• Keine Ergebnisse gefunden

DE RATIONE, QUA CALOMELAS

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Aktie "DE RATIONE, QUA CALOMELAS"

Copied!
46
0
0

Wird geladen.... (Jetzt Volltext ansehen)

Volltext

(1)
(2)

DE RATIONE,

QUA CALOMELAS MUTETUR IN TRACTU INTESTINALI.

D I S S E R T A T I O I N A U G U R A L I S

QUAM

CONSENSU ET AUCTORITATE

IN

UIIVERSITATE LITERARUM CAESAREA

»ORPATERTSI

AD GRADUM

DOCTORIS MEDICINAE

RITE ADIPISCENDUM georgius oettingen

LOCO CON8UETO PUBLICE DEFRNDRT

A U C T O R / ' \

L i v o N n s .

DORP ATI LIVONORUM,

TVPIS HENRICI liAAKIWANNI.

MDCCCXLVIII.

(3)

I m p r i m a t u r

haec dissertatio ea conditione, nt, simulac typis fuerit exciisa , quiiiqiie ejiin exempla tradantur collegio ad lihros explorandoa constidifo.

Dorpati Livon. die III mens. Junii a. 1848.

Dr. B i t l d e r , (!• S.) ord. med. h. t. Decanus.

(4)

Prooemium.

fei quidem eliam hodie sunt medici non-

nulli, qui omnes scienliae noslrae inquisitiones

nullius momenti habent, nisi quibus cognitio-

nes, recta slalim via ad artem medicam et mor-

borum curationem pertinentes, sistantur, tarnen

his viris inquisilioneni meam faciJe pro bat um

iri crediderini, praeserlini quuin in dies latius

propagelur senlentia eorum, qui persuasum

habent, scientiam noslrain nisi sensibus ipsis

experientias percipiendo augeri exeolique non

posse. Quamquam enim multas jam res ccm-

pertas habcuius, systema tarnen niedicinae pra-

ctlcae conslilui nunquam poterit, nisi aucto

primuni de singulis rebus cognitionuin numero,

et compreliendendis conjungendisque deinde

his omnibus, ut digeranlur et ad eerlum

ordinem componanlur. Ad quae amplifieanda

si aliquantulum contulcrim proponendis obser-

vationibus hisce meis, jam nie, ea quae vo-

luerim, consecutum esse putabo.

(5)

Attarnen ratio mihi reddenda esse videlur

Numniae

mearum disquisitionum, quuin contra- dici fortasse possit, iis plura hucusque accepta ne^ari, quam nova et cerla confirinari. Quam

reprehensiouciu si forte effugere non omnino possuni, excusationum causas tarnen nonnullas afferre mihi liceat. Quum enim primum con- silium cepissem scribendi de ralione, qua ca- lomelas iu saiiguänem Irans iret, prior hujus argumenti pars, nimiruin indagatio calomelanos in tractu inlestinali chemice niutati, tarn ma- gitam temporis angustissimi mihi coneessi par- tem ahsumserat, ul necessario cogerer prae- termittere inquisitionem forniae hydrargyri, qua post diuliirniorem calomelanos usum in sanguine versetur, quamquam ea, quae ad in- stiluenda de hac re experimenla pertinercnt, praeparata et provisa jam ex parte haherem.

Al ne eontraclam quidcm et arctioribus limi- tibus cireumscriplam rem ita tractarc mihi conligil, ut ea, quae inde coliigereiitur, com- prohandi potius quam negandi vim haberent.

Verum quum ea disquiruntur, quorum neque

aditns expediti neque viae apertae aut munitae

sunt a pracccdcnlibus scrutaloribus, fieri ne-

quit, quin mulla frustra suscipiantur et ad

nihil um cadant aut secus eveniant, donec ad

(6)

meliorem perscrutandi rationem perveiilum sil.

Itaque quum diligenter incubuissem ad exami- nandas superiorum praeserlim auteni Mialhii de hac re sentenlias, vixduin ad probabiliorem explicationem calomelanos per resorptionem in corpus liunianum suscipiendi aceedisse milii videbar, quum jam cunctum teinpus huie rei praefinitum praelerlapsum et evasum esse sen- tirem, ita ut diulius persequi nequircin obser- valiones hasce, quamvis gravissinias. Al si perfecti vel absöluti nihil proponilur his cx- perimentis, id utilitatis tarnen Iiis ailatum in*

putavi, ut alits fortasse, qui ad haue rein in- dagandam accingerentur, viam commonslrarent et adminiculi aliquid praeberent.

Quod ad eam disquisilioiiuni inearum nalu- ram pertinet, qua delrahere polius quam ad- dere aliquid videantur, merito fortasse admo- nebor, multo facilius esse destruere quam ex- struere. Atlamen haud parva laude digni mihi videntur, qui removendis opinionibus veritatis similitudine fallacibus, verioribus locum sat­

tem et quasi aerem liberum parare stiidenl.

Atque quum, coinprobatis illis Mialhii decretis, alii viri docti in his lamquam in Fundament«

novam theoriam de calomelanos in organismo

huniano actione constituere conarentur, vel

(7)

maxime necessarium mihi videhatur, ut de- creta illa diligenti examinationi suhjiceremus, quibus, si minus vera et probabilia reperi- rentur, ad iterandas hujus rei inquisiliones excitaremur.

Experimentis de ealomelane instilutis alia quoque adjeci, quae ad hydrargyri oxydali, du- cis ac principis oninium salium oxydi hydrar- gyrici, rationem pertinerent. Quum enini ca- lomelas caput sit oninium hydrargyri oxydulati salium, occasione ejus cum hydrargyro oxydato comparandi ohlata non sine emolumento usu- rus mihi videbar. Experimenta in animalibus facta, quae sub fine hujus libelli memorantur, non maximi momenti esse crediderim, utpote quibus non nisi iterum ac saepius institutig, ad certam rerum cognitionem adduci possimus.

Denique occasione data lubens gratias ago ill. prof. Uuchheimio, a quo, laboratorii pri­

vat! usu libenter mihi concesso, consiiio libe­

ral iter adjutus sum.

(8)

W i l g o notuin est, calomelanos in organismo animalium actionem ita plerumque discerni, ut localis sit et universalis.

Siquidem in perpendenda actione locali effeetus meclianicus negari aut removeri neqiiit, quem calomelas in ventriculi et intestinorum parietem interiorem habet (quod suspicari jam licet ex eflectibus discrepantibus et singularibus dosiuni magnanim et parvarum), (amen temerarium esset, immuta- tani in tractu intest'mali tuuicani inucosam et secretioneni glandularum intestinalium, hepatis et pancreatis auetam — cum calomelanos dosi urta, aut paueis modieis haec eve- nerint — soli atque unico Imic cflectui mccliauico ascribere.

Nulluni inedicamentum agere potest, nisi in sanguinem re- eeptum; hoc autem in calomelane ficri partieulis solidis per tractus intestinalis parietem (meinbranain scilicet orga- nicam nulla foraniinu exhibentem) permeantibus, prorsus

repugijat legibus physiologicis hodie reeeptis, et ideirco rejiciendum est. Itaque necesse est, solvatur calomelas flui- dis intestinalibus, ut ad agendi facultatem accedat. Attainen pertinet calomelas ad subsfanlias solulu dii'lieillimas, ita ut fere non solvatur nisi acidis concentralis. Ouae quum non adsint in tractu intest'mali, eHicacia liujus lemedii nou explicata qnaestionem sistit, ad quam bueusque respondere non satis potuinnts.

(9)

Raro auteni haec res, si ejus gravitas respicitur, exa­

minationi accuratiori subjecta est, cujus obscuritas et per- plexa natura explanari non poterat sola opinatione aut conjecturis, experimento non firmatis. Ad quas pertinere videtur Bampoldi J) opinio, secretis intestini tenuis alcalinis calomelas transformari in hydrargyrum oxydulatum, quod cum acidis facile coire possit: ita ut salia inde existant solubilia. Comprobari autem hanc conjecturam putabat eo>

quod acidis inter calomelanos usum ingestis veneficii sym- ptomata acriora nioverentur. Quum autem una ex parte consentaneum sit, certas rerum rationes nunquarn constitui posse observationibus quibusdam ambiguis, altera ex parte persuasum habeo, theoriam illam revictam esse atque refu- tatam corporuin mortuorum sectionibus a me factis, quae in postremis hujus Ii belli paginis enarrantur.

Gravior nobis videtur Mialhii2), chemici francogallici opinio, quam, multis experimentis chemicis ab ipso auctore (irmatam praetermittere non possumus, quin paucis verbis comprehensam lectoribus exponamus.

Nititur tlieoria Mialhii mutatione, quam calomelas ex parte subeat, qmim chloruretornm alcalinorum actionibus transformalur in chloruretum hydrargyricum, conjunctio- nem scilicet solubilem ; quam rem habet confirmatam et a multis recentioribus et recentissimis chemicis francogallicis acceptam. Multis experimentis definire studet copiam chlo- rureti hydrargyrici ex mutatis salibus mercurii evenientem pro variarum conditionum ratione, ex quarum rerum inqui- sitione colligit decreta quaedam ad efficacitatem medicam pertinentia. Ad definiendas chlorureti hydrargyrici copias Mialhe usurpavit hydrosulphuretum natrii, concentratione et pondere compertis (titre), quod sat Iargius adjicit.

I) Dierbach, die neuesten Entdeckungen in der materia medica. Iii, I». 222. Heidelberger niedic. Annal. X . p. 257.

2} Annales de Chem. et de Phys. V, p. 169.

(10)

Addita deinde jodi solutione alcoholica, eadeni ratioue spectata, hydrosulphureti natrii pars supervacanea decomponi- tur et acidum hydrojodicum efficitur; adjicitur tinctura jodi tarn diu, quam decompositio illa, tinctura pallescente agnoscenda, fit.

Cognoscitur itaque ex tincturae jodi copia adhibita, qua hy- drosulphuretum natrii decompositum est, copia hujus poste- rioris supervacanea, cujus rursus pars reliqua, cum chloru- reto hydrargyrico conjuncta, liiodum administrat, ad quem chlorureti hydrargyrici multitudo facili negotio computetur.

Proponemus nunc pericula a Mialhio instituta, quot eorum ad rem nostram pertinent.

EXPERIMENTTTM P R i u s . Solvit 6 decigrammata natri muriatici et 6 decigrammata ammonii muriatici in aquae destillatae grammatibus 10 (utitur enim in ceteris quoque periculis solutione alcalina hac ratione constituta, quem liquorem experimentalem vel probatorium [Iiqueur d'essai]

appellat) et in hoc fluido calomelanos decigrammata 6 se- posuit per horas 24 in calore 20—25° C.; exstiterunt inde chlorureti hydrargyrici milligrammata 6.

EXPERIMENTUM p o s T K R H i s . Eadem calomelanos copia in eodem liquore probatorio soluta, per horas 24 seposita est in calore 40—50° C , unde orta sunt chlorureti hydrar­

gyrici milligrammata 1 5 .

Colligit ex hoc periculo, chlorureti hydrargyrici for- mationem adjuvari calore adaucto.

Alia deinde suscepit experimenta, quibus dilucidaret, utrum chlorureti hydrargyrici productio penderet ex calo­

melanos adhibiti multitudine, an ex agentium in id chlo- ruretorum alcalinorum copia.

EXPERIMENTUM p R i M U M . Calomelanos deeigramma 1 in liquoris experimentalis grammatibus 1 0 seponitur per horas 24 in calore 40—50° C.; formantur chlorureti hydrar­

gyrici 1 4 milligrammata.

EXPERIMENTUM ALTERVM. Calomelanos decigrammata 2 eodem modo adhibita efficiunt chlorureti hydrargyrici milli-

(11)

grauimata 15. Eadem copia formata est calomelanos den' grammatibus quatuor adhibitis.

EXPERIMENT UM TERTIUM. 2 decigrammata calomela­

nos cum 6 decigrammatibus natri muriatici, 6 decigrammatibus ammonii muriatici et 1 0 grammatibus aquae destillatae per horas 24 objiciuntur calori 40—50° C.; eveniunt inde chlo­

rureti hydrargyrici milligrammata 16.

EXPERIMENTUM §UARTUM. 24 decigrammata calome­

lanos, 1 decigramma natri muriatici et 1 decigramma am­

monii muriatici cum 1 0 grammatibus aquae destillatae per idem tempus in eodem calore seposita, 5 milligrammata chlorureti hydrargyrici ediderunt.

Oua ex periculorum serie Mialhe cogit, chlorureti hydrargyrici f'ormationem auctam et imminutam non pendere ex calomelanos copia diversa, sed e copia majori aut minori chloruretorum alcalinorum. Idem suspicatur, chlorureti hy­

drargyrici formationem auctam teneri a solutionis alcalinae concentratione fortiori. Ouam rem hisce experimentis con- lirmat.

EXPERIMENTUM p R i i r s . Calomelanos, natri muriatici, ammonii muriatici singuloruni 6 decigrammala cum aquae destillatae grammatibus 5 temporis spatio supra memorato in calore 40—50° C. eil'ecerunt chlorureti hydrargyrici 24 milligrammata.

EXPERIMENTUM POSTERIUS. Si 40 grammata aquae destillatae adhibebantur, inde exstiterunt chlorureti hydrar­

gyrici milligrammata 9.

Substantiarum organicarum in formando ehloruretis al- calium hydrargyro muriatico corrosivo eflicaciam perscru- tatus Mialhe id invenit, albumen animale et saccharum nullam exhibere vim in illo processu; hunc autem dextiino

•secundari, pinguedine remitti, nequc tarnen omnino impediri.

Maximi vero momenti rem habet aeris atmospliaerici aditum liberum aut praeclusum. Quum eniin exclusus est aer, chloruretum hydrargyricum generari dicit affinitate

(12)

chloruretoruiH alcalium cum bichloreto hydrargyri, qua atomus una calomelanos mutetur in atomum unam chlorureti hydrargyrici et atomum unam hydrargyri.

IIg2 Cl — II- Cl + Hg.

Si autem non impeditus est aeris aditus, praeter hanc et aliai» fieri decompositionem contendit; excipere enim calo­

melas ex aere atmosphaerico oxygenium, ita ut proveniat e calomelis atomo unai hydrargyri oxydati et chlorureti hydrargyrici singulorum atomus una,

Hg- Cl + 0 Hg Cl + HgO,

duplici autem decompositione fieri, ut ex hydrargyro oxydato et natro muriatico aut ammonio muriatico rursus eveniant ehloruretum hydrargyricum et oxydum alcalinum.

HgO - f Cl Na = Hg Cl + NaO

HgO - f Cl NH4 = Hg Cl - f JNHs + HO.

Afirc libere accedente si instituebantur pericula, triplum chlo­

rureti hydrargyrici generabatur, quam praepedito aeris aditu.

Praeterea Mialhe et vari.im vim decomponentem in variis alcalium chloruretis expertus est, inter quae nos solum ammonium muriaticuiu memorabimus.

EXPEIUMENTUM P R H 7 S . 1 2 decigrammata ammonii muria- tici, 3 decigrammata calomelanos cum 1 0 grammatibus aquae destillatae in vase aperto per horam dimidiam seposita in calore 50°, 9 chlorureti hydrargyrici milligrammata effecerunt.

EXPEIUMENTUM p o s T E n i u s . 1 2 decigrammata natri muriatici conditionibus non mutatis exhibuerunt chlorureti hydrargyrici milligrammata 4.

Quum denique calomelanos cum acido muriatico ratio- nem inquireret, cognovit, ceteris rebus non mutatis chloru­

reti hydrargyrici copiam minorem produci acido muriatico, quam ammonio muriatico, si pondera horum adhibita par chlori pondus continerent. — Cocto autem cum aqua destil- lata calomelaiie reperit pondus chlorureti hydrargyrici modo formati majus, quum aer atmosphaericus admittebatur, minus, quum arcebatur.

(13)

Proponam nunc paucis verbis comprehensam summam periculorum similium a Mialhio circa oxydum hydrargyri et hydrargyrum ipsum susceptorum, ut comparetur cum expe­

rimentis superioribus.

EXPERIMEWTUM PRIUS. 6 decigrammata hydrargyri oxydati in 1 0 grammatibus liquoris experimentalis per horas 24 in calore aeris qualis esse solet seposita edide- runt chlorureti hydrargyrici milligrammata 47.

EXPERIMENT™ POSTERIUS. 6 decigrammata hydrargyri oxydati sub iisdem conditionibus exposita calori 40—50° C.

effecerunt chlorureti hydrargyrici milligrammata 1 5 4 . Explicat autem hunc processum eo, quod chlorureta alcalium inclinent ad conjunctionem cum chlorureto hydrar- gyrico, quod si non fieret, istud prorsus generari nequiret, quum major sit chlori ad metalla alcalina quam äd vera affinitas. Itaque et magnesio oxydato ostendit facile prae- cipitari bichloretum hydrargyri, id quod non eveniat, quum solutio bichloreti hydrargyri niixta sit cum copia abundante chlorureti cujusdam alcalini.

Ouoad hydrargyrum Mialhc affirmat, hujus partem quandam mutari in chloruretum hydrargyricum, si libero aeris aditu chloruretorum alcalium volatilium solutionibus additum sit, et deinde proponit duo experimenta, in quibus liquorem illum experimentalem adhibet.

EXPERIMENTUM P R i u s . 6 decigrammata hydrargyri in particulas non divisi cum 1 0 grammatibus liquoris experi­

mentalis seponuntur per horas 24 in calore 5 0 ° C ; fiunt chlorureti hydrargyrici 4 milligrammata.

EXPERIMENT UM POSTERIUS. Idem pondus hydrargyri, mucilaginis gummosae auxilio subacti, rebus non mutatis 7 milligrammata chlorureti hydrargyrici effecit.

Quibus respondentia pericula Mialhe circa cetera quo- que hydrargyri praeparata instituit, ex quibus omuibus collectis dein haec conficit decreta.

(14)

1 ) Omnia bydrargyri praeparata, quibus in medicina uti solemus, quum chloruretorum alcalinorum viribus et aetioni objiciuntur, aeris afllatu aut intercluso aut libero, quadam ex parte in chloruretum hydrargyricum mutantur, vcl ut aecuratius res designetur, in conjunctum cum cliloruretis alcalium bieliloretum bydrargyri (cblorure hydrargyrico - alcalin) abeunt.

2 ) Hydrargyrum oxydatum ejusque salia agentibus cliloru­

retis alcalinis multo majorem bydrargyri muriatici cor- rosivi copiam efficiunt, quam hydrargyrum oxydulatum ac hujus salia. Inde explicandae sunt differentes in organismo humano actiones priorum et posteriorum, sive solubilia sunt, sive insolubilia.

3 ) Ipsum hydrargyrum, si cum ammonio muriatico diluto digeritur, in chloruretum hydrargyricum mutatur.

4 ) Quum agentibus alcalium cliloruretis in medicamenta mercurialiä haec jam in solito aeris calore intra tem- poris spatium satis breve in chloruretum hydrargy­

ricum mutentur, corpus autem humanuni calorem habeat majorem, cujus in organis variis fluida oxygenium, ammonium muriaticum et natron muriaticum cum acido muriatico aut sine hoc continentia inveniantur, omnia medicamenta mercurialiä, in organismum humanuni ingesta, certam quandam chlorureti hydrargyrici copiam generant, atque hac ipsa re vim suam medi- catam cxläbent.

Cum itaque Mialhii disquisitiones ejusque argumenta- tionem exposuerim, infra Judicium de his rebus meum afteram.

Proposita a nobis quaestio de calomelane in chloru­

retum hydrargyricum mutato, quamquam a soloMialhio uberius tractata atque explicata est, fuere tarnen multi viri docti, praesertim nostris diebus, qui de hac re scripserunt. Quo­

rum experimenta, natura et effectu maxime diversa, breviter et strictim attingere satis habeo.

(15)

Jam ante Mialhium Pettenkofer'), quum calomelanos cum ammonio muriatico mixti usu veneficium in puero obser- vatum esset, huic rei animum intendit. Qui quum expe- riendo indagasset, quomodo haec medicamenta alterum in alterum agerent, mox declaravit, gigni chloruretum hydrar­

gyricum, si calomelas cum ammonio muriatico et aqua misceretur.

H. W . Demong2) confirmavit, decomponi calomelas per ammonium muriaticum et natron muriaticum, id tarnen non fieri nisi abundante chloruretorum alcalinorum • copia;

adhibito autem calomelanos et ammonii muriatici vel natri muriatici pondere aequali, vix quid quam decomponi.

J . F. Simon3) concedit quidem, ut ammonio muriatico in calomelas agente chloruretum hydrargyricum fiat, sed negat omnem natri muriatici, salium mediorum usitatorum et acidorum (quum solito magis diluta sunt) vim in decom- ponendo calomelane, quod quidem substantiis»xsuccum gastri- cum constituentibus tali ratione demutari nequeat, ut hydrar­

gyrum muriaticum corrosivum fiat.

A Mialhii opinione 4) prorsus abhorrent ea, quae Cattanei di Momo consecutus est periculis ab ipso institutis. Ex quibus colligit, in calore 4 8 ° C. minore calomelas, quas Mialhe proposuit mutationes ex chloruretorum alcalium vi pendentes non subire; in Iiquore autem percolato subtilis- simis reagentibus chemicis tantulum bydrargyri indicari, ut calomelis solutione fortasse hoc ortum fuerit. Quae Cattanei proposita, quum a Ferettio et Abbenio oppugnarentur, com- probata tarnen sunt experimends ejus iteratis per arbitros ad hanc rem Turini constitutos. Abbene, qui pericula insti- tuerat in calore 100°, calomelas per ammonium muriaticum

1 ) Buchner's Repertorium 3, 3 1 .

,2) Schmidt, Jahrbücher, T. 37. p. 3. — Dierbach, S. c.

3) Buchner's Repertorium 2, 145 — 165. — Pharmaceiit. Centnilblatt, 1835. p. 549.

4) Pharm. Centralbl. 1841. p. 18P.

(16)

et natron muriaticum in hydrargyrum nturiaticum COITOSJVUIH mutari observaverat, quod quidem ita fieri ab arbitris confir- matum est.

Rognetta1) omnino consentit cum Cattaneo; si enim Mialhii decreta vera essent, veneficia per calomelanos usum multo frequeutiora fieri debuisse; quae si qua fiant, ascri- benda sint medicamento non satis diligenter parato, itaque chloruretum hydrargyricum continenti.

Laroeque2) docuit calomelas per ammonium muriaticum ex parte in bichloretum hydrargyri mutari, tum in calore 1 0 0 ° C., tum in solito; ejusdem autem copiam niinimam auxilio aetheris extrahi posse. Calore autem magis depresso chloruretum hydrargyricum non oriri, id quod etiam fiat, quüm ammonii muriatici loco natron muriaticum adhibitum fuerit. Quo in casu minorem calomelanos partem solvi in chlorureti alcalini diluto, quae auxilio acidi hydrothionici reperiri et demonstrari possit.

Neque constantia sunt aut congruentia, quae a scri- ptoribus de aliarum substantiarum actione memorantur, unde tantum de aquae ferventis et acidi muriatici vi ac hanc rem pertinente mentionem faciam.

Aqua, ferventis calorem non attingeutc, nullam calo­

melanos metamorphosin fieri, vix ab nllo impugnatuin est;

fervidä autem secundum Gmelinum3) parva ejus pars ita decomponitur, ut hydrargyrum vel conjunctio quaedam ex calomelane cum hydrargyro supervacuo coloris grisei et hydrargyrum muriaticum corrosivum inde oriantur. Diutius coctum cum aqua multa assidue suppleta colomelas sensim et paulatim minui, induere colorem griseum, aqua autem contineri chlorum et hydrargyrum. Gruner 4) griseum illum

P Jahresbericht über die Fortschritte der Pharmacie in allen Ländern im Jahre 1843. p. 384.

2 ) Pharm. Centralbl. 1844. p. 5 1 1 .

3 ) L. Gmelin, Handbuch der Chemie. III; p. 513.

4) L. Gmelin I. c.

(17)

pulverem hydrargyrum oxydulatum muriaticum basicum habet, et bichloreti hydrargyri in aqua illa soluti praesentiam affir- mat. Secundum Guibourtl) decoctum continet hydrargyrum oxydatum muriaticum basicum (Ouecksilberoxyd— Einfach- chlorquecksilber) auxilio aeris accedentis generatum.

Acido muriatico fervente calomelas dissolvitur in chlo­

ruretum hydrargyricum solubile et hydrargyrum, quod rema- net; si autem coquitur cum aqua acidum muriaticum con- tinente in vase non clauso, totum calomelas in biehloretum hydrargyri transformatum solvitur, neque hydrargyrum se- gregatur 2) .

Ex opinionibus modo commemoratis facile colligitur, quam mirae sit diversitatis summa experimentorum de ca­

lomelanos per chlorureta alcalium decompositione instituto- rum, quibus hucusque problema illud in arte medica gra- vissimum nequaquam solutum est.

Tarn mira esse videtur Mialhii in inveniendis et componendis rebus accuratio, tarn facile congruunt et com- putantur ejus experimenta, quibus medicaminum mercurialium effectus ad certam et simplicem normam reduci videntur, ut, adversantibus quidem nonnullis medicis et chemicis optimis, maxima tarnen virorum doctorum pars in ejus sen- tentiam discederent. Antequam ego ipse de hac re pericula instituissem, nulli harum opinionum astipulari audebam, attamen inßtias non ago, suspicionem aliquam mihi movisse Mialhium, quippe qui ea, quae efficerentur suis experi- mentis, statim ad organismum humanum traduceret, ratione non habita conditionum peculiarium in hoc occurrentium.

Itaque incitabar primum ad repetenda experimenta Mialhii, quantum ad rem nostram pertinerent, dein ad objiciendum

1 ) L . Gmelin 1. c.

2) Notandum est, experimentis tum chemicis cum in aniinantibus facti*

probatum esse a Wincklero, calomelas aqua chlorata ex parte in chloruretum hydrargyricum commutari. Neue ciiirurg. Zeitung vom G. L . Ditterich. 1848.

No. 1 2 . p. 382.

(18)

calomelas actionibus fluidorum, quae in traclti intestinal!

invenirentur, aut quae liorum similia a ine composita fuis- sent, ut diligenti scrutatione darum actionum naturam as­

sequerer.

Ut autem cognoscerem, quam partem singulae substan- tiae agentes haberent in dac metamorpdosi, melius dabui experimenta non instituere cum mixtis ammonio muriatico et natro muriatico, sed cum liorum utroque separato. Mialbe ad experimenta sua quamvis numerosa illa commixtione usus, unum soluinmodo periculum de relativ« variorum ehlorure- torum alcalium actione nobis communieavit, id ipsum aulem instituit in calore (50° C.) liumaiii corporis calorem super- ante. In quo liihilominus natri muriatici eflicaeia exiguis- sima videtur, si cum aminonii muriatici actione contuleris.

Porro Mialbe docet, ipsum hydrargyrum alcalium volatilium chloruretis ex parte in chloruretum hydrargyricum verti, quod decretum ut firmet, aliquot experimenta adjicit, in quibus liquorem illum cxpcrimentalem (natro muriatico mix­

tum amnioiiium muriaticum) adhibet. Ouodsi fortasse ne­

gligentia factum est, irrepit tarnen in anhiium vel invitum suspicio captionis, qua Mialbe ut suam theoriam efferret et ornaret, natri muriatici efficaciain dispendio aminonii muriatici auxerit. Praevalet eniin in succis enterieis natron muriaticum vel maxime, cujus in calomeiaue vis si parva et exigua esse demonstrata fueril, probabilis non erit calo­

melanos in corpore liumano eflicaeia, chlorureti hydrargyrici formatione explicata. Num vero illa suspicio justa fuerir, patebit ex periculis meis, quae jamproponam. lnstituta sunt in vario caloris gradu, alia in aeris atmosphaerici soiito calore ( 1 2 — 1 5 ° C ) , alia autem in calore corporis humani ( 3 7 — 3 8 ° C ) , quam rem in superioribus perscrutationibus neglectam maximi monienti habeham. Praeterea experi­

mentis cum calomelane institutis addam quaedam circa hy­

drargyrum oxydatum et Mercurium vivuiu suseepta.

(19)

/. Experimenta ad Calomelas pertinentia.

\. 1 gramma calomelanos meri, ab omni chlorureti

hydrargyrici commixtione liberal um, cum aqua destillata objectum est calori aquae ferventis per horas aliquot, ita ut maxima pars fluidi in vapores abierit. Continuatur coctio denuo adjecta aquae destillatae copia; dein percolatur flui- dum; remanet in (iltro substantia ex llavo grisea, in qua microscopii auxilio globuli hydrargyri agnoscuntur. Liquor percolatus, quum in leni calore ad siccum evaporasset, manifestam in kali jodatum reactionem exhibuit, itaque chloruretum hydrargyricum coutinuit. Congruunt haec cum Gmelini1) observationibus, neque ullum admittunt dubium, quin calomelas in 1 0 00 C. calore solutione chloruretorum alcalinorum ex parte in biehloretum hydrargyri mutetur.

5$. Subjicitur calomelas ammonii muriatici et natri muriatici actionibus in aquae ferventis calore.

EXPERIJHKNTUM P H i u s . 1 gia in Dia calomelanos, 5 gram- inata chlorureti hydrargyrici, 50 grammata aquae destillatae per aliquot horas exponuntur calori aquae ferventis in balneo arenae et ita ad siccum paene decoquunlur. Calomelas non totum solutum est. Vapores ammoniaci neque olfactu, neque bacilli vitrei, acido muriatico madefacti ope animad- verli poterant. Adjiciuntur aquae destillatae grammata 40 ad substantiam propeniodum exsiccatam, dein colatur.

Apparebat in filtro substantia grisea, in qua oculis nudis hydrargyri sphaerulae numerosae deprehendebantur. Liquoris percolati aliquaiitulum separatum in acidum hydrothionicui»

reactionem ostendit. Ut autem via recta probaretur, inesse chloruretum hydrargyricum huic liquori, non calomelas diluto alcalino solutum (quod Larocque fieri putavit, cum in calore solito pericula cum natro muriatico institueret) ita, ut La­

rocque docuerat, rem tractavi. Infundebatur liquori per-

(20)

colato aether, cujus actioni subjectuni fuit per horas 24 liquidum subinde agitatum. Remoto dein aethere et addito recente idem fit quod antea. Quod quum tertium factum esset, confunduntur extracta aetherea tria et destillationi siibjiciuntur. Qua peracta partes residuae ad siecum eva- porabant, primum in calore modico dein in solito sub antlia pneumatica. Residuum exsiccatum addito diluto kali jodati colore rubro saturo tingebatur, itaque chloruretum hydrar­

gyricum coiitinebat.

Quo in experimerito mirum videtur, inter chlorureti hydrargyrici formationem ammoniacum nulluni exiisse. Tum hac ex re, tum ex hydrargyri denuo formati copia satis magna judicare possiinus, atomum calomelanos disjutigi in atomum chlorureti hydrargyrici et atomum hydrargyri, quae res facta sit aquae ferventis vi, adjuta autem affinitafe salis ammoniaci cum cblorureto hydrargyrico, ita ut sal ammo- niacus non decomponatur sed i n t e g e r nistet. Repuguaret autem hoc IVlialhii opinioni, qui ilii tnntum simili modo iiuiic processum explicat, tibi aeris aditus interclusus est, quo libero chloruretiini hydrargyricum etiam salis ammoniaci deconipositione generetur. Simon ]) quoque, cum calome­

las et salem aiiimoniacuni sicca conterendo misceret, am­

moniacum liberum evadens observavit, quod et magis fiebat quum aquam simul adhibuerat. Qua discrepantia maxima observationum excitatus, itcrum atque iterum institui hoc experiinentum, attamen mihi non contigit ammoniaci vapores deprehcndere. Cum autem mearum hic esset cardo quae- stionum, num chloruretum hydrargyricum oriatur, nec ne, non penitius inquisivi in causas hujus phaenomeni, nondum satis explicati, cheinicae artis sectatoribus gravissimi.

EXPERIMENTUM P o s T E m u s . 1 gramma calomelanos, 5 grammata natri muriatici, 50 grammata aquae destillatae eadem, qua in superiori experimento ratione tractabantur.

I) Pharm. Cenlr. - Hl. 1835. p. 550.

(21)

Calomelanos parum solutum videbatur. In filtro rari globuli bydrargyri apparebant, colatura manifeste reagebat in hydro- sulpburetum ammonii. Quum et hie aether adhibitus esset eodeiu quo supra modo, residua post destillatioriem substan­

tia reactionem satis evidentem exhibebat in kali jodatum.

Itaque quod praejudicaramus his perienlis evenit, scilicet ammonium muriaticum et natron muriaticum in aquae fervidae

«calore calomelas ex parte in biehloretum hydrargyri com- mutare.

3 . Subjicitur calomelas ammonii muriatici et natri muriatici actionibus in calore aeris solito ( 1 2 — 1 5 ° C.)

KXPEIUMENTUM pnius. 1 gramma calomelanos, 5 gram­

mata salis ammoniaci, 50 grammata aquae destillatae sepo- nuntur per horas 48 in calore aeris solito, agitato interdum vase. Quo tempore elapso calomelanos non multum solu­

tum videbatur, imllae in liltro spliaerulae hydrargyri. Adempta pars qunedniii minima colaturae, nullam in hydrosiilphuretuni ammonii reactionem ostemlit.. Quum denique commemoratn jam ratione rem egissemus aethere, residuae post, destilla- tionem partes siccatae non ullum in kali jodatum reactio­

nem praebuerunt. Quia autem chlorureti hydrargyrici copia tarn exilis fortasse erat, ut aethere non satis ejus extra- heretur ad reactionem manifestandam, iterato periculo alia quadam via chloruretum hydrargyricum, si adesset, coin- monstrare studui.

Itaque colaturam in calore modico seposui, donec paene ad siccum evaporaret, adjeci partes duas alcoholis parti uni aetheris, commixtas cito calefeci, donec fervescerent, et pro- tinus colavi. At non mihi successit, ut hac ratione salem ammoniacum perfecte disjungerem a chlorureto hydrargyrico, liquor enim percolatus, quum in calore modico evaporasset, salis ammoniaci satis magnam partem continebat.

In liujus residuo siccato nullam reactionem in kali jodatum evidentem affuis.se, non probat quidem totalem bi- chloreti hydrargyri defectum, quoniam jodidum hydrargyri,

(22)

si qua formatuni esset, ammonio muriatico soluto rursus solveretur. Si vero extractum illud alcoholico - aethereum hydrosulphureto ammonii inficiebatur, reactio apparcbat, qua chlorureti hydrargyrici praesentia manifesto indicabatur.

Residui autem non soluti aliquid, si in aqua destillata sol- vebatur, nullam in hydrosulphuretum ammonii reactionem exhibebat, unde colligebatur, nos minime cum calomelane soluto rem habuisse. Contigit autem Larocquio '). ut post ammonii muriatici in calomelas acrionem in calore solito, aetheris auxilio hydrargyrum muriaticum corrosivum exei- peret e colatura. Attamen veri haud dissimile videtur, calorem aeris atmosphaerici in ejus experimentis majorem fuisse quam in nostris, quum apud nos tum temporis aer 1 2 — 1 5 ° C. non calidior esset. Quod quomodo se habeat, chlorureti hydrargyrici tarnen multitudo hac in conditione eflormata vel maxime exilis est.

E x P E B i M E N T i T M p o s T E m u s . 1 gramma calomelanos, 5 grammata natri muriatici, 50 grammata aquae destillatae tractata sunt, uti in priori periculo factum attulimus. Calo­

melanos nil solutum visum. Percolato fluido, globulorum hydrargyri in filtro adhibito ne vestigia quidem deprehensa, colaturae specimen exilem in acidum hydrothionicum reactio­

nem ostendit. Chloruretum hydrargyricum aethere quidem extrahere non potui, sed commixto huic alcohole. Facta est haec extractio in aeris calore solito, ne calomelas, si forte solutum sit chlorureti natrii diluto, aucto calore in chloruretum hydrargyricum abiret et ita in errorem nos induceret, unde patet, Larocquii conjecturam, quae supra allata est, nullo modo sustineri posse. Ex periculis meis enim evidens est, extractionem aetheris auxilio factam, quam vir doctus tutam habet chlorureti hydrargyri commonstrandi rationem, huic rei efficiendae non sufficere, quum chlorure­

tum hydrargyricum per se quidem aethere facile excipiatur,

I) Pharm. Cenlr. - Bl. 1S44. p. 5 1 1 .

(23)

cum natro muriatico vero aut cum ammonio muriatico con- juuctum hac virtute destituatur.

4. Subjicitur calomelas ammonii muriatici, natri muriatici et acidi muriatici actionibus in corporis humani calore (37—38° C.)

EXPEJUMENTUM P R i M C M . 1 gramma calomelanos, 5 grammata ammonii muriatici, 50 grammata aquae destillatae, post 1 8 horarum digestionem in calore 3 7 — 38° C. (hoc enim videtur tempus medium, per quod calomelas in tubo intestinal! remoretur) percolantur. In filtro hydrargyrum nulluni. Colaturae aliquantulum vixdum reagebat in hydro- sulphuretum ammonii, neque magis extractum aethere et alcohole paratum residuarum post colaturae evaporationem partium," unde copiam chlorureti hydrargyrici quamvis exi- guam eoncludere debui.

EXPERIMENTUM ALTERUM. 1 gramma calomelanos, 5 grammata natri muriatici, 50 grammata aquae destillatae in eodem calore per idem temporis spatium in digestione fue- runt. Colaturae specimen, hydrosulphureto ammonii in- fectum, vixdum turbatum est. In filtro hydrargyrum nulluni.

Quum maximi mihi videretur momenti hoc periculum, quia, copiae natri muriatici ratione non habita, plurimam cum corporis humani conditionibus sirailitudinem praeberet, in votis mihi fuit, ut inde certi aliquid et absoluti deduci liceret neque dubitari possit, num reactio illa in hydrosul- phuretum ammonii chlorureto hydrargyrico, an calomelane soluto effecta fuerit. Itaque novam ingressus sum viam, quae aptissima videtur tum ad indicandas chlorureti hydrar­

gyrici copias exiguas, tum ad cognoscendam qua teneatur conjunctionem. Evaporabat enim colatura ad siccum usquc iu calore modico, scilicet corporis humani, quo vitaretur, ne calomelas solutum, si qua esset, in biehloretum hydrar­

gyri mutaretuf. Residua pars in pulverem subtilissimum redacta, in machina a Liebigio ad siccationem inventa omni aqua liberata et denique in machina huic rei apta combusta

(24)

est. Nitebar ita rem instituendo in Pettenkoferi ') obser- vatione, qua calomelas cum natro muriatico sublimatum per hoc posterius non decomponitur, sed integrum sublima- tur. In iis quae sublirnata erant hydrargyri copiam exiguam quidem obtinui, quod factum esse explicare conabar sub- stantiarum organicarum actione, quae fortasse in natro mu­

riatico antea nou candefacto subfuerint. Iteravi hoc expe- rimentum cum natro muriatico hac ratione ab omni sub- stantia organica liberato, diligenter omni materiae organicae commixtione vitata. Tum vero sublimatum kali jodati solu- tione addita calore rubro tingebatur.

EXPERIMENTUM T E R T i u M . Iiistitutum est iisdem quam superius conditionibus, additis tantum acidi muriatici guttis aliquot. Eodem quo supra modo rem egimus, neque diver- sus fuit eventus.

Si itaque summa omnium circa calomelas institutorum periculorum proponeuda est, haec fere erit.

1) Calomelas ammonii muriatici solutione in WO0 C.

calore ex forte in chloruretum hydrargyricum mutatur, quod congruit cum aliorum experimentis. Neque non id formatur in corporis humani aut aeris solito calore, qtianquam exigua quantitate.

2) Calomelas cum natri muriatici diluto 100° ca~

lori subjectum ex parte in chloruretum hydrargyricum transformatur. At in corporis humani aerisque solito calore formatnr quidem chloruretum hydrargyricum, mini­

ma vero quantitate. Quae itaque discrepant a Larocquii opinione, qui bichloreti hydrargyri formationem negavit, simul vero directam calomelanos commonstrationem neglexit.

Cattanei quoque nec non Simonis proposita supra allata his refutata apparent.

I) h Gmelin, I. c.

(25)

II. Experimenta de hydrargyro oxydaio instituta.

1. Hydrargyrum oxydatum subjicitur ammonii mu­

riatici et natri muriatici actioni in 100° calore.

EXPERIMENT UM PRIUS. 1 gramma hydrargyri oxydati, 5 grammata ammonii muriatici, 51) grammata aquae destil­

latae calori 1 0 0 ° C. in balneo arenae per aliquot horas exponuntur; perfecte solvitur hydrargyrum oxydatum, vapo- ribus ammoniaci evadentibus. Colatur et colaturae hydro- sulphuretum ammonii adjicitur, quo sedimentum manifestum oritur. In iis quae in filtro remanserant ne microscopio quidem adhibito hydrargyri sphaerulae animadvertuntur. Ita­

que addubitari non poterat, quin mutua decompositione chlo­

ruretum hydrargyricum et ammoniacum facta fuissent.

Hg 0 + CI M H 4 = Hg Cl + N H3 + HO.

Si eo quo supra diximus modo cum aethere res agebatur, non minus biehloretum hydrargyri detegebatur.

EXPERIMENTUM POSTERIUS. 1 gramma hydrargyri oxy­

dati, 5 grammata natri muriatici, 50 grammata aquae destil­

latae eodem modo tractata sunt. Hydrargyrum oxydatum non multum solutum videbatur. In filtro hydrargyrum nul­

luni. Colatura reactionem praebebat alcalinam !) et hydro- sulphureto ammonii turbabatur, unde patebat, decompositione mutua duplici chloruretum hydrargyricum et natron esse formata. Hydrargyrum muriaticum corrosivum et oxydatum coivisse et oxychloridum constituisse, colore colaturae eva- poratae rubido cognoscebatur.

2. Experimenta de hydrargyro oxydato in aeris calore solito instituta, adhibitis tum ammonio muriatico tum natro muriatico, chlorureti hydrargyrici (quod adhibito

1) Ne falsi aliquid liac ex re deducerem, experiendo confinnavi, neque natri murialici diluto neque hydrargyro oxydato decocto reactionem tarn evi.

dentem praeberi.

(26)

natro muriatico in oxychlorido inerat) aliquid formari osten- debant; sed ejus copia tarn exigua erat, ut extractum al- cobole et aethere ferventibus paratum reactionem minutam in hydrosulphuretum ammonii praeberet.

3. Subjicitur hydrargyrum oxydatum ammonii mu­

riatici et natri muriatici actionibus in corporis humani calore (37—3S0 C.J.

EXPERIMENTUM PRIUS. 1 gramma hydrargyri oxydati cum 5 grammatibus ammonii muriatici, 50 grammatibus aquae destillaiae adhibitum. Post 48 horarum digestionem sedimentum oritur satis magnum in colaturae speeimine, cui hydrosulphuretum ammonii additum erat. Ouum liquor percolatus ad siccum evaporasset, extractum inde paratum est auxilio aetheris et alcoholis ferventium. In hoc ex- tracto adesse bichloretum hydrargyri hydrosulphureto am­

monii probatum est.

EXPERIMENTUM POSTERIUS. 1 gramma hydrargyri oxy­

dati, 5 grammata natri muriatici, 50 grammata aquae destil- latae digerebantur per horas 1 8 . Colatura, quae satis manifeste in hydrosulphuretum ammonii reagebat, in leni calore ad siccum evaporavit. Color hujus residui sicci peculiaris rubicundus jam praesentis in eodem oxychloridi praejudicium admittebat. Ouum machinae Liebigianae auxilio haec materia, in pulverem subtilem redacta, omni humiditate liberata esset, sublimationi subjecta est, In substantiis sublimatis hydrargyrum et calomelas reperiebantur, quae caloris magni actione orta erant decomposito oxychlorido, quum chloridum hoc contentum cum sat majori hydrargyri oxydati copia conjunetum esse videatur.

HgO + HgO + " S <; lliS+ Hg» Cl - f 2 0.

Quibus ex periculis si judicandum est, accedere debemus ad Mialhii opinionem, calomelane facilius hydrargyrum oxydatum per chlorureta alcalium in chloruretum hydrargyri­

cum couverti, qua demutatione fortasse teneatur ejus in corpore humano efficacia. Porro Mialhe jure fortasse opi-

3

(27)

natus est, sola cum cliloruretis alcalinis affinitate fieri, ne biehloretum hydrargyri formato oxydo alcalino rursus de- componatur; quanquam haec res et inde pendere potest, quod chloruretum hydrargyricum inclinat ad fonnandum cum hydrargyro oxydato oxychloridum.

III. Experimenta circa hydrargyrum iu- stituta.

Suhjeci hydrargyrum ammonii muriatici et natri mu­

riatici actionibus tum in 1 0 0 ° C. calore, tum in calore aeris solito, et cognovi, solo ammonio muriatico in calore 100° C. hydrargyri partem quamvis exiguam in chlorure­

tum hydrargyricum transformari, quod vero omnino non mutabatur, cum ammonii muriatici aclioni in aeris calore, aut natrii muriatici actioui in 1 0 0 ° C , vel corporis humani, vel aeris solito calore subjiciebatur.

Mialhe igitur si in 40 — 5 0 ° calore liquoris illius pro- batorii actione hydrargyrum ex parte in chloruretum hydrar­

gyricum commutavit, haec res nonnisi ammonii muriatici el'ficacitati ascribenda est, minimc autem natro muriatico1).

Omnia haec experimenta de chloruretorum alcalium cum calomelane, hydrargyro oxydato et hydrargyro ratio- nibus reapse nil aliud et'fieere possunt, quam ut naturam horum medicaminum cbemicam penitius cognoscamus; omnes enim experimentorum conditiones, praesert'un quod chloru­

retorum alcalinorum pondera attinet, tarn partim respondent

1) Strictim (jiioquc rommemorabo experimenta similia circa hydrar­

gyrum muriatico - aminoniatum et tnerciirium soluliilein Ualineinanni instituta.

Ilvdrargyrum muriatico - aminoniatum cum ammonio muriatico cliloriiretum hydrargyricum generat tum in 100° C , tum in solito calore; cum natro mu­

riatico non nisi in caloro 100» C. Merciirius solubilis Hahnemanni tum am­

monio muriatico. tum natro muriatico in calore 100° C. in chloruretum hydrar­

gyricum mtilalin-, in calore solito neutro afficitnr.

(28)

iis, quae in tractu intestinali subsunt, ut ex bis periculis judiearc non lieeat in medicaniinuin iHorum mutationes, quae in organismo humano fiant. Quod, si Miallie niliilominus

f a c i t , si experimentis nixus, calomelis effieaciam jure ex- plicari credit actione chloruretorum alealinoriim, in succis entericis praesentium, itaque cblorureto hydiargyrico for- mando, — equidem, si experimenta modo commemorata et exiguam cblorurelorum alcalium in succis entericis copiam respicio, a priori baue proponerem opiniouem, calomelas intra tractum intestinalem bac via vim suam non exserere.

Itaque nunc transeam ad experimentorum seriem, qui­

bus liquidorum intestinalium in calomelas actiones penitius

cognoscantiir. * Quamquam longo abest ut credam, nos istiusmodi expe­

rimentis instituendis organismi vivi conditiones imitando assequi, itaque ad certa rerum judicia perveniie posse, tarnen negari nequit, bac via propius nos accedero ad veri Cogni­

tionen!, praesertim quum cavetur, ne ex periculis audacius judicando in temerarias opiniones incidamus. Non solum cum ipsis traetus intestinalis succis experimenta institui, sed ut eognoscerem, quid virium singulis subsfantiis eos coustituentibiis tribuendum esset, etiam fluida arte compo- sita adbibui, quibus certa illorum suecorum elementa ratio- nibus naturae similliinis continerentur. Attamen quoad bilem non ausus sum ingredi eandem viam, quum non arbiträrer, ine elementa bilis, una ex parte haud satis comperta, altera ex parte multiplici decompositioni obnoxia, imitatione quam- vis accurata ita esse efficturum, ut beeret prosperum in inquireudis et dilucidandis rebus successum sperare. Quae f'acilius videntur esse admittenda in sueco gastrico, quamvis decompositioni subjecto; cujus etiam analysis chemica, mul- torum virorum illustrium studiis novissimis explorata et com­

perta magis est quam bilis, quamquam multae hujus rei investigationes imp'erfectae sunt neque inter se congruunt.

(1uni saliva et sueco enterico stricte sie diclo experimenta

(29)

non suseepi, quum salivac actionibus calomelas in organi- smuni ingestum per atleo breve tempus objiciatur, ut vixdum aliqua ejus mutatio ad salivam referri possit; succus autem entericus non solum elementis multifariam variet, sed etiam pluribus partibus indifferent ibus coniponatur, quam succus gastricus aut bilis. Id quod ad glaudulae pancreatis secreta vel maxime pertinere videtur, quibus ad experimenta usus

noIi sunt.

Inter succi gastrici elementa (si a pepsino discedimus, natura» perplexae et efficaciae partim explicatae substantia) acida libera et salia certo praecipuam liabent vim in sub- stantiis ingestis, unde adducebar ut de his praesertim peri- cula susciperem. Oualia autem insint succo gastrico acida et qnanta in statu libero, multis disceptationibus pugnisque agitatum est a viris doctis, quamquam novissimis perscru- tationibus a C. Bernardo et Barreswilo1) susceptis, neque minus congruentibus cum his Lehnianni2) inquisitionibus, haec Iis cornposita et ad finem certum adducta videtur.

Inter veteriorum conjecturas illa, qua succi gastrici reactio acida phosphatis calcariae acidi praesentia explicabatur, acidum liberum autem adesse negabatur, aliorum argumen- torum ratione non liabita, idcircojam rejicienda videtur, quod succus gastricus phosphatem calcicum resolvit, dum phosphas calcicus acidus idem efficere nequit. Acida igitur reactio acido cuidam libero ascriberetur necesse erat. Plerique acidi muriatici copiam magnam adesse suspicabantur, alii praeter hoc acidum aceticum, phosphoricum, lacticum tribue- bant succo gastrico; cui proprium esse acidum lacticum non putabant, sed alimentis ingestis orturn. C. Bernard autem et Bareswil varia ratione probaverunt, nulluni in succo gastrico adesse acidum muriaticum, sub destillationis vero finem, quum jam concentrata magis redderentur omnia

1; l'liaiin. Centralhl. 1845. p.'282.

2) l'lmrni. Centralbl. 1847. p. 7 1 .

(30)

fluida, chlorureta alcalium decomponi vi acidi lactici admo- dum concentrati, unde fieret, ut acidum muriaticum transeat.

Reperitur quidem secundum eos in succo gastrico acidum phosphoricum, quamquam exigua copia. C. G. .Leh­

mann inquisitionibus denuo institutis non solum confirmavit haec omnia, sed etiam probabiliter demonstravit, acido lactico principale aliquod succi gastrici elementum constitui.

Non tarn certa est cognitio copiae salium, quae succo gastrico insit, praesertim quod chlorureta alcalium attinet, quae nobis maximi momenti sunt. Hoc quidem constanter ex omnibus analysibus elucet, nullius salis majorem inesse copiam quam natri muriatici, praeter quod et aiferuntur salis ammoniaci, calcariae muriaticae, kali muriatici pondera varia, Semper autem minima. Ammonium muriaticum, cujus gra- vissimum est in nostris inquisitionibus momentum inter tres a Valentino1) propositas analyses, in duabus omnino non reperitur. Ouarum tertia a Proutio instituta est, qui am­

monium muriaticum reperisse videtur. Attamen fortasse Prout, qui acidum muriaticum adesse putabat, ammonii mu­

riatici praesentiam jure concludi posse credebat, si modo ammoniacum inesse commonstraverat; quamquam nos huic agendi rationi assentiri nequimus, cum accuratiorem habea- mus cognitionem quoad acida libera. — Itaque equidem erraturus mihi non videbar, si in iis quae nunc proponam experimentis chlori copiam in succo gastrico compertam natrio teneri assumerem, praesertim quum aliorum obser- vationes, ceteris in rebus discrepantes, id tarnen omnes pariter indicent, calcariam muriaticam et kali muriaticum minus etiam ad solvendum calomelas valere, quam natrum muriaticum. Praeterea calcii atomus pondere non adeo differt a natrii atomo, ut ponderum chloruretorum istorum discrimina majoris ad inquisitionem nostram momenti esse videantur.

I) Valentin, Lehrbuch der Physiologie des Menschen I., 293.

(31)

Siiceiim gastricum in quo experirer, ohtinui e ventri- eulo fistula artificiali instructo canis, post modicam inediam pane secalino cibario pasti, antequarn succus gastricus detraheretur. Reactionem acidam manifestam exhibebat.

Primo autem pondus inquisivi chlori boc liquido contenti, quantum ejus cum variis elementis conjunctum esset.

Succi gastrici grammata 1 1 , 9 2 9 , cum bis abiindanter additutn esset natrum carbonicum, cautione adbibita ad sic­

cum evaporaverunt, et deinde combusta sunt. Cineri infusa est acidi nitrici magnopere diluti sat largior copia, dein colatur et probe edulcoratur. Ouum deinde argentum ni- tricum solutum additum esset, sedimentum inde ortum liquore percolato in filtro remanet; tum egregie edulcora­

tur, deinde comburitur. Chlorureti argenti pondus 0,258 gram- matuni erat, itaque chlori illo contenti 0,063 grammata, unde chlorureti natrii computabatur pondus 0,105 gramma- tum. Ergo 100 grammata succi gastrici continebant 0,880 grammata chlorureti natrii, quo cetera quoque cblorurela alcalina significantur, quorum in locum substitutum est1).

Ouodsi acidum muriaticum adesset, ejus numerus e numero chloruretorum alcalium subtrahendus esset. Ouum autem parva ejus copia nullam vim habeat in calomelanos solu- tione, quae natro muriatico fit, jure ejus ratio omitti omuino poterat.

In hac quae nunc proponitur experimentorum serie, composui calomelas cum chlorureti natrii ea copia, quae succi gastrici temperationi responderet, et indagavi acidi muriatici et lactici actiones, quum imprimis hujus posterioris

1) His ex numeris constitntis jam elucet, quam vero ahsiniile sit succi gastrici acidum liberum esse praesertiin niuriaticiiiii. Pondus liujus acidi toti cblori co|>iae respondens, esset 0,549 %• si v e< ' ° ab illa cblori copia id dedticiliir (|uod chloruretis continetur, acidi muriatici pondus relativcim, si ([iia est. ad minntiam adeo redigitur, ut inde rcaclio acida tarn fortis neqiiai|iiaiii explicetur. Quibus si addis acidi phosphorici copirim vel inaxiine exiguam, reactio illa acida tarn manifesta nusquam referri poterit, qtiaiii ad acidum lacticum.

(32)

efficacitatem paruni adhue compertam habeamus, dum notum est, ejus vim decomponentem in quibusdam snbstantiis ma­

jorem esse quam pro natura ejus organica opinemur. Denique et succi gastrici meri actionibus subjeci calomelas. Ut autem variarum compositionum reactiones varias, si forte fierent, comparare possem, vitris cylindratis utebar ejusdem diametri.

EXP. 1 . 1 decigramma calomelanos 0,088 grammata natri muriatici cum 1 0 decigrammatibus aquae destillatae in corporis humani calore (37 — 58° C.) per horas 20 dige- stioni subjiciuntur. Percolatus liquor nullam in acidum hydrothionicum reactionem praebuit.

EXP. 2. 1 decigramma calomelanos 0,088 grammata natri muriatici cum 1 0 grammatibus aquae destillatae et paucis acidi muriatici guttis eadem ratione tractata sunt.

Liquor percolatus in eam, quam diximus substantiam, uul- lam reactionem exhibuit.

EXP. 3. 1 decigramma calomelanos cum 1 0 gramma­

tibus aquae destillatae et paucis acidi lactici guttis per idem temporis spatium in digestionis calore seponuntur. Colatum fluidum, si forte calomel acido lactico decompositum erat, salem lacticum recens formatum solutum continere debebat, quandoquidem omnes lactates maxime solubiles esse vulgo notum est. Atqui acidum hydrothionicum nullam in illo liquore reactionem eflecit.

EXP 4. 1 decigramma calomelanos 0,088 grammata natri muriatici cum 1 0 grammatibus aquae destillatae et paucis guttis acidi lactici post 20 horarum in corporis humani calore digestionem colantur. Quum reagentibus experiremur liquorem, nulluni salem hydrargyri solubilem existere probatum est.

EXP. 5. 1 decigramma calomelanos cum 1 0 gramma­

tibus succi gastrici in corporis humani calore 20 horarum digestioni subjiciuntur. Calomelas neque solutum videbatur neque mutätum, non magis quam in experimentis superiori-

(33)

lins. Liquor percolatus nullam in acidum hydrothionicum reactionem exhihuit.

EXP. 6. Addebantur ad 1 decigramma calomelanos et 1 0 grammata succi gastrici 0,264 grammata chlorureti natrii, ita ut copia postremi, in hac compositione contenti quadrupla esset copiae in succo gastrico solitae. Eadem ac in periculo superiori, ratione res agitur. Liquor perco­

latus neutiquam reagebat in acidum hydrothionicum, non magis quam supra1).

Consequitur itaque ex periculis illis :

1 ) Ea quae succo gastrico continetur chlorureti natrii copia nec per se3 nec adjuvantibus acidis muriatico et lactico valet ad transformandum in chloruretum hydrargyricum calomelas.

2 ) Acido lactico agente calomelas non mutatur in salem solttbilem.

3) In corporis humani calore calomelas succo gastrico neque in chloruretum hydrargyricum neque in alium quemdam salem solubilem mutatur.

Commemorabo et alia quaedam experimenta ex quibus substantiarum hucusque a nobis adhibitarum actiones in hydrargyrum oxydatum et niercurium vivum cognoscantur, ut conferri possint cum periculis praecedentibus et supra allatis.

EXP. 1 . 1 decigramma hydrargyri oxydati digeritur cum succi gastrici grammatibus 1 0 in corporis humani ca­

lore per horas 20. Cunctum hydrargyrum oxydatum solu­

tum erat et adjecto acido hydrothionico multum sedimentum oriebatur. Neque haec mira videbantur, quum hydrargyrum oxydatum liberum cum succi gastrici acidis liberis salia efformet solubilia.

1 ) Ut etiam magis veritatem eorum conflrniarem, quae ex his periculis- collegerim, necesse videbatur ut subtilitatem reagentium a me adhibitorum nossem. Experiendo cognovi chlorureti partem unam, in aquae destillatae partibua 30000 solutam, iis adhuc indicari.

(34)

EXP. 2. 1 decigramma hydrargyri, 0,088 grammata chlorureti natrii et 1 0 grammata aquae destillatae post 20 horarum in 3 7 — "8° C. calore digestionem colantur. Liquor percolatus neque in acidum hydrothionicum, neque in ammonii hydrosulphuretum reagebat.

EXP. 3. 1 decigramma hydrargyri in aquae destillatae grammatibus 1 0 cum paucis acidi lactici guttulis eadem ratioue tractabantur. In liquido percolato nulja reactio ani- madversa adhibitis reagentibus iisdem.

EXP. 4. 1 decigramma hyrargyri, 0,088 grammata chlorureti natrii in aquae destillatae grammatibus 1 0 cum aliquot acidi lactici guttis, quum eadem ratione res agcretur, euiidem eventum praebuerunt.

EXP. 5. 1 decigramma hydrargyri post 20 horarum cum 1 0 grammatibus succi gastrici digestionem, adhibito acido hydrothionico, nullam in liquore percolato mutationem exhibuit.

Patet ex hac periculorum Serie, hydrargyrum qui­

dem oxydatuni sueco gastrico facillime in salem solubi- lem, itaque in eam formam redigi, qua in corpus suseipiatur;

hydrargyrum autern neque sueco gastrico neque singulis ejusdem elementis ullo modo affici.

Itaque probasse videor, Mialhii decreta (ad quae cuneta salia hydrargyri et ipsum hydrargyrum in organismo non aguut nisi cblorureto hydrargyrico formando) calomelane et hydrargyro per succum gastricum certe hac ratione mutatis mJnime niti, quanquam crediderim, prae aliis intestinornm suc­

cis ab hoc praesertim istiusmodi eflicaciam exspectari potuisse.

Eodem modo et conjecturam W. (äriesingeri *) rejicien- dam esse puto. Ouum enim Mialhii experimenta neutiquam repetiisset, ejus theoiiam rectam esse nihilominus sumit, et hydrargyri vim medicatam ulla alia re teneri negat, nisi oxydatione quam in corpore subeat. Atqui experimentis superioribus manil'esto probatur hydrargyrum ne in sueco

I) W. Griesinger, Archiv der physiologischen Heilkunde VI, IV. p. 391.

(35)

gastrico quidem oxydationem inire, qui prae aliis tubi in­

testinalis fluidis tum acidis liberis, tum chloruretis alcalinis praeditus est. Plurimum difiicultatis habere oxydationem hydrargyri spontaueain vel maxime affirmatur his obser- valiouibus.

Oesterlen !) quum aliquamdiu cuniculos frictionibus un- guenti cinerei traetasset, hydrargyrum in sanguine adesse demonstravit et inde conclusit hydrargyrum vivum, statu non mutato in organismum susceptum. Donavan2) contra conjecit hydrargyrum cum acido stearinico et elainico coi- visse, saliaque inde orta, minime autem mercurium vivum in organismum recepta fuisse.

Forte fortuna factum est, ut aliquid unguenti cinerei in manus veniret, quod per octo jam annos aeri expo- situm fuisse certo cognoverani. Steaiinas et elainas hydrargyri si unquam in ungiicnto cinereo fiunt, his sub conditionibus absque dubio fieri debuerant. Ut itaque intelligerem num verisimilis esset Donavani con- jectura, nec ne, unguentum illud cinereum chemice examinavi Cujus pars aliqua cum kali caustico cocta et ita adeps in sapo- nem redactus sejunctus est; at hydrargyrum remansit, nullum vero hydrargyrum oxydulatum. Id ipsum alia etiam ratione confirmaturus, extractione iterata alcoholis fervidi auxilio instituta, pinguedinem sustuli, quo remanere debebat elainas aut steaiinas hydrargyri, qui alcohole non solvuntur.

Hecepto autem adipe nil nisi hydrargyrum remansit 3) . Qui­

bus itaque non solum Donavani conjectiiram revinei, sed

1) Roser uwlWunderlich, medirin. Vicrteliahrschrift. 1813. 11.536—543.

2) Pereira, Handbuch der Arzneimittellehre, herausgegeben von R.

liuchheim. I. p. 669.

3) Ouum autem certo constitutum sit, hydrargyrum neque acido lactico neque acido elainico aut stearinico ad oxydationem lecligi, neque magis am­

monio muriatico et aliis cliloruretis alcalinis calore 10(1° minore in chlorure- tiun hydrargyricum transformari , cxcludendo quidem . at haud minus certa ratione judicare mihi videor, Oesterleni observatinnem explicari non posse, nisi directo hydrargyri non mutati in organismum transitu, sive interno sive externo usu adminintralum est.

(36)

etiam Griesinger! theoriae Je hydrargyro per oxydationem agente, validnrn argiimentiim opponi crediderim.

Sed ne nimis degrediar ab iis, quae inquirenda mihi iijjiinxeriin, ab bis rebus diligenti quidem aniniadversione dignissimis revertar ad experimenta circa bilis in calomelas aclionem ijistituta.

Vit jam commemoratum est, cum singulis bilis elementis pericula non insfitiii, quum pro diversa examinationis ratione et pro variis siibslantiarum adhibitarum actionibus multi- plices sultirent mulationes, quo factum est, ut ad certam cognilionem naturae bilis chemicae non perventuin sit. Si autem theoriam Mialhii respicimus, primarium videtur, ut cliloruivtorum in bile copiaui quantum potest certo cogno- scamiis. In hac re omnes congruiint analyses, cliloruiii in bile nou existere, quam natrio jiinctum, copia autem chlo­

rureti natrii relativa a plerisque non detinita est. Theuard 0,40% proponit, dum Berzelii analyses communem in bile copiaui osmazomatis, chlorureti natrii et lactatis natrii 0,74°/o esse iudicant. Patet tarnen ex bis numeris copiam chlo­

rureti natrii in bile relativam minorem esse, quam copiaui chloruretorum in sueco gastrico ad mea experimenta ad- hibilo. Oua ex re jam opinari licet, non majorem fore bilis, quam succi gastrici eflicaciam in deconiponendo calo- nielaue et formando Hilorureto hydrargyrico. Ouum autem bilis recens alcalinam aut neutralem reactionem exhibeat, acidi cujusdam liberi nullus hic eflectus subesse potest.

Usus sum in experimentis bile bovina, quae reactionem alcalinam exiguam praebebat. Unurnquodque experimeiitum setnel instituebatur eum bile tali, qualis ex vesica fellea sumebatur, iterum autem cum bile colata, quae itaque de- stituebatur muci parte non soluta

EXPKBIMKNTIIM P K i M ü M . 1 decigramma calomelanos cum 50 grammatibus bilis in calore; digestive (57 — 5 8 ° ) per horas 20 seponitur. Dein colatur lluidum. In filtro niaxima pars calomelanos nun mutata iuvetütur, miniiiia quae-

(37)

30 äst».

dam subnigri ealoris, quod sulphuretum hydrargyri esse eog- novi. Colaturae specinien, quod pauea aqua destillata dilueba- tur, nullam neque in acidum hydrothionicum, neque in hydro- sulphuretum ammonii reactionem exhibuit. Alterum specimen laminae cupreae politae auxilio examinatum est, sed ne in hac quidem hyrargyrum deponebatur. Ne autem contradici posset, auialgama tne fugisse, cum inter decompositioncm chlorureti hydrargyrici cuprum oxydatum formetur, quo hydrargyrum occulatur, id quod Vogel et Mialhe ') se observasse nar- rant, acido muriatico tractare laminam cnpream ad eorum praeceptum, quo cuprum oxydatum solveretur neeesse erat.

Nihilniiiinus nulluni hydrargyrum in lamina cuprea depre- hendi. Tertium specimen eadem ratione examinavi, quum antea fluidum acido muriatico acidulum reddidissem. At et hac ratione res ad nihilum cecidit, quanquam Mialhe asse- verat, cuprum politum Optimum esse hydrargyri reagens.

EXPERIMENTUM ALTERUM. 1 decigramma calomelanos cum 50 grammatibus bilis colatae eadem ratione tractata sunt. Calomelas minima quadam ex parte in sulphuretum hydrargyri mutatum erat. Colatura ad methodos commemo- ratas examinata nullam reactionem praebuit, qua mercurius indicaretur.

Ut autem tufissimam viam ingrederer, consilium cepi redintegrandi haec pericula, in quibus aliam mcthodum ad commonstrandum hydrargyrum sequerer, ejus similem, quae ad defmiendam in substantiis organicis nitrogenii copiam adhibetur.

EXPERIMENTUM TERTIUM. 1 decigramma calomelanos cum bilis bovinae grammatibus lr0 post 20 horarum dige- stionem colantur. Evaporavit colatura in calore modico.

Minutatim acidum sulphuricum addendo dum fervor modicus sustentatur (usqne ad 1 3 0 ° ) bilis omnino decomposita et

1) Ann. <lr C-lifiu- e» de Phys. V, p. 170.

Referenzen

ÄHNLICHE DOKUMENTE

Randbemerkung: Wenn Zirkel und Lineal zugelassen sind, gibt es mehrere Zugmodus- resistente Verfahren ohne Fallunterscheidung hinsichtlich der Lage von P.. 4

Kitzbühel begeistert auch im Winter mit Veranstaltungs-Highlights, wie dem Kitzbüheler Advent oder dem fulminanten

Leitfaden_Anrechnung_Vorerfahrung_allgemeines Personal / Version 1.0/ Mag... Leitfaden_Anrechnung_Vorerfahrung_allgemeines Personal / Version

Über Ihren Wunsch bestätigen wir Ihnen, dass in unserer Asbest- und Gummifabrik in Hirschstetten Decken nach System Hennebique im Ausrnasse von circa 2030 m2 ausgeführt

Finde das gesuchte Wort!.

[r]

In der Nase vielfältige Aromen nach reifen Früchten, wie Pflaumen und Aprikosen sowie Noten von Vanille und Kakao. Ausdrucksvoll

➢ Aber auch Partizipation (.58**) und Kommunikation (.54**) sind für den erfolgreichen digitalen Transformationsprozess wichtig → Wer informiert ist und das Gefühl hat, mitreden