cernuntur, arteria a circumdanlibus libera, du-?
obus locis simul subligata, parteque hufus eylin-dri cordi propioris aperta^ — statim sanguis evolviturz itaque motio ejus nunc fit retrogra-da, sicut in casu pfaecedente; ergo vi centrifu-ga in centripedam Cafnmutata.
Quomodoj quaeso, tibi explicaveris haec phaenofnena, si vim centrifugam unicam causam niotionis sanguinis esse credideris? qupmodo sanguinis cursum in ramis recurrentibus arteri-arum? — -^- Fluidum dutem$ vitae, ergo et vis centrifugae^ expers^ in systemate vasorum, —•
et hujus ope, solA — propelli posse, inde c o g -noscas, quod acido quodam postanimantis mor-tem in arterias ejusdem injecto, propellitur.
P. Vis eordit tt elasticitas parietum attetiarum non sufficiunt dd propulsionem sanguinis explicaiidanu
Magendie, tum in tractatu de efficacia arte-riarum in circuitum sanguirris, tum in Physiolo-gia s u aJ 0) , in arteriis majoribus diastolen — contr actionibus cordis respondentem, — et sub-sequentem systolen assumit; iritabilitate arte-riarum orrini e* parte negata, arteriis pro pas-sivis declaratis, omnique contractione parietum 30) ©tunbtig bet $hn(toioflie/ »on %. flJtagenbic.; ciufj bem grantofifcben ubetfet)t v. D.Q,ff. Jpcufinacc (Sfcnat^
1&20. u . at>l. 6 . »48—852/ 305 — 3 1 1 .
48
31) $f>nfrologit o>et tebte von bec «Ratur. bef SKettfdjcn.
eorum elasticitati adscripti. Simul moner, noh esse negligendum, systejlen ventriculi -cordis si»
nistri, elasticitatis vasorum artefiosorum eiici*.
tae causam esse; i. e. systolen- cordis arterias extensas servare, ita, ut semper in semet ipsas redundare et contrahi, atque exinde sanguinera expellere studeant. Ex duabus igitur causis nominatis, ipso auctore motionem sanguinis in arteriis efficientibus, non nisi una existit, nempe systole ventriculi c o t d i s ; cum contractio arte-riarum hlc tantummodo sequela sit expansionis, quam antea erant perpessae. — Prochaska ' * ) pari modo actionem cordis et elastieitatem vasorum solas propulsionis sanguinis arteriosi c o n -ditiones esse pefsuasus, docet i vim ex systole ventriculi cordis prodeuntem, continuo aangui-nis arteriosi motui producendo imparera esse;
ad quem quidem ciendum altera vi opus esse:
nempe elasticitate arteriarum; contractione musculari hic omnino non conveniente, qua quidem arteria penitus contrahfltur, omni san*
guine expulso. Fraeterea e* experifnentis irrU tabilitatem muscularem arteriis adscribendum esse negat, subrhonens in elasticitatem vasorum arteriosorum sanguinem non nisi ipso auo
volu-4 9
4
m i n e , et vi a corde advecta, — vim ejperere posse.
A d arteriarum modo commemoratam dila-tationem et contractionem quod attinet, et quod omnis in iis absit irritabilitas, de his fam supra dictum est. RespeCtu asserti, vi constrictionis muscularis arterias penitus contrahi sanguinem-que evacuari, sicut quOad rationem, qua sola contractio arteriarum sit cogitanda, ad Sectio-nem subsequentem ablego lecturos. Hic tan-tum praemonere liceat, ipsam contractionem memoratam, totum quidem systema simul ad-ficientem, nullo pacto evacuationem in sin-gulis partibus arteriarum producere posse. —•
Quodsi secundum istam opinionem, elasticitas parietum arteriarum et systole cordis ad p r o -pellendum sanguinem sufficeret, causaque pal-maria in corde quaerenda esset, sicut auctores laudati ipsi concedunt, tunc quaerere licue-rit, an (uti supra vidimus) circuitus sanguinis adhuc existere possit corde m o r b o s o , munere suo omnio non fungente? Q u o m o d o facta alia, quorum mentionem fecimus (v. Sect. III. B . ) , secundum Magendie et Prochasca explicanda f o -rent, ut: absentia cordis in partubus monstro-sis; cordis et arteriarum pulsationis diversa ra-t i o ; pulsus aorra-tae in ranis, corde exsra-tirpara-to, era-t similia. Praeterea si parietes arteriarum soU
5o
elasticitate — vi non nisi mechanica — in sanguinerh agerent: efficacia eorum tantum cogitanda esset, sub hftc sola conditone, et tam diu, quam vasa sunt dilatata, qua quidenj re proprium volumen excedunt, volumine autem priori arteriae restituto, parietum actio cessaret: talique modo omnem suum sangui-nem haudquaquam ejicere ( v . Sect. III. B;
h. i . ) ; multo minus ultra voluminis post mor-tem observati limites contrahi posset , 3) ; id quod observavirtuis non solum in carotide dua-bus ligaturis diremta, sanguine emisso; sed in alia etiam denudata (carotide) anirnalis lenta morte obeuntis. Contractio autem haec sensim sensimque subsequens, qua ductus arteriosus omnino disparuit, arteria fere laquei speciem prae se ferente, elasticitate non modo provocari' non posset, ut-quae potius contractioni obstare-rteberet; nam non nisi elasticitate post mor-tem animantis arteriae contractae restituitur canalis. —
32) P»rry, I. c . pag, l — //0.
S e c t i o quarta.
Quaenatn tandem siint causae rnotus san-guinis arteriosi, et qualis est actio
arteriarum in illo?
Sententiarum hucusque pf olatarum vano fun-damento monstrnto, alia mihi est proponenda, objectionum commemoratarum immunis, phae-nomenis naturae explicandis idonea.
I. Arteriis v i m quandam tribuasnecesseest v i t a l e m , sicut supra jam dictumest, cumsermo de illarum membranis esset (v. S.II.). Hic tan-tummodo, magnam difHcultatem in demonstran-dis fibris muscularibus, et summam substantiae fibrosae*) harum partium si quis mihi obfecerit inopiam, adjicere liceat: vim muscularem et in partibus, in quibus nec fibrae musculares, ne-que substantia fibrosa detegi possunt, existe-re, mihi quidem haud incongruum esse vide-tur. — Et nonne musculus, cui irritabilitatem concedimus muscularem, ab initio e tela p r o cedit cellulari, cui illam abnegamus? An d e -nique ullo modo fieri possit, ut formatae vis vitalis ejus ineuntis tempus constituamus ? —
*) Est nempe stibstanti» fibrosa, secundumBerztlium, pars musculorum constitutiva.
5*
Atqui verohonnulli,sicut supra diclum est, fibras in arteriis, muscularibus similes se invenisse existimant. Et illarum per agentia chemica et mechanica, per Galvanismum et Electricitatem, provocdri agilitatem, extra omnem dubitationis aleam posita res est; — etiamsi non semper pa-ri successu gauderemus ihhujusmodi expepa-rimen- experimentis, honneetimpedimenta varia contingere p o s -sint? Nam et vesica urinaria, quam nuiscularem esse liquet, ventriculus et cor ipsuni, — par-tes sane irritabiles — a l i q u a n d o , quocunque irritamento agente, paulo ante mortem, c o n -tractionem, alioquin tam pronain, recusant.
Gontractionem autem, in carotide detecta, et Galvanismo quidem adhibito, a m 6 observa-tam e vi vitali provenisse, probat absentia ejus in cadaveribus; ham horae quadrante post mor-t e m , in aliis aumor-tem experimenmor-tis a me facmor-tis, statim post obitum, ne minima quidem mihi o c -currit contractio; neque in arteriis, neque in vcntriculo, neque in intestinis, neque in vesica urinaria. — Porro mariifestae arteriarum vitali-tatis argumenta sunt: contractio earum, qua et sanguihis perexiguae quantitati arcte inhaerent, illum propellunt, atque ex sese ejiciunt: incre-mentum voluminis illarum inmorte, etexstinctis viribus vitalibus. Parry T) seriem nobis
submi-1) Farry. 1. c. p. 1 — 40.
5 3 njstrat esperimentorum, in qnibus volumen post ligaturam arteriarum djniinutum et post mortem irerum increscens reperiebatuf, H o c autenv incrernentum effectus est elasticitatis, unde satis clare liquet, hanc provocare rionpo-tuisse arteriarum contractjonem. Et elasticita-tem non pisi vifalitate exstincta arterias contra*
Ctas posse dilatare: ductus arteriosusBotalli c o -alitus, atque arteriae coabtae ad aneurisma cu*>
randum fjgatae, probant, —,ConstrictiQ tahdem prteriae detectae a Parry passim observata2) in' l o C o quodam paulo ante ambitu naturali viso, jam totam arteriam deteotam, jam minrmam il-lius partem occupans lino ligataespeciem praese ferens — affectioni spasticae siniilem — qirid, quaeso; aliud est, nisi vitalitatis effectus? A m - ' bitus arteriaevenaesectionibusrepetitissuccessi-va imminutio et, lipothymiu subsequente, incre-meptum, sanguinis missione continuata ' ) , non-ne probant haec virn illam, arterias sensirn con^
trahentem, essevitalem?
Ex allatis igitur patet, arterias hac vi certe gaudere et hdc tantummodo adjutricepropnlsio*
nem sanguinis lieri posse, cessante cordis aclio-ne. Ergo juie meritoque vini hanc vitalem a
2) Ibid, Exprmnt. XIII» X X I V el X X V I . 3 ) I b i d . pag, <1Q.
54
4 ) Anatomie ge'neralr, par Xav. Bichal, nouvelle edition.
1818. T o m . I. p . 297.
nobis memoratam, C o n t r a c t i l i t a t i o r g a -n i c a e s e -n s i b i l i (Co-ntractilite'orga-nique se-n- sen-sible) fiichati convenientem, •— quam arteriis inesse ille negat4) , non nisi musculis involun-r tariis ab ipso concessam, — propulsionis san-guinis praecipuam causam esse, fuerit conceden-dum, et neque elasticitate, neque Contractili-tate organica insensibili, mox commemoranda, eam vim restitui posse.
II. Alia vis a r t e r i i s i n h a e r e n s C o n t r a c t i l i -t a s es-t o r g a n i c a i n s e n s i b i l i s (Con-trac-ti- (Contracti-lite" organique insensible—-Tonicitd—) Bichati;
ipso teste et reperienda in plantis, tanquam fibrarum vis in fluidorum motum, modo non sensibili agens. — Vis haec contractio est, in--opia dilatationis provocata, et in arteriis cada-verum nondum putrescentium o b v i a ; dum supra nominata cum ipsa vita fugiat, turgore v i -talt diminuto, decrescens. rr- Nullam e x h i b e t , irritamentis chemicis et mechanicis applicatis, reactionem. Quae autem hujus vis relatio sip ad alteram supra nominatam circa sanguinem incitantem, diflicile est investigatu: n a m in vi-vis ambae inter se conjunctae agunt; mors autem utramque separans, contraciilitate
insen-5 insen-5 sibili sola relicta vitalitatem sanguinis tollit, Illam autem clilaratis obesse parietibus arteria-rum mechanico, et extensione deficiente a^ere, jam supra mernoravimus.
Vires autsm ambae nominafae, — quas in-fra, o b mutuum illaruni nexum in organismo vivo, et actionem illarum coalitam junctim v i m nominabo t o n i c a m a r t e r i a r u m , < — controversias omnes et dubia in quavis theoriarum n o -minatarum obvia, removere videntur. Actio vero vis tonicae tanquam permanens et aequa-bilis consideranda, qua. omni tempore gaudec organismus in statu normali, auctio ejus et di-minutio sensim tamen oriunda, oculis aniniad-verti nequit, sicuti oninino actio hujus vis.
Missione sanguinis, tuin rnassa ejus, tum dia-metro arteriae sanguini arcte inhaerentis, im-minutis, diminutio propter effectfis ejus segni-tiem tunc distingui nequit. Eadem massae san-guinis augmenti et voluminis arteriarum ratio est. Dilatati6nem autem et contractionem ar-teriarum, systolae et diastolae cordis respon-dentes, negandas esse ajo : ut enim contractio ventriculi cordis subitanea est et momentanea, ita talem dilatationemprovocatura esset artena-ruro, tunc autem, quamquam sit minima, oculis non se offerre non posset. — Vis tonica autem impugnat dilatationem subitam arteriarum, quae
5 6
5) Parry. J. c . p a j . »23 124*
alioquin, sanguine vix dum emisso corde c o n -tracto, provocetur ; eaque, inpitatione sangui-nis arteriosi novi adaucta et quasi renovata, im-pulsui ejus mechanico hac ratione resistere pot-est; quo qpidem modo fit, ut per ramulos mi-nores necessario expellatur tantasanguinjsquanr titas e systemate arterioso, quantam in eodem momento a corde suscipit (v. JNo. JVO» Illa ad-missa, neque systole neque diastole arteriarum, supra nominata et repudiata, neque vi centri-fuga hypothetica opus est; illa adjutrice ali-quam, respectu pordis, arteriaram libertateui (a nonnullis ip dubium vocatani <)) perspicere"
licuerit, nec non propulsionem sanguinis arte-riosi, vi cordis cessantej continuare pp$se. Vis tonica denique sola phaenomenorum nobis in-terpres fuerit, quibus explicandts pec vi* elasti-ca nec quaecupque alia sufficiat. .
Vim nostram arteriarum tonicam autem cum coptractilitnte organica insensibili ( T o n i -cite) Bichati omnino differre ex superiorj utri-usque despriptione facile elucebit; at differt etiam a vi yitali — tono — a Parry arteriis trir buta, contractilitatem organicam insensibileni Bichati, (sub vi tonica nostra insiiper c o m -prehensam,) excludente. — — Parry con^
5 ?
6 ) Parry. 1. c . p . 43.
7) Ifeid. p . 4 >
tractilitatem organicam sensihilem et jnsensibi-leni Bichati omnino non satis distinguit: de vi cogitans arteriarum vitali fi)ait: „Bichat nomi-nat vim illam coptractitatem organicam insen-sibilem (Contractjlite par defaut d'extension), eamque a yitfi non pendere, contendens" 7) , Parryum ergo contractiliiatem sensibilem et in-sensibilem permutare liquet, re yeta enitn ar-teriis alteram tribuit, altera, sicut infra docebi-r mus, omnino neglecta. Praeterea etiam yim tOr nicani — musculorum efficaciaeinvoluutariorum simillimam — irritamenta chemica et rnechanica.
suscipiendi facult.ate gaudere, probayimus, qua quidem Parry carere putat arterias.
III. Et e l a s t i c i t a s arteriis inest, quae vero, sicuti undique, ita et hic mechanicam yim se esse exhibet, tantummodo structuram arteriarum cylindraceam spectans, jam compressis, vc! c o n -tractis, jam in latitudinem, vel longitudinem expansis, lumen norrnale reddere studet. Hae autem elasticitatis solae partes mihi esse viden-tur, arteriis vero reductis haec quiescere; pari-que m o d o se habere in statu norniali arteriarum corporis vivi sanique (saltem quoad dilatatio-nem jn latus), necnisi volumine normali
adau-58
8) llml. pag. 60. 76.
<)J Ibid. pag. 3 0 — 4 0
c f o , vel diminuto efficacem se gerere. Parry ergo nimiam vim elasticitati tribuere mihi vide-ttir, potestar.em suam semper exserere et arte-riag assidue in expansionis statu coacto versari contendens * ) . Nititur in mensiones arteria-rum detectaarteria-rum plurimas a se factas 9) : per-c mensus nempe arteriam, ambitum ejus accurate noiavit, confectione animantis adducta, venae-sectionibus reiteratis pedetentim; vel arteria per ligaturam a corde segregata t mensione e o -dem l o c o repetita, semper ambitum insigniter diminutum invenit. Aliquo autem tempore, ••—
nonnullis horae unius minutis, vel horis inte-gris, — post mortem, tertio arteriam mensus, illam, sine dubio ex elasticitate, iterum dilata-tam invenit. In mensione ultima autem arte-riaeambitununquam eodem, quam in prima, re-perto, in hac jam elasticitatem egisse existimans, expansionem sempiternam arteriarum, ut dicit, coactam, assumit. — Sed Parry, insensibilem contractilitatem organicam , supra nominatam, oninino neglexisse videtur; ac cum reputesillam et post mortem continuare, in illa re causam re-pereris, quod ambitus arteriae in mensione ul-tirna minor adpareret, quam in prima, in qua,
50 arteria impleta erat sanguine, massa sua conr tractilitati restistente. Persuasum ergo habeo, elasticitatem non agere in statu normali arteria-"-rum, et in hoc v i m t o n i c a m , assidue coutraT hendis arteriis studentem, et m o l e m s a n g n i
n i s , spatium suurn extensuri, sese invicem c o m -pensare; atque ita diametrum arteriarum sem-per sibi constare, satis posse intelligi. Cui rei confinnandae inservient, quae sequuntur: arte-, ria ligata ac diligenter observata, iigatura facti, trans illam non subito se contrahit, quod qtu-dem fieri oporteret, elasticitate, in statu nor-r mali, ; a sanguine expandente nimirum emisso, ad agilitatem adacta. Nam actio elasticitatis semper est subitanea: causdqne extendente re-mota, pars elastica illico situm normalem subito recuperat, Contractio, trans ligaturam compa-rens autem tonica est paulatimque contingens, Conspectus simillimus nobis se offert, arteria binis locis eodem tempore ligatd, ambitu acurar tissimo notato atque incisione insigni facta, ita, ut affatim sanguinis eifluere possit, nec tum arteria non subito, sed sensim sensimque modo cohtractionem subit, oculis statim non perci-piendam.
IV. Alia deinde vis propulsionem sanguinis insuper adjuvans, arteriis quidem non inhaerens (de quibus dicendum nobis est), nihilorninus
ta-6«
jnen valde agens in universum arteriarnm syste-ma: est i m p e t u s c o r d i s , contractione ventri»
culi sinistri provocatus, Etiamsi, ut supra vidimus, c o r solum sanguinem rrpn promoveat et m o -Jtum ejus, vel cessante cordis vigore,fieri, memc-r
ravimus: tum tamen circuitus sanguinis pertur-bationis nonerit immunis, yi pulsuumsemperim*
minutu; nam solummodo in
conditjonetotiussy--«tematis normali (cordis et arteriarum), eventii»
normales cdmparore possunt. — In ventriculi cordjs contractjonibus singulis sanguinis certa quantitas (adUnciasduas a quibusdam aestimata) jn systema arteriosum propellitur : hinc fortast tis objicias, sanguinem hunc accedentem, ut qui spatio egeat, vim tonicam superare et dilatatio-nem arteriarum inde oriri. Talia autem haud comparent observantibus, nequein dilatationem illam inquiremus, perpendentes: eadem niass^
adaucta vimtonicam denuo incitari(arteriositate sanguinis adaucta"). Nam!quoad agiiitatem arte-.
riarum haud quaquam perjnde esse, utrum s-angui-.
nem ducant arteriosum, an veiiosum,infra memo-rabimus. Sanguinem autem arteriosum ramifica-tiones arteiiarum multifidas intrantem, et ostiis venosisseappropinquantem, quantomagis a c o r -de discedat, tanto prqpius ad venositatem acce-dere, persuasissimum habeo ; o e q u e irritabilitas adaucta, quam, arteriistummajoribus,
tummino-6i ribus massA infecta, Hunter in minoribus reperir, supra dictis fepugnare videtuf x < i) . Obfectioni commemoratae subaddere possis: „sanguinem, actionibus ventriculi cordis periodicis compul-sum subsultim in universo systemate arterioso non dimoveri non posse, in vasis autem capilla-ribus fluxum efus esse continuum, ergo fleri non posse, ut eodem momento, quo, ventriculo eon-tracto, certa sanguinis quantitas in systema arte-riosumimittitur, tantum omnino per vasa capil-laria ex illo dimoveatur; propterea augmentum diametri ^irteriae, quantunlvis minutum (disper-titione in totum systema arteriosum, conspec-tum supterfugiens), non provocarinon posse."
His equidem respondere ausim: dilatationem arteriarum nullo modo esse commonstrandam (v. Sect. III. A . ) et quamquam ex arteria ma-fori secata sanguis subsultim eflluat, systolaeque ventriculi convenienter: tamen in vasis inte-gris celeritate aequali profluere, nullo cordis ictu oculis percipiendp, quod quidem arteriis detectis ranarum confirmatum e s tX I) . Quinim-m o et arteriae Quinim-minores, secatae, sanguineQuinim-m filo efacularrtur continuo. Motionis hujus sanguinis haud interruptae, in arteriis, in dispari c o r
-10) Huntcr. ] . c , p . 235.
11) Prochaska, 1. c . pag. l 6 l .
6a
dis a g i t a t i o h e , ratio facile ridbis i l t u c e s c e t , dum>
modo satis, e t ea, qua p a r est, d i l i g e n t i a u t r o -que. m o t u perperiso. — Temporis c o n t r a h e n d i t arteriis solis Consumti s p a t i u m ( h . e. t e m p u s i n - . tetcalare d u o r u m p u l s u u m ) , s i g n a b i m u s l i t t e r a j T ; teinpus s y s t o l e s v e r o v e n t r i c u l o r u m c o r d i s (h. e. spatium temporis^ q u o pulsus ferit; d i m i -d i o b r e v i u s p r i o r i ) Iittera: t* —Littera c, n o t a n o b i s esto c e l e r i t a t i s p r o p u l s i sanguinis d u r a n t e c o n t r a c t i o n e a r t e r i a r u m ; C, vero c e l e r i t a t i s s a n g u i n i s , vi s y s t o l e s v e n t r i c u l i c o r d i s ad c a c c e -dentis, a d q u i s i t a e (nee nisi p e r d i m i d i u m t e m - , p o r i s d u r a n t i s ) . Tali m o d o e x s t i t u r a e essent h a e p r o p o r t i o n e s :
• T l t ± » ! I c : C — i : a
T . c 1 t . C—- a . i ! I . . 3
Ideoque t e m p u s et c e l e r i t a s htc adaequan-tur. Sin a u t e m m o t u m sanguinis aequum di-s t i n g u a m u di-s in arteriidi-s m i n o r i b u di-s , q u i d n i hidi-s in vasa capillaria (pari m o d o a e q u o s a n g u i n e m pro-p u l s a n t i a ) s e e f f u n d e n t i b u s , quantitas sanguinis
— a c t i o n e v e n t r i c u l i c o r d i s in s y s t e m a a r t e r i o -sum missa — e o d e m t e m p o r e inde expelli potu-e r i t ? — Nam l i c potu-e t m o t u s sanguinis in ramulis a r t e r i a r u m minimis sit t a r d i o r , q u a m in majoribus hujus s y s t e m a t i s t r u n c i s : c o n t r a c a p a c i t a s i l -l o r u m p e r i n d e est a d a u c t a . — Ergo d i -l a t a t i o n e
65 arteriarum non egemus, non iiiagis, quam c o m -probari illa nequit.
Huc denique pulsatio morbosa venarum in.
artubus pertinere videtur 1 * ) . Pidsus nempe ve-narum et digitis et visu percipiendus simul cum ictu cordis reperiebatur; qul autem, quaeso, h o c iieri potuisset, nisi tantidem ejectum fuisset sanguinis e systimate arterioso, quantum ei sy-stole cordis tribuisset? Quii, quaeso, ratione nisi ejaculatio et exceptio coniuiemorataeeodem factae essent tempore?
V. Denique vis, quam exserunt cor et arte-riae ad propulsandum sanguinem, partibtis, quae has circumdant, adjuvaii mihi videtur; quod-cumque enim organon sanguinem arteriosum magis attrahit, ad illumque inclinat, cum vero ve-nosum quasi detrudere videatur. Sanguinem autem arteriosum tunc, et musculis itnmedia-te non contingentibus, per parieitnmedia-tes vasorum etiam agere posse: ad energiam adauctam musculos incitans, ita,*ut tunc quasi vim t o -nicam arteriarum ilrmarehf: h o c quidem sus-picari non fuerit temerarium. — Mutationem autem sanguinis respiralionis processu factam
12) Sourrtat t-cr praftifdjen Jjjcilfunbc, oon Jpufclanb
«nb 3- (?. 3. JparleS. 40. » b . 3. 6tucf. C. 3.
6
4(arteriositatem) sive in gasis oxygeni i h c r e -mento, sive in e o , quod liberetur a carbonio, sive in alia quacunque r e quaesieris, tamen re$ ipsa manet; id quod magis persuasum habe-bis museulorum circumdantium inclinatione a d arteriam gase carbonico copiosius addito, adaucta. In carotide discissa utraque i n parte l i -gat.i, f i n e m , qui adhuc in nexu cordis, et sicut alter retractus erat, in quaque Cordis ventriculi contractione, quamquatu musculi adjacerent, propelli manifeste observabam. Longitudine arteriae partis, singulis vicibus propulsae, n o -taui, et gaso carbonico parti adlato, i l l i c o arcti-us marcti-usculi ai teriae adhaerebant, nec ampliarcti-us i n systole cordis eam prodire patiebantun— N o n -n e , quae i-n ve-na ipsa a-nimadvertitur pulsatio, simihs pulsationi arteriae, sanguine ex arteriA in venarn immisso oriunda probare videtur par-tiurn circumdantium inclinationem maforem, fam supra commenioratam, versus undulantem san-guinem corda recens propulsum. Nam vel i n minitna arteriae rima invenitur, qua cordis i n -fluxus omnino fuerit sublatus. Huc etiam per-t i n e per-t Varicis aneurismaper-tici pulsaper-tio. — Solas arterias, corde nori amplius agente, pulsationem adhuc retinere animadvertimus: sanguine vero ex venain arteriam d u c t o , haec pulsare subito desinetj u n d e sequitur, ut arteriositas s a h g u i
-65