• Keine Ergebnisse gefunden

IV. Litterae elegantiores. Codices gallici, germanici, danici et orientales. Cod. XCIII - CIX

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Aktie "IV. Litterae elegantiores. Codices gallici, germanici, danici et orientales. Cod. XCIII - CIX"

Copied!
13
0
0

Wird geladen.... (Jetzt Volltext ansehen)

Volltext

(1)

CODICES

GALLICI

,

GERMANICI,

D A N I C I

E T

O R I E N T A L E S .

XCTII

et

XCIV.

B. S. ME. 380. 381. fol.

Codex cliartaceus saec. XV. vergente in Gallia scriptus, in fine mutilus, litteris initialibus rubris

,

duobus constans voliiminibus

,

quorum prius folia habet 335.) posterius 308. In illo vacus sunt foll. 2. 3, 244b. 245-247. 273b. 274. 334 et 335; in hoc foll. I. 2. 40-44. 223-234. 247-267. 307 et 308. Tom. I. fol, 57 lacerum est et Tom. 11. inter foll. 52 et 53 quatuor folia deesse videntur. Continetur:

Roman de Lancelot du

Lac

et

du

Roi

Artus.

Tituliis a manu recentiore scriptus Iiaec babet: Traith de Z'hisloire de France.

C!]

Incip. En la marche de guule et de Ja petite Bretaigne auoz't anciennement 11. Boys gui estoient freres germains et auoienl a [umes ]I. sours germaines, li zcngn des 12. roys a nom li roys bans de benoic et Z i azctres auoz'l nonz li roys loors de gauues Ei roys bans estoit vils iioms et sa fame belle a m ~ r u e i l l e e i nzoult estoit bunne dum et

amiee de toutes gens N e oncques nauoit eu enfant de lui fors I. tout sezcl qui valen estoit et auoit nom e n sozcs Som lanceGot pur autre nom n e lapellent nuls eto. Explio.

L e B o y seiorna tuute la setnaine Car Ee lieu estoit biau.

-

Cf. l j r u n c t Manuel etc. Ed. IV. T. 111. p. 13. sqq. - M OI a n g e s tiiEs d'une gr. bibl. VIII. 172. sqq.

-

Bibl. des Romans. Oct. 1715, p. 62. sqq. Juill. 1776. p. 90. sqq.

-

Th. W a r t o n Hist. of

Engl. Poetr. Ed. 11. I. CXCI etc.

-

G. Haenel, Catal. 353. 429 et 892.

-

P. P a r i s , Les manuscrits fr. de la Bibl. du ltoi. Paris. 1886. T. I.

-

Jalirb. f. wiss. Kritik. 1838.

N. 38. p. 301. Fol. 4a. possessor nomen suum adscripsit: Cs. Martin.

xcv.

B. S. Ms. 178. 4.

Codex cliartaceus saec. XVIIL, fou. 12.) quorum 12b. scriptura vacat. Continetur:

Discours

de

Mr,

de

Montesquieu

dans:

Lais Philosopbe.

Avec

la

t

t*aduction allemaade.

Incip. EnchalztJe &un entretien &C. Explic. MT. de Montesquieu alloil sortif.

XCVI.

B. S. Ms. 401. fol.

Codex chartaceus saec. XVII. vergentis, inscriptionibus et litteris initialib~ minh-

tis) notis passim in mar~ine adscriptis, folI. 251., quorm I. 20a. et 150-251 vama

sunt. Rectae Paginae plerumque scriptura vaoant. Continetur:

Otfridi

Liber

Evangeliorum

Theodisce conscriptus.

(2)

84

C O I ) I C E S G E R M A N I C J .

Iiicip. Dedicat, fol. 20 b. : Ludoouico Orientaliam regnorz Regi sil salus aeli?o. rubro picta sunt]ddouuig tlier sn6llo. thes uuisduarnes f / d o etc. Fol. 22. sequitur epistola ad Luitbertum; fol. 26. dedicatio ad Salomonern Episc. et fol. 28. indax oapituin, Incip. textus fol. 29. :

Vuas tiuto. jilu. ilt /?iz;'e. ifi managetno. dgalei?;e

Sie tlias. in scr@'. gicleiptin. thas sie Vo. narnon 6reittin etc. p c CiiI. 20. V. 88. Ed. GrafP. p. 238.):

Sie

in thar tho rilitun. uuio sie .iz; @rnotnan habetun.

Apographum est prioris partis Codicis Vindobonensis, quo

S

C h e r z i u s in etlitiove

0 t f r i d i

(s

c h i l t e r i Thes. -4ntiq. 'lleut. vol.

1.1

USUS est.

-

Vid. H o f m a n n

,

Fund- gruben. 1. 43-47.

-

E. G. G r a f f Diutisca. 111.

2.

et B r i s t etc. Praef. XV.

Pertinuit hic codex olim ad Jo. S c l i i l t e r u m .

B. S. Ma, 39. 12.

Codex membranaceus saec. XIII. membiana pulchra, accurataque et elegante lit- terarum forma descriptus, non ubique bene habitus, pauois vocum compendiis. Litterae initiales vel rubrae vel caeruleae vel vario colore exornatae sunt et quandoque carum pictura per oram ferme totam paginae cxcurrit, prima aurata et expicta. Coiistat foll. 162., quorum I et 162. cliartacea sunt et scriptura vacant. Fol. 132. chartaceum a recentiore manu in iacunam supplendarn scriptum est. Titulus priori libri oyerculo a re- censiore manu adscriptus hic est:

Jwain

von

Bar~tmann

von

der

Aue.

Incip. &zuer an rehte gite Wendet sin

Explic. Iv niht gesagen were

Vvan got gebe uns sa?kle aon ere.

Pol. 90-92 recensior manus lacunam supplevit et scriba haec adnotavit: ,,1531. 11. Sept. hal ich den defect erfilt aue eim altela liilcli. villeich ail falsch.'C Cf. Fr. H.

V. d. H a g e n U. J. G. B ü s c h i n g Lit. Grundriss etc. p. 118.

-

Heidelb. Jahrb. 1S16.

P.

705. sqq.

-

Viri clarissimi

G.

F. B e n e c l i e et C a r o l u s L a c h m a n n in liujus Gar-

minis editione (Bcrol. 1827. 8.) codice nostro usi sunt et eum collaudant Lit. B. p. 3. Puit hic codex quondam in bibliotheca S p i z e l i i , cujus emblema aeri inoisum in priori libri operculo conspicitur. - Long. 4" 8"'. Lat. 211 1 1 ~ ~ .

XCVIII.

B. S. Ms. 491. fnl. maj.

Codex membrantceus saec. XIII. vel XIV. ineuntis, ternis quaque in pagina 60.

lumnis scriptus

,

litterip initialibus primae h e a e cujusque columuoc atro colore

;

initides singularum partium vel ~apitum modo neruleo modo mbro modo vario colore distinctae sunt ; foll. .19. numerat. Continentur:

Fragments

Carminis

Epici

ex

Ciclo

Fabnlarum

~ ~ ~ ~ l i ~ ~ n s i ~ ~ *

Medio belgice.

Carmen hactenus ineditum et puod

ego

quidem s ~ i a m , ignotun,

in

trev fibrosL divism fuisse videtur. Codex nostcr incipitur versibus 50. finafibus libri'primi, turn Se* quatut fragmenta libri secundi. Inter fol. 13 et 19. yluia folia desulit.

(3)

C O D I C E S G E R M A N I C I . Specimina haec adscribere operae pretium puto :

I) pol. I a. Co]. 1. Die si iegerincs vernemen connen

Die verlvortelde nijt Die iersten daer af begonnen Diere ute en quam te gerer tijt Nu laet ons god so geraken

EIi sende oec vte alle dage Dat vdunke wale smaken. Amen. 50

Ane siiie vriende ende mage

Datsi en souden vergeten niet 5 Die grote scade ende dat aerdriet

Dat Iiem ende heme mede Die loreine te meneger stede ' Ende te meneger stont hebben gcdaen Datsijt niet en laten gaen 10

Ende den kindren die van hem quamen

HIi

en woude niet dat inde namen

Nunc incipit his lib. 11. verbis: W a r e ystorien machmen horen

Gerne dat segic V te uoren

Want grote dachcortinge s i In waren ystorien geloues mi Dat dese ystorien sijn waer Dat so tonen ons oppenbaer Walsce boeke ende latine etc. Die grote veede entie sware 2) fol. 9a. Cul. 1 et 2.

Die geduurt Iiebben vele iare Otte heeft nocli vort ontboden Want gelloene penst noch dathi sal 15 Onder met brieue ende boden Sinen wille veruordren al In vrieselant om berengiere Nu latic hier van hem bliuen Dies verblide liarde sciere Ende wille vort bescriuen Ende in vlaendren om liectrilre Van desen boeke dander partie Den maclitegen vorstre ende rike Derre boeke e s altemale drie 20 Dus oiitboet die mage sine Deerste boec die geet an Ofte die coninc \.an den rine Daer dese veede eerst began Banderside die stoute gnr@fi

Ende liint der fromondijn Ontboet oec die mage sijii Bleef doet in die cluse sijn Tote in gascoeligen Iienen

.

Dese andre sal inden dats waer 25 Ende ogz'ere den coninc van den denen*)

Noch Iiarde lange hier naer Enten beyere n a h e s 70

Op Ritsarts boec yoens sone Eiide oec mede des sijt gewes Die liarde stout was ende coene Van geneuen den graue olizrier Dan sal dat derde ouerliden Ende van camerike gaciper Tote des keysers vrederijcs tiden 30 Dat si quamen te parijs Dat seeclit die jeeste diet heeft bestreuen 'Fe paeschen des sijt wijs Noclitan es haer vele ontbleuen Die daer quamen gemeenlike Dat liemelijc getrouwic was Oec quamen daer die coninc rike In die stat van bordeas Arestant ende gendehant

In sente seuerijns abbie 35 Dese vcrgaderden te liant Heeft men gescreuen oyt ende ye Te parijs in die stat

Dese veede altemale Tes coniiix Iioue geloeft mi dat Ende dat na dien rechte wale Oec so was ayrnerijn daer In tween boeken leget daer Van nerboeiic weet xrorwaer Die Iiarde groet sijn ende swaer 40 Ende sijn rader arnout

Daer dat \valsoe vte es genomeli . Een wome graue ende een stout 85 Daer dit mede vte es comen Oec quam dermet oliuiere

Daer SO leget in tiatine ltolant sijn swager sciere

Noch so doense grote p b e DUS sijn dese te parijs cornen, Dat si noch tallen tiden 45 *) „I, aken hsdde die keyser ficr

'

(4)

C O D I C E S G E R M A N I C I .

- -

Ende hebben hare herberge genomen atoclite vallcn datsi bidden souden 130 In greuen altemale 90 Eer die c a m p ~ a e r t op gehouden

Daer si waren gelierberget wale Eiere seidc gelloene doe Banderside quam 0tt.e daer So siedere dan selue toe

Ende beritzgier dat e s waer Ende hulpt ons liouden OnSe reclit

Tybaut vail barcen

I?]

ende lkdrijc W a n t ic liebbe oyt ende ecllt 135

Van vlaendren een vorstre rijc 95 Simpel ende onscalc gewesen Ende te gelloene banderside Ende nocli

so

soeliut in (lesen SO quam geuaren tien tide Kaie1 Seide gi segt waer Sine grote mage weet wel Doe dede lii gebieden daer

Daer quam Raytnont ende pinabel Dat die knupen

['?I

souden striden 140 ~ n d e mede die graue bernaert 100 Doe saten si op in beiden siden

Ende nocli xx grauen waert Rytsart lieeft fyauwe

*)

bcscreden Dacr q u a van tolouse pieroet Dat starc was van dappren leden Ende vaii cremoene gyoet Dies lii was blide in sineti sin Desc twee waren \%lest vorwaer Ende lieter mede lopcn

in

Den loreinen liardv swaer 105 Teersten was geport pyroet

Omdat vor bordeas twarsn Met enen spere starc ende goet Harer beider vadre waren Daernaporde berengier

Verliangen dat yoen dede Blede als

.

I . ridder fier

Dese souclen hen gerne mrel~eeii mede Maer op fyauwe quam Ritsart 150 Dus sijn die heren te lioue comen 110 Ende lieeft ontmoct tcr eersten vaert Die keser diese hecft vernomen Pyrote diene sere stac

Eleefse hwde wel ontfaen Op den scilt cn war0 dat brso Ende sonderlinge ere gedaen Dat spere hi ware geuallen nedcr

enz. Macr Ritsart geraecteii weder 155

3) foi. 12b. Col. 2. 3. e t fol. 13a. COI. 1-3, Op den koke1 vaii den scilde Dus es gekeert die kcyser coene

*)

Weder lii wilde oclit en wilde Ende es comen tote geliocne W] 115 Hi voerden hem af altemalo

Ende seidc hem dat hijt daeran Dat gelloena niet bequam wale

Geensijns gebringen can Maer also alse Ritsart Ieet 160

Datsi enege soene ontfaerr Heeftene ontmoet godwcet Here gelloene Iii seide saen Op den scilt bere11,aier

Gerecht lreyser ende Iiere 120 sijn spere brac die graue fier W a t wildi watic doc inere Ende ware leden daer mede

l c bidde dat si biddcn souden En ware dat daer ter stctlc Op dat si behouden wouden Ritsirt sijn spere op liem brachte Ritsarse [liitsartel Iiaren ncue gesont Ende me(10 fyau quam inz craclite Die lichte mach. te deser steilt 125

Ende stac man ende ors ter ilcijer Hier vor dle sine mage Ritsart t0ecli sijii sil)ere weder Laten wel sinen trage

Ende waenden neglcn in die erde

Karel seide laet varen dit 170

Maer Iii Iiieste dat hem dcrde Aldat sclue dat gi nu bid

Docli stachi Iiem te dien tide

*) Carolus nl. Ene grOt9 wontc in sine side

Die bloede vtermaten sere

''1 GellelGne (Ganelon). „Le falls trsitour, le fe-

lon-" Cbronique dc PIiiIippe ~ l o ~

6nl,

~ kDocll vercoeuerde ors ende horc ~ ~ Coll. aes Chrori. Belg. piibl. p, ic Bar. de Reif- Ende pyroet quam tou

175

fenberg. Brux. 1836. 4. p. 268,

-__

*)

(5)

C O D I C E S U S R M B N f C f . Syn spere vertoech Ritsart doe

Ende heuet gerecht op pyrote Ende quam op hem inz selken stote

I)at ors ende man beide 180

Neder vielen in die weide Dies liarde droeue was pyroet Ende Ritsart die stoute genoct Es comen ane berengiere

Si gingen iien onderIiou\ven sciero 185

Reclite also twee lyoene

Si waren beide stout ende coene Want sere mel street berengier Hets recht het w a s . 1

.

starc gier

Entle sloecli menegeii groten slach 190

Op Ritsart die liem wel vermach Ende liem craclitclike wcrdc Endo recht als een leu geberde Hi sloecli berengiere weet wale

Op den lielin vaii brunen stale 198

Dat cirliel bloeme ende stene Vielen in dat plem gemene Weet oec wel dat berengier Hem werde als

.

I

.

ridder fier

Ende hier en binnen es pyroet 200

Weder op sijii ors groet G ~ s e t c n nict gewiit

Ende lieoft verliangen sinen scilt Ende qiiam op Ritsart mede

Die liem sere der were dede 205

Ende ontfincse beide we

Want en sceen Iiem geen spei Hi sloecli so ouer grote slage Machi Iii sal in die11 dage

OP dathijt toe gebriiigeii can 210

Sinen vader gouden man Makcn ende wrelien Reinoude Datlii gerne doen soude OP dnt liijt uulbringen inoclite

Ic Segge V dnt hise socbte 215

Met starken slagen eiide groct Maer weet wel dattcne pyroef Weder sloecli als riddur fier So dede oec lier boreiigier

Si sloegen liein te clenen spanen 220

Den scilt datlii in der ballen Viel cntie Iiclm inz stucken

Het moeste emmer Ritsart peluken soude lii liem uerweren mogen

Jegen beide die hertogen Dies lii Iiem sere p$dc noclitan Want lii dicken ors ende man Tenen slage sloecli ter neder Ende alslii liem toe waende weder

SO was dander in die wsre 230

Want si twee es ecns mans liere Doe streden si ene goede wile Dat

.

1

.

man vel ene mile Hadde inz gemalie gegaen

Soudic V dat onderslaen 235

Vertrecken ende dat onderlio~weii Het Ware nu hi mire t&.cn

Te vertclne alte ianc

Hare lialsbcrgc worden cranc

Ende Iinre lielme ende scilde 240 Weet occ ~ v e l dat Iiardo milde

Van sincn slagen was Ritsart W a t Iii binnel slage beuart Sloeclii aue met ge~vout

Waest stael yser ofte liout 245 Ende banderside pyroet

Slo9cli menegen slach swaer ende goet So dcde mede berengier

Maer weet wale dat tachter Iiier

EIadde die stoute Ritsaert 250 En dade fyau ilat goede paert

Datse altenen dorbrac

Ritsart hads geliadt ongemac.

Gr-oet was die strijt van dese hereri Pyroets varen ende keren 255 Op Ritsart dat was swacr

Sijn swsrt heefti verheuen daer

Ende Sloeclit liem op den heim van stale Ene side sloecliijs altemale

,4f datsi viel in tgras 280 Die slacli oec so groet mau

1)at dort scampelde iii sine side

Ende maecte ene wonde widc In den lialsberch entie siiede

Maecteili ene woiide mede 265 Doe so seide die stoiite pyroet

Twareii Ritsart. niijiis vader. tloet Seldi swaerlijc betopen

RPagic V noch eens dus nopen

Ritsart seide dit .cvaert ge~roeft 270 Ic Iiope V noch meer Iiul~en boeft

(6)

38

C O D I C E S G E R M A N I C T . im doen enech leet

Uerengier scide Iiiers hulpen genoech Sijn sjvert Iii doen verdroecli

waendc Ritsart te dier stonde Nopen in die selue wonde

Die hem geslegen hadde pyroet Maer liet werde den slach groet Die stoute liertoge Ritsert

Ende ontsloech hem daer sijn swert aetten sinen dat henen vloecli Ende rnede sijn ellenboge boeclr froe so scoet hem Ritsart weder Ende sloech en van den orsse neder Tswert vertoechi noch ter ture Ende stac hem den lichame dure

Te neder viel berengier

~1 washi te voren fier es nu gemaet een deel Hets auenture xvaert hem Iieel

Sine wende in

.

lx

.

dagen Dit wanliagde sinen magen Want hi liggende bleef al stille Daer sere te sinen onwille Ende Ritsart die niet en helt Stille lii es met gewelt Vreseleec comen op pyrote Daer streden die genote Vromelike sijt seker des

Gelijc een die ontsinnet es Geliet hem die stoute ltitsaert Ende dede verre achterwaert Pyrote den ridder coenc

Dat liardc sere verwies gelloene Ende quam trin keyser op die stat Dien lii vriendelike bat

Dathi den camp op name Ende liolpe dat te payse quame Om sinen dienst e\veli:lik~ Gcrne seide die keyser rike 'Fe garine voer hi doe

Ende sprac dus den liertoge toe Laet pays maken edel man Want niijn herte steter an In mach niet vor mimn ogen

, Langer desen strijt gedqen

In c8n wale niet gesien Desen grauen iet messcien

den hertoge Ritsart mede

Dies laet ons maken pays ende vrede Edel hertoge her garijn

275 Want hets die begerte mijn Garijn seide twaeren liere In onder~vhts mi niet so sere Want Ritsart liets niet gescien Kare1 seide so salic sien 280 Ochtement mi verbieden sal

Sinen lieden geboet hi al Dat si die kempen op nilmen Ende brachtense in die stat tsamen Hi salt dan wel tenen vrede

285 Bringen ende te pcyse mede Ondants Ritsart ende gariiie Ende alle die mage sine

Dus waende Bare1 die coninc Met crachte maken

.

1

.

soendinc

*)

290 Ende dede in den crite vaeren Dc gene die daer gewapent waeren ,Gerart die vogt van parijs

Sloech ontwee des sijt wijs

Die corden ende es in tcrijt geuaeren

295 Met. M . mans tewaeren

Ende riep van skeysers wegcn vrede Endo pais ende soene mede

Die stoute Ritsart die dit Iiorde Wart verwoet metten wordc 300 Van liogen heefti tswert verlieuen

Ende heeft enen slacli gegeuen Vyrote den stoutcn graue Ende gcrnectene al daer aue W a s van den lielme

.

I

.

stucke 305 Datliem quam bi gelucke

Ende tswert was van sneden goet Ende Segge V dat inwaert woet

Dor die liersenen altemale Ende pyroet viel doet te dale 310 Daer gelloene toe gefach

Dies hem vertroesten niet mach Ende Seide ten keyser ay here goot Nu es lrers1egen die graue pyroet Die vort getrouwe was

315 Binnen vrcde geloeft das Dien

gi

selue daet creieren Si Selen vanders noch sconfieren Want si sijn houerdich sere etc. 320 *) J. G r i m m , Wnh. F. p. 269.

(7)

C O D I C E S G E R M A N I C I . Explic. Die bouZ d'ziale in toaerre dine

meer dun. C. voete gMe

.

.

.

Long. 14" 4"'. Lat. 10" 9'".

XCIX*

B. S. MR. 505 e t 506. 8.

Folia duo membranacea saec.

XV.,

ut milli videtur, cxarata, duplici versuum CO-

luniria

,

litteris initialibus alternis V ~ C ~ ~ U S

,

modo rubro modo caeruleo colore distinctis ;

iiiscriytioriibus vacuus locus est relictus. CO^. 1. iaesam marginem habet ita ut singula vocabula deperieriiit. Iiiscriptio :

Bruchstücke

aus

der Weltchronilr.

Incip. ( D ) o abralaana erhort

(von} gotes will vnd seinem wart eto. Explic. A l s s y noch hewt da steet

F'itd von stat nymer geet.

Descriptionern excidii Sodomae et Qomorrliae integram traiiscribo :

Do regente fewr vnd nebel Verprinen vnd vmsiiilren Pech und gluender swebel Ir1 daz verderbliche abgrund Uber d y stete vorgeiiant Von der poseii lewt sund

Gelegen in dem land An dem iamerlichen tage

Ez

war lewte oder gut 5 Hort man schreien und klagen

Daz rerzerie des fewres glut Ach vnd wo

wm

in mit 15

Mit so zorniklicher lrraft Dy enge1 slugen nach gots syt

E5 war durr oder perliaft Dy hawsen da25

sy

sunken Da5 must gar ertrinken Vnd in dem wag ertrunken.

Fol. 2 possessor nomen suum adscripsit : H a n s M a r b. 1559. Lg. 11" 2)". Lt. 1/11.

C.

B. S. MF. 128~. fol.

Codex chartaceus saec. XV. initio et fine mutilus, scriptura foll. 3-21. in {fuas columnas divisa, inscriplionibus et litteris iiiitialibus milto pictis, foll. 40., quorum 1. 2.

39 et 40. vacua suirt. Continentur:

a. fol. 3-21. R u d o l f ' s V o n E m s Weltchronik.

Incip. fol. 3, Alta ainZ sun gewan

Der hiess z;abel der selbe man Der was der erst der of das velt Huttan machet und geselt etc, Explio. fal, 8. W a n das sie begunden

h z ' n e n a n den Stunden

Inter fol. 3 et 4 unum folium deest. Incip. fol. 4 :

V n d moiit do so gahes niht

Verswinett als diu IVaP~rhait giht etc. Explic. fol, 21. Beniamin gab er fur war

Gutiich funf thaill getuanl Ach wart er von dun gesanl

Mit drin hundert pfe~zizinge *

Ach kress er im brirzgen

Dein vatler sia xeruge v ~ C .

.

IN der sellen tag W I .

.

.

(8)

En clironicae particuiam fol, 6 ap col. :

J,, klainem lip sere krank nie lant 16t als si sint gcwon ~ w a i e r dJmter elne lank Vnd tribent da mit fire da von

ist das lute da ze aller 5it Die $langen gross die man da sillt

vrlGge hant vnd menigen strit Vnd lant si da beliben niht 20 Gen traklren die in laides vil 5 Da von wirt er von hitsae s\vart% gar

TU^

$her iares ail Gerumpfen vnd och s~vartn gevar

Gebiert das selbe liite sin kint Ain ander ldt baut ooh das lant Als dii siben iar alt sint Die sint macrobii genant

8 0 sint si in ir alter komen Gross an ir lip vnd nit ze krank 25 Vnd all ir Icraft benomen 10 Gewacliscn zwelf lrlafter lank

Bi d ~ n der edel pfeffer wirt Dik von den griffen arbait

e

AIS der sin fricht %er sit gebirt Hant den si och grossii lait SO haut er wisser varwe schin TUnt mit menigen striten

Vil wilder wurme h8tent tin In menigen landen witen 30

Bis das er sitig wirt bekant 15 Nach ir lant marche vnder bint

So das geschilit so kunt s e hant Agrotte bratmane sint etc.

V. 21. 22. in cod. Bibl. Arg. A. 75. non leguntur. V. G r a f f Diutislra I. 48. 111.

44. sqq.

-

S c h ü t s e Die hist. Büclier d. a. T. 2 Tom. Hamb. 1779. 8,

-

Hoff-

marin li'undpr. I. 242 et

342.

-

Heidelb. Jalirb. 1816. p. 110, b. fol. 22-35. Fragmenta variurum narrationum bibliccclrum. Germ.

I . V o n Balaam. Incip. min tut nit vfluhen wan das ist von mir gesegent eto. 2. V o n moyses gebct. 3. V o n ctetn kunig in Syria und slnem fursten nacrman. 4. Von dem lcunig nabukadonosor. 5. V o n nabulcodonosores trom. 6. V o n susannen. 7. Von

dem richen man und dem armen man la2;aro. 8. V o n kunig daait. 9. Von adonjaa kun* dnvides sun. 10. V o n kunig snlnmon, 11. V o n salomones wisshait. 12. Von

nchab der was ?run@ 2;e Jerusalem. 13. V o n elyas dem fvissager. Explic. Die htcnd

frnssent ir flaisch das

. . .

C. fol. 36. Sententiae rhytlimz'cae et Preces.

Incip. flanctus Ambroshs [spriclit): Gott ain sckupfer aller haut dera lofl der ding. Explic. Crucem cum pede.

d. fol. 37. Hymnus in Mariam.

Incip. Die din diener sint gewesen

Die last maria a n der seel genesen etc, Explic. Hertc frow erbarm dich

Genedeklicli uber mich. Amen,

e. fol. 3Yb. Col. 2-38. Fragmenta Precum. Lat. C. inscript. german.

Incip. 8toanne sich dine vient rolder diol~ wellenl sexxen etc. Explic. Per oninio

secula seculorum.

CI.

B. S. Ms. 131. 4. min.

Codex chartaceus ann. 1433 scriptus, inscriptionibus singulorum libmrum milto pic- tis, lineris initialibus nibris, ligatura antiqua, olim iaminis ex aurichalco faitis ornata

7

foll. 193., quorum 192 et 193 scriptura vacant.

Continetur:

Rudolph's von Ems

Wilhelm

vo11

Orleans.

(9)

C O D I C E S G E R M A N I C l ; 41 Titulus deest. Incip. : Eyner tugent tuiser rat

von etlels liertzen münde gut V6er alles lobes zuirdilceit

den bryss die zuclht allein treit etc. Speciminis loco siiit ultimi versus :

W a s der stolze wigaiit mit zuclit mit menlicher tugwt gotfrid der furst vou brabant von Raveusperg Johannes der edel degeii vnuerzaget die dat des werden mannes

als vns die abentur saget wart im aii welsclien büclierii kunt

das liet liie ein endes ziel 5 und braclit sie do zu stünt 15

von der icli nit mer spreclieii wil mit im in dutsclie lant von fraiiclrrycli in dutscli land Als er sie geschrieben fant

By einem liupsclien werden man Iiie Iiot wilhelms buch von Orlens ein 'end der ~\.ol noch eren werden kan got uns von sunden und laster kere und

In siner zubegender jügent 10 ' wende

Tum sequuntur liaec rubro picta : Explicit p. 'manus Sabata die Ante dde sto. Lau- fen@ A n n o dtn. 31. cccc.

xxxrrr.

-

Typis descript. ed. C a s p a r s o n , Willielm der

Heilige, von Oraiise. Cassel. 1780. I. Cf. D o c e n , Misc. 5. Gescb. der 1;. Lit. B. 11.

S. 150 sqq.

--

Altd. Mus. I. 126.

-

A d e l u n g , Nacliricliten etc. I. S. 66.

-

G r a ff,

Diutiska. 11. 62. - W. W a c k e r n a g ' e l , Altdeutsch. Leseb. S. 471. sqq. e t 846.

-

I-Ieidelb. Jallrb. 1816. p. 708 sqq.

-

V. d. H a g e n U. B ü s c h i n g , Lit. Grundr. p. 197.

-

H i r s c h i i i g , Vcrsucli ctc. IV. 250.

-

Aug. ICob e r s t e i n , Grundriss etc. p. 854.

Note 6.

In scliedula libro addita Senkenbergius Iiaec adnotavit : Presentem de Guilieltno Au- rezfanensi fa6uZam Rotnanica7n ego Viennae 1762 co~nparavi.

. .

Ostendit uei'o dfstinctia- nein inter 7ninisteriales et equites apud summae nobilitatis uiros, formam tor9nenforumnJ militicre, modzttn adoptundi, j u s decidendi statuum de successione litigiosa, infeudandi et Bacetn publicaw jurandi morepn etc. Liber quantivis pretii. V . etiam Chron. Tliur. et

Hass. in S e l e C t. jur. et liistoriar. T. 111.

P.

320.

CI1.

B. S. Mg. 19. 8.

Codex membranaceus saec. XIV. luculenter scriptus, litteris initialibus singulorum capitum rubro pictis, lineis stilo ductis, foll. IOI., quorum 1 et 101 chartacea sunt et

scriptura vacaiit; dimidia pars fol. 31. forfice caesa est, sed sine scripturae laesura.

Continetur :

Die Tochter

von

Syon,

von

dem Bruder Larnprecht

von

Re-r

(re

nsburg.

b

Incip. Der a n prait und a n lenge

Der atz anegenge ist und a n ende Der fe~uer waszier lvft vnd erden V n d dega Irimel hyezi werdert etc.

Explic. fol. 99. : Ir drei habt ein herschaff , dev Ze was und immer ist.

CD)er nne- bra.it und ane lenge. der art ende ist ~ n d art anegenge

.

Der reich

uns sei* hende: vnd %fehe uns gs diSetfi ellende

.

In sein sch& Jlimelreich. duz rutr da leben ezuicl'lleiclc. Amen.

(10)

42

C O D I C E S G E R M A N I C I . pol. lOOa et I>. haec ab eadem manu dscripta Sunt:

[N)ach Augustins lere. 4 icli acht iuncfrowen Iicre. der tocbier geben von s y o n daz si sei laiten scli&. zu ir lieren icsu cliristo

.

sand augusiin spriclit dso.

C

(S)iver s d e m d rn<te got mit siner ggte

.

an S ~ C I I ~ gutleicll

.

dWr \trirt inangor togenfreich vrov die& gar gen~alticlilcicli

.

I r miderwinder sicli

.

vn(1 m i ~ ~ l i t si undertanich

.

gots gebot gantzficll.

0

An allen guten dingen. da m& ir an wo1 gelingen. Gen got mid den lcuien

.

die ander bedeuten

.

vrov rcw ist si genant

.

d ~ \ r nimt sci ~ ~ 1 1 3 l i t

.

~ i d f&'t sei an den stecli. der si trait an den wecli

.

der si meist in der eiigellaiit

.

da wirt i p t ~ v o l bechant

.

dev dritte ist mein vraw

.

vrov recliticliait

.

der I V ~ S ic allen

vnreclit lait

.

daz wimzet von der barliait

.

si fGrt si Gz aller arbait

.

(D)ev vierdc ist mein vrov geli8rsam

.

dev ist got lobsam. der wil ir gelaite sein

.

zu ir lieben Iierrcn in

.

Dev funft ist meiii vrov gedulticliait

.

dov ist ir gelait

.

durcli diser werlt arbaite.

Dfiv seclist ist dev andaclit

.

dev cliumt mit irr maclit

.

der tolitcr von syone

.

v11d weist sei 5; der liimel Porten in

.

f i r ir lieben licrrn hin

.

So ist mein Trau vrou rai- nicliait

.

au der schar dar sibeiit mait

.

dev weiset s i

z t

~l~ristcj

.

vnd figet si ~ c - samn also

.

daz si sich gescliaideiit niinmermcrc

.

da hat si vrcu(lc an scrc ,

-

So

cliumt mein vrow lraritas

.

dev ie aller tugend vrowc was

.

vnd reicliev cliaiserinlie. Fol. 2-11. opus versibus suis, turn autem Uno et continuo teiiorc dcscriptum ct veisus modo punctis modo litleris initialibus rubro ductu notatis scparati sunt.

Fol. 35 a. pOeta ipse noineii suum pyodidit liis verbis :

Du mag man spreclieii zu mir. pr&Zer Lamnprecht nu was dir. di werte lieber denn got

. .

.

daz icli mit geistlciclien saclien

.

micli bcgunte geistleiclicn machen

.

. .

Fol. 36b, Vnd micJi an m m . der minmaern brgder orden

.

Icli pin ainer worden

.

. .

z e regettspurch,

-

Celeberrimus

W

elclr e r fol. 1 a. liaec adscripsit : Ein ullegorisclhes Getliciid von der l'ocltter von 8yon d, E. der &ele und ihrer yeistliclhen M z i t ~ ~ e zozd dem Aimlrdisclien Brüutigam mit dem sie zulezt uerm&?~'lt zuird. Gesclwieben dzcrclh einen Miinclb Lam- preüht, zu Gefnllet& dem Bruder Gerhard 7nitziater prouittciulis der Minoritenbrüder ,,.in

deutschen Landen obefi.cc Melbr als fünft?~aZZ>luusend Verse.

-

Fol. 2 a, haec leguntur: Die Xoclbler votz syon (haec miIto picta sunt] und chort zzc sund larent%etz tuinrz. Cf. Hcidelb. Jaiirb. d. Lit. 1316. p. 713.

-

Grundriss. d. Gescli, d. deutscli. Nüt. Lit,

V. Aug. IEol>ei.:steiri. Leipz. 1837. 8. p. 211.

-

I-I. I-Ioffmann, Fundgruben für Ge-

schicl~lc deutscliei Spr. U. Lit. I. 307 sqq.

-

L.

5"

1111~. L. 4" 4iLk.

CIII.

B. G . ( 3 ) 69. 4.

Codex cliartaceus saec. XVI. perspicuc scriptus, foll. 2 . quoruin 41 b. et 4%

vacua sunt. Folium. primum deest Continentur :

Deutsche

Gedichte.

Ita inscriptio. Incip. Woll gol die zoeren s e i h Iierfur Die zuissen haben, schzueigen still, Iclb Icl~atz dennoclbt nicht underlan Mus schreiben was icA gsehen han etc, Explic. Unsem herren und heyland Amen.

Pol. 14. 15. inserta est Epist. Pliil. Mzlanclitonis ad Electoi~em

Saxen.,

q<iao

iscip.: W~ewol ich von den Iieitnlicben fürstlichen Aündel~z etc.

-

Sunt llpcc poemata

U b p o

(11)

C O D I C E S G E R M A N I C I .

CIV.

B. S. Me. 50. 4.

Codex cliartaceus saec. XV. nitidissime et elegantissime examtus) foll. 200.) quo- rum 1-11. 57. 5Sb. 69b. 82b-87. 118. 131b. 199b. et 200. vacua sunt. Continentur:

a. fol. 12-56. Die Iystoria von den syben wisen maistren. und dem kaiser Dyo- cleciar~o. (Haec rubro picta sunt).

Iiicip. Aitz Icctiser riclisnel ze Rom genant Poncianus etc. Explic, V n d wart ge- lobt (hcrch die gatmen werlt. S u b s o r . Gof geh uns gelük und hayl.

-

Prodiit pri- mum typ. expr. germanice Aug. Vind. 1488. fol.

-

Cf. Li romans des Sept sages. Nach (1. Paris. Hd. lierausg. von H. A. Keller.

-

G ö r r e s , Deutsche Volksb. p. 154.

-

K. L. S t r u v e , Abliandl. d. k. d. Gesellsch. zu Königsb. 111. 94. sq.

b. fol. 58-68. Geschichte von Könzj Tancred und seiner Tochter.

h i p . Tancredzcs tuass ein fürst von s a l e ~ n e t a Explic. In aitz graG vergraben. 8 u b s cr. Finis est. Gantz; In Irem Willen.

-

Sumptum ex Boccaccio Nov, Giorn.

IV. Nov. I.

-

Cf. EIaiis S a c h s I. 236.

C. fol. 69-82 a. Geschichte Walters von rSaluz;z;o.

Iiicip. I n dem land italia gegen nidergang der S u n n e ~ etc. Explic. Und lebte in snelilreit. Stc b s C r. Pinis est. Dia g i ~ e t miiz lon

-

1464.

-

E x Boccaccio Nov.

Giorn. X. N.

iO.

Vers. german. Argent. 1561.

-

Cf. G ö r r e s , Deutsche Volksb.

P. 148. sqq.

d. f01. 88-117. Lehren iiler tlie Erhaltung der Gesundheit.

Iiicip. Job der heil& tüissrtg beschibet tcns etc. Explic. Das wunsch ich mif sfet&ke;it. Amen.

-

Ex script. aiitiquis ct medii aevi collecta ut videtur a quodam Capellano Comitis Rudolplii a IIolienbcrg, quem nominat fol. 89 b. ,>mi~ten gnedzjen he~ren.~'

e. fol. 118-131 a. Die ystoriu voll &- tugentryge pnwe gryselle.

Iiicip. post introd. brevem: In dem land genant ytfalien etc. Explic. Vfid selleniclilre.

-

Ead. quae sub. lit. C. recensui, sed secundum Petrarcliae versionem

latinam cjusdein iiarrationis.

-

Cf. P e t r a r c a e op. Bas. 1581. fol. p. 540-547-

f. fol. 132-199a. Ystoria von eyne frawen hett geheysen Mallesyna (~elusine). Incip. 8 i d da& der grotz natt~rl29 meyster arisfoteles etc. Explic. Gottlyke erzuerbet&. - C f . Görr e s , D. l?ollrsb. p. 151. sqq. et Bibl. Uffenb.

Ms.

IV. p. 180-

cv.

B. S. Ms. 32. 4.

Codex cliartaceus saec. XVII vergentis veI XVIII., foll. 167.

,

quorum 1 a. 2.

89 b. 90 et 164-167. scriptura vacant, Continentur:

Erzehlungen aus

den

mittlern

Zeiten.

Ita titulus. Incip. Vor& der reicheil bottrchafft die der priester joha?zner eu dem edeln kayser thet. Das erste fifehrleitt. Der priester Johanttes, einer der e(lels&* Indinsischen herren etc. Explic. (Das 100. Jfelwleita.) II~ret18 bösen e&et$~il&~'' szizne gefoht hatten.

CVI.

B. S. Ms, 156. 4.

Codex cliartacews saec. XVII., ut milli videtur, clegnntcr srriptus) fall. 36fl-, quosum

1. 2. 64- 355 b-360. et pag, re&oe fall. 63. 65-183 et 308;331. s c r j p t ~ ~ v a c ~ t - Titulusi

(12)

CODICES D A N I C I ET OIRLENTALES.

Edda

Saemhndap

ins

Prö@a.

Edda Saemundi ~ o ü Multiscii.

Incip. post ind. foi.

-

-

8a.: Fyrste YartrL. Hier hefiast Solar

Liöp

Saeinhidar ins ProBa. I. F e olr "fiorwi, Yeorvi

.

Yfer pä Gaiitd

"Raenti fiipa Kind, "ltaentu E v liaiin warPaPi

hinn Grimmi Grepph NäBi einginn Kwildr komast Gornaz]. Explic. (Part. XI. Skirnis Faur St. 44.1 :

Lafing er Nött Opt mer BIäna$ir

Längar ro twer Miiiiii Qotti,

Hwe

Gm

Breyalr griar En siä liälf liy Nött.

EIuic libro collationcs recentiorc manu adscriptae sunt; in margiiie paucae aniiotatio- nes inveniuntur ; versione Iatina oiliatae sunt partes I. 11. V-IX et XI. Tituli singulurum putium lii sunt: I. Solar Li@ (82. St.). 11. Hrafna Galdur O@ilis Forspialls Li6P

(26. St.], 111. Vauluspi (67. St.). IV. Biivamil etc. (17.2, St.). V. Vafpru@uism&l (51. St:]. VI. Gsimnismtil (52. St.).

W.

Alvismil (36. St.). VIII. Loha Glepsa (65. St.). IX. EIamars I'leimt (34 St.). X. Iqarbars Li04 (60. St.). XI. Slrirnis Faur

(44. St.). Collega clar. F r . S climi t t h eiiner de lioc c.odice rogatus, ad me liuinaiiis-

siinc perscripsit : Codes iiostcr ordinem Codicis Siiecici sequitur. V. Edcls cd. Viiln

Nagnussen P. 11.

p.

XVII. Vooalis loiiga, quam Finn Magiiusseii simplici ~rirga selm acceiitu, cl. J. G r i in nii u s autem linea circutnflexa

C.3

desigiiarc solci~t,

.

d\iplici Yirga,

es. g. nott, lldtt, i&tt ilotata est. Vocalis a coIi\Tcrsa, [der i%fikazct des fi] ,more solito

au sivc a/ scribitur, ex. g. Völuspii ~ a ~ l i i s p 8 .

Codex cliartaccus saec. XVIII. incuiite, ut iridetur, exaratus, cliar. iiesclli e1eg.a~- tissime scriytus et partim vocalibus iiistiuctus, pagiiiar. numerat. 234, praeter quatuor ab initio ct sesdecim in fine, quae vacuae sunt scriptura. Coutiiietur :

Di~vanum Hudeil,itarum

cuni

excerptis

-

Xukkarii scholiis.

, Codicein ,ex upopaplio l%eislcii, quod ex apograplio -4. Schultensii ductum erat, de-

scripsit Ger. Jo, L c tte. I(lem in testu et ad marginein liic illic notulas adjecit. Pas- sim etiam a manu b. J. Arnoldii, L.

0.

i11 Acad. Marburg. P. P. 0.) aliquiii cst ntlscriptuiii. I11 fronte libri lcgitur iiidex poetnrum, quorum carmina i ~ i codicc sunt

collccta.

-

Ita collcga cl. Vullcrs.

Comparüvi iiobis Iiuiic codicem ex bibliotlieca A. J. .4riioldii pr. 5 fl. 14 lcr.

CVIII.

Frag~mentum codicis charfacei, cliaractcribus argenteis übetmis clegantissime scrip- tuin. Continctur :

Codicis cujusdam

Tibetani

Folium,

de quo specimeli in lapidc delinean- dum curavi.

Ex

dono D. N o ellneri.

-

Long. 1' 6" 6'. Lat. 711 8"'.

CIX.

B. G. (3) 126. 4.

Bragiiicntum codicis cliartacei mutilatum, cliaracterib~~ aureis maiidsclluicis nilidis- ~inle exaratum. Coiitinetiir :

(13)

E P I S T O L O G R A P H I .

45

Speoimen illius folii in lapide dslineatum V. Tab. IV. In involucro liaec adscripta üuiil : Muitdsct~zcisc/~e oder lMongoZische Sci~rz'ft, ruovo~z etliche Rollen iin Keller eines e/hemaZigett Mongolischen Teinpek, jezund Seil~ipalnt (Siejen!zzintt~er') genannt, um Ir- Iisclh SIroin, zzt Peter des Ersten Zeit gefundert worden zcnd nun ziz der Bi6.Ziothelf der kuiserZicAet~ d/iutlei#bie der Wissensclhafteiz !zu S t . PetersBzcrg uuf6ezuaArt werden.

Referenzen

ÄHNLICHE DOKUMENTE

Für Versuchszwecke schickte Millardet 1890 die ersten Pflanzen zu Verneuil in der Charente und im Jahre 1892 dann auch einige Exemplare zu Ravaz in Marsville, der dort die

Es sind zwar für jede Art viele Informationen verfügbar, es ist aber schade, dass die genauen Fund- orte nicht genannt werden.. Es ist eben ein großer Unterschied zwischen

En procédure administrative, le droit bernois ne prévoit pas d’adjudication de dé- pens (art. On part en effet de l’idée que les participants à la procé- dure sont en mesure

En procédure administrative, le droit bernois ne prévoit pas d’adjudication de dé- pens (art. On part en effet de l’idée que les participants à la procé- dure sont en mesure

- Production of polyclonal and monoclonal antibodies - Production of polyclonal and monoclonal antibodies - Labelling - Labelling of molecules of molecules. - Development of

Pour mettre en évidence l'origine des différences de coûts entre la France et la Suisse, les comptes de sept étables à logettes françaises et de six étables suisses ont

Une série d’essais de fumure azotée à doses croissantes a été conduite pendant trois ans dans deux lieux d’essais pour évaluer l’influence de l’azote sur le rendement,

Dans un passé pas trop lointain, la différenciation entre cerises de table, de conserve et de dis- tillation n’était pas très stricte: les fruits de grand calibre d’une