ERKLÄRUNG DER ABKÜRZUNGEN.
Aarb0ger oder Aarb. = Aar- beger for Nordisk Oldkyn- dighed og Historie. Kopen- hagen 1866 ff.
A. Ball. a. S.3 = Ancient Ballads and Songs, ed. J.
Ritson. 3. Ed. 1877.
Abh. = Abhandlungen.
Abt. = Abteilung.
Acta fenn. = Acta societatis scientiarum fennicae, Hel- singfors 1842 ff.
AdB oder ADBiogr. = All- gemeine deutsche Biogra- phie hrsg. durch die histo- rische Commission bei der Münchener Ak. d. Wissen- schaften. Leipz. 187s. ff.
AdGr., vgl. Holtzmann.
adän. = altdänisch, adj. = adjectivum.
adv. = adverbium.
ae. = altenglisch (angelsäch- sisch).
AfdA = Anzeiger der Zeit- schrift für deutsches Alter- tum und deutscheLiteratur- geschichte.
afranz. = altfranzösisch, afries. = altfriesisch, ags. — angelsächsisch, agutn. = altgutnisch (got-
ländisch).
ahd. = althochdeutsch.
Ahd. Gl. = Die althoch- deutschen Glossen, ge- sammelt von Steinmeyer und Sievers,
air. = altirisch, aisl, = altisländisch, al. = alemannisch.
Ald.Ed. = The Aldine Edi- tion of the British Poets and Poetical Works of Geoffrey Chaucer, ed. R.
Morris. New edition, altd. = altdeutsch.
Altd. BI. = Altdeutsche Blät- ter von Haupt und Hoff- mann. Leipz. 1835—40.
Altert. = Altertumskunde.
Alv. = Alvíssmál.
AM. = Arne-Magnseanus(-a) (vgl. I, S. 28).
Am. Journ. Philol. = Ameri- can Journal of Philology, amd. = altmitteldeutsch.
Amm. = Ammianus Marcel- linus,
an. = altnordisch, andd. = altniederdeutsch.
Andr. = Andreas (ags. Ge- dicht).
A. N. E. D. = Murray, A new English Dictionary.
Angl, oder Anglia = Anglia, Zeitschrift für englische Philologie, hrsg. von Wül- ker. Halle 1878 ff.
Annaler=Annaler for nordisk Oldkyndighed(ogHistorie).
Kopenhagen 1836 ff.
Ann. f. Oldk. = dasselbe.
Ant. tidskr. = Antiquarisk Tidskrift udg. af det K.
Nordiske Oldskriftselskab.
Kopenhagen 1843—64.
Ant. tidskr. f. Sv. = Antiqva- risk Tidskrift für Sverige utg. genom BrorEmilHilde- brand. Stockholm 1864 ff.
Antrop sekt. = Antropolo- giske sektionens tidskrift.
Stockholm 1878 ff.
Anz. f. d. Vorzeit = Anzeiger derKunde fürdeutscheVor- zeit (vgl. I, S. 106).
Arch. = Archiv, für sich = Archiv für das Studium der neueren Sprachen.
Ark. f. nord. Fil. = Arkiv for Nordisk Filologi. Chri- stiania 1883 ff.
aruss. = altrussisch, asl. = altslavisch.
aslov. = altslovenisch.
bair. = bairisch.
Bannatyne Ms. = The Banne- tyne Manuscript, compiled by George Bannatyne 1568.
BB. oder
B. Beitr. =Beiträge zurKunde
der indogermanischenSpra- chen, hrsg. von A. Bezzen- berger, Gott. 1877 ff.
Beitr., s. PBB.
Ber. = Berichte.
Beow. = Beowulf.
Böddeker = Altenglische Dichtungen des Ms. Harley 2253, hrsg. v. Böddeker 1878.
Brit. P. = The Works of the British Poets from Chaucer to Cowper by Johnson and Chalmers.
Brugmann - Brugmann, Grundriss der vergleichen- den Grammatik der indo- germanischen Sprachen.
Strassb. 1886 ff.
Bsk. = Biskupa Sögur gef- nar üt af hinu islenska bök- mentafelagi. Kop. 1858.78.
Cass. Gl. = CasselerGlossen.
Chaucer stud. = ten Brink, Chaucer Studien zur Ge- schichte seiner Entwick- lung und zur Chronologie seiner Schriften I. 1870.
Child. Pop. Ball. = The Eng- lish and Scottish Popular Ballads, ed. byChild.i882ff.
Chra = Christiania.
Chron. Scot. Poet. = Chro- nicle of Scottish Poetry ed.
J. Sibbald 1802.
C. Jur. SG = Corpus juris Sveo-Gotorum antiqui, ed.
Schlyter.
C N = Carmina Norrcena ed.
Th. Wisin. Lund 1886.
Collier Engl. Dr. Poet.» = Collier, The History of English Dramatic Poetry.
2. Ed. 1879.
Corp. Inscr. = Corpus In- scriptionum latinarum.
Cpb = Corpus poeticum bo- reale ed. by G. Vigfüsson and Y. Powel. Oxf. 1883.
D A oder D A K = Müllenhoff, Deutsche Altertumskunde.
ERKLÄRUNG DER ABKÜRZUNGEN.
Danm. gamle Folk. = Dan- marks gamle Folkeviser, udg. af. Sv. Grundtvig 1853 - 8 3 .
DGr.=Deutsche Grammatik.
D H S = Deutsche Helden- sagen.
Diemer D. Ged. = Deutsche Gedichte des 11. und 12.
Jahrhs. hrsg. von Diemer, Wien 1849.
Diez = Diez, Etymologisches Wörterbuch der romani- nischen Sprachen.
DHB = Deutsches Helden- buch, Berlin 1866—1870.
d. Hist. Tidsskr. = Historisk tidsskrift udg. af den danske historiske forening Kop.
1840 ff.
Dipl. = Diplomatarium.
Diss. = Dissertation.
DM = Die deutschen Mund- arten, hrsg. von Frommann.
DWb. = Deutsches Wörter- buch von J. und W. Grimm etc., Berlin 1854 ff.
EEP = Ellis, On Early Eng- lish Pronunciation.
E E T S = Early English Text Society.
E F S = Siebs, Zur Ge- schichte der englisch-frie- sischenSprache.Halle 1889.
engl. = englisch.
Ep. = Epinaler Glossen.
Erl. Beitr. = Erlanger Bei- träge zur englischen Philo- logie 1889 ff.
EScotTS = Early Scottish Text Society.
EStud. = Englische Studien, hrsg. von E. Kölbing. Heil- bronn-Leipzig 1877 ff.
E t W b = Etymologisches Wörterbuch.
Eyrb. = Eyrbyggjasaga.
F4fm. - FAfnismil.
FAS=Fornaldar sögurNordr- landa, ütgefnar af Rafn.
Kop. 1829—30.
Finl. nat. o. folk. = Bidrag tili kännedom af Finlands natur ock folkutg. afFinska vetenskaps-societeten.Hel- singfors 1858 ff.
Finsk tidskr. = Finsk tid- skrift, Helsingfors.
Firm, oder Firmenich = GermaniensVölkerstimmen, hrsg. von Firmenich. Berlin.
Flbk. = Flateyjarbök, vgl.
Ftb.
FMS = Fommanna Sögur, Kop. 1825—37.
Foms., s. Fs.
Forsch. = Forschungen, frz. = französisch.
Fs. = Fomsögur hrsg. von Vigfüsson u. Möbius. Leipz.
1860.
F S S = Fomsögur Sudrlanda utg. af Cederschiöld. Lund 1877-9.
Ftb = Flateyjarbök, hrsg. v.
Vigfusson u. Unger. Chri- stiania 1860—68.
GdDL = Geschichte der deutschen Literatur.
G D S == J. Grimm,Geschichte der deutschen Sprache.*
1853-
germ. " germanisch.
Germ. = Germania, Viertel- jahrsschrift für deutsche Altertumskunde, hrsg. v.
Pfeiffer etc., Stuttgart — Wien 1856 ff.
Germ. Abh.=Germanistische Abhandlungen, hrsg. v. K.
Weinhold u. F. Vogt.
Germ.Stud.=Germanistische Studien hrsg. v. Bartsch.
Wien 1872. 5.
Ges. = Gesellschaft, ges. = gesammelt.
Gesch. = Geschichte.
Geschbl.=Geschichtsblätter.
Gl. = Glossen, speziell = Die althochdeutschen Glossen, gesammelt von Steinmeyer und Sievers. Berl. 1879 ff.
Goedeke = Goedeke, Grund- riss zur Geschichte der deutschen Dichtung, Han- nover—Dresden 1859 bis 1881. 'Dresden 1884 ff.
got. = gotisch.
Gött. gel. A. = Göttinger ge- lehrte Anzeigen, gr, = griechisch.
Graff = Graff, Althochdeut- scher Sprachschatz. Berlin 1834—42.
Grâg. = Gràgàs.
Gram. = Grammatik.
Grdf. = Grundform.
Grein B. = Grein, Bibliothek der angelsächsischenPoesie 1857—63.
griech. = griechisch.
Grim. = Grimnismil.
Grundtvig, Utsigt = G„ Ut- sigt over den nordiske Old- tids heroiske Digtning.Kop.
1867.
Gudrkv. = Gudrünarkvida.
Gulb. = Gulaf>ingsbök, Hagen Germ. = Germania,
hrsg. von F. H. v. d. Hagen.
Berlin 1836—53.
HartstorneAMTaIe=Ancient
Metrical Tales ed. Hart- stome 1829.
Häv. = Hävnmäl.
Hazlitt, Rem. — Remains of the Early Popular Poetry of England ed. Hazlitt. 1864.
HB = Heldenbuch, hd. = hochdeutsch.
Hds. = W. Grimm, Die deutsche Heldensage 'Berl.
1867.
Heimskr. = Heimskringla.
Hel. = Heliand.
Helg. Hj. = Helgakvilla Hjprvardsonar.
Helg. Hb. = Helgakvida Hundingsbana.
Herrigs Archiv = Archiv für das Studium der neueren Sprachen und Litteraturen, hrsg. von Herrig. Braun- schweig 1846 ff.
HH = HelgakvidaHundings- bana.
Hkr. - - Heimskringla.
Hms.=Heilagra manna sögur udg. af Unger. Christiania 1877.
Hmskr. = Heimskringla.
HoES = Sweet, History of English Sounds. 'Oxford 1888.
Holtzmann AdGr — Altdeut- sche Grammatik von Ad.
Holtzmann. Leipzig 1870.
75.
hrsg. = herausgegeben.
Hs. = Handschrift.
Hss. = Handschriften.
Hyndl, = Hyndluljöff.
HZ., s. ZfdA.
IF=IndogermanischeForsch- ungen, hrsg. v. Streitberg, indog. = indogermanisch, ir. = irisch.
IS = Islendinga sögur. Kop.
1843—47.
isl. = isländisch.
Islenzk. Fornkv. — Islenzk Fornkvselii, vetf Grundvig og SigurCfsson. Kop. 1854.
Isl. S., s. IS.
KBeitr. Beiträge zur ver- gleichenden Sprachforsch- ung, hrsg. v. Kuhn und Schleicher. Berlin 1858-76.
Kbh. = Kjebenhavn (Kopen- hagen),
kelt. = keltisch, kent. = kentisch.
KHM = Kinder- und Haus- märchen, gesammelt durch die Brüder Grimm.
KLg = Koegel, Geschichte der deutschen Literatur, Strassburg 1894. 7.
ERKLÄRUNG DER ABKÜRZUNGEN.
K l . Sehr. = K l e i n e Schriften.
K o b e r s t e i n = Kobersteins G e s c h i c h t e der deutschen Nationallitteratur. F ü n f t e Aufl. von Bartsch. L e i p z . 1872—73.
Koberstein6 = Sechste Aufl.
1884.
K o c k F s v ljudl = A . K o c k , Studier i f o m s v e n s k ljud- lära. Lund 1882—6.
K r i t . V j s c h r . = Kritische V i e r - teljahrsschrift für G e s e t z - g e b u n g und Rechtswissen- schaft.
K Z s = Zeitschrift für ver- gleichendeSprachforschung, hrsg. von A d . K u h n etc- Berlin 1852 ff.
L . = L e x .
L a c h m . Sehr. = Lachmann, K l e i n e r e S c h r i f t e n zur deut- schen Philologie.
L a i n g , Sei, R e m .2 = Select R e m a i n s o f the Ancient Popular and R o m a n c e P o e t r y of S c o t l a n d ed. by L a i n g . 2 E d . 1885.
lat. = lateinisch.
L a x d . = Laxdoelasaga.
L B = L e s e b u c h . lett. = lettisch.
L e x e r = Mittelhochdeutsches H a n d w ö r t e r b u c h von L e x e r L e i p z . 1869—78.
L e x . poet. = Egilsson, L e x i - j c o n poeticum antiquae | linguae septentrionalis. ; L G — Literaturgeschichte.
lit. — litauisch.
Lit. = Literatur.
Lit. C e n t r a l b l . ^ L i t e r a r i s c h e s Centralblatt herausg. von Z a r n c k e .
Literaturbl. - Literaturblatt für germanische und roma- nische Philologie hrsg. von B e h a g h e l und Neumann.
H e i l b r o n n — L e i p z i g 1880 ff.
Lit. V e r . = Publicationen des literarischen Vereins in Stuttgart.
Lok(a)s. = Lokasenna.
L . Sal. — L e x Salica.
L L =: L e g e s . M A = Mittelalter.
M F . — Minnesangs Frühling hrsg. von L a c h m a n n und H a u p t .
M a h l o w A E O = Mahlow, D i e langen V o k a l e A E O in den indogerm. Sprachen.
Berl. 187g.
Maurer A h n . = K. Maurer, Ü b e r die A u s d r ü c k e : alt- nordische, altnorwegische |
und isländische S p r a c h e ( A b h . d bayr. A k a d . d.
W i s s . I. Cl., X I . Bd. II. A b t . S . 457—706) München 1867.
me. = mittelenglisch.
M G . s. Mon. G e r m , mhd. = mittelhochdeutsch.
Mhd. W b . = Mittelhoch- deutsches W ö r t e r b u c h v o n Müller u. Z a r n c k e . L e i p z . 1854—61.
mlat. = mittellateinisch, mnd. = mittelniederdeutsch, mnl. — mittelniederländisch.
M o d . L a n g . N o t . == Modern L a n g u a g e N o t e s .
Mon. G e r m . = Monumenta Germaniae histórica.
M S = S a m m l u n g v o n Minne- singern aus d e m s c h w ä - bischen Zeitpunkte (hrsg.
v. Bodmer) Zürich 1758. 9.
Ms. = Manuscript.
M S D = D e n k m ä l e r deutscher P o e s i e und P r o s a aus dem VIII. — X I I . Jahrhundert, hrsg. v. Müllenhoff und Scherer. Z w e i t e Aufl.
1873. '1892.
M S H = Minnesinger hrsg.
von F . H . v. d. H a g e n . L e i p z . 1838.
M U = M o r p h o l o g i s c h e Unter- suchungen auf d e m G e b i e t e d e r i n d o g e r m a n i s c h e n S p r a - chen von O s t h o f f u n d Brug- mann. L e i p z i g 1878 ff.
Myth. = J . G r i m m , D e u t s c h e Mythologie. V i e r t e Ausg., besorgt von E. H . Meyer.
Berl. 1875—8.
n. = neutrum.
N A r k i v , s. A r k . f. nord. Fil.
nd. = niederdeutsch, ndl. = niederländisch, ne. = neuenglisch.
N e d . = Nederlandsch.
N E D i c t . — Murray, A n e w English Dictionary.
N e n Z = N o o r d en Zuid, C u l e m b o r g 1876 ff.
N F = neue F o l g e , nhd. = neuhochdeutsch.
n H i s t . tidsskr. = Historisk tidsskriftudg. a f n o r s k e his- toriske forening. Kristiania 1871 ff.
nl. = niederländisch, nnd. = neuniederdeutsch, nnl. = neuniederländisch.
N O — Nordiske O l d s k r i f t e r udg. af det nordiske Litera- tur-Samfund. K o p . 1847 ff.
N o r d , tidskr. = N o r d i s k tidskrift för vetenskap, k o n s t och industri.
N o r g . g. L . = N o r g e s g a m l e L o v e udg. v e l K e y s e r o g Munch. Christiania 1846 bis 49.
N o r v . = N o r v e g i a . T i d s - krift f o r d e t n o r s k e f o l k s maal o g minder, udg. v e d . J. S t o r m o g M. M o e . Kristiania 1884.
N S k r . = N o r r e n e S k r i f t e r af sagnhistorisk Indhold udg. af G . B u g g e . N T = N e u e s T e s t a m e n t . N T i d s k r . , s. N o r d , tidskr.
N V i d . Selsk. = D e t k o n g e l . norske videnskabers. sels- k a b s skrifter. T h r o n d h j e m 1879 ff.
N y F é l = N y Félagsrit, gefin üt af n o k k r u m Islen- dingum. K o p . 1841 ff.
O E T = T h e O l d e s t E n g - lish T e x t s ed. by S w e e t . L o n d . 1885.
on. = ostnordisch.
O p p . = O p e r a . ostfrs. = ostfriesisch.
ostgerm. = o s t g e r m a n i s c h . Osthoff Perf. = Osthoff, Z u r G e s c h i c h t e d e s P e r f e c t s im Indogermanischen.Strassb.
1884.
P B B = B e i t r ä g e zur G e - schichte der d e u t s c h e n S p r a c h e u. Literatur hrsg.
von Paul und Braune.
P e r c y F o l . Ms. = B i s h o p P e r c y ' s F o l i o Manuscript ed. by H a l e s and Furnivall.
1867.
Phil. hist. S a m f . = K o r t udsigt o v e r det p h i l o l o g i s k - historiske s a m f u n d s virk- somhed. 1883 ff.
prät. = Präteritum.
Princ. = Paul, P r i n c i p i e n der S p r a c h w i s s e n s c h a f t . Z w e i t e Aufl. H a l l e 1886.
Progr. = P r o g r a m m . Q F = Q u e l l e n und F o r -
schungen zur S p r a c h - und Culturgeschichte der g e r - manischen V ö l k e r , hrsg.
von ten Brink u. S c h e r e r etc. Strassburg 1874 ff.
R A = J. G r i m m , D e u t s c h e Rechtsaltertümer.
R B S - R e r u m Britannicarum Medii A e v i S c r i p t o r e s . R C e l t . = R e v u e C e l t i q u e . R d s . = R i d d a r a S ö g u r hrsg.
v o n K ö l b i n g . Strassb. 1872.
R e l . A n t . = R e l i q u i a e anti- quae. S c r a p s f r o m A n c i e n t Manuscripts, ed. by W r i g h t and H a l l i w e l l 1845.
ERKLÄRUNG DER ABKÜRZUNGEN.
R G = Rechtsgeschicbte.
Robson 3 MRom = Three Early English Metrical Ro- mances ed. by Robson.
Camden Society 1842.
SB = Sitzungsberichte.
Schmidt Vok. = J. Schmidt, Zar Geschichte des indo- germanischen Vokalismus.
Weimar 1871. 5.
Schmidt Pluralb. = Joh.
Schmidt, Die Pluralbil- dungen der 'indogermani- schen Neutra. Weimar 1890.
Sehr. = Schriften.
SE = Snorra-Edda.
Sigk = Sigurdarkvida.
skr. = sanskrit.
Shaksp. JB = Jahrbuch der deutschenShakespeare-Ge- sellschaft.
Sharp, Dissert. = Th. Sharp, A Dissertation on the Pageants or Dramatic Mys- teries anciently performed at Coventry. 1825.
Skt. = Skildatal.
SnE = Snorra Edda.
SS = Scriptores.
Ssp. = Sachsenspiegel.
st. = stark.
Stammbildgsl. = Kluge, No- minale Stammbildungslehre der altgermanischen Dia- Iecte. Halle 1886.
Sthlm. = Stockholm.
Streifz. = Einenkel, Streif- ziige durch die. mitteleng- lischeSyntax. Münster 1887.
Stud. = Studien.
Sturl. = Sturlungasaga hrsg.
von Vigfüsson. Oxf. 1878.
Sv.landsm. = Nyare bidragtil kännedom om de Svenska landsmälen ock Svenskt folklif utg. af J. A. Lundell.
Stockholm 1878 ff.
sw. = schwach.
Swsp. - Schwabenspiegel.
Taalgids = De Taalgids.
Utrecht 1859—67.
Taalk Bijdr. = Taalkundige Bijdragen. Haarlem 1877
- 79.
Techmer Zs. = Internatio- nale Zeitschrift für allge- meine Sprachwissenschaft hrsg. von F. Techmer.
Leipz. 1884 ff.
ten Br. Chaucers Spr. = ten Brink, Chaucers Sprache u. Verskunst.
TenLtbode = De Taal en Letterbode (Red. Verwijs en Cosijn) Haarlem 1870 - 7 6 .
Tidskr. f. Filol. = Nordisk Tidskrift for Filologi og Paedagogik.
Tijdschrift= Tijdschrift voor Ned. Taal- en Letterkunde.
Leiden 1881 ff.
Tobler, Beitr. = A. Tobler, Vermischte Beitrage zur Grammatik des Französi- schen 1877 ff.
Uhland Sehr. = Uhlands Schriften zur Geschichte der Dichtung und Sage.
Stuttg. 1865—73.
Unters. = Untersuchungen.
Urkb. = Urkundenbuch.
Uss. = Untersuchungen.
Vafrm. oder VafJjr. = Vaf- ]>rüCtnism&l.
verb. = verbum.
Vgtakv. = VegtamskviÄa.
Vlsp. = Vçluspâ.
V S = Vçlsunga Saga.
Vsp. = Vçluspâ.
Wack. Sehr. = W. Wacker- nagel, Kleinere Schriften.
Leipz. 1872—4.
Ward, Catal. = Ward, Cata- logue of Romances in the Department ofManuscripts in the British Museum I.
1883.
Weber, M. Rom. = Metrical Romances of the 13. 14.
and 15. Centuries, publi- shed by H. Weber 1810.
westfrs. = westfriesisch.
westgerm.=westgermanisch.
W . Grimm Sehr. = W.
Grimm, Kleinere Schriften.
Berl. 1881 ff.
Wids. = Widsitl (ags. Ge- dicht).
wn. = westnordisch.
Wright, Pol. S . = ; T h e Politi- cal Songs of England from the Reign of John to that of Edward II, ed. by Th.
Wright Camden Soc. 1839.
Wright PPS = Political Poems and Songs related to English History, com- posed during the Period from the Accession of Ed- ward III to that of Richard III, ed. by Th. Wright.
BBS. 1859.
Wright S. a. Car. = Songs and Carols from a Manu- script in the British Mu- seum, ed. by Th. Wright.
1856.
Wtb. = Wörterbuch.
Wz. = Wurzel.
Yng. = Ynglingasaga.
York PI. = The Plays per- formed by the Crafts, or Mysteries of York on the Day of Corpus Christi, ed.
by Lucy Toulmin Smith.
1885.
ZE = Möllenhoff, Zeugnisse und Excurse zur deutschen Heldensage (ZfdA 12,253).
ZfdA = Zeitschrift für deut- sches Altertum (und deut- sche Literaturgeschichte).
ZfdMth. = Zeitschrift fllr deutsche Mythologie.
ZfdPh. = Zeitschrift Tür deutsche Philologie hrsg.
von Zacher etc.
Zfd. öst. Gymn. = Zeit- schrift für die östrei- chischen Gymnasien.
Z. f. vgl. Spr. = Zeitschrift flir vergleichende Sprach- forschung.
Z G D S = W. Scherer, Zur Geschichte der deutschen Sprache.
Zs. f. d. ö. G. = Zeitschrift für die östreichischen Gym- nasien.
Zs. f. Gymn. = Zeitschrift für das Gymnasialwesen.
ZZ, s. ZfdPh.
Prymsk. = Prymskvitfa.
Ps - Pfdreks saga.