milliones cfficic Syrorum talentorum . Quarra vc-ro quatuor,& o&auapars duos rnilliones reddit.
Eft autem o&auapars millionis.iif. millia.quo fit vt62f.milliatalentoriim Hebraicorum, lo.millio-nes Syrorum ex ®quo pcrficiant.Sufficiiint ergo ad adaequandum aurcum Sardanapali thefaurum,tale-torum Hebraicorum icxccnta z$. millia. nam the-iaurus Sardanapali lo.millionibus compreheditur.
Qupdigitur fupercft auri ad cum numerum qucm taxauimus fuppledum,facile farcietur atque imple-bitur,primixm ex fupellc&ili familiari a patreSalo-moni reli<5fca,deinde cx donarijs principum. na plti-rimum auri ea caufa Salomoni toto fui regni tcm-pore prouenire folebat. Itemque ex vaforum rnul-ticudine aureorum rcgnante Salomone adau&a. Id cnim Iiquct ex 3-Rcgum 10. Omnia vafa de quibus bibebat rex Salomon,erant aurea,& tota fupellex domus faltus Libani deauro purifsimo,& non crat argentumrquia non fuit alicuius preci). Ha*c igicur in vnum colle&a, quam facillimum cft implerc nu-merum preciumve fexcetorum vigintiquinqi mil-lium talcntorum Hebraicorumrqua: quidem ?qua-redocuimus deccm Syrorum taletorum milliones, quos Ctefias author Ethnicus AiTyrij Sardanapa-li auream gazam implere aiTeuerat.Non ergo ia in-credibile eft, immd cognitu facillimum, fenfuique ctiam communi obuiuni,prompto ac parato calcu-Io aiTcqui,Salomonem Hebracum regem, Alfyrium Sardanapalii auricopiainfigniter fuperaiTe.vt enim nuncdicam,quaii antea nihil egerim,aut Cteii^ au-thori Ethnico AiTyriarum opum numerudefcribc ti. creditur,aut non, $i creditur Ethmco,cur no
ma-RATIO: IJO
gis fcripturae authoritati facrofan&ie?Si vcro illi η ο creditur de fe fuifque loquenti,quid ia fupercft nift id fateri,quod fcriptu legimus:Salomonen fuperaf-le omnes omnium regnorum principes diuitijs&:
fapientia > Piajfertim quumlegatur tantani fuific abundantiam auri in Hierufalem, quantam & lapi-dum, cedrofqueillicfuiile in copia quail fycomo-ros . Id autem nufquam de quauis aut ciuitace aut prouincialegitur, aut reetiam publica feu impcrio.
lam quis neget copiam lapidum,multos etiam mit-liones talentorum podere jcquareporuifle? At iam docuimus,non eiTe opus vno millione in Hebraicis talentis,ad fuperandum totum Sardanapali thefau-rum,cum illehunc fuperet etiam plufqua in iefqui-altero. Ad reliquaigicurpergendumcft.Iam fecun-do loco enumevanda veniunc talcnta Hebraica ar-genti reli&a in numerato,cx fcripturis,veterumquc authorum hiftorijs,
Abdcus tdlentorum drgenti Ηebrdicifc-cundi ordinisjpdrfim c
fcriptu-ris cumuldtus.
lEntfi myriadcs talcntorum argeti
He-|braicorum,fcu dccies ccccna millia>hoc eft millies mille, magnihcentifsimu ac Jvereregiii in vfum templi Dauidis le-gatum, vna cum auro fupra dcfcripto, i. Paralipo-mcnonn.
Septem millia talentorum argcnti Hebraico~
rum,ad linienda intcriora templi prominentia feu anaglypha3a Dauidc rege ia eum vfum rclida*
M E N S V R A R V M A C P O N D .
Deccm millia tatcntorum argcnti Hebraiconim,'
«fpontatiea oblatione procemm ac magnatum in tnbubus Ifrac!,eodem capitelibri eiufdem, & hxc quidem ex Dauidico petiu fuoriimvc cojetancoru pnncipum deprompta Ieguntur. Cxterilm exhis qux in boms Salomonis erant,hauriendus eftlde-lcnpta equorum curruUu atque etiam equeflrium.
certa numerataquc,-eftimatione theiaurus non ci>-temnendus.Sic cmm habetur j.Regum 4.Habebat Salomon 40. milha pr^fcpia equorum currulium,
& i.milliaequeftrium . Currules equos dicit, qui onenbus vehcndis, quadrigifque volucndis, eque-ltres vcro qui vehcndis militibus inferuirent Di S ' "t m q^ngamea tcmpeftate *<Wam
r««ntis fichs.hoc cft noftro numifmate du -centis quadraginta coronatis, libris verd quadrin-gcntis vigmti, vc fupri diflTeruimus. Scd do ulcntis mprxfentrarum agitur:nupcr autemdiximus Λ00' ficlos mmas vakre 10. Qup fit vt 10 quadria v n i' tafcnto argenci valore refpondcant. Iam fi cuique itabulo quatuor quadrigas afsignaueris,habebis cx 4o.millibiis pralepibus,i<T o.millia talentorum ar-gmanam quater quadraginta, centum fexaginta ctriciunt.Iftisaute adiunge I2.millia ftabula eque-ltrium, e quibus fingulis ftabulis quatuor quater-mombusequorumatcribiiti^emergcnttaletaiog.
millia.Ht autem duo talenrorum numcri collefti in vnum cfticiunt 2,08. millia talentorum argenti: &
ii«ceit a-ltimatio vcifrira; & cquitatura;
Salomo-• CC tcneatid quod3· Regum 10.
lcribitur,qu0 loco ibldm currus mille
quadringen-u > equitcs vero n.mille numerantur. Plures cnim cfle
R At i o : ^
efle conueniebat equos qu^m cquites ftipediarios, ideoque maioreft cquorum numerus,quam ve&u' rq aut equitum.qui enim ftabula dicit,equos tantu redigit in numerihquiverd currus & equitcs, ipfos pnecipue defignat,qui diurno ftipendio menftruo-veaut annuo, equitaturam veduramque excrcent, quos conuenic numero eile pauciorcs · conucnit c—
nim equos alios alijs laborantibus ociari, &poft quietcm laborantiutn otieri fucccdere. Secundu bsc,fumma totius argenti numeratio cnumcranda vcnit,& ex toto talentorum argcnti abaco collice-da,quae eft h*c, millies mille ducenta vigintiquinq-, millia talentorum argenti. Iam indetcrrid reftar,' reru precio jeftimandaru abacu dcfcribcrc,quas ci fcriptura innumcratas relinquat, reliquarn nobis fecic seftimatioms colligenda, Γι non exa&e, ccrc^
quidcm craila & quodammodo palpabili liatatio-nc,poteftatem.
A B A C V S -SVPELIECTILIS
tcfiimdtcepro tertio ordine.
1 EiHmanda in primis crunt aeris ac fern immenfa pen^ pondera,atquc ad ralenta argeti, prccto quodam vt-cunque colledo reduceda.Id autcm . . priufquani fieripofsitspr£enoiccnda cii arris ad rci rum precij eftimationc proportio,qu£
in promptu iichabetur. Libra ^rishodie fermc mmimo etiam precio ^ftimatur duobus folidis/cr-π autem vnius folidi femiflc. Eft igitur jeris ad fer~
rumvalore & xftimacione proportio quadruplsul
—
M E N S V R A R V M A C P O N D : Quocirca minaHebraicaferri,qu<£ duas libras
&fc-miiiem comprehendit,nihil aliud quam rolidLim &
quarram eius partem iufta jeftimatione tenet/Tale-tum ergo minarum^cum fit centenarium, cetenet/Tale-tum ac vigtntiquinque folidos habet, hoc eft, libras turo-mcas fex cum quinque folidis, qua; ferme quatuor coronatareddunt.Agcdum facilioris calculi gratia, fingulis ferri talcntis 4.coronata precio & ieftima-tionererpondcrefaciamus» Sic fiet vt talcnto xris7
quod valore quadruplum cfie diximus,i6.coronaEa refpondeant.Iam ciim ex abaco talentorum argen-tijconftec afgenti talentum aeftimari bis fnille qua-dringentis, oirmino fcquens cft milleferri talcnta,
& 25C.jEris,4.millibus coronatoru ieftimari: & hac rationefoo. talcntaferri & 125. ajris duobus milli-bus coronarisrefpondebunt.Quimilli-bus adie&is cen-tum ferri talentis,qua» quadringenta coronata effii-ciunt,apertifsime icquitur,duo millia centum tale-ta ferri, vni tale-talento argenti refpondere. Qupd qui-dem argenti talentum^ams talentis ad numerum fubquadruplum correfpondet. Sexcentaigitur ta-lenta aerisjVnum argenti talcntu efFiciuntriam pro-no omnia cedunt alueo. Qimmenim primi Parali-pomenon 2i.legamus Dauid reliquifle Salomoni in vfus templi argenti mille millia talentorum,con-tinuo fequititr: Acris vero & ferri non eft pondus.
vinciturenim numerus mulcitudine.&pattlo moJC fubiungitur:Aes & ferrum fine numero.Minimum lgitur fecerimus, fi ducentos decem milliones ferri, totidemqueacrisin Salomonis fupelledile confti-tuerimus.Quum autem ex pra:di&is duo millia,ce-tiimquc ferri talenta, vnuin argenti talcntum efri-ciant:
r a t i o : j
sz
ciant:ea quidem millenario multiplicata, vnum &
vigmti millioncs rcddunt. Quofit,vC vnus & vi-ginti milliones fcrri, mille talentis argenti refpon-deant.Et hac ratione ex ducentis & decem millio-nibusferri, conftjtuerc poterimus argenti talento-rum decem millia.Statuemus igitur exempli gratia, in ferri impcnfas, argenti deccm millia talento-rum. Cumautem totidem aeris pondcra defigtiata fint, quorum precium quadruplum eiTe dcclaran-dum eft;fequens cft in aeris impenfas tribucnda de-fignandaque fore argenti 40 . millia
talentorum-Iam ad aeftimationem reliquorum pergerxlum efttmodo tamen intelligamus in aeris ferriquc fum-ptus,in totum ftatuendaeiTe quingenta millia ta-lcntorum argenti. Nuncada:ftimationem cibo-ruminartiHces & archite&os vfuitempli mcurn-bcntes impenrorum,deucniedum ett.Qiiade rclc-gitur j.Reg.^.Salomon autcm pnjbebat Hiram 2.0.
millu coros tritici iti cibum domui eius, & 10 co-ros purirsimi oleirhoc tribuebat Salomon pcr fin-gulos annos.llludautem non eilignoradum,quod io.annis durauit templi & regias domus ftru&ura
&aedificium. Quaratione annumerandi erunt iri vniuerfum coripurifsimi olei 400. cororum vero tritici 4oo.millia. Tam autemin menfuris corii di-ximus & probauimus efle modio triticario refpo-decem,qui quidem noftra £eftimatione,qua ctia mi-nimam cifc volumus,valet libris turonicis 14 . hoc eft,coronatis 8.Quc>d Γι quadringenca millia o&o-nario multiplicaucris,in promptu reperies valorem ad numcru coronatorum trium millionu ducetoru niilliu:qua: vt cx abaco Tacilc conftare poteft,fermc
M E N S V R A R V M A C P O N D . I3i7.taientaargenti aeftimatione sequare poiTunt*
Efto igitur hic numerus talentorum argenti pro fumma cororum tritici.Nec jllud omittendum cftj quod vbi eft auri copia, ibi carius ca:tcra vcndun-tur.Iam ex libroParaljpomenon fecundi fecundo, totidem hordei coriin fimilem vfum impefi funt.
Eftautem tritici ad hordeum fcripturae etiam au-thoritate tripla proportio, fi vtriufque valorem at-tendas. fcriptum eft enim Apocalyp. 6".Bilibris tri-tici denario vno,& trcs bilibreshordei dcnario vno.Quo fit vt ieftimatio hordei, ad cam quje tri-tico attributa eft, fit fubtripla. Qiiare defignanda crit hordcaceje impenf«e fumma talentorum argcn-ti 402,.& 4o.pauloplus minu.svc.Qaum autem ex codcm capite 2.Paralipomcnon 2.vini& olei me-tio fiat, exploranda prius eft vnius ad alterum pre-cij aeftimationifque proportio, ac deinde precium illis ftatuendum cft liquoribus· Nam de mcnfuraru multitudine expradi&is fatis coftare poteftcsqua-lisenimeft in vtrifquemeniurariim numcrus. Si-quidemvtriufqueliquorisprozo. anniscori 400.
aileriicntur,totidemque vini,vt ex.ij.fecundiPara-lipomcnonliqnet:temperataquadamciuiliquea:fti matione conftituemus exceiTum precij olci fuper vinumjin ea proportionc quar eft tritici adhordeii*
qua»eft tripla.Siergo duo coronata,coro vini tem-perato prccio tribuerimus: euadet numerus o&in-gentorum coronatorum . Qna; fumma ad talenti ieftimationem non aiiurgit, fed nec 40. minarum aflcquitur valorcm . Ex quo apparet, quod ambo-rum iun&aprccia, vini dico & olei, nec talentam quidem argcnti complent.vej um,demus vnum eiTc argenti
R A T l O . 1 5 3
argcnti talcntum. Summa igitur cfculentorum &
poculentorum in vnam reda&a a:ftimationem,erit 143. talentorum argenti. Nunc li quis fortc
re-quirac quanti seftimandum fit precium cedrorum, abictum, lapidum, atque operarum omnium, vt-pote ve&uriE dolaturaeque feu lapidum feu ligno-rum, iftud facile inueniet ex preciozo ciuiraturrl Galiteae, in eorum quse diximus compenfationem a Salomone traditarum. Quod quidem precium regi Hiram minus gratum,& pro ratione accepto-rum bcneficioaccepto-rum iniquum reputatum eft, idco-que ciuitaces illas appellauit Chabul,quse diftio apud Phoenices difplicentiam, apud Hebra:os vero carcerem fignificare creditur. Iam non incommo-de cuique ciuitati precium tribuipoccrit mille ta-lentorum: cuias rei fidem facere poteft,quod colo-ni ciuitatum ingentia fuis regibus tributa pcnde-bant, erantque admodum fuis dominis frugifera»
ciuitates. Nam fi Pharao Nechao etiam in tempo-rum infoelicitate tributa collegic annuaad numo-rum centum talentonumo-rumargenti, ii centum annua miile refpondere facias, habebis tributi nomine vnaviceredempti, mille talcnta,& protalcnto au-riimpofito,decem auri talenta, qu« centum vigin-ti talcncis argenvigin-ti sequipollent . Iam pluris sefvigin-ti- sefti-mandaeft vnaciuitas,quam multarum ciuitatum tributa.Videtur itaque ca aeftimatio quam diximus, mcdie ccmperata, vt cuique ciuitati vno precio re-demptac mille talentarefpondeant.Sicqueerunt in iiimma,pro 20. ciuitatibus, 10. milliatalentorum.
Prioribus annumerandavenit ex fecundi Para-liponienon capiteodauo,{lrufturadomus regiar,
ν