! "# $"
% & ' $ ( ) ' $ (
$ * $ + , - , . /, #
$ ! $ $ 0 ' $ "
! $ % ( 1 2 $
#
" % $ ,, 3 " ! "
3 - $ #
, 4 ( $ % $ $ ' $
5 $ ' $
' $ $ " 5 $ 5 /
3 " ! " 3 ' " - ! $
6 3 3 " ! " / #
$ " ! " 6 # $
% $ % $ $ "
- 7 5 ' 6 #
$ ! , 3
! $ , $
, % $ ( " ) ( 5
3 ! " ! 3 3 , 3
6 ( - ! -2)# 4 3 ! "
85 ' 3 / 3 ! " 9 ,,"
- 5 8 ' $
, ' ( , / % #
$ "
' :
! "
" % / " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " ;
" $ # % ( $ $ " " " " " " " " " " " " " " <
" # $
% &
:" $ 2 4 $ " " " " " " " " " " " " " " " " " = :" / 4 ' % ' " " " " " " " " " " " : :": % ' % ' " " " " " " :>
:"; ? - $ ' " " " " " " " " " " " " " " " @:
:"@ $ $ ( $ " " " " " " " " " " " " @=
:"= % 2 4 $ ? " " " " " " " " " " " " " " " " " =
:"> 1 A $
2 4 $ , $ " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " =B
; '
' ( $ ) $
;" 9?, - , 2 4 #
$ " " " " " " " " >
;" 3 $ ? " " " " " " " " " " " " " " " " " " " >@
;" " 2 4 , " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " >@
;" " 9 6 , " " " " " " " " " " " >B
;" ": ) $ & , " " " " " " " " B
;" "; C 2 4 , B
;" "@ % & , , D
:!#2 4 " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " B:
;" "= 8 # 6 , " " " " " " " B=
;" "> D $ " " " " " " " " " " " " " " " " " " " BB
;" "B $ ' $
% 7 " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " B<
& (* * +"
@" 6 ,, $ ( /?
) ' # 0 " " " " " " " <;
@" % , ' , ? /? " " " " " " " " " " " " " <>
@": ! /? %* %)#/? " " " " " " "
, (* -&
=" 2 4 $ ) '( " " " @
=" $ ) ' " " " " " " " " " B
=": 6 ' , ' " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " "
="; ! / " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " :
="@ ! % $ " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " ;
="= ! ( $ " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " B
="> ! 1 " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " <
="B 8 $ ' " " " " " " " " " " " " " "
="< 2 4 $ " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " ;
' @
* * +
>" ' $ / , ' " " " " " " " " " " " " " " " " " " " <
>" ' $ $ / " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " ::
>": / " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " :B
>":" " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " :<
>":" 9 " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " ;
>":": " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " ;
>":"; % ( ( $ " " " " " " " " " ;=
>"; D, / " " " " " " " " " " " " " " " " ;B
>"@ ! A ( $ " " " " " " " " " " " " " " " @:
>"= ! A ( $ ' " " " " " " " " " " " " " " " " " " " @@
>"> ! A ( $ 2, $ " " " " " " " " @>
. ! / &+
B" ! $ " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " = B" - $ " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " ==
B": / $ ' / $ ' $ " " " " " " " " " " " " " " >
B"; $ " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " >
+
* *
<" ! $ " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " >B
<" " & $ $ " " " " " " " " " " " ><
<" " $" " " " " " " " " " " " " " B:
<" $ - $ , ' " " " <
<": & 6 ? " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " <
<"; ! $ $ , " <@
<"@ ! $ $ , <B
<"@" A % ' 2 4 " " " " " " " " " " " " " " <<
<"@" ! - $ $ $
<"= , " " " " " " " " " " " " " " " " "
= '
- 0 -&
" ! ) '( $ " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " =
" $ , 2 #% ? " " " " " " " " " >
": 2 #% ? ' ) '( " " " " " " " " " " :
"; / " " " " " " " " " " " " " =
$ *
+
" C " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " "
" E % " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " "
": % ( % " " " " " " " " " " " " "
"; 8 $ 2 4 " " " " " " " " " " " " " " " " " =
"@ ! % " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " B
* "
" A $ ! $ % " " " " " " " " " :
" " - $ & " " " " " " " " " " " " " " " " " " :
" " 9 / " " ::
" ": # 9 " " " " " " " " " " :@
" "; - , " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " :=
" "@ $ " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " ;
" - $ 2 4 " " " " " " " " " " " ;@
" " - $ , D :!#2 4 " " " " " " " ;@
" " / ( " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " ;>
" ": $ " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " ;>
" $ $ $ &
' &&
;" % $ F 8 " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " @@
;" % $ F ! 3/ # " " " " " " " " " " " " " " " " " " " @<
;": % $ :F ! / " " " " " " " " " " " " " " " " " " =
& 1 ,"
Einleitung
2 3 4 2 % 5
& / GH ( $
I & #
G A " - $ (
I * ! ' , #
$ / $ " A /? #
( $ $ /? /
' 5$ ( $ ( $ #
' " / ( $ %
$ , " /
( $ , E , $ ( " % #
( #
$ ? ' " ! ( ' 1 ' $ 57 9
' J # $ $ ' " % #
, - $ , ' ( $ % #
$ $ / ( $ ( " !
A ! - # % $ "A" +A!-%. #
$ $ ?
B 6 , $
' ,, : - !-
$ "
! ' % $ $ $ 8 #
$ ' ( D
/? ( A $ #
/ ? C $ ' " % #
% /? % ,
$ 1 ' " ( 4 /?
$ , -5$
& #/ ' $ " ! ( #
% $ A $ "
/ % $ $
- C $ $ $ 2 4 ' #
$ ( 6 , D $ " "
' " % 5 $ ( $ 9 $
' 2 4 ' , $ " %
/ $ $ ' K L
K/ 2 L , D /' " ! (
/ , A $ $" A
( ' # ( ( $ #
$ ' / , ( $ (
$ $ ' ' " #
' $ 8 ' / #
$ $ I 1 6 $
$ ? $ (
" $
% ( $ M
" $ $ ' , D /' #
?
:" $ ' - '
( $ 6 $ , '
( $ /' $ (
;" C ( ?
5 ? $ #
' "
<
2 67
! , $ / ' 1( 2 #
4 $ & $ ' ( $
% $ & % ( $ $ #
$ ? ' " / ( & ' #
$ ( $ $ 6 ' #
D ( $ * ' $" 3 7
5 $ -5$ % $" / 5
, ( - $ $ $ , '
( " 3 ( $ #
? ' ( & #
, $ ( 2 4
% , ' A , #
"
! 5 $ % $ $ #
7 " ' $ ,
! $ 2 4 ' & ? $'( " 8 $ ' '
- $ ! $ 2 4 ' & $ ( $
& $ ' $ $ #
$ $ $ $ $ ( ' 2 4 #
$ 5 " % % #
( $ , $ ' $ & $ %
$ A
C $ +% ' ! $ & $ ".
% & + $ % ' - A #
' $ """. ( , D 3 $ "
% 8 ( $ $ 5 $
C $ / /' '
8 $ $ 6 ' 5 "
! $ % $ $ ' ( $
D ' & ' " 3 ' ( #
2 4 $ ? ( $ " ! , #
$ /? ( (
6 , $
C $ $ $ $ % ' '( % #
( $ & $ ' $ "
) ! $ $#
$ +6 ," :. ( 6 , ;
/? ' $ $ $ $ #
( ? $ $ ' $ ( "
$ $ ! $ $ $ $
6 , ( ? % ' $ $ +6 ," @." !
? /? ' $ ' A ( $
$ ' $ , #
2 4 $ ) '(
2 4 2 4 " 6 , = (
- $ ( * $ ,
$ " 6 , > ' $ , ' #
1 $ /' '
- $ ' " 6 , B ( (
' , , $ /- #% $
( - , ' #/? ( * #
# E# " 6 , < ( #
? 2 4 $ ? $ ' / #
? ( " ! C $ ?
/' ( $ 5 $ ' " 6 , #
$ , ' ' ! $
* % /' ? ' $ % ?#
$ ' * $ ' ( " !
% $ - &
' / $ , ' ( $ #
9 , * " 6 , ( C , #
/? $ 5$ $ #
2 4 ! $ ( $
% ( $ 6 2 4
' D $ 2 4 #
' ' $ " ! C $ $ /? ( 6 ,
'( % ( $ &
$ ' $ " 3 ( ' $ ' $ ( ' / #
, 1 $ - ( C #
$ $ % $ $
5$ " ! ' -
A $ / ! $ $ $ #
$ 7 8 $ $ ( " '( % #
( $ ( $ ' $ ( ' ' $ #
3 $ 6 $ '
( , D 2 4 #
/ ' $ ! #
' " % 7 ( 6 , : $ / #
$ % ' $ % $ $ "
Die visuelle
Wahrnehmung als aktiver Prozess
- B I $ % 4 ?
% $ N O N@O" / ' #
$ / & $ $ & #
$ * $ #
$ ( " 6 , ' $ ( (
1 $ $ #
( " ' 0
$ $ $ ( "
; 6 , ! * $ '
! $ * $ #
( / ' $ #
( ( % ( A 9 D #
( " ( ?, ( '( ,
" ! % #
/ '" " $ *
/ $ , $ ( (
'" " / & " $ #
/ $ C
( 2 4 /' (
5 , 6 , $ ( M $ #
$ $ A $ ( , :! A $ 2 4 "
4 ( , / $
$ ( , $ $ ( "
8 $ ' ' ( $ ( $
% 4 ? B I
' , / " ! $
, / % * ' '
' , / $ ' C5 $ $ #
% $ 1 / ( " !
$ * ' #
A $ 6 ' #
" 3 ' $ 5 A $ $
6 & A $ D #
( A $
( 6 #
"
$ ( - ,
$ 6 ' " " ( #
$ + . $ $ #
' " $ ' $ ( A $ #
( $ (
( 4 A ' $ $ '
6 $ ( $ % #
" % / @
( 7 ( % #
$ $ ( "
% % $ #
$ % ( /? #
$ $ $ 5 ( 5
, /? ' $ ( ( " /
5 , $
+ #, .
$ $ +( #, . ( " $ #
N O" $ ' A $
- A (
/? $ #
$ $ 2 4 /'
( 1 ' $
* ( "
4 ? $ $ / ( $
( $ " / - #
$ * $ $ A $ " !
/? $ ,, /? % #
$ $ / A $ / ' #
$ ( ' / " % $ 6 , D #
A $ % ( $ /
' $ A $ , D 2 #
4 /' $ % $ $#
, * ?
K3 , , ( , " #
, ? D, ? $" *
? ? "L +N O / @@ .
= 6 , ! * $ '
' / 4 $ $ #
N@O"
! / , ' 2 4 #
$ , D /' $ $ #
/ ( (
C % ( " (
2 4 $ - 7 * $
# $ ' $ $ " 4 ? #
$ $ & $ $ + .
$ $ $ $ 6 " ! #
( & $ #
/ ? '" " ( $ - ' ( $ $
6 ' " ! & $ $ ( 4
% " * A $ $
% 8 $ ( 6
( ( $ $ $
D - $ 8 $ #
" ! ( ( 8 #
$ $ % $ $ ( "
% $ ' $ $
$ $ ( % #
$ ' $ ' / / %
/ $ ' NBO" 3 , '
$ $ 1 , '( / $
A " ! / ' $ #
$ '
" ! ! 5 4 (
$ " $ $ #
$ % ' 9 / ( , #
K , ? D, ? , $ $M , #
, , ? $ " *
4 ( " , , 4
? $ ( ,
? $ $ ( $ , #
$ ( $ ( ,
, "L +N@O / <<=.
" % / >
$ $ / ? / #
" " , $ ' ,
' C5 $ $ % $ ( $ # /' #
' $ NBO"
A / ? #
$ F
" ! " " ! 6
2 4 $ (
$ 5 $ ( "
" ! " # $
% / % $
' ' ) $ $ 5 $ ' #
$ ' 5$ "
:" ! " & #
' ( ( ) # $ " !
-5$ D 8 $ /'
5$ D 6 ?
/' 7 ' " #
$ 5 $ $ 8 $ '
6 ? $ ( "
;" ! * ! $ " !
# 6 A (
' D , $ ( "
@" + ,
'" " 9 & $
$ ( D , $ $#
( ' $ $
( "
K9 $ #
( $
" """ % ?
( "L +NBO / @B.
B 6 , ! * $ '
=" ! " - $ $
3 $ 2 4 ,
"
>" ! . $
% 5 $
- ' $ '
' "
$ * * $ D ' #
6 ? A $ -
N O ( / ? '
6 ? " 6 ?
( /? D #
, / ? 2 $
$ $ " , 1 $
1 $ #
& $ D , 5$ (
- $ % ,
/ $ "
$ 4 ( #
$ ( , 6 #
? , $
"
! % $ $
A $ 6 ' %
$ " A A $
6 , 9 $ % ( #
$ $ / " ! $ 6 ,
' ( , % $
' $ $ $
' "
K2 ,
D ? D " 9
, $
D , " 2 , ,
( ? "L +NBO / =:.
" $ # % ( $ $ <
4 $ 3
$ ' & % ( < I #
% , 9 / #
" 3 ' $ 5 F
❒ % 6 $ 6 ?
❒ & 9 /
❒ % # $
❒ ( $ $ $ #, 2 4 $ $
❒ $ ) $ & D,
❒ 2 4 $
❒ % $ #3 #6 $ & #
?
$ % $ ' ( "
6 8 8 *
A $ $ $ , %
/ A 6 ?
( $ A $ 6 ,
/ $ $ ' ' '(" ' #
5$ " % 8 $ % $ ,, ' #
% $ $ 6 ? $ "
( ( , ' 6 ?
% $ ,, / ?
? ( ( '( '
( N O N ;;O" ! D &
( /? ' 9 8 #
, ( '" " 8 57 6 D - ( #
( ( '" " /? % $ &
N :O N;=O N >;O" 0
D /? ' ( #
$ N::O"
6 , ! * $ '
! 6 $ 6 ? #
% 3 , ' $ ' $ - #
6 $
/ $ 5$ " ( ( #
D 6 , ( ( (
3 , , ' $ C
! ' $ ' 6 #
, , N >=O" ! 6 $ '
A ' $ & $ ( $ 9 "
2 9 6 6
( $ A ' &
9 / , " 0 #
( ( '( # # 6 (
' ( /' $ #
( " , #
, ( ! , 7
9 ' " 1 C5 $ 6 , ',
" " $ '( A
F
❒ A
❒ 6
❒ , A "
A 6 ( -
D ' $ N=>O N>@O" '( 6
( 8 # ( $ $
4 , #
N@<O" , % ' ( A $ #
' $ ' " % ( (
$ $ , $ N@BO" #
' % ' ( 6 ,
, ( $ ' ! , $ ( #
N >:O"
" $ # % ( $ $
: $
( $ $ ( % ' #
/ $ $ $ #
" A ' % % #
# $ $ " % $
7 ( % , ) , ? $ ? $
" 9 & $
% $ '" " %
( 8 9 N= O N> O N @:O
N >BO N B O"
;
% ' $ $ $ $ % #
D, $ $ 7 6 , D
/? ( $ $ 7 % $ ,, ( " !
% 9 $
% $ ,, ! 6 " / % #
/ 7 N@ O N ;<O N B:O"
( 3 38
/ $ 3 $
& $ $ , $ #
& 1 4 ' ' $ #
( $ ' , " 3 ( '( 6 $
/? F
❒ C $ $ $
❒ , C $ $ $"
C $ $ $ ( % ( $
- $ , $ $ 1 , #
N BBO" , % ' ( #
$ $ $ 2 4 % $ $ #
6
2 $ 1 4 C $ #
6 , ! * $ '
N>=O" 1 , % ' '" "
% % $ ,, 3 ' $ ' ' N <;O"
! 2 4 $ /
( $ 9 $ " ! $ #
6 , $ $ $ $ 9 ' 2 4 #
$ ' 2 4 $ $ $ $ (
' % / $ $
( "
! 2 4 $ #
$ $ #
' ' , ( $
$ % / " &
$ ! & 7 F
9 ' ( $ 2 4 $ #
? " 8 $ ' #
A ' $ $ ( " #
2 4 $ ( 5$ ,
6 ? ' A $ $ 8
6 $ ( $ $ (
( ' $ $ * ' 9 - #
$ $ 2 4 ' A $ $
"
8 $ 2 4 $ #
% ( $ / #
$ $ 6 , % 4 ?
$ / " ! $ #
3 ' /' % ( #
$" ! ( ) ( $ 6 ,, $ #
K9 $ $ , ,
? ?' $ $ "L + N @>O
/ ."
" $ # % ( $ $ :
/ $ ' & $ '
$ $ , ' "
$ 6 , $ ' &
2 4 $ % ' $ ( #
( % ' $ ' 2 4 $ $ #
' 2 4 $ , ' ' A #
( $ "
: Objekterken-
nung: ein Vergleich bestehender Ansätze
6 , % #
$ 2 4 $ $ #
' $ $ ? $ $ ( " !
' ( '( $ % #
2 4 $ , $ F ' ( #
$ 2 4 ( '
( 2 4 " ! '( A $ #
( $ % (
4 & $ #
' $ ' 5 "
= 6 , : 2 4 $F A $ % '
" !
$ $ 0 $
$ 2 4 # 8 ( #
$ $ / 5
A " / ( ' ,
/ C " " $ $ $ ( 9 #
"
% ' 8
' , ' '( $ #
$ ( " ! $ 2 4 #
, $ ' $ #
$ $ $ /?
2 4 , " 0
$ $ ' $ $ $ 0 #
I N O ( E !? N;@O" 1 #
$ ( $ A % ' $ & #
0 N @>O
$ 2 4 $ $
% ( $ '( # P '( /' ( $
" * '( $ #
+ # #A $ A $ . #
$ ( #
$ + $ ."
! ' $ ' $ 7 $ % #
$ /' 2 #
8 ( ' " 1 $ 7 $ % #
$ $ $ ( ' ,
/ ( " ! ?
( $ ' ' #
$ 2 4 '( #
4 ' $ " 1 ' #
$ $ , / 2 4
% 2 4 /' #
( $
$ ! $ ( "
:" $ 2 4 $ >
/ , $ 3
8 $ $ )/ #%& % * ,# ' 9 2 #
4 , & $ ( $ #
$ ' 9 NB O"
% * , $ %
$ 0 $ ' 9 #
2 4 $ ( '
I $ ' $ $ $ $ $
% ( $ $ ( 5 " %
C #A $ " !
( ' 9 ' $ ' $ $ - 7
A ' ( $ 8 % ' ' A $ $ #
# 7 #
( $ ' ( 8 ' A #
' "
6 2 4 $ ?
% , $ ( F 2 4 ,
# $ 6 $ ' % ( $ #
$ - $ " " 1 $
' 2 4 "
2 ) %
( ( 2 4 $ #
2 4 '( / $ F 0
& , " ! ) $ $
- $ 2 4
$ $ $ ( ( " (
- $ $ , #
2 # A ( ( " 3
K P ? ( , $ , #
( , #
? K$ L ? $ ,
K , DL , $ $
,, "L +NB O /" @.
B 6 , : 2 4 $F A $ % '
D $ ' $ ' E%!#6 8 $
4 D, ' ! ( " ! 5 #
:! ( 6 $ J 1?
, D 2 4 ' $ $ ( " 5
& , D &
?$ ' $ 65 , ( " 8 $ '
' 6 $ ? $
( D 2 4 ' $ ( ( #
( ( '(" ( $ $ #
$ ' ' ( #
65 , '( (
" ! $ ( 2 4
( 5 $ 4 ' #
/? ( 2 4 #
( " ! $ , D
$ $ $ "
3 4 ' & ,
$ ' +NB O /" =.F
❒ $ 5 ( ! , 2 4
A , $ ( A , #
$ ( 5 "
❒ ! , #
$ $ (
"
❒ ( & '( #
$ D ( 5
( & $ ' ( 5 #
$ , ' ' ' "
: $ 2 ) %
$ ' % ' ' 2 4 , $
$ $ A #
" 3 ( ( ) #
$ $ $ " ( ( 2 4
( '( % $