© Verlag Hölder-Pichler-Tempsky GmbH, Wien 3
Inhalt
Teil LATEIN IN UNSERER ZEIT LATEIN IN UNSERER ZEIT Lehrplanmodul 4-jh. Latein Lehrplanmodul 6-jh. Latein
Teil 1: EUROPA LATINA EUROPA
Latein und Europa Herkunft, Idee und Bedeutung Europas
1.1 ÜT: P. Vergilius Maro: Aeneis VII 228-240 ... 5
IT: M. Tullius Cicero: Tusculanae disputationes V 107 f. (gek.) ... 5
1.2 ÜT: Giovanni Mario Filelfo: Amyris III vss. 120-132 ... 8
IT: Gesta Francorum VII 18 (gek.) ... 8
1.3 ÜT: Giovanni Mario Filelfo: Amyris II vss. 670-681 ... 12
IT: Girolamo Savanarola: triumphus crucis IV 7 (F) (gek.) ... 12
1.4 ÜT: Hildebert v. Lavardin: carmina minora 50. De tribus vitiis: muliebri amore, avaritia, ambitione. vss. 5-20 (gek.) ... 15
IT: Baruch Spinoza: tractatus politicus XI 4 (gek.) ... 15
1.5 ÜT: Dracontius: de raptu Helenae vss. 556-567 ... 18
IT: Gerhard Mercator: Atlas sive Cosmographicae meditationes de fabrica mundi et fabricati figura. Amsterdam 1623. pag. 31 ... 18
1.6 ÜT: Commodianus: Carmen apologeticum vss. 891-904 (gek.) ... 22
IT: Annales Quedlinburgenses D 23r (gek.) ... 22
1.7 ÜT: Cristoforo Landino: de Roma fere diruta (gek.) ... 26
IT: Eulogium Historiarum in: Rerum Britannicorum Medii Aevi script. IX 1. S. 216 (gek.) . 26 1.8 ÜT: Conrad Celtis: de situ Germaniae et moribus in generali (gek.) ... 29
IT: Aurelius Augustinus: de civitate Dei XVIII 12 (gek.) ... 29
AUSTRIA LATINA Latein und Europa Austria Latina
1.9 ÜT: Salvianus: De gubernatione Dei V 6 ... 32IT: Bernhard Linck: Annales Austrioclaravallensis II p. 576 (gek.) ... 32
1.10 ÜT: C. Iulius Caesar: comm. de bello Gallico I 53 (gek.) ... 36
IT: Strabon IV 61, 9 ... 36
1.11 ÜT: Eugippius: commemoratorium cap. XVIII (gek.) ... 39
IT: Passio beatissimi Floriani martyris Christi cap. 8 (gek.) ... 39
1.12 ÜT: Anonymus societatis Jesu sacerdos: Topographia Austriae (1701) p. 104 (gek.) ... 43
IT: Anton Roschmann: Reliquiae aedificii Romani ad oppidum Tyrolense Lienz detectae vulgo das Zwergengebäu 5,2 f. et Inscriptiones et alia diversi generis Romana per omnem Tirolim monumenta 5,2,22 ... 43
1.13 ÜT: Breves Notitiae 2, 1-3 (gek.) ... 46
IT: Statuta Salisburgensia 1,2,7,9. MGH: Concilia aevi Karolini tomus I, pars I ... 46
1.14 ÜT: Aeneas Silvius de Piccolominibus, historia Friderici III, praef. (Ausw.) ... 50
IT: De officiis scholasticorum in schola (1559), aus Camesina Bd. XI, pag. 280 (gek.) ... 50
1.15 ÜT: Ammianus Marcellinus XXX 5, 11f. (gek.) ... 54
IT: Iohannes de Alta Villa: Archithrenius cap.IV vss. 60-69 (gek.) ... 54
1.16 ÜT: Marcus Welser: Rerum Augustanarum Vindelicorum (1594) pps. 91, 237 (gek.) ... 57
IT: Herzog Friedrich II: Stadtrecht für Wien vom 1. Juli 1244. § 23 (gek.), aus: Fontes rerum Austriacarum Bd III/9 ... 58
Teil 2: FACHSPRACHE LATEIN FACHSPRACHE LATEIN Fachsprachen und Fachtexte Fachsprachen und Fachtexte
2.1 ÜT: Mustio: Gynaecia I 91 f. (gek.) ... 61IT: Quintus Serenus: liber medicinalis vss. 289-299 ... 61
4 © Verlag Hölder-Pichler-Tempsky GmbH, Wien
2.2 ÜT: Hildegardis Bingensis: causae et curae II de emigranea (gek.) ... 64
IT: Hippocrates Cous: Lex 1 (ex Jani Cornarii versione) (gek.) ... 64
2.3 ÜT: M. Manilius: astronomica II vss. 60-81 (gek.) ... 67
IT: Hildegardis Bingensis: causae et curae I de firmamenti consonantiis (gek.) ... 67
2.4 ÜT: Anicius Manlius Severinus Boethius: de institutione musica I 1 (gek.) ... 71
IT: Ambrosius: de Helia et ieiunio 18 (66) (gek.) ... 71
2.5 ÜT: Gerbertus: geometria I 2 ... 75
IT: Vitruvius Pollio: de architectura III 1,5 f. (gek.) ... 75
2.6 ÜT: P. Vergilius Maro: Georgicon IV 228-247 (gek.) ... 78
IT: L. Iunius Moderatus Columella: de re rustica VII 12, 4 f. (gek.) ... 78
2.7 ÜT: Babenberger Urkundenbuch I pag. 249 ff. Nr. 183 ... 82
IT: Corpus Iuris Civilis, Digesta XXI 1,14 (gek.) ... 82
2.8 ÜT: Corpus iuris civilis, digesta XLVII 10, 15, 2-21 (gek.) ... 85
IT: CIL I2 366 ... 85
Teil 3: UNSTERBLICHER MYTHOS UNSTERBLICHER MYTHOS Mythos und Rezeption Der Mythos und seine Wirkung
3.1 ÜT: P. Ovidius Naso: Metamorphosen IV 306-318 ... 88IT: Michael Marullus: Hymnus IV 3 vss. 36-46 ... 88
3.2 ÜT: Michael Marullus: Hymnus I 1 vss. 21-35 (gek.) ... 93
IT: P. Vergilius Maro: Aeneis VI vss. 739-747 ... 93
3.3 ÜT: Pervigilium Veneris (gek.) ... 97
IT: Angelo Poliziano: Rusticus vss. 215-221 ... 97
3.4 ÜT: Michael Marullus: Hymnus I 1 vss. 82-97 (gek.) ... 101
IT: Phaedrus: Appendix Perottina 3 (gek.) ... 101
3.5 ÜT: P. Ovidius Naso: Metamorphosen IV 432-442 ... 105
IT: Baldricus Burgulianus: carmen 154 vss. 917-928 (gek.) ... 105
3.6 ÜT: P. Vergilius Maro: Aeneis II 777-791 (gek.) ... 109
IT: Anicius Manlius Boethius: de consolatione philosophiae II metrum 1 ... 109
3.7 ÜT: P. Vergilius Maro: Aeneis VIII 321-332 (gek.) ... 113
IT: Carmen buranum 102, 22-27 (gek.) ... 113
3.8 ÜT: Meropius Pontius Paulinus v. Nola: carmen X vss. 29-46 ... 117
IT: T. Lucretius Carus: De rerum natura I 250-264 (gek.) ... 117