6.5 Ruchy po torze kształtowym–
współrzędne biegunowe
Przegląd
Przy pomocy współrzędnych biegunowych określamy pozycję poprzez kąt H i odległość R do uprzednio zdefiniowanego bieguna I, J.
Współrzędne biegunowe używane są korzystnie przy:
Pozycjach na łukach kołowych
Rysunkach obrabianych przedmiotów z danymi o kątach, np. przy okręgach otworów
Przegląd funkcji toru kształtowego ze współrzędnymi biegunowymi
Funkcja Klawisz funkcyjny
toru kształtowego Ruch narzędzia Niezbędne informacje Strona
Prosta G10, G11 + Prosta Promień biegunowy,
współrzędna kątowa punktu końcowego prostej
Strona 178
Łuk kołowy G12,
G13 + Tor kołowy wokół punktu
środkowego koła/biegun CC do punktu końcowego łuku kołowego
Współrzędna kątowa punktu
końcowego okręgu Strona 179
Łuk kołowy G15 + Tor kołowy odpowiednio do
aktywnego kierunku obrotu Kąt biegunowy punktu
końcowego okręgu Strona 179 Łuk kołowy G16 + tor kołowy ze stycznym
przyleganiem do poprzedniego elementu konturu
Promień biegunowy, współrzędna kątowa punktu końcowego koła
Strona 180
Linia śrubowa
(Helix) + Nakładanie się toru kołowego
za prostą Promień biegunowy,
współrzędna kątowa punktu końcowego koła,
współrzędne punktu końcowego w osi narzędziowej
Strona 181
178
6.5 Ruchy po torze kszt a ł towym– wspó ł rz ę dne biegunowe
Początek współrzędnych biegunowych:
biegun I, J
Biegun CC można wyznaczać w dowolnych miejscach programu obróbki, przed wprowadzeniem pozycji przy pomocy współrzędnych biegunowych. Proszę przy wyznaczaniu bieguna postępować w ten sposób, jak przy programowaniu punktu środkowego okręgu.
Programowanie bieguna: nacisnąć klawisz SPEC FCT.
Softkey FUNKCJE PROGRAMU wybrać
Softkey DIN/ISO nacisnąć
Softkey I lub J wybrać
Współrzędne: prostokątne współrzędne dla bieguna zapisać lub przejąć ostatnio zaprogramowaną pozycję: G29 zapisać. Określić biegun, zanim zostaną zaprogramowane współrzędne biegunowe.
Zaprogramować biegun tylko przy pomocy
współrzędnych prostokątnych. Biegun ten obowiązuje tak długo, aż zostanie określony nowy biegun.
NC-wiersze przykładowe
Prosta na biegu szybkim G10 Prosta z posuwem G11 F
Narzędzie przesuwa się po prostej od swojej aktualnej pozycji do punktu końcowego prostej. Punkt startu jest jednocześnie punktem końcowym poprzedniego bloku.
Współrzędne biegunowe-promień R: zapisać odległość punktu końcowego prostej do bieguna CC
Współrzędne biegunowe-kąt H: pozycja kątowa punktu końcowego prostej pomiędzy –360° i +360°
Znak liczby H jest określony przez oś bazową kąta:
Kąt od osi bazowej kąta do R w kierunku przeciwnym do wskazówek zegara: H>0
Kąt od osi bazowej kąta do R w kierunku wskazówek zegara: H<0 NC-wiersze przykładowe
HEIDENHAIN TNC 320 179
6.5 Ruchy po torze kszt a ł towym– wspó ł rz ę dne biegunowe
Tor kołowy G12/G13/G15 wokół bieguna I, J
Promień współrzędnych biegunowych R jest jednocześnie
promieniem łuku kołowego. R jest określony poprzez odległość punktu startu do bieguna I, J. Ostatnio zaprogramowana pozycja narzędzia przed torem kołowym jest punktem startu toru kołowego.
Kierunek obrotu
W kierunku wskazówek zegara: G12
Ruchem przeciwnym do ruchu wskazówek zegara: G13
Bez informacji o kierunku obrotu: G15. TNC przemieszcza się po łuku kołowym z ostatnio zaprogramowanym kierunkiem obrotu
Współrzędne biegunowe-kąt H: pozycja kątowa punktu końcowego prostej pomiędzy –99999,9999° i +99999,9999°
Kierunek obrotu DR NC-wiersze przykładowe
X Y
25
25 R20
CC
N180 I+25 J+25 *
N190 G11 G42 R+20 H+0 F250 M3 * N200 G13 H+180 *
180
6.5 Ruchy po torze kszt a ł towym– wspó ł rz ę dne biegunowe
Tor kołowy G16 z tangencjalnym przejściem
Narzędzie przemieszcza się po torze kołowym, który przylega stycznie do poprzedniego elementu konturu.
Współrzędne biegunowe-promień R: zapisać odległość punktu końcowego toru kołowego do bieguna I, J
Współrzędne biegunowe-kąt H: pozycja kątowa punktu końcowego toru kołowego
NC-wiersze przykładowe
X Y
40
35 CC
30°
120°
R25 R30
N120 I+40 J+35 *
N130 G01 G42 X+0 Y+35 F250 M3 * N140 G11 R+25 H+120 *
N150 G16 R+30 H+30 * N160 G01 Y+0 *
Biegun nie jest punktem środkowym koła konturowego!
HEIDENHAIN TNC 320 181
6.5 Ruchy po torze kszt a ł towym– wspó ł rz ę dne biegunowe
Linia śrubowa (Helix)
Linia śrubowa powstaje z nakładania się ruchu okrężnego i prostopadłego do niego ruchu prostoliniowego. Tor kołowy proszę zaprogramować na jednej płaszczyźnie głównej.
Ruchy po torze kształtowym dla linii śrubowej można programować tylko przy pomocy współrzędnych biegunowych.
Zastosowanie
Gwinty wewnętrzne i zewnętrzne o większych przekrojach
Rowki smarowe Obliczanie linii śrubowej
Do programowania potrzebne są inkrementalne dane całkowitego kąta, pod którym porusza się narzędzie na linii śrubowej i ogólną wysokość linii śrubowej.
Dla obliczenia w kierunku frezowania od dołu do góry obowiązuje:
Forma linii śrubowej
Tabela pokazuje stosunek pomiędzy kierunkiem pracy, kierunkiem obrotu i korekcją promienia dla określonych form toru kształtowego.
Y
X Z
CC
Liczba zwojów n Zwoje gwintu + wybieg gwintu na początek i koniec gwintu
Wysokość ogólna h Skok gwintu P x liczba zwojów n Przyrostowy kąt
całkowity H Liczba zwojów x 360° + kąt dla początek gwintu + kąt dla wybiegu Współrzędna
początkowa Z Skok gwintu P x (zwoje gwintu + nadmiar zwojów na początku gwintu)
Gwint
wewnętrzny Kierunekpracy
(obróbki) Kierunek
obrotu
182
6.5 Ruchy po torze kszt a ł towym– wspó ł rz ę dne biegunowe
Programowanie linii śrubowej
Współrzędne biegunowe-kąt: zapisać kąt całkowity przyrostowo, pod którym przemieszcza się narzędzie po linii śrubowej. Po wprowadzeniu kąta proszę wybrać oś narzędzi przy pomocy klawisza wyboru osi.
Wprowadzić współrzędną dla wysokości linii śrubowej przy pomocy wartości inkrementalnych
Korekcja promienia zapisać zgodnie z tabelą NC-bloki przykładowe: gwint M6 x 1 mm z 5 zwojami
Y
X Z
25
40
5270° R3
CC Proszę wprowadzić kierunek obrotu i inkrementalny
(przyrostowy) kąt całkowity G91 H z tym samym znakiem liczby, inaczej narzędzie może przemieszczać się po niewłaściwym torze.
Dla kąta całkowitego G91 H można zapisać wartość od -99 999,9999° do +99 999,9999°.
N120 I+40 J+25 * N130 G01 Z+0 F100 M3 * N140 G11 G41 R+3 H+270 * N150 G12 G91 H-1800 Z+5 *
12
HEIDENHAIN TNC 320 183
6.5 Ruchy po torze kszt a ł towym– wspó ł rz ę dne biegunowe
Przykład: ruch po prostej biegunowy
%LINIOWO G71 *
N10 G30 G17 X+0 Y+0 Z-20 * Definicja części nieobrobionej N20 G31 G90 X+100 Y+100 Z+0 *
N30 T1 G17 S4000 * Wywołanie narzędzia
N40 G00 G40 G90 Z+250 * Zdefiniować punkt odniesienia dla współrzędnych biegunowych
N50 I+50 J+50 * Wyjście narzędzia z materiału
N60 G10 R+60 H+180 * Pozycjonować wstępnie narzędzie
N70 G01 Z-5 F1000 M3 * Przemieścić narzędzie na głębokość obróbki N80 G11 G41 R+45 H+180 F250 * Najechać kontur w punkcie 1
N90 G26 R5 * Najechać kontur w punkcie 1
N100 H+120 * Dosunąć narzędzie do punktu 2
N110 H+60 * Dosunąć narzędzie do punktu 3
N120 H+0 * Dosunąć narzędzie do punktu 4
N130 H-60 * Dosunąć narzędzie do punktu 5
N140 H-120 * Dosunąć narzędzie do punktu 6
N150 H+180 * Dosunąć narzędzie do punktu 1
N160 G27 R5 F500 * Tangencjalny odjazd
N170 G40 R+60 H+180 F1000 * Przemieszczenie swobodne na płaszczyźnie obróbki, anulować korekcję promienia
N180 G00 Z+250 M2 * Swobodne przemieszczenie w osi wrzeciona, koniec programu N99999999 %LINIOWO G71 *
X
184
6.5 Ruchy po torze kszt a ł towym– wspó ł rz ę dne biegunowe
Przykład: Helix
%HELIX G71 *
N10 G30 G17 X+0 Y+0 Z-20 * Definicja części nieobrobionej N20 G31 G90 X+100 Y+100 Z+0 *
N30 T1 G17 S1400 * Wywołanie narzędzia
N40 G00 G40 G90 Z+250 * Wyjście narzędzia z materiału
N50 X+50 Y+50 * Pozycjonować wstępnie narzędzie
N60 G29 * Ostatnio programowaną pozycję przejąć jako biegun
N70 G01 Z-12.75 F1000 M3 * Przemieścić narzędzie na głębokość obróbki N80 G11 G41 R+32 H+180 F250 * Najazd pierwszego punktu konturu
N90 G26 R2 * Przejście
N100 G13 G91 H+3240 Z+13,5 F200 * Przemieszczenie wzdłuż Helix (linii śrubowej)
N110 G27 R2 F500 * Tangencjalny odjazd
N120 G01 G40 G90 X+50 Y+50 F1000 * Przemieścić narzędzie poza materiałem, koniec programu N130 G00 Z+250 M2 *
X Y
50
50 CC
100 100
M64 x 1,5
HEIDENHAIN TNC 320 185
Programowanie:
podprogramy i
powtórzenia części
programów
186 Programowanie: podprogramy i powtórzenia części programów