• Keine Ergebnisse gefunden

A. Evaluation of healthy spinal cord by diffusion tensor imaging, fiber tracking,

VIII. Anhang

Tabelle 1: Resultate des Fiber tracking der 20 Hunde mit Bandscheibenvorfall

FA ADC (10-3mm2/s)

Mittelwert 0,508 0,486 0,432 0,489 0,491 0,531

Median 0,502 0,480 0,415 0,494 0,485 0,564

Streuung

FA = fractional anisotropy, ADC = apparent diffusion coefficient, ROI = region of interest, ROI 1:

Rückenmarkssegment kranial des BSV, ROI 2 = Rückenmarkssegment im Epicenter des BSV, ROI 3 = Rückenmarkssegment kaudal des BSV. Die Tabellenreihen mit Hunden aus Publikation B, die aufgrund persistierender neurologischer Ausfallserscheinungen eingeschläfert wurden, sind dunkelgrau unterlegt. Nähere Informationen zu diesen Tieren finden sich in Tabelle 1 von Publikation B auf Seite 30.

Magnetresonanztomographie (MRT): Daten, Spulen und Protokolle:

Das zum Scannen benutzte Gerät trägt die Bezeichnung:

3.0T Achieva Philips von der Firma Philips Medical Systems Nederland, PC Best, Niederlande

Es wurden folgende Spulen, entweder einzeln oder in Kombination (angepasst an die Größe des Tieres) verwendet:

- SENSE-Spule: sensitivity encoding-spine-coil (Wirbelsäulenspule) mit 15 Kanälen - SENSE-knee-coil (Kniespule) mit 8 Kanälen

- SENSE-neurovascular-coil TO (Neurovaskularspule, TOP OFF) mit 8 Kanälen

- eine Kombination aus Neurovaskularspule und Wirbelsäulenspule in Form von Zwei-Spulen-Imaging für große Hunde

Das klinische MRT-Standard-Protokoll für die T2-gewichtete Sequenz wies folgende Parameter auf:

Turbo-Spin-Echo-Sequenz (TSE),

Pulswiederholzeit (repetition time, TR) = 3.000-6.000 Millisekunden Echozeit (echo delay time, TE) = 80-120 Millisekunden

Schichtdicke 2,2-3,0 mm, mit Abständen von 0,2-0,3 mm zwischen den einzelnen Schichten (interslice gap)

Acquisitions-Matrix (ACQ-Matrix) mit einer Größe von 256x204 im Protokoll für Kopf-/Hals-Scans mit einer Rekonstruktions-Matrix von 512.

Im Protokoll für Thorax- und Abdomen-Scans betrug die ACQ-Matrix 448x333 mit einer Rekonstruktions-Matrix von 1024 und 880.

Das Sichtfeld (Field of View, FOV) schwankte, je nach Größe des Hundes, von 180 bis 273 mm. Die Voxelgröße bewegte sich zwischen 0.7x0.88 bis 0.91x2.2 und 0.91x3.0 mm.

Die Multi-Fast-Field-Echo-Sequenz (mFFE) wies folgende Parameter auf:

Pulswiederholzeit (repetion time, TR) = 20 Millisekunden Echozeit (echo delay time, TE) = 6-8 Millisekunden

Schichtdicke 2,2 mm, mit Abständen von 1,1 mm zwischen den einzelnen Schichten (interslice gap) Flipwinkel 5°, Anzahl der Echos: 3

akquirierte Voxelgröße: 0,66x0,64x2,2 mm

Die Diffusion-tensor-imaging-Sequenz (DTI) setzte sich aus folgenden Parametern zusammen:

Genaue Herstellerbezeichnung der Sequenz: Reg DTI-high isoSENSE Sequenz DTI-Messmethode: Diffusion Weighted Imaging (DWI) Spin Echo (SE)

Pulswiederholzeit: 12.000 Millisekunden, Anregungszeit: 70 Millisekunden)

Messung von 33 Diffusionsrichtungen (mit einem Messbewegungs-Gradienten in 33 Orientierungen) Das Sichtfeld (field of view, FOV) entsprach dem der T2-gewichteten Sequenz (180 mm bis 273 mm) Anzahl der b-Werte: 2, Voxelgröße: 2,0x2,0x2,0 mm

Die Acquisitions-Matrix (ACQ-Matrix) wies eine Größe von 122x111 (MxP) mit einer Rekonstruktions-matrix von 128 auf.

Insgesamt wurden je nach Größe des FOV/Hundes zwischen 60-95 Schnitte mit einer Dicke von 2-3 mm gescannt. Zwischen den einzelnen Schnitten gab es keine Abstände (no interslice gap).

Dynamische Stabilisierung wurde eingesetzt um die Bildbeständigkeit auch unter Atembewegungen zu gewährleisten.

Traktographien/Fiber tracking:

Zur Rekonstruktion der Fasern wurden folgende Arbeitsvorgänge durchgeführt:

Berechnung der Fasern aus der DTI-Sequenz an der sog. MRT Workspace (Extended MR workspace, Version 2.6.3.2 HF 3 2010, Philips Medical Systems Nederland) mit dem speziellen Werkzeug

FiberTrak, anschließender Import der T2-gewichteten MRT-Sequenz. Detektion des Rückenmarks anhand der rundlichen, hauptsächlich blau-codierten Struktur in der DTI-Sequenz und unter Zuhilfenahme der T2-gewichteten Sequenz in transversaler Schnittebene für die anatomische Orientierung. Definition der drei regions of interest (ROI 1, 2 und 3) jeweils im Rückenmarkssegment kranial des BSV, direkt im Epicenter des BSV und im Rückenmarkssegment kaudal des BSVs. Hier war die T2-gewichtete Sequenz von großem Nutzen, um den BSV zu lokalisieren und die ROIs nicht in in dem Bereich von Hyperintensitäten im Rückenmark zu definieren. Anschließend wurde die Traktographie durchgeführt.

Die Parameter für die resultierende Faserdarstellung wurden wie folgt angepasst:

- minimale fraktionale Anisotropie von 0,15

- maximale Winkelabweichung von 27,0° auf 45,0° erhöht - minimale Faserlänge von 10,0 mm

- direktionale Farbgebung der Fasern - detaillierte Darstellung der Fasern

- Berechnung von FA und ADC erfolgte automatisch durch Setzen der drei ROIs

Statistische Auswertung der FA und ADC Werte für die jeweiligen Klassifizierungen der Hunde

Class = Einteilung in Patientennummern, Lokalisation bzw. ROI und neurologischen Status Levels = Anzahl der Werte innerhalb der vorherigen (Class-) Einteilung

Values = konkrete Nummerierung der Tiere, der ROIs und des neurologischen Status Loc = beschreibt die Lokalisation im RM und stellt somit entweder ROI 1, 2 oder 3 dar

Status = gibt Aufschluss darüber, aus welcher Klassifizierung die ROIs verglichen wurden bzw. stellt die Kontrollgruppe dar

Model Information

Data Set WORK.WRK5

Dependent Variable MW

Covariance Structure Compound Symmetry

Subject Effect Tier_ID

Estimation Method REML

Residual Variance Method Profile Fixed Effects SE Method Model-Based Degrees of Freedom Method Between-Within

Class Level Information Class Levels Values

Tier_ID 33 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33

Loc 3 1 2 3

Status 2 1 und 2 control

Number of Observations

Number of Observations Read 99 Number of Observations Used 96 Number of Observations Not Used 3

param=ADC

Type 3 Tests of Fixed Effects

Effect

Num DF

Den

DF F Value Pr > F

Status 1 30 0.94 0.3409

Loc 2 60 0.56 0.5759

Loc*Status 2 60 0.56 0.5759

Least Squares Means

Effect Loc Status Estimate

Standard

Error DF t Value Pr > |t|

Status 1 und 2 0.5036 0.02645 30 19.04 <.0001 Status control 0.5454 0.03415 30 15.97 <.0001

Loc 1 0.5173 0.02510 60 20.61 <.0001

Loc 2 0.5182 0.02510 60 20.64 <.0001

Loc 3 0.5380 0.02510 60 21.43 <.0001

Loc*Status 1 1 und 2 0.4892 0.03074 60 15.91 <.0001 Loc*Status 1 control 0.5454 0.03969 60 13.74 <.0001 Loc*Status 2 1 und 2 0.4911 0.03074 60 15.97 <.0001 Loc*Status 2 control 0.5454 0.03969 60 13.74 <.0001 Loc*Status 3 1 und 2 0.5306 0.03074 60 17.26 <.0001 Loc*Status 3 control 0.5454 0.03969 60 13.74 <.0001

Differences of Least Squares Means

Effect Loc Status _Loc Status Estimate

Standard

Error DF t Value Pr > |t| Adjustment Status 1 und 2 control -0.04180 0.04320 30 -0.97 0.3409 Tukey-Kramer

Loc 1 2 -0.00093 0.02216 60 -0.04 0.9668 Tukey-Kramer

Loc 1 3 -0.02070 0.02216 60 -0.93 0.3539 Tukey-Kramer

Loc 2 3 -0.01977 0.02216 60 -0.89 0.3757 Tukey-Kramer

Loc*Status 1 1 und 2 1 control -0.05622 0.05021 60 -1.12 0.2673 Tukey-Kramer Loc*Status 1 1 und 2 2 1 und 2 -0.00185 0.02714 60 -0.07 0.9459 Tukey-Kramer Loc*Status 1 1 und 2 2 control -0.05622 0.05021 60 -1.12 0.2673 Tukey-Kramer Loc*Status 1 1 und 2 3 1 und 2 -0.04140 0.02714 60 -1.53 0.1324 Tukey-Kramer Loc*Status 1 1 und 2 3 control -0.05622 0.05021 60 -1.12 0.2673 Tukey-Kramer Loc*Status 1 control 2 1 und 2 0.05437 0.05021 60 1.08 0.2832 Tukey-Kramer Loc*Status 1 control 2 control -471E-19 0.03504 60 -0.00 1.0000 Tukey-Kramer Loc*Status 1 control 3 1 und 2 0.01482 0.05021 60 0.30 0.7689 Tukey-Kramer Loc*Status 1 control 3 control 4.9E-16 0.03504 60 0.00 1.0000 Tukey-Kramer Loc*Status 2 1 und 2 2 control -0.05437 0.05021 60 -1.08 0.2832 Tukey-Kramer Loc*Status 2 1 und 2 3 1 und 2 -0.03955 0.02714 60 -1.46 0.1502 Tukey-Kramer Loc*Status 2 1 und 2 3 control -0.05437 0.05021 60 -1.08 0.2832 Tukey-Kramer

Differences of Least Squares Means

Effect Loc Status _Loc Status Estimate

Standard

Error DF t Value Pr > |t| Adjustment Loc*Status 2 control 3 1 und 2 0.01482 0.05021 60 0.30 0.7689 Tukey-Kramer Loc*Status 2 control 3 control 5.37E-16 0.03504 60 0.00 1.0000 Tukey-Kramer Loc*Status 3 1 und 2 3 control -0.01482 0.05021 60 -0.30 0.7689 Tukey-Kramer

Differences of Least Squares Means

Effect Loc Status _Loc Status Adj P

Status 1 und 2 control 0.3409

Loc 1 2 0.9990

Loc 1 3 0.6210

Loc 2 3 0.6471

Loc*Status 1 1 und 2 1 control 0.8713 Loc*Status 1 1 und 2 2 1 und 2 1.0000 Loc*Status 1 1 und 2 2 control 0.8713 Loc*Status 1 1 und 2 3 1 und 2 0.6495 Loc*Status 1 1 und 2 3 control 0.8713 Loc*Status 1 control 2 1 und 2 0.8863 Loc*Status 1 control 2 control 1.0000 Loc*Status 1 control 3 1 und 2 0.9997

Differences of Least Squares Means

Effect Loc Status _Loc Status Adj P Loc*Status 1 control 3 control 1.0000 Loc*Status 2 1 und 2 2 control 0.8863 Loc*Status 2 1 und 2 3 1 und 2 0.6921 Loc*Status 2 1 und 2 3 control 0.8863 Loc*Status 2 control 3 1 und 2 0.9997 Loc*Status 2 control 3 control 1.0000 Loc*Status 3 1 und 2 3 control 0.9997

Model Information

Data Set WORK.WRK5

Dependent Variable MW

Covariance Structure Compound Symmetry

Subject Effect Tier_ID

Estimation Method REML

Residual Variance Method Profile Fixed Effects SE Method Model-Based Degrees of Freedom Method Between-Within

Class Level Information Class Levels Values

Tier_ID 33 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33

Loc 3 1 2 3

Status 2 1 und 2 control

Number of Observations

Number of Observations Read 99 Number of Observations Used 99 Number of Observations Not Used 0

Type 3 Tests of Fixed Effects

Differences of Least Squares Means

Differences of Least Squares Means

Effect Loc Status _Loc Status Adj P Loc*Status 1 1 und 2 2 control 0.1549 Loc*Status 1 1 und 2 3 1 und 2 <.0001 Loc*Status 1 1 und 2 3 control 0.1549 Loc*Status 1 control 2 1 und 2 0.6109 Loc*Status 1 control 2 control 1.0000 Loc*Status 1 control 3 1 und 2 0.9915 Loc*Status 1 control 3 control 1.0000 Loc*Status 2 1 und 2 2 control 0.6109 Loc*Status 2 1 und 2 3 1 und 2 0.0023 Loc*Status 2 1 und 2 3 control 0.6109 Loc*Status 2 control 3 1 und 2 0.9915 Loc*Status 2 control 3 control 1.0000 Loc*Status 3 1 und 2 3 control 0.9915

Param=ADC

Model Information

Data Set WORK.WRK5

Dependent Variable MW

Covariance Structure Compound Symmetry

Subject Effect Tier_ID

Estimation Method REML Residual Variance Method Profile Fixed Effects SE Method Model-Based Degrees of Freedom Method Between-Within

Class Level Information Class Levels Values

Tier_ID 33 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33

Loc 3 1 2 3

Status 3 acute chronisch control

Number of Observations

Number of Observations Read 99 Number of Observations Used 96 Number of Observations Not Used 3

Type 3 Tests of Fixed Effects

Effect

Num DF

Den

DF F Value Pr > F

Status 2 29 1.37 0.2708

Loc 2 58 1.07 0.3486

Loc*Status 4 58 1.14 0.3467

Least Squares Means

Effect Loc Status Estimate

Standard

Error DF t Value Pr > |t|

Status Acute 0.4688 0.03694 29 12.69 <.0001 Status chronisch 0.5384 0.03694 29 14.58 <.0001 Status Control 0.5454 0.03372 29 16.18 <.0001

Loc 1 0.5079 0.02409 58 21.08 <.0001

Loc 2 0.5092 0.02409 58 21.13 <.0001

Loc 3 0.5355 0.02409 58 22.23 <.0001

Loc*Status 1 Acute 0.4355 0.04294 58 10.14 <.0001 Loc*Status 1 chronisch 0.5429 0.04294 58 12.64 <.0001 Loc*Status 1 Control 0.5454 0.03920 58 13.91 <.0001 Loc*Status 2 Acute 0.4471 0.04294 58 10.41 <.0001 Loc*Status 2 chronisch 0.5350 0.04294 58 12.46 <.0001 Loc*Status 2 Control 0.5454 0.03920 58 13.91 <.0001 Loc*Status 3 Acute 0.5239 0.04294 58 12.20 <.0001 Loc*Status 3 chronisch 0.5373 0.04294 58 12.51 <.0001 Loc*Status 3 Control 0.5454 0.03920 58 13.91 <.0001

Differences of Least Squares Means Status chronisch control -0.00702 0.05001 29 -0.14 0.8894 Tukey-Kramer

Loc 1 2 -0.00123 0.02128 58 -0.06 0.9540 Tukey-Kramer

Differences of Least Squares Means

Status acute chronisch 0.3895

Status acute control 0.2915

Status chronisch control 0.9892

Loc 1 2 0.9982

Differences of Least Squares Means

Differences of Least Squares Means

Effect Loc Status _Loc Status Adj P Loc*Status 3 acute 3 control 1.0000 Loc*Status 3 chronisch 3 control 1.0000

Class Level Information Class Levels Values

Tier_ID 33 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33

Loc 3 1 2 3

Status 3 acute chronisch control

Number of Observations

Number of Observations Read 99 Number of Observations Used 99 Number of Observations Not Used 0

Type 3 Tests of Fixed Effects

Least Squares Means

Effect Loc Status Estimate

Standard

Error DF t Value Pr > |t|

Status Acute 0.4910 0.01901 30 25.83 <.0001 Status chronisch 0.4596 0.01901 30 24.18 <.0001 Status Control 0.4467 0.01667 30 26.80 <.0001

Loc 1 0.4874 0.01214 60 40.14 <.0001

Loc 2 0.4730 0.01214 60 38.96 <.0001

Loc 3 0.4369 0.01214 60 35.99 <.0001

Loc*Status 1 Acute 0.5233 0.02189 60 23.91 <.0001 Loc*Status 1 chronisch 0.4921 0.02189 60 22.48 <.0001 Loc*Status 1 Control 0.4467 0.01920 60 23.27 <.0001 Loc*Status 2 Acute 0.5158 0.02189 60 23.56 <.0001 Loc*Status 2 chronisch 0.4565 0.02189 60 20.86 <.0001 Loc*Status 2 Control 0.4467 0.01920 60 23.27 <.0001 Loc*Status 3 Acute 0.4338 0.02189 60 19.82 <.0001 Loc*Status 3 chronisch 0.4303 0.02189 60 19.66 <.0001 Loc*Status 3 Control 0.4467 0.01920 60 23.27 <.0001

param=ADC Status chronisch control 0.01294 0.02528 30 0.51 0.6125 Tukey-Kramer

Loc 1 2 0.01437 0.01043 60 1.38 0.1736 Tukey-Kramer

Differences of Least Squares Means

Status acute chronisch 0.4824

Status acute control 0.2033

Status chronisch control 0.8662

Loc 1 2 0.3592

Differences of Least Squares Means

Differences of Least Squares Means

Effect Loc Status _Loc Status Adj P Loc*Status 3 acute 3 control 1.0000 Loc*Status 3 chronisch 3 control 0.9997

Model Information

Data Set WORK.WRK5

Dependent Variable MW

Covariance Structure Compound Symmetry

Subject Effect Tier_ID

Estimation Method REML Residual Variance Method Profile Fixed Effects SE Method Model-Based Degrees of Freedom Method Between-Within

Class Level Information Class Levels Values

Tier_ID 33 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33

Loc 3 1 2 3

Status 3 IVDD und anschl. Eutha IVDD und entlassen control

Number of Observations

Number of Observations Read 99 Number of Observations Used 96 Number of Observations Not Used 3

Type 3 Tests of Fixed Effects

Effect

Num DF

Den

DF F Value Pr > F

Status 2 29 0.84 0.4414

Loc 2 58 1.09 0.3417

Loc*Status 4 58 0.53 0.7174

Least Squares Means

Effect Loc Status Estimate

Standard

Error DF t Value Pr > |t|

Status IVDD und anschl. Eutha 0.4754 0.04200 29 11.32 <.0001 Status IVDD und entlassen 0.5224 0.03429 29 15.24 <.0001

Status control 0.5454 0.03429 29 15.91 <.0001

Loc 1 0.5062 0.02488 58 20.34 <.0001

Loc 2 0.5039 0.02488 58 20.25 <.0001

Loc 3 0.5332 0.02488 58 21.43 <.0001

Loc*Status 1 IVDD und anschl. Eutha 0.4731 0.04887 58 9.68 <.0001 Loc*Status 1 IVDD und entlassen 0.4999 0.03990 58 12.53 <.0001 Loc*Status 1 control 0.5454 0.03990 58 13.67 <.0001 Loc*Status 2 IVDD und anschl. Eutha 0.4436 0.04887 58 9.08 <.0001 Loc*Status 2 IVDD und entlassen 0.5227 0.03990 58 13.10 <.0001 Loc*Status 2 control 0.5454 0.03990 58 13.67 <.0001 Loc*Status 3 IVDD und anschl. Eutha 0.5094 0.04887 58 10.42 <.0001 Loc*Status 3 IVDD und entlassen 0.5447 0.03990 58 13.65 <.0001 Loc*Status 3 control 0.5454 0.03990 58 13.67 <.0001

Differences of Least Squares Means

Effect Loc Status _Loc Status Estimate

Standard

Error DF t Value Pr > |t| Adjustment Adj P Status IVDD und anschl. Eutha IVDD und entlassen -0.04707 0.05422 29 -0.87 0.3924 Tukey-Kramer 0.6643 Status IVDD und anschl. Eutha control -0.07004 0.05422 29 -1.29 0.2066 Tukey-Kramer 0.4110 Status IVDD und entlassen control -0.02297 0.04849 29 -0.47 0.6393 Tukey-Kramer 0.8841

Loc 1 2 0.002250 0.02203 58 0.10 0.9190 Tukey-Kramer 0.9943

Loc 1 3 -0.02703 0.02203 58 -1.23 0.2249 Tukey-Kramer 0.4424

Loc 2 3 -0.02928 0.02203 58 -1.33 0.1891 Tukey-Kramer 0.3851

Loc*Status 1 IVDD und anschl. Eutha 1 IVDD und entlassen -0.02679 0.06309 58 -0.42 0.6726 Tukey-Kramer 1.0000 Loc*Status 1 IVDD und anschl. Eutha 1 control -0.07229 0.06309 58 -1.15 0.2565 Tukey-Kramer 0.9642 Loc*Status 1 IVDD und anschl. Eutha 2 IVDD und anschl. Eutha 0.02950 0.04327 58 0.68 0.4981 Tukey-Kramer 0.9988 Loc*Status 1 IVDD und anschl. Eutha 2 IVDD und entlassen -0.04954 0.06309 58 -0.79 0.4355 Tukey-Kramer 0.9969 Loc*Status 1 IVDD und anschl. Eutha 2 control -0.07229 0.06309 58 -1.15 0.2565 Tukey-Kramer 0.9642 Loc*Status 1 IVDD und anschl. Eutha 3 IVDD und anschl. Eutha -0.03625 0.04327 58 -0.84 0.4056 Tukey-Kramer 0.9951 Loc*Status 1 IVDD und anschl. Eutha 3 IVDD und entlassen -0.07162 0.06309 58 -1.14 0.2609 Tukey-Kramer 0.9661 Loc*Status 1 IVDD und anschl. Eutha 3 control -0.07229 0.06309 58 -1.15 0.2565 Tukey-Kramer 0.9642 Loc*Status 1 IVDD und entlassen 1 control -0.04550 0.05643 58 -0.81 0.4233 Tukey-Kramer 0.9963 Loc*Status 1 IVDD und entlassen 2 IVDD und anschl. Eutha 0.05629 0.06309 58 0.89 0.3759 Tukey-Kramer 0.9926

Differences of Least Squares Means

Effect Loc Status _Loc Status Estimate

Standard

Error DF t Value Pr > |t| Adjustment Adj P Loc*Status 1 IVDD und entlassen 2 IVDD und entlassen -0.02275 0.03533 58 -0.64 0.5221 Tukey-Kramer 0.9992 Loc*Status 1 IVDD und entlassen 2 control -0.04550 0.05643 58 -0.81 0.4233 Tukey-Kramer 0.9963 Loc*Status 1 IVDD und entlassen 3 IVDD und anschl. Eutha -0.00946 0.06309 58 -0.15 0.8813 Tukey-Kramer 1.0000 Loc*Status 1 IVDD und entlassen 3 IVDD und entlassen -0.04483 0.03533 58 -1.27 0.2095 Tukey-Kramer 0.9362 Loc*Status 1 IVDD und entlassen 3 control -0.04550 0.05643 58 -0.81 0.4233 Tukey-Kramer 0.9963 Loc*Status 1 Control 2 IVDD und anschl. Eutha 0.1018 0.06309 58 1.61 0.1121 Tukey-Kramer 0.7935 Loc*Status 1 Control 2 IVDD und entlassen 0.02275 0.05643 58 0.40 0.6883 Tukey-Kramer 1.0000

Loc*Status 1 Control 2 control 1.92E-16 0.03533 58 0.00 1.0000 Tukey-Kramer 1.0000

Loc*Status 1 Control 3 IVDD und anschl. Eutha 0.03604 0.06309 58 0.57 0.5700 Tukey-Kramer 0.9997 Loc*Status 1 Control 3 IVDD und entlassen 0.000667 0.05643 58 0.01 0.9906 Tukey-Kramer 1.0000

Loc*Status 1 Control 3 control -415E-18 0.03533 58 -0.00 1.0000 Tukey-Kramer 1.0000

Loc*Status 2 IVDD und anschl. Eutha 2 IVDD und entlassen -0.07904 0.06309 58 -1.25 0.2153 Tukey-Kramer 0.9405 Loc*Status 2 IVDD und anschl. Eutha 2 control -0.1018 0.06309 58 -1.61 0.1121 Tukey-Kramer 0.7935 Loc*Status 2 IVDD und anschl. Eutha 3 IVDD und anschl. Eutha -0.06575 0.04327 58 -1.52 0.1341 Tukey-Kramer 0.8418 Loc*Status 2 IVDD und anschl. Eutha 3 IVDD und entlassen -0.1011 0.06309 58 -1.60 0.1144 Tukey-Kramer 0.7993 Loc*Status 2 IVDD und anschl. Eutha 3 control -0.1018 0.06309 58 -1.61 0.1121 Tukey-Kramer 0.7935 Loc*Status 2 IVDD und entlassen 2 control -0.02275 0.05643 58 -0.40 0.6883 Tukey-Kramer 1.0000

Differences of Least Squares Means

Effect Loc Status _Loc Status Estimate

Standard

Error DF t Value Pr > |t| Adjustment Adj P Loc*Status 2 IVDD und entlassen 3 IVDD und anschl. Eutha 0.01329 0.06309 58 0.21 0.8339 Tukey-Kramer 1.0000 Loc*Status 2 IVDD und entlassen 3 IVDD und entlassen -0.02208 0.03533 58 -0.63 0.5344 Tukey-Kramer 0.9994 Loc*Status 2 IVDD und entlassen 3 control -0.02275 0.05643 58 -0.40 0.6883 Tukey-Kramer 1.0000 Loc*Status 2 Control 3 IVDD und anschl. Eutha 0.03604 0.06309 58 0.57 0.5700 Tukey-Kramer 0.9997 Loc*Status 2 Control 3 IVDD und entlassen 0.000667 0.05643 58 0.01 0.9906 Tukey-Kramer 1.0000

Loc*Status 2 Control 3 control -607E-18 0.03533 58 -0.00 1.0000 Tukey-Kramer 1.0000

Loc*Status 3 IVDD und anschl. Eutha 3 IVDD und entlassen -0.03537 0.06309 58 -0.56 0.5771 Tukey-Kramer 0.9997 Loc*Status 3 IVDD und anschl. Eutha 3 control -0.03604 0.06309 58 -0.57 0.5700 Tukey-Kramer 0.9997 Loc*Status 3 IVDD und entlassen 3 control -0.00067 0.05643 58 -0.01 0.9906 Tukey-Kramer 1.0000

param=FA

Status 3 IVDD und anschl. Eutha IVDD und entlassen control

Number of Observations

Number of Observations Read 99 Number of Observations Used 99 Number of Observations Not Used 0

Type 3 Tests of Fixed Effects

Least Squares Means

Effect Loc Status Estimate

Standard

Error DF t Value Pr > |t|

Status IVDD und anschl. Eutha 0.4593 0.02139 30 21.47 <.0001 Status IVDD und entlassen 0.4860 0.01747 30 27.82 <.0001

Status Control 0.4467 0.01678 30 26.62 <.0001

Loc 1 0.4842 0.01245 60 38.88 <.0001

Loc 2 0.4719 0.01245 60 37.89 <.0001

Loc 3 0.4358 0.01245 60 34.99 <.0001

Loc*Status 1 IVDD und anschl. Eutha 0.4795 0.02473 60 19.39 <.0001 Loc*Status 1 IVDD und entlassen 0.5265 0.02019 60 26.07 <.0001 Loc*Status 1 Control 0.4467 0.01940 60 23.02 <.0001 Loc*Status 2 IVDD und anschl. Eutha 0.4763 0.02473 60 19.26 <.0001 Loc*Status 2 IVDD und entlassen 0.4928 0.02019 60 24.40 <.0001 Loc*Status 2 Control 0.4467 0.01940 60 23.02 <.0001 Loc*Status 3 IVDD und anschl. Eutha 0.4220 0.02473 60 17.06 <.0001 Loc*Status 3 IVDD und entlassen 0.4388 0.02019 60 21.73 <.0001 Loc*Status 3 Control 0.4467 0.01940 60 23.02 <.0001

Differences of Least Squares Means

Effect Loc Status _Loc Status Estimate

Standard

Error DF t Value Pr > |t| Adjustment Adj P Status IVDD und anschl. Eutha IVDD und entlassen -0.02675 0.02762 30 -0.97 0.3405 Tukey-Kramer 0.6020 Status IVDD und anschl. Eutha control 0.01256 0.02719 30 0.46 0.6475 Tukey-Kramer 0.8895

Status IVDD und entlassen control 0.03931 0.02422 30 1.62 0.1151 Tukey-Kramer 0.2519

Loc 1 2 0.01233 0.01083 60 1.14 0.2591 Tukey-Kramer 0.4940

Loc 1 3 0.04842 0.01083 60 4.47 <.0001 Tukey-Kramer 0.0001

Loc 2 3 0.03608 0.01083 60 3.33 0.0015 Tukey-Kramer 0.0042

Loc*Status 1 IVDD und anschl. Eutha 1 IVDD und entlassen -0.04700 0.03193 60 -1.47 0.1463 Tukey-Kramer 0.8638 Loc*Status 1 IVDD und anschl. Eutha 1 control 0.03281 0.03144 60 1.04 0.3008 Tukey-Kramer 0.9797 Loc*Status 1 IVDD und anschl. Eutha 2 IVDD und anschl. Eutha 0.003250 0.02150 60 0.15 0.8803 Tukey-Kramer 1.0000 Loc*Status 1 IVDD und anschl. Eutha 2 IVDD und entlassen -0.01325 0.03193 60 -0.41 0.6797 Tukey-Kramer 1.0000 Loc*Status 1 IVDD und anschl. Eutha 2 control 0.03281 0.03144 60 1.04 0.3008 Tukey-Kramer 0.9797 Loc*Status 1 IVDD und anschl. Eutha 3 IVDD und anschl. Eutha 0.05750 0.02150 60 2.67 0.0096 Tukey-Kramer 0.1792 Loc*Status 1 IVDD und anschl. Eutha 3 IVDD und entlassen 0.04075 0.03193 60 1.28 0.2068 Tukey-Kramer 0.9344 Loc*Status 1 IVDD und anschl. Eutha 3 control 0.03281 0.03144 60 1.04 0.3008 Tukey-Kramer 0.9797 Loc*Status 1 IVDD und entlassen 1 control 0.07981 0.02801 60 2.85 0.0060 Tukey-Kramer 0.1226 Loc*Status 1 IVDD und entlassen 2 IVDD und anschl. Eutha 0.05025 0.03193 60 1.57 0.1208 Tukey-Kramer 0.8149

Differences of Least Squares Means

Effect Loc Status _Loc Status Estimate

Standard

Error DF t Value Pr > |t| Adjustment Adj P Loc*Status 1 IVDD und entlassen 2 IVDD und entlassen 0.03375 0.01755 60 1.92 0.0593 Tukey-Kramer 0.6013 Loc*Status 1 IVDD und entlassen 2 control 0.07981 0.02801 60 2.85 0.0060 Tukey-Kramer 0.1226 Loc*Status 1 IVDD und entlassen 3 IVDD und anschl. Eutha 0.1045 0.03193 60 3.27 0.0018 Tukey-Kramer 0.0433 Loc*Status 1 IVDD und entlassen 3 IVDD und entlassen 0.08775 0.01755 60 5.00 <.0001 Tukey-Kramer 0.0002 Loc*Status 1 IVDD und entlassen 3 control 0.07981 0.02801 60 2.85 0.0060 Tukey-Kramer 0.1226 Loc*Status 1 Control 2 IVDD und anschl. Eutha -0.02956 0.03144 60 -0.94 0.3509 Tukey-Kramer 0.9896 Loc*Status 1 Control 2 IVDD und entlassen -0.04606 0.02801 60 -1.64 0.1053 Tukey-Kramer 0.7764

Loc*Status 1 Control 2 control 3.15E-16 0.01686 60 0.00 1.0000 Tukey-Kramer 1.0000

Loc*Status 1 Control 3 IVDD und anschl. Eutha 0.02469 0.03144 60 0.79 0.4353 Tukey-Kramer 0.9969 Loc*Status 1 Control 3 IVDD und entlassen 0.007942 0.02801 60 0.28 0.7777 Tukey-Kramer 1.0000

Loc*Status 1 Control 3 control -305E-19 0.01686 60 -0.00 1.0000 Tukey-Kramer 1.0000

Loc*Status 2 IVDD und anschl. Eutha 2 IVDD und entlassen -0.01650 0.03193 60 -0.52 0.6072 Tukey-Kramer 0 . 9 9 9 9 Loc*Status 2 IVDD und anschl. Eutha 2 control 0.02956 0.03144 60 0.94 0.3509 Tukey-Kramer 0.9896 Loc*Status 2 IVDD und anschl. Eutha 3 IVDD und anschl. Eutha 0.05425 0.02150 60 2.52 0.0143 Tukey-Kramer 0.2419

Differences of Least Squares Means

Effect Loc Status _Loc Status Estimate

Standard

Error DF t Value Pr > |t| Adjustment Adj P Loc*Status 2 IVDD und anschl. Eutha 3 IVDD und entlassen 0.03750 0.03193 60 1.17 0.2449 Tukey-Kramer 0.9588 Loc*Status 2 IVDD und anschl. Eutha 3 control 0.02956 0.03144 60 0.94 0.3509 Tukey-Kramer 0.9896 Loc*Status 2 IVDD und entlassen 2 control 0.04606 0.02801 60 1.64 0.1053 Tukey-Kramer 0.7764 Loc*Status 2 IVDD und entlassen 3 IVDD und anschl. Eutha 0.07075 0.03193 60 2.22 0.0305 Tukey-Kramer 0.4092 Loc*Status 2 IVDD und entlassen 3 IVDD und entlassen 0.05400 0.01755 60 3.08 0.0032 Tukey-Kramer 0.0716 Loc*Status 2 IVDD und entlassen 3 control 0.04606 0.02801 60 1.64 0.1053 Tukey-Kramer 0.7764 Loc*Status 2 Control 3 IVDD und anschl. Eutha 0.02469 0.03144 60 0.79 0.4353 Tukey-Kramer 0.9969 Loc*Status 2 Control 3 IVDD und entlassen 0.007942 0.02801 60 0.28 0.7777 Tukey-Kramer 1.0000

Loc*Status 2 Control 3 control -346E-18 0.01686 60 -0.00 1.0000 Tukey-Kramer 1.0000

Loc*Status 3 IVDD und anschl. Eutha 3 IVDD und entlassen -0.01675 0.03193 60 -0.52 0.6018 Tukey-Kramer 0.9998 Loc*Status 3 IVDD und anschl. Eutha 3 control -0.02469 0.03144 60 -0.79 0.4353 Tukey-Kramer 0.9969 Loc*Status 3 IVDD und entlassen 3 control -0.00794 0.02801 60 -0.28 0.7777 Tukey-Kramer 1.0000

Model Information

Data Set WORK.WRK5

Dependent Variable MW

Covariance Structure Compound Symmetry

Subject Effect Tier_ID

Estimation Method REML Residual Variance Method Profile Fixed Effects SE Method Model-Based Degrees of Freedom Method Between-Within

Class Level Information Number of Observations Not Used 3

Type 3 Tests of Fixed Effects

Least Squares Means

Differences of Least Squares Means

Effect Loc Status _Loc Status Estimate

Standard

Error DF t Value Pr > |t| Adjustment Adj P Loc*Status 1 grade 2/3 3 grade 4/5 0.04075 0.06110 58 0.67 0.5074 Tukey-Kramer 0.9990 Loc*Status 1 grade 4/5 2 Control -0.1170 0.06110 58 -1.92 0.0603 Tukey-Kramer 0.6060 Loc*Status 1 grade 4/5 2 grade 2/3 -0.1110 0.06110 58 -1.82 0.0743 Tukey-Kramer 0.6707 Loc*Status 1 grade 4/5 2 grade 4/5 0.009875 0.04332 58 0.23 0.8205 Tukey-Kramer 1.0000 Loc*Status 1 grade 4/5 3 Control -0.1170 0.06110 58 -1.92 0.0603 Tukey-Kramer 0.6060 Loc*Status 1 grade 4/5 3 grade 2/3 -0.1300 0.06110 58 -2.13 0.0377 Tukey-Kramer 0.4658 Loc*Status 1 grade 4/5 3 grade 4/5 -0.06062 0.04332 58 -1.40 0.1670 Tukey-Kramer 0.8935 Loc*Status 2 control 2 grade 2/3 0.006000 0.05465 58 0.11 0.9129 Tukey-Kramer 1.0000 Loc*Status 2 control 2 grade 4/5 0.1269 0.06110 58 2.08 0.0422 Tukey-Kramer 0.4983 Loc*Status 2 control 3 Control -971E-19 0.03537 58 -0.00 1.0000 Tukey-Kramer 1.0000 Loc*Status 2 control 3 grade 2/3 -0.01292 0.05465 58 -0.24 0.8140 Tukey-Kramer 1.0000 Loc*Status 2 control 3 grade 4/5 0.05642 0.06110 58 0.92 0.3596 Tukey-Kramer 0.9907 Loc*Status 2 grade 2/3 2 grade 4/5 0.1209 0.06110 58 1.98 0.0526 Tukey-Kramer 0.5636 Loc*Status 2 grade 2/3 3 Control -0.00600 0.05465 58 -0.11 0.9129 Tukey-Kramer 1.0000 Loc*Status 2 grade 2/3 3 grade 2/3 -0.01892 0.03537 58 -0.53 0.5948 Tukey-Kramer 0.9998 Loc*Status 2 grade 2/3 3 grade 4/5 0.05042 0.06110 58 0.83 0.4126 Tukey-Kramer 0.9956 Loc*Status 2 grade 4/5 3 Control -0.1269 0.06110 58 -2.08 0.0422 Tukey-Kramer 0.4983 Loc*Status 2 grade 4/5 3 grade 2/3 -0.1398 0.06110 58 -2.29 0.0258 Tukey-Kramer 0.3657 Loc*Status 2 grade 4/5 3 grade 4/5 -0.07050 0.04332 58 -1.63 0.1091 Tukey-Kramer 0.7859 Loc*Status 3 control 3 grade 2/3 -0.01292 0.05465 58 -0.24 0.8140 Tukey-Kramer 1.0000 Loc*Status 3 control 3 grade 4/5 0.05642 0.06110 58 0.92 0.3596 Tukey-Kramer 0.9907 Loc*Status 3 grade 2/3 3 grade 4/5 0.06933 0.06110 58 1.13 0.2611 Tukey-Kramer 0.9662

param=FA Number of Observations Not Used 0

Type 3 Tests of Fixed Effects

Least Squares Means

Effect Loc Status Estimate

Standard

Error DF t Value Pr > |t|

Status control 0.4467 0.01704 30 26.21 <.0001 Status grade 2/3 0.4743 0.01774 30 26.74 <.0001 Status grade 4/5 0.4767 0.02172 30 21.95 <.0001

Loc 1 0.4883 0.01262 60 38.71 <.0001

Loc 2 0.4734 0.01262 60 37.52 <.0001

Loc 3 0.4361 0.01262 60 34.57 <.0001

Loc*Status 1 control 0.4467 0.01965 60 22.73 <.0001 Loc*Status 1 grade 2/3 0.5022 0.02046 60 24.55 <.0001 Loc*Status 1 grade 4/5 0.5160 0.02505 60 20.60 <.0001 Loc*Status 2 control 0.4467 0.01965 60 22.73 <.0001 Loc*Status 2 grade 2/3 0.4838 0.02046 60 23.65 <.0001 Loc*Status 2 grade 4/5 0.4896 0.02505 60 19.54 <.0001 Loc*Status 3 control 0.4467 0.01965 60 22.73 <.0001 Loc*Status 3 grade 2/3 0.4370 0.02046 60 21.36 <.0001 Loc*Status 3 grade 4/5 0.4246 0.02505 60 16.95 <.0001

Differences of Least Squares Means

Differences of Least Squares Means

Effect Loc Status _Loc Status Estimate

Standard

Error DF t Value Pr > |t| Adjustment Adj P Loc*Status 2 control 2 grade 4/5 -0.04293 0.03184 60 -1.35 0.1826 Tukey-Kramer 0.9121 Loc*Status 2 control 3 Control -416E-19 0.01696 60 -0.00 1.0000 Tukey-Kramer 1.0000 Loc*Status 2 control 3 grade 2/3 0.009692 0.02837 60 0.34 0.7338 Tukey-Kramer 1.0000 Loc*Status 2 control 3 grade 4/5 0.02207 0.03184 60 0.69 0.4910 Tukey-Kramer 0.9987 Loc*Status 2 grade 2/3 2 grade 4/5 -0.00579 0.03234 60 -0.18 0.8585 Tukey-Kramer 1.0000 Loc*Status 2 grade 2/3 3 Control 0.03714 0.02837 60 1.31 0.1954 Tukey-Kramer 0.9247 Loc*Status 2 grade 2/3 3 grade 2/3 0.04683 0.01765 60 2.65 0.0102 Tukey-Kramer 0.1871 Loc*Status 2 grade 2/3 3 grade 4/5 0.05921 0.03234 60 1.83 0.0721 Tukey-Kramer 0.6621 Loc*Status 2 grade 4/5 3 Control 0.04293 0.03184 60 1.35 0.1826 Tukey-Kramer 0.9121 Loc*Status 2 grade 4/5 3 grade 2/3 0.05262 0.03234 60 1.63 0.1090 Tukey-Kramer 0.7862 Loc*Status 2 grade 4/5 3 grade 4/5 0.06500 0.02162 60 3.01 0.0039 Tukey-Kramer 0.0849 Loc*Status 3 control 3 grade 2/3 0.009692 0.02837 60 0.34 0.7338 Tukey-Kramer 1.0000 Loc*Status 3 control 3 grade 4/5 0.02207 0.03184 60 0.69 0.4910 Tukey-Kramer 0.9987 Loc*Status 3 grade 2/3 3 grade 4/5 0.01238 0.03234 60 0.38 0.7034 Tukey-Kramer 1.0000

param=ADC

param=FA

param=ADC

Tests for Normality

Test Statistic p Value

Shapiro-Wilk W 0.944417 Pr < W <0.0001 Kolmogorov-Smirnov D 0.102114 Pr > D <0.0100

Shapiro-Wilk W 0.944417 Pr < W <0.0001 Kolmogorov-Smirnov D 0.102114 Pr > D <0.0100