r i c i s constaret * * ) , t o t u n i q u e c o r p u s s u c c i s t u i s ita p r i v a t u m , ut c a d a v e r i s sectio v i x d i g i - to» i n q u i n e t * • * ) .

A t t a m e n r a r o t a n t u m m e t r o r r h a g i a e finem t a m e x i t i o s u m et f u n e s t u m h a b e n t . M u l l o s a e - p i u s e u i m a e g r o t a ui a l i q u o d t e m p u s m o d o i i s d e b i l i t a n t u r , sed satis cito r e c r e a n t u r et f o e t u m u « q u e a d u o r m a l e m g r a v i d i t a t i s finem in u t e r o s e r v a r e v a l e n t . H a u d r a r o t a m e n v a r i i m o r b i s e c u n d a r i i e x c o l u u t u r , q u i p a r t e m m e t r o r r h a g i a e c a u s i s p a r t i m s a n g u i n i s j a c t u r a i p s a p r o d u c t i , t u m ut v i t i a u n i v e r s a l i a , tum ut t o p i c a u t e r i i n c o n s p e c t u m v e n i u n t . I t a q u e i n m u l i c r i b u s , q u a e c r e b r i s et v e h e m e n t i o r i b u s m e t r o r r h a g i i s l a b o r a - v e r u n t , d e b i l i t a t e m c o n t i n u a m r e p e r i m u s ; c o r - p u s a t q u e a n i m u s v i g o r e m a m i s e r u n t , c o r p u s p a l l i d u m e t q u a m m a x i m e i r r i t a b i l e et s e n s i b i l e

•**<

*) Reil iibef die- Erkenntnifs und Cur der Fie- ber. Bd. IILp..a6. Halfe 1800.

*) Ibidem.

') Spangenberg, iider die Blutjliisse in medicini- acher Hinsicht p, g6. Braunschweig i8o5.

(18)

— 1 9

a s t , etrepitu m i n i t n o m u l i e r a l i a s a n i m o s a p e r - t e r r e t u r et e h o r r e s c i t * ) . O r i u u t u r e t i a m d o l o - r e s c a p i t i s , s p a s m i , c o r d i s p a l p i t a t i o , c o e c i t a s , tinnitus a u r i u m , y i t i a d i g e s t i o n i s , a t q u e i u d e t u r b a t a e a s s i m i l a t i o et s a n g u i f i c a t i o , q u i b u s r u r - 8us m u l t a e c a c h e x i a e g i g n u n t u r , ut h y d r o p s , c h l o r o s i s cet. C j u o d t o p i c a a d u t e r u m i p s u m p e r t i n e t , q u a e v i s m e t r o r r h a g i a g r a v i d i t a t i s t e m - p o r e e x o r t a n o n s o l u m c a u s a m p r a e b e t m e t r o r r - h a g i a e e a d e m i u g r a v i d i t a t e d e n u o i u t r a n t e s , s e d effectus e j u s e t i a m e x t e u d i t u r a d g r a v i d i t a t e s s e - r i o r e s , n a m m e t r o r r h a g i a v e h e m e n s s e m e l a p u d m u l i e r e m g r a v i d a m o r i a s a e p i s s i m e , q u o t i e s c u n - q u e i l l a postea v e n t r e m f e r t , e o d e m t e m p o r e i t e r a t u r **) v e l etiam a d g i g n e n d a m s t e r i l i t a t e m confert. U t e r i s e n s i b i l i t a s i m p r i m i s a u g e t u r , fa- c i l e e x i s t u n t s p a s m i , i n f l a n i m a t i o u e s , i n d u r a t i o - n e s , s c i r r h i , c a r c i n o m a t a , p o l y p i , p r o l a p s u s u t e r i , fiuor a l b u s .

Metrorrhagia occulta, s. interna.

N o n s e m p e r m e t r o r r h a g i a g r a v i d a r u m t a m

•) Van Swieten in commentariis Boerhavii-apho- rismos cet. i3o4, exemplum mirandum affert.

Videbat enim aegrotam, rjuae metrorrhagia larga lahefactata, duodecim annos, simulat- que in lecto erecta sedere concbatur, vehe- mente cordis palpitatione et pectorit oppres- sionibus vexabatur.

**) Huc pertinet casus Schulzii, cujus Morgagni mentionem jacit i in eo enim mulier vici&s ter deinceps, eodem graviditatis tempore, mense ,tertio, metrorrhagia et abortu labotavit. Vid.

Morgagni, de caus. et sed. morb. Lbr. III.

sect. III. epist. 48.

(19)

— 20 —

*) Baudelocque A. C. traite des homorrhagies in- ternes de Vuterus etc. p. i5 — 60 a Paris i83i. et Schwahe, Monogrophie der innern Hbmorrhagien der Gebdrmutter etc. p. 21 — 38. Gbttingen 1833.

'*) Velaforterie casum ejusmodi apud feminam octavo mense graviditatis obserwvit, quae, quamquam extrinsecus ne gutta quidem san- guinis apparuerat, tam sanguinis effusione mortua est, qui sanguis tantummodo inter placentam et uterum inclasus reperiebatur.

Journal gen. de med. T. J>g p. 384,

*) Baudelocque ibid T. 3 q. 18.

f a c i l e c o g n o s c i t u r , a t q u e si s a n g u i s a l i q u a e x c a u s a i n u t e r i c a v o retentus n o n effluit, m o r b u s a l i q u a m d i u i g n o r a r i e o q u e m a x i m u m d a m n u m i n o c c u l t o afTerre potest. H a e m e t r o r r h a g i a e i n - l e r n a e i n d e a p r i m o g r a v i d i t a t i s t e m p o r e u s q u e a d e j u s finem possunt o r i r i ac d i u p e r d u r a r e , d u m s y m p t o m a t a eas c o m i t a n t i a et e x p a r t e i i s p r o v o c a t a n u n c e v a n e s c u n t , n u u c r u r s u s a p p a - r e n t , d o n e c t a n d e m e x m o r e a b o r t u finiuntur.

E f o e t u v e r o p e r a b o r t u m e d i t o , a t q u e e x i i s , q u a e e u m c i r c u m d a n t , l u c u l e n t e r a p p a r e t , i p - s u m j a m m u l t o p r i u s , s a e p e n o n n u l l i s m e n s i b u s a n t e a b o r t u m m o r t u u m esse * ) . S a n g u i s a u t e m g r a v i d i t a t i s t e m p o t e a c c u m u l a r i potest i i u e r pta- c e n t a m et d e c i d u a m e x u n a parte et i n t e r f a c i - e m .uteri i n t e r n a m e x a l t e r a , m e d i a p l a c e n t a e i m p r i m i s p a r t e a b u t e r o s o l u t a , m a r g i n i b u s v e r o arcte c u m e o c o n n e x i s **) aut p a n e a l i q u a m a r - ginis p l a c e n t a e et d e c i d t t a v i c i n a v e l s o l a se- luucta * * * ) , q u o s a c c u s f o r m a t u r , q u i m a x i m a m l a n g u i n i s c o p i a m e x c i p e r e potest. a ) A u t i n t e r

(20)

— 2 1 —

m e m b r a n a m d e c i d u a m et c h o r i o n *) a u t i n t e . c h o r i o n et a m n i o n **) a u t i n s u b s t a n t i a p l a c e n - tae ***) a c c u m u l a t i o s a n g u i n i s l o c n m h a b e r e potest. 1 ' o r r o , q u o d c u n q u e i m p e d i m e n r u m s a u - g u i n i s e f f l u x u i p e r u t e r i o r i f i c i u m et v a g i n a m o b s t a t , f o r t i u s q u e e s t , q u a m s a n g u i n i s p r e s s u s , u t e r i q u e c o n t r a c t i o n e s , m e t r o r r h a g i a m e j u s m o d i o c c u l t a m efficiet. I m p e d i m e n t a v e r o h u j u s g e - n e r i s esse p o s s u n t j a m t a n t u m m o d o s a n g u i n i s c o a g u l a , q u a e v a g i n a m v e l u t e r i o r i f i c i u m fir- m i t e r c l a u d u n t , j a m spasmi o r i f i c i i u t e r i , j a m foetus c a p u t v e l n a t e s , si u t e r i o r i f i c i u m i m p r i - m u n t ; q u a m d i u a u t e m i m p e d i m e n t u m h o c a d e s t , m e t r o r r h a g i a s e m p e r a u g e t u r ac p e r m a g n a fieri potest. S y m p t o m a t a e x q u i b u s v i t i u m h o c o c - c u l t u t n a d e s s e , c o u j i c e r e l i c e t , sunt sensus q u i - d a m d o l o r i s o b t u s u s , q u i i n t e r d u m c o l i c a e s i m i - lis e s t , ut m e n s t r u i s a p p r o p i n q u a n t i b u s , v e l pressus a l i q u o u t e r i l o c o p e r c i p i e n d u s ; pars u t e - r i , i n q u a e x t r a v a s a t u m est, v e l totus u t e r u s i n - t u m e s c i t ; a b d o m e n m a j u s t e n s i u s q u e iit; a u i m a d - v e r t u n t u r d o l o r e s a d p a r t u m l e n t e intrantes a c d e b i l e s , q u i i n m e t r o r r h a g i i s p e r m a g n i s , q u a n t o d e b i l i t a s a*ugetur, tanto m i n u u n t u r . Siirml o m - n i a d e p l e t i o n i s s y m p t o m a t a o b o r i u n t n r , q u a e m e t r o r r h a g i a a p e r t a p r o v o c a r i supra v i d i m u s ; a t q u e e x iis q u i d e m p u l s u u m i n d o l e s , d e b i l i t a s , p a l l o r , et f r e q u e n t i a a n i m i d e l i q u i a v e l i m p e - r i t i s s i m u m m e d i c u m d e p e r i c u l o g r a v i a d m o -

•) Veneux ibid. T. 68 p. 355.

") Deneux et Kergaradec. Vid. Boudelocque L c. p. 48 et Schwabe l. c. p. 3 1 . § . 4.

") Baudelocque im Jouru. gen. de med, T, 3, p, 33. et Deneux ibid. T. 68. p, 33g.

(21)

— 2 2 —

n e n t , a t q u e h a c e x c a u s a a d a n x i l i u m c i t i s s i m e f e r e n d u m i m p e l l u n t , q u o d t a m e n , p r o h d o l o r ! s a e p e i r r i t u m est * ) . Intra o v i Y e l a m e u t a q u o - q u e e r a s i s f u u i c u i i u m b i l i c a l i s d i s r u p t i h a e - m o r r h a g i a o r i r i potest, q u a e a n t e l i q u o r i s A m n i i e f f l u x u m , ut f a c i l e i n t e l l i g i t u r , p r o r s u s n o n a n i - m a d v e i t i t u r , et d i a g u o s i n post p a r t u m d e m u m permittit. R a r i s s i m e t a m u m m e t r o r r h a g i a u t e r i r u p t u r a p r o d u c i t u r , q u o i n c a s u s a n g u i s m a x i - m a e x p a r t e i n c a v n m a b d o m i n i s se effundit, et

8imul

foetus i p s e p a r t i m r e l rotus i n i l l u d i n c i d i t .

I n t e r g r a v i t a t e m s a n g u i s e p a r t i b u s g e n i t a - l i b u s i n c o n s p e c t u m v e n i r e p o t e s t , q u i e x c a v o u t e r i et q u i d e m p r o p t e r p l a c e n t a e et v e l a m e u - t o r u m s o l u t i o n e m p r o d i r e v i d e t u r ; sed e x p l o r a - t i o n e a c c n r a t i o r e c a u s a m et fontem h u j u s h a e - m o r r h a g i a e I o c o p r o r s u s a l i o r e p e r i m u s , a c for- tasse i n i t i o a r b i t r a t i s u m u s . A d p r o g n o s i n a u t e m et t h e r a p i a m m a x i m i m o m e n t i e s t , d i v e r s a s h a - r u m h a e m o r r h a g i a r u m c a u s a s a c c u r a t e c o g n o s - c e r e et d i s t i n g u e r e . M e t r o r r h a g i a e s i m i l l i m u s s i n e d u b i o est l l u x u s m e n s t r u u s , q u i i n c a s i b u s r a r i o r i b u s i n t e r g r a v i d i t a t e m p e r d u r a t , v e l a d e o d e m u m i n t r a t . E v a g i u a e v a s i s s e d n o n n u n - q u a m e x u t e r i c o l l o q u o q u e i n c a s i b u s e j u s m o -

*) Interdum uterus variis aeris speciebus quo- que, quae in ejus cavo evolvuntur, adnwdum intumescit, ut metrorrhagiam internam fere adesse opineris, Si vero hoc in casu orijici- um uteri spasmodici clausam aperis, aer ille saepe cum strepitu quodam erumpit, Vid.

Gardien traite d'accouchemens Tome II, p, 3S7.

(22)

— 2$ —

d i q u o v i t m e n s e t a n g u i u i s fluxus n o n i i a c o p i o - sus p r o v e n i t , q u i pro fluxu m e n s t r u o h u b e n d u s est. P l e r u m q u e p r i m i s tantum g r a v i d i t a t i s m e n - s i b u s o b s e r v a t u r , a i q u e i n c a s i b u s l o n g e r a r i s s i - m i s n i o d o e a m u s q u e a d finem c o m i t a t u r . S i h i c f i u x u s t n e n s t r u u s , q u o d i u l e r d u m £ t , s u b t o r m i u i b u s a c l u m b o r u m d o l o r i b u s o r i t u r , et l a r g u s e s t , d i a g n o s i s s a u e d i f f i c i l l i m a esse p o - test. Ut s y m p t o m o t a p a t h o g n o m o n i c a v u l g o offe- r u u t u r : i u m e t r c r r h a g i a uteri o r i n c i u m m o l l e et a p e r t u m . i n fluxu m e n s t r u o c o n t r a d u r u m et c l a u s u m r e p e r i r i . S e d p r o b e s c i m u s e t i a m i u m e t r o r r h a g i a a Jaesis uteri v a s i s e x o r t a , t a m e n u t e r i o r i f i c i u m se tam firmiter c l a u d e r e et ita tactui sese p r a e b e r e , ut d i g i i o s a l i e m d i s c r i m e i i c o g n o s c i n e q n e a t ; d u m in fluxu m e n s l r u o q u o - q u e , in q u o s a n g u i n e m i n t e r d u m i n u t e r i c o l - l o s e c e r n i c e r i e n e g a r e n o n p o s s u m u s , si h o c fiat, uteri o r i f i c i u m , ut a p u d m e t r o r r h a g i a m , a p e r t u m i n v e n i e m i i s . C a e t e r u m m a x i m a cutn p r o b a b i l i t a t e h a e m o r r h a g i a m p r o fluxu «nen- struo h a b e r e p o s s u m u s , si femina r o b u s t i s s l m a et p l e t h o r i c a e s t , si s a n g u i n i s p r o f l u v i u m m o d i - c u m n o n e u m v e h e m e u t i a q u a d a m et «ine d o - l o r i b n s p a r i u r i r n d i m o l i m i i i u m s i m i l i b u t a p p a - r e t , si s a u g u i s fortasse m e n s t r u i s a n g u i n i s p e c u - l i a r e m i n d o l e m p r a e se f e r t , si v a l e t u d o e o n o n t u r b a t u r , i m o femiiia l e v a m e n q u o d d a m e x j l l o p e r c i p i t ; a t q u e i n p r i m i s si post c e n u m i n - t e r v a l l u m ite,ratur, et q u i d e m e o t e m p o r e , q u o a u t e a m e n s t r u a i n t r a r e s o l e b a n t . H a e c h a e m o r - r h a g i a tum p r o r s u s n i h i l o a e s t i m a n d a e s t , et d u m m o d o m u l i e r q u i e t e m a g a t , n e v e c a l e f a c t i .

« n e et d i a e t a i r r i t a u i e t a i i g u i n i t p r o f l u v i u m a u .

(23)

g e a t , i l l u d p a u c i s d i e b u s f a c i l e et l i n e u l l i s se- q u e l i s p r a e t e r i t .

P o r r o h a e m o r r h a g i a e t i a m t a n t u m e r u p t o a n e u r i s m a t e v e l v a r i c e , q u a e s e d e m h a h e n t a d p u d e u d o r u m l a b i a v e l i n v a g i n a o r i r i potest, q u o d e x a c c u r a t a e x p l q r a t i o n e f a c i l e c o g n o s c i - t u r . C a e t e r u m h a e m o r r h a g i a h u j u s g e n e r i s s a e - p i u s i n t e r p a r t u m , et q u i d e m h o c ipso p r o d u c - tae i n c o n s p e c t u m v e n i r e s o l e n t .

S a n g u i n i s p r o f l u v i u m e c o r r o s i s v e l r u p t i s v a s i s q u a e c a r c i n o m a s c i r r h u m v e l p o l y p u m c o - m i t a r i s o l e n t , e x p l o r a t i o n e a c c u r a t i o r e definiri p o t e r i n t , si v i t i a i l l a i n v a g i n a a d u t e r i orifici- u m v c l c o l l a m s e d e n f , d i f f i c i l l e m a e c o n t r a r i o d i a g n o s i s erit, si i u u t e r i c a v o i p s o sunt. A t t a - m e n p r i o r m u l i e r i s v a l e t u d o , d o l o r e s t o p i c i c h a r a c t e r i s t i c i , p u n g e n t e s a t q u e a r d e n t e s , q u o s c a r c i n o m a c i e t , effluxus p u r i s f o e t i d i , fortasse e t i a m i n a e q u a l i s u t e r i e x t e n s i o , p r o b a b i l i t a t e m q u a n d a m d e h a e m o r r h a g i a e fonte a t q u e o r i g i n e d a r e n o b i s possunt.

Ut h a e m o r r h o i d e s v i c a r i a e q u o q u e m e t r o r - r h a g i a e e x o r i r i p o s s u n t , a t q u e s a n g u i s i u h o c c a s u tum e x u t e r i orificio t u m e c o l l o perfluit.

H i c c o n s i d e r a n d u m est, n u m femina a d h a e m o r - r h o i d e s p r o c l i v i s s i t , v e l a n t e a j a m iis l a b o r a - v e r i t ; h a e m o r r h a g i a h i c n o n a d m o d u m c o p i o s a erit a t q u e a e g r o t a e p l e r u m q u e l e v a m e n afferet;

i n e x p l o r a t i o n e v a s a i n u t e i i c o l l o t u m i d a et sub tactu i n t e r d u m d o l e n t i a r e p e r i e m u s .

P o r r o s a n g u i s e x o r g a n i s u r o p o e t i c i s v e n i r e p o t e s t ; sed i n h o c c a s u s a n g u i s t a n t u m m o d o , q u a n d o u r i n a m i t t i t u r , et c u m u r i n a m i x t u s a p - p a r e b i f , d o l o r i n v e s i c a v e l r e n i b u s v e l s e c u n - d u m u r e t h e r e s p e r c i p i e t u r , u t e r i o r i f l c i u m et v a -

(24)

g i n a p r o r s u s n o n c r u e n t a et i m m u t a t a se ostei.- d e n t . Restat a d h u c ut h a e m o r r h a g i a m r a r i o r e m a f f e r a m u s , q u a e p r i m o o r t n m e t r o r t h a g i a e g r a - v i d a r u m s i m i l l i m a est. In n o n n u l l i s e n i m m u - l i e r i b u » , u t F o t h e r g i l l *) o b s e r v a v i t , i u t e r d u m m e n s t r u a r e t i n e n t u r . Quo facta i n i l l i s a u i m a d - v e r t u n t u r t e n s i o n e s a b d o m i n i s , t a e d i u m c i b o r u m , m o l e s t i a e in u r i n a m i t t e n d a , p e d e s t u m e s c e n t e s , h a e m o r r h o i d e s , d o l o r e s et t u m o r e s jn m a m m i s , a l i a q u e p h a e n o m e n a , q u a e g r a v i d i t a t e m c o m i t a - r i solent. A b d o m e n i n t u m e s c i t , a t q u e n o n n u n - q u a m t a n t u m a m b i t u m a d i s q i c i t u r , q u a u t u m i n g r a v i d i t a t i s fine h a b e r e s o l e t ; n e c taaieii p a r t u s s e q u i t u r , sed a b d o m e n t u m i d u m a u t p a u l a t i m si- n e e v a c u a t i o n e c o n s p i c u a e v a n e s c i t , aut h a e - m o r r h a g i a e x o r i t u r , q u a e p a r t i m s a n g u i n e m r e - c e n t e m et l i q u i d u m , p a r t i m e m o r t u a s a u g u i u i s c o a g u l a e d u c i t .

C a u s a e.

In e n u m e r a n d i s c a u s i s , q u a e m e t r o r r h a g i a m et p r i o r e et p o s t e r i o r e g r a v i d i t a t i s d i m i d i o a d - d u c e r e v a l e n t , p r i u s c a u s a s , q u a e p r a e d i s p o n e n - tes v o c a n t u r , d e i n d e v e r o o c c a s i o n a l e s a f f e r e m u s .

A d c a u s a s p r a e d i s p o n e n t e s p e r t i n e u t : a u c t a i r r i t a b i l i t a s , s e n s i b i l i t a s et d e b i l i t a s totius c o r - p o r i s , i m p r i m i s v e r o u t e r i i p s i u s . Q u a e m a g n a i r r i t a b i l i t a s u t e r i n o n s o l u m efficit, u t v a s a e j u s f a c i l i u s r u m p a n t u r , sed e t i a m a d c o u t r a c t i o n e s u t e r u m p r o p e n s u m r e d d i t . 1'otest v e r o i l l a a u t i n n a t a , e r g o p r o c l i v i t a s a d m e t r o r s h a g i a s h e r e -

") Fothergill, Sammlungen auserlesener Abhand- lungen fur prakt. Aerzte. Bd. III. p

(25)

— 2 6 —

d i t a r i a e»»e * ) , a u t po»tea d e m u m p r o v o c a t a e d u - c a t i o u e v i v e n d i q u e r a t i o n e et a d c o r p u s et a d m o r e s p a r u m a p t a ; ut s o m n o n i m i o i n lecti»

m o l l i b u s p l u m i s refertis p r a e c i p u e i n t e r d i u , l e - g e n d i s q u e f a b u l i » R o m a n e n s i b u s l i b i d i n o s i s ; v e l a p u d a d u l t a s o n a n i a , co^itu n i m i s f r e q u e n t e r e x - e r c i t o , fluore a l b o , m o r b i s v a r i i s d e b i l i t a n t i b u » l u p e r a t i s , j a m p r i u s e x o r t i s h a e m o r r h a g i i s , p r a e -

• e r t i m m e t r o r r h a g i i s , i m p r i m i s si i n t e r g r a v i d i - t a t e m i n t r a v e r u n t ; a b u s u v e n a e s e c t i o n u m ; n i m i a fibrarum uteri v e l l a x i t a t e v e l r i g i d i t a t e , q u a r e e t i a m e x g r a v i d i t a t e , u b i f e m i n a n o n d u m satis e v o l u t a v e l j a m d e c r e p i t a est **) a u t n i m i a l a - x i t a t e et m o l l i t i e p l a c e n t a e ; m o l i s ; f l u x u m e n - s t r u o t u r b a t o ; m u l t i s d i f f i c i l i b u s q u e p a r t t i b u s , m a m m i s i n t e r g r a v i d i t a t e m p r a e b e n d i s infanti p r a e s e r t i m r o b u s t o ; p o r r o v i v e n d i r a t i o n e , q u a a c t i o 8ystemates v a s o r u m n i m i s s t i m u l a t h r et i n - c i t a t u r , ut s u m e n d i s c i b i s p o t i b u s q u e c a l ^ f a c i e n - t i b u s , a r o m a t i b u s , v i n o , i m m o d i c o p o t u s Coffe- a e u s u .

A t t a m e n e t i a m m a g n a i n o p i a et e g e s t a s , a e r u m n a e et s o l l i c i t u d i n e s , p r a e c i p u e si c u m v i - g i l i i s a s s i d u i s c o n j u n c t a e s u n t , q u a e a n t e g r a - v i d i t a t e m et d e b i l i t a t e m g i g n e r e v a l e n t , ita ut v a s a p l a c e n t a m et u t e r u m c o n j u n g e n t i a l e v i s s i - n i a ' c a u s a o c c a s i o n a l i f a c i l e r u m p a n t u r . H u c p e r t i n e n t e t i a m c o n s t i t u t i o e p i d e m i c a ***), t e m p e - stas l a x a n » a u t c a l i d a * * * * ) , e x h a l a i i o u e » t e r r a e

•) P. Franl l. c. p. 3)4.

•*) Richter l. c. p. 6n4.

***) Spangenberg l. c. p. 4ss.

—) Starka Archiv B. U. St. a. p. *.

(26)

— 27 —

u l i g i n o s a e , v i c i n ^ a l o c i s e p u l c r o r u m v e l cloaca».

m a g n a e * ) , e q u i b u s v a p o r e s p u t r i d i e v o l v u n - t u r , c o m m o r a t i o in n o s o c o m i i s n i m i i r e p l e t i s * * ) , c a c h e x i a e , s c o r b u t u s , l u e s v e n e r e a , h y d r o p e s ***) c o u c e p t i o b r e v i a n t e m e n s e s , v e l statim post, v e l a d e o i u t e r e o r u m fluxum. **«*) S a c o m b e g r a v i d i t a t e s , si c o n c e p t i o b r e v i a n t e t e m p u s , q u o m e n s e s fluere c o e p i s s e n t , facta sit, m u l t u t u r b u - l e n l i o r e s e s s e , q u a m a l i a s , a c f a c i l l i m e i n t e r - r u m p i d i c i t , c u m , q u o l o n g i u s t e m p u s i n t e r m e n s e s u l t i m o s et c o n c e p t i o n e m i n t e r p o s i t u m sit, e o m o l e s t i o r m u l i e r i sit g r a v i d i t a s . v i d . G a r d i e n I I . p . 1 3 2 . G a r d i e n i u g r a v i d i t a t i b u s e j u s m o d i s a n g u i n i s i m p e l u , q u i t e m p o r e , q u o fluxus m e n - s i r u u s i n t r a r e d e b e r e t , a d u t c r u m fiat, g e r n i i n i s r a d i c e s f a c i l e d e s t r u i putat.

His c a u s i s o m n i b u s tum totius c o r p o r i s , t u m p r a e c i p u e p a r t i u m g e n i t a l i u m v i t a v a r i o m o d o a l t e r a r i solet ita ut c a u s a o c c a s i o n a l i s l e v i s s i m a m e t r o r r h a g i a m p r o l i c e r e v a l e a t .

C a u s a e o c c a s i o n a l e s r u r s u s p a r t i m i n t e r n a e s u n t , i . e. q u a e j a m i n c o r p o r e g r a v i d a e i p s o i n s u n t , a t q u e i n d e , e t i a m s i res e x t e r n a e f e m i - n a m c i n g e n t e s n i h i l c o n f e r a n t , ita in u t e r u m a g u n t , ut m e t r o r r h a g i a e x i s t a t , p a r t i m e x t e r n a e , i . e. q u a e , q u a m q u a m e x t r a g r a v i d a e c o r p u s v e r s a n t u r , t a m e n s i v e d i r e c t a s i v e i u d i r e c t a v i a a d e o i n u t e r u m a g u n t , ut v a s a ejus r u m p a n t u r , i n d e q u e s a n g u i n i s p r o f l u v i u m o r i a t u r .

•) Oardien 1. c. p. tat.

*•) Jbid. p. /23.

•"') P. Frank l c. p. 3a6.

•***) Siebold, Frauenzimmefkrankheiten Bd. II. p»

33a.

(27)

20

• A d c a u s a s i n t e r n a s p r i m u m e a e r e f e r e n d a . .

« u n t , q u a e i u u t e r o ipso s e d e m s u a m h a b e n t , u t i n f l a m m a t i o n e s , i n d u r a t i o u e s , c a l l o s i t a t e s , stea- tomata * ) , p o l y p i * * ) , s c i r r h i , c a r c i u o m a t a , u t e r i s p a s m u s ( e x B u r n i i o p i n i o n e s a e p i u s , q u a m c r e d a s ) , c o m p l e t u s p r o l a p s u s u t e r i ; p o r r o c o n - d i t i o m o r b o s a p l a c e n t a e ***) et v e l a m e n t o r u m , u t s c i r r h i , i n d u r a t i o n e s * * * * ) , f u n i c u l u s u m b i l i - c a l i s b r e v i s s i m u s , o v u l u m n i m i s e x t e n s u m + ) , foetus c o n v u l s i o u e s ++)• D e i n d e h u c p e r t i n e n t e a e c a u s a e i n t e r n a e , q u a e i n u t e r i v i c i n i a sitae s u n t , e o q u e p r e m e n d o f a c i l e e f f i c i u n t , ut v a s a e j u s r u m p a n t u r , ut p e l v i s j u s i o a n g u s t i o r v e l a l i t e r v i i i o s a , v e l r e t r o v e r s i o v e l situs u t e r i o b - l i q u u s , q u o h i c i n s e r i o r e e v o l u t i o n e et e x t e n - s i o n e s u a p r o h i b e t u r , a t q u e sic e x t r i n s e c u s p r e s - sus a d c o n t r a c t i o n e s et s e p a r a t i o n e m a p l a c e n t a c o g i t u r . I d e m t u m o r e s d i v e r s o r u m a b d o m i n i s v i s c e r u m , ut h e p a t i s , l i e n i s , t u b a r u m F a l l o p i a n a - r u m , o v a r i o r u m , l i g a m e n t o r u m u t e r i l a t o r u m , o b - s i r u c t i o n e s i n t e s t i n o r u m p e r t i n a c e s , c a l c u l i v e s i - calest+t)» s c i r r h u s v e s i c a e u r i n a r i a e

tttt)»

» r i -

•) SpangenbeTg l. c. p. 4s3,

•*) tVigaud in Starm neues Archiv fiir Geburts- hulfe Bd. I. St. i- p. i33.

*") Burns l. c. p. 54n.

••«*) Richter l. c. p 6a4.

+) Siebold, Handbuch der Fraueuzimmerlrani- heiten Bd. II. p. 33:3. Francf. 1811.

+ f ) Spangedberg l. c. p. 4a3, et Vogel l. c. p.

i53.

+ f ) Gardien Traite complet oVaccouchement, des maladies des filles. des femmes et des enfans T. II. p. 123. Paris 1816.

t+tt)

Spangenberg l. c. p. 4ai.

(28)

— 2 9 —

n a n i m i s d i n r r t e n t a efficere v a l e n t . H u c e t i a m p e r t i n e n t febres et p r a e c i p u e i n t e r m i t t e n t e s , v e l i n f i a m m a t i o a l i c u j u s v i s c e r i s p r a e s t r t i m a b d o m i - n a l i s .

A d c a u s a s m a g i s e x t e r n a s a d n u m e r a r e p o s - sunt o m n e s , q u a e o r g a u a v i c i n a q u a m v i s s a n a u t e r u m p r e m e r e c o g u n t , e r g o g r a v i u m o n e r u m p o r t a t i o , p r a e s e r t i m si s i m u l m a g n a c o r p o r i s i n - c l i n a t i o n e o p u s e s t , e. c. si g r a v i d a f e m i n a si- t u l a m a q u a r e p l e t a m e p u t e o a t o l l i t , e c o n t r a - r i o e t i a m n i m i a c o r p o r i s e x t e u s i o , e. c. si f e m i - n a b r a c h i a s u r s u m e x t e n d a t , u t a l i q u i d a l t i u s s i t u m d e p r o m a t ; p o r r o tussis v e h e m e n s , p r a e c i - p u e c o n v u l s i v a , e r g o q u i d q u i d tussim e x c i t a t , ut g a s c h l o r i n u m ; s t e r n u i a t i o ; c l a m o r ; c a n t u s ; risus v e h e m e n s ; c o r p o r i s i n t e n t i o n e s i u v o m e u - d o , i n a l v o d e i i c i e u d a , q u i n e t i a m i n u r i n a m i t t e u d a , i t a q u e t e n e s m u s i n d y s e n t e r i i s ; v e s t i - m e n t a a n g u s t a , ut t h o r a x m u l i e b r i s , sed e t i a m m a g i s z o n a a n g u s t a a t q u e fortis c o l l i g a t i o et c o n s t r i c t i o a b d o m i n i s , fortasse a d c e l a n d a m g r a - v i d i t a t e m , p o r r o o m n e s c a u s a e m e c h a n i c a e et p s y c h i c a e , q u a e t o t u m c o r p u s e x c i t a u t e o q u e a u t spasmos i n i p r i m i s u t e r i g i g n u n t , a u t v a s o - r u m i n c i t a t i o n e m u n i v e r s a l e m v e l l o c a l e m , i n - d e q u e m a j o r e m s a n g u i n i s a f f l u x u m a d u t e r i v a - sa a d d u c u u t , e r g o v e h e m e n t i o r e s a n i m i affectus et q u i d e m p r a e c i p u e t e r r o r *) et i r a , g a u d i u m

•) Feminae gravidae optima valetudine gauden- ti, quae noctem prorsus quiete transegerat, mant posteri diei gratulabdntur, quod tu- multu, in vicinia propter casum quemdam ad-

(29)

— 3 0 —

n i m i u m et q u i d q u i d a u t j u c u n d i a u t i n g t a t o p r a e i e r e x s p e c t a t i o n e m a c c i d i t ; c a l o r j u s i o m a - j o r , e. c. i n theatris m a g n a h o m i n u m c o p i a r e - ferti», b a l u e a n i m i s c a l i d a , p e d i l n v i a t e p i d a fre- q u e u t i o r a , f o c u l u s p e d i b u s s u p p o s i t u s ; p c r f r i c t i o - n e s , i m p r i m i s b a l n e a f r i g i d a * ) , d r a s t i c a et a b -

versutn orto,_ e somno non esset excitata.

Quod cum vix audivisset, statim ingens me- trorrhagia exstitit. Dict. cl. sc. med. art.

metr. Bandelocque narrat: se post fragorem pulvere pyrio incenso apud Grenivillam pro- ductum ad sexaginta muhcres gravidas vo—

calum esse, m-.-trorrhagiis et abortu laborau- tes, ac mille feminus non gravidas spasmis, insultibus hystericis, convulswnibusque infes—

tas esse Vid. Gardied p. 435.

*) Peter Frani') mulierem quandam statim post balneum frigidum metrvrrhagia vehementi af—

fectam esse narrat. EJfectum admodum for- tem frigus praesertim habet, si inopinato gra- vidam tangit, ergo cum terrore simul junc- tum est, d. c. si mulier in aquarn frigidam improviso incidit, si aqua /rigida praeter opinionem subito perfunditur; atque effectus quidem eo rnajor erit, quo magis corpus an- tea calefactum fuerit. Mursinna *') e gr.

casum narrat, in quo puella quarto gravidi- tatis mense ad foetum expellendum ab anu aliqua in cubiculum maxime calejactum du- cebatur, et tum, nihilpraetagiens subito mag- na aquae frigidne copia perfundebatur. Pu- ella statim mente destituta corruebat, atque

") Frank epitomc L. K §. 3/4.

**) Mursinna Behandlung von den Krankhei- ten der Schwangern, Gebarenden, fVbchne- rinnen und Sauglingen T. 1. p. 6j% Berlin i1 93 .

(30)

o r t i v a * ) , m o t u s c o r p o r i s v e h e t n e n t i o r f o r t i o r - q u e i n c u r r e n d o v e l s a l t a n d o ; o m n e s c o r p o r i a c o n c u s s i o n e s , u t e r u m d j r e c t a v i a n o n l a e d e i i t e s , q u a l e s e. g r . f e m i n a p e r c i p i t , si p e r v i a m s a - l e b r o s a m c u r r u m a l e c o n s t r u c t o v e h i t u r , si e q u i - t a t , si c a d i t * * ) , si v i e l e c t r i c a afficitur. P o r r o h u c r e f e r e n d a e s u n t p o t e n t i a e n o c e u t e s e x t e r -

arnmi haud compos, sanguine suo omnino ma—

defacta et circumfusa reperiebatur. Hoc in casu lerror simul et Jrigus statum spasticum in vasis periphericis totius cutis superficiei, eoque repentinum sanguinis afjluxum ad par—

tes internas, hic, ut fncile inlelligitur, prae—

cipue ad uterum, provocabant.

*) Dejiciente praedispositione, abortiva non sem—

per abortum prvducunt, sed saepius cum ute- ri contractionibus vehementes metrorrhagias, nec raro matris mortem, quare jam Ovidius dicit:

„At tenerae faciunt, sed non impune, pu—

ellae.

,,Saepe, suos utero quae necat, ipsa perit, Amor. Eleg. XIV. lib. II.

") Mursinna l. c. T. I. p- ^3 vidit feminam gra- vidam, quae e fenestra tres pedes alta, ab—

domine prorsus non laeso , deciderat. Illico metrorrhagia largissima orta est, quam mox secuta est mors. Si qua mulier gravida ca- d&t, terrorem simul agere, vix est, quod mo- neam, Pulsus autem ati/ue ictus, alicui cor—

poris parti illati, quamvis abdomen omnino non tangant, tamen sola concussione metror-' rhagiam provocare valent. Mulier sana, quae jam ter facillime pepererat, quarto gravidi-

tatis mense, postquam tergum ejus baculo percussum eratf abdomine directa via omnino non laeso, metrorrhagia vehementissima in- festata est. Mursinna l. c, p 64.

(31)

— 3 2 —

n a e , q u a e d i r e c t e i n u t e r u m i p s u m , v e l s a l t e m i n e a m a b d o m i u i s r e g i o n e m , u b i u t e r u s est a- g u n t , e i q u e a u t h o c n o c e n t , q u o d i n d i r e c t a v i a e u m c o n c u t i u n t v e l c o n t u n d u n t , a u t . h o c , q u o d i n s u b s t a n t i a m ejus i p s a m i n t r a n t , e o q u e d i r e c t e v a s a e j u s s e j u n g u n t . U n a e x f r e q u e n t i s s i m i s c a u s i s h u i u s classi» s i n e d u b i o est c o i t u s i n - c a u t u s , p r a e s e r t i m i n m e n s e s e c u n d o g r a v i d i t a - tis, q u o u t e r u s i n p e l v i m d e s c e n d i t , ita ut p o r - t i o n e m v a g i n a l e m d i g i t o a t t i n g e r e f a c i l e possis.

I n e o fortasse p r a e t e r s t i m u l u m m e c h a n i c u m e t i a m afFectio a n i m i a c totius n e r v o r u m s y s t e m a - tis v i m e x s e r i t . *) F o r r o e x p l o r a t i o justo fre- q u e n t i o r et i n h a b i l i s ; p u l s u s et i c t u s , q u i a b d o - m e n i p s u m t a n g u n t , i m p r i m i s si q u i s f e m i n a e g r a v i d a e a b d o m e n p u g n o p e r c u t i t , v e l p e d e c a l c a t * * ) : a b d o m i n i s c o n t u s i o n e s , q u i b u s m u l i e r affici p o t e s t , si i n t e r m a g n a m h o m i n u m t u r b a m r . c. i n a e d e , i n t h e a t r o , v e r s a t u r ; u t e r i v u l n e - r a iristrumentis s e c a n t i b u s , p u n g e n t i b u s v e v e l telis i g n i f e r i s effecta.

O m n e s c a u s a e a l l a t a e p l a c e n t a m p r a e v i a m q u o q u e m u l t o p r i u s a b u t e r o d i v e l l e r e p o s s u n t ,

*) Plesmann vidit mulierem, quae inter gravidi- tatem, quotiescunque verbum, quod ipsam monere posset de coitu, audirit, statim tre- more involuntario et perspicuo corripiebatur.

Hoc phaenomenon post partum evanuit. Vid.

Gardien l. c. p. ia4.

'*) In insula Cilonia (Ceylon) lex esse dicitur, quae quamvis mulierem, quae ante tricesimum sextum aetatis annum gravida flat, faetu jam mature se exonerare jubet, quod sacerdotes abdomen gravidarum vario modo comprimen- tes tefficiunt. P. Frank, Medic. Polizei Bd.

I. p,' 5y und Bd. II. p. 336.

(32)

— 3 3 —

q u a m n a t u r a h u j u s r e i p o s t u l a t * ) ; t u n c e n i m , Ut j a m v i d i m n s , n u l l a a l i a s e p a r a t i o u i s c a u s a o p u s e s t , sed i n p l a c e n t a p r a e v i a i p s a sufficiens a c n e c e s s a r i a m e t r o r r h a g i a e h u j u s c a u s a i n e s t .

Q u a e v i s c a u s a r u m o c c a s i o n a l i u m , q u a s m o - d o e n u m e r a v i r a u s e o f a c i l i u s m e t r o r r h a g i a m p r o v o c a b i t , q u o p r o c l i v i o r a d e a m f e m i n a g r a - v i d a e s t ; d u m i n a l i i s e x e m p l i s m i r a n d u m eat, n e v e h e m e n t i s s i m i s m a x i m e q u e n o c e n t i b u s q u i - d e m p o t e n t i i s i n g r a v i d a m a g e n t i b u s m e t r o r r h a - g i a m e x c i t a r i . C a u s a e , c u r p l a c e n t a i n f e r i o r i u t e r i p a r t i i n s e r a t u r , n o n d u m c e r t a e c o g n i t a e a c statutae s u n t , q u a m q u a m h a e c m o m e n t a ut i n - ' s e r t i o n e m i l l a m p e r v e r i a m p r o v o c a n t i a , a s c r i p - t o r i b u s a f f e r u n t u r : l a x i t a s u t e r i , m u l t i s g r a v i - d i t a t i b u s et m e t r o r r h a g i i s p r a e g r e s s i s , u t e r u s d e - m i s s u s et a d p r o l a p s u m p r o p e n s u s , c o n c e p t i o b r e v i a n t e m e n s i u m f l u x u m , v e l a d e o d u m flu- u n t , d e n i q u e si f e m i n a g r a v i d a e o i p s o t e m p o - r e , q u o o v u l u m e t u b i s F a l l o p i a n i s i n uterum.

p e r v e n i t , ut i b i se a f f i g a t , m u l t u m stat v e l a m - b u l a t . **)

P a t h o g e n i a .

D e s e d e m e t r o r r h a g i a e , q u a m n o n s e q u i t u r

*) Sic Osiander *) et Burns ") metrorrhagiam apudplacentam praeviamjam tertio et quarto mense intrantem viderunt.

**) Rigby, Samml. auerles. Abth'. f pr. Aen. St.

9- !>• *7*et Osiander l. c. §. 58y.

*) Osiander, Grundrifs der Entbindungskund*

Vol. II. p. 45?.

*') Burns l. c. p, 5gg.

3

(33)

— 3 4 —

a b o r t u s , s c r i p t o r e s a l i i a l i t e r c e n s e n t ; p l u r i m i t a m e n iieri p o s s e a r b i t r a n t u r , ut p a r s a l i q u a p l a c e n t a e a b u t e r o s e j u n g a t u r , n e c t a m e n a b o r - tus fiat. W a t u r a m e n i m in v a s o r u m ostiis t h r o m - b o s , q u i , q u o m i n u s s a n g u i s e f i l u e r e p e r g a t , itn- p e d i a n t . Q u i n d i v u l s a m p l a c e n t a e p a r t e m c u m u t e r o r u r s u s c o a l e s c e r e posse n o n n u l l i m e - d i c i *) o p i n a n t u r , q u a m t a m e n s e n t e n t i a m n o n p r o b a n t p e r m u l t i s c r i p t o r e s . Pasta **) m e t r o r - r h a g i a m . t h r o m b o sisti n e g a n s , p a r t e a l i q u a p l a - c e n t a e , v e l m i n i m a , a b u t e r o s e p a r a t a , n e c e s s a - r i o a b o r t u m s i m u l fieri, c o n t e n d i t . S a n g u i n e m e n i m , ut a d partes e x t e r n a s p e r v e n i a t , i n t e r d e - c i d u a m et u t e r u m v i a m s i b i f a c e r e , a t q u e i t a h a n c m e m b r a n a m p e r m a g n u m s p a t i u m a b u t e - r o s e p a r a r e d e b e r e ; t h r o m b u m p o r r o , u t c o r p u s a l i e n u m , u t e r u m n e c e s s a r i o i r r i t a r e , et a d sese c o n t r a h e n d u m c o g e r e , q u o p l a c e n t a e t i a m m a - g i s s e j u n g a t u r et t a n d e m a b o r t u s a d d u c a t u r . P e t e r F r a n k , q u i et ipse h u i c s e n t e n t i a e f a v e r e v i d e t u r , c a u s a s m e t r o r r h a g i a e m a j o r i s , q u a e i n g r a v i d i t a t e o r i t u r n e c t a m e n a b o r t u m p r o v o c a t , e o e x p l i c a r e studet, q u o d s a n g u i n e m i n t e r m e m - b r a n a s a c c u m u l a r i posse s t a t u i t , q u i s e r i u s a l i - q u a e x c a u s a v e l e t i a m s u o p o n d e r e s a c c u m , i u q u o i n c l u s u s s i t , d i s r u m p a t a t q u e ut a q u a e s p u r i a e e x u t e r o se effiindat. „ E s t t a m e n , i l l e

„ i n q u i t , u b i f l u x u s e x u t e r o p r a e g n a n t e c r u e n -

„ t u s , v e l s p o n t e , v e l m e d i c i c o n s i l i o , q u i n a b o r -

*) Vogel a. a. O. p, <65.

**) Pasta traite des pertes de sang chet les fem- mes enceintes traduit par Alwert UParis An.

VIII.

Referenzen

ÄHNLICHE DOKUMENTE

Die Proportionen basieren auf den Empfehlungen der Schweizer Lebensmittelpyra- mide. Die rechts dargestellte Variante des optimalen Tellers stellt eine vegetarische Mahlzeit dar.

c) bei verbundenen Etagenheizungen und Warmwasserversorgungsanlagen entsprechend Nummer 4 Buchstabe d und entsprechend Nummer 2, soweit sie nicht dort

The highest number of persons stated will be charged for the entire booking period - this also applies to additional bookings. For technical reasons, additional bookings can only

6) Werden Parteien in verschiedenen Verfahren als Gesamtschuldner in Anspruch genommen, so fallen beide – unter Anrechnung auf den Turnus – in die Zuständigkeit desselben

April 2021 geltenden tariflichen Mindestlöhne für die bestehenden sechs Lohngruppen ergeben sich aus dem im Anhang beigeschlossenen Lohntarif.. Der zuletzt gültige Lohntarif

„Bewegte Schule – Gesunde Schüler“ (Tiroler Volksschulen). 2019: „Schulsportforschung an Pädagogischen Hochschulen“. ARGE für Sportlehrer an PH in Österreich. 2019:

Farben 3 Farbvarianten Material echtes Rinderfell Herstellung Handarbeit und Maßanfertigung mit höchstem Qualitäts- anspruch Oberseitengestaltung Patchwork mit

kann eine Metapher sein (wie ein weißes Blatt Papier) für Erfüllung und Neuanfang auch: einen Teil von sich selbst vergessen zu haben oder ihn sogar einfrieren zu