D I S S E B T A T I O I N A U G T J l l A L I S A N A T O M I C O - P I I Y S I O L O G I C A
Q U A M
Γ Ο Ν 8 Ε Ν Τ Ι Ε Ν Τ Ε A M I ' M S S i M O M E f ) I - C O H U M O H D I N E
IN
U N l V I i U S I T A T F , L I T R R A R U M C A R S A R R A D O R P A T R I N S f j
Ü T G R A D U M
DOCTOBH M E D I C I ^ I ^ - j ^
U I T E A I H l ' l S C A T U R Ι,ΟΙΜ) C O N S U E T O Ρ A L A M D K F # i l ) K
AUCTÜR
€ α r o i u s i j r n r t r u s S I m f l t i i t i j j , LirONUS.
D O R P A T I L I V O N O R t J M . T V P I S J. C. S C H U B M A N N I ,
T Y l ' O G R A l ' I I I A U A D K M I C I . M H U n c x x x V H .
I M P R I M A T U R
h a e c d i s s e r t a t i o e a conditiöne, u t , s i m u l a c t y i ' i s e x r n s a f n e i i t , qninque e x e m p l a t i a c n l l e g i o a d c x a m i n a n d o s l i - bros c o n s t i t u t o t r a d a n t u r .
D o r p . (1. 25. m , A u g u s t 1837.
S A H M E N , I l e c a i u i s .
-9
C A R O L O M A Y E R ,
M e d l c i n a e e t C h i r u r g i a e Doctori, S . M . C , R o s s , a C o n - s i l i i s s t a t u s a c t u a l . , Nosocomii C i v i l i s O b u c h o w i e n s . P e t r o p o l . ac S c h o l a o C h i r u r g o r . Directori et medico p r i - m a r i o , Ordin. St. A n n a e 2dae C l a s s . S t . S t a n i s l . 3tiae O l . S t . W l a d i m . 4tae C l . E q u i t i ; C o m i t s t . inedico-phi- l a n t r u p . A c a d e m . e t S o c i e t a t - l i t t e r a r . B e r e l . B o n n . B r i s - g o v . D r e s i l . K r f o r t . E r l a n g . F r a n c o f . a d M o e n . H a f n . llainli. l l e l v e t . l i o l m . I e n e n . L i p s . M i t a v - C u r e n . M a r b u r g . Musfju. P e t r o p o l . R o t t e r d . S i l e s . V a r s o v . V i i n . s o d a l i ,
tum honoris g r a t i a tum a c t u a l i .
H E N R I C O S A M U E L I W O L F F ,
M e d i c i n a e D o i t o r i , S . Μ . C . R o s s , a C o n s i l i i s C o l l e e i o - • m m , Petropolis m e d i c o obstetricio p r i m a i i o , p l u i i u m q u e
S o c i e t a t u i n l i t t e r a r i a r u m s o d a l i ;
» v n n c n l o optimu, pro l m i l t i s in s e c o l l a t i s beneficiis s u m - raa p i e t a t e sibi c o l e n d o ;
Viris Praestantissimis et Doctissimis
liasce studiorum primitias
pio gratoque animo
u f f e r t
auetor.
i'ioociniuiii.
u l i r u m tibi vidcatur, lecior benevole , me, qui studiorum cursum in caesarea litterarum uni- versitate modo confeccrim, jam nunc ihema coiiscribendae commeutationis elegisse, q u o d ,
«juurn propriis riiti debeat et peculiaribus obeer- vationibue, juveni non satis aptum habeatur, quippe cui ad illas instituendas omnis plerum- que occasio solet deesse; accedit, quod thema nostrum perpaucis tamum auctoribue dignum vieum est, quod accuraiis observaliouibus dili- gentius illustrarent. — Verumtamen haec ipsa, in ita dicam, neglecta cognitio proceesus specie quidetn simplicis, quam maxime vero neccssarii, qui scilicet foramen integumentorum abdominis, ab ipsa natura formatum, in panem eorum den- siseimam commutans, probibere eolet, quominus bcrniac ietac umbilicales fiant , iuterdiun vitam
adeo in discrimcn adducentes, sempei vcro mo- lestissimac, — baec i|>sa, inquam, upglccia et manca cognitio, in causis erat praeeipuis, quae ine inducerent, ut vel ipse meis observationibus hac in re accuratius aliquid et certiui cognos- cere, vel certe id videre etuderem, quid quaque in observatione singulorum virorum falsi inesset, quid veri. — Adjuvit hoc menm coiisilium ve
nia a Walter, nostro professore atque xenodocliii obstetricii directore, viro pro benigiiitate erga tne eemper pietate mihi colendo, impetrata in
fames omnee in noeocomio obstetricio in lucein editos diligenlius examinandi , quamquani, quod inaxime doleo, mihi iion contigit, ut in pluri- bus infantibus meas instituerem obseryationes quam in duodeeim, quum illo tempore in nos
tro valetudinario perpaucae feminae parerent. — Praeterea altera etiam parte spe quadam dejec- tus «um. Speraveram enim, fore, ut mercede blandisque verbis eificerem , ut mihi inter ho- mine* ignobilee tenuesque hu jus modi observa- tionum saepius daretur occasio. Evamiit autem tota haec spes, quum hac fere omnea teneantur humiliores homines praejudicata opinionc, bene non esse, «i quis recens natos, priue quam Sa
cra aqua initiati fuerint, aliis hominibus osten- derit. — Has igitur, modo quas memoravi, ob cauaas quamvis saepius jam in eo essem, u t , omisso hoc themate, aliud mihi quodlibet pro- ponerem, tarnen, quum non omni epe essem de- iectus, fore, ut eensim ac pedeteutim plura pos- sem observare, tarn diu moratus sum ac dubi- tavi, donec, urgente tempori» inopia, in hoc ipso conquiescere essem coactus, quum praesertim,
quae n c Dorpatum certo quodam tempore re.
linqucre juberent, muitae res accidissent. «Juae, quum scias, lector benevole, nihil velim novi, nihil, quod propriis inventum eit experimentis, huicce inesse eredas dissertatiuneulae; sed eas tantummodo observationes priorutn auetorum peritiorumque, quas veras esse et rectas eatis mihi videar facti« quaettionibus perspexisse. At- tamen hac etiam a parle uon mulla mihi lieuit eligere, quum, equidem quod sciam, nemo alius, niei Billard, D e n i s , Orfila, Gardien et Burdach viri clarissimi, bis de rebus aliquid uberini compoeuerint, nempe de funiculi umbilicalis de- lapsu. E x his a u t e m , duo tantummodo viri, qiioe primos nominavi, ea, quae dixerunt, ex euis videntur et propriis aniniadversionibus pi- tivisse; dum ceteri omnei cene uunquam men- tionem faciuut e o r u m , quae ip«i experti sint, prae ceteris vero Orfila obäervationibus, quas Billard inetitnit, sex et octaginta unice niiens, eadem de re nihil proferat nisi quae et illum dixisse legimus. — Quum igitur, quas ipse in- etitui observationes, paene jam perfectas pluri- bus in rebus a priorum abhorrere, vidissem, fe- Hcissimo casu in librorum colectione, in Caesa
rea Dorpalenii Universitate constttuta, iuaugura- lem inveni dissertationem a viro quodam Tre- furt cortscriptam, quae, quoniam eadem tractat, de quibus scribere equidem decreveram, facile a me potuit consuli, quum praesertim, quae ibi ex centum observatiouibus hausta sunt, quibus- dam in rebus aliquantum cum meis consen- tirent. —
Taventi jam animo ac timido, tibi, lector
— 1 0 —
b c n e v o l c , Iiancce disscnationcm , ut, quae isti vitia, quae insint viitutcs, acri judicio explores, in manus tuas c o m m i t t o . — E q u i d e m autcm ho
ne cupias mihi velim, et indulgeas vitiis, quae forsiian hoc in opuscnlo repcricntur. — Ipsc, quanta sint ista, satis scntio, tu autem ex mea observandi imperitia, ex occasionum defcctione mei velim repetas o x c u 9 a t i o u e n i ! —
I n t r o d u c l i o .
Fnniculus umbilicalis vitae iütalis tempo
re profecto pars est inaxinii momenti, quip- pe quae viam tunc consiituar primariam foetum cum placenta ipsaque matre jungentcm, quam rursus conjunctionem atque communicatiouem ad foetum et conservandum et evolvendum omnino neceesariam esse constat. — Quum vero post partum vitam e matre non pendentem agere coeperit toetus, reepiratione, quam adhuc placen
ta vicaria perfccerat, pulmonibus effecta, quo rursus circulatio inter fructum et placentam tol- Iitur, circuitu sanguinis minore introducto, — societas etiam illa inter foetum et placentam, et vero funiculus umbilicalis eam efiiciens, inutiles sunt facti, ideoque h i c c e , ut corpus suporvaca- ueum atque alienum ab infantil organimo pri- mis diebus vitae extra uterum actae detruditur.
Cicatrix, locum saucium abdominis cui fu
niculus insertus erat obducens, uinbilicum for
mal, quam quidem cicatricem toiam per vitatn
— 1 1 —
conepicere licet. — Hic est processus quem mihi accuratius exponendnm proposui. Quem vero antequam describere et explicare aggrediar, ma- ximi videtur esse momenti, ut anatomen ipsius fuuiculi ejusque insertionis in organismum in
fantilem quam accuratissime illustrem, quum de physiologico processu apte ac recte dijudicari non liceat, nisi anatomica disquisitio partium coiistitueiitium compositionem ac rationes distinc- te ac perspicue doenerit. — Iam quum et ana- tomee et physiologiae quasi fundamentft praebe- at evolutionis historiu, de hoc etiam ecientiae campo tanttim desumere oportebit, quanto opns est ad originem atque evolutionem fuuiculi um
bilicalis explicandas. At fateri debemus in hac ipsa velatnentorum et funiculi umbilicalis se evolveiitium historia permnltas vel nunc appa- rere lacunas, quas cx parte tantum explere li
cet analoga et avium et mammaUum evolutiouis historia. Quo fit ut illis de rebus nostris etiam temporibus inter doctissimos physiologos haud parva exstet opinionum dissensio. Iam vero quum altera ex parte longior fierem, si tot di- versas opiniones singulas enumerarem , altera vero merito summae arrogantiae accusandus v i - derer, si juvenis imperitus certo et critico quo
dam judicio ceterie omnibus nnam aliquam an- teponerem, ex omni evolutionis historia singula tantum depromere consütui facta, qnae et obser- vationibus novissime institutis probata sint, et iuprimis necessaria videautur ad partium funi- culum umbilicalem constituentium descriptionem anatomicam confirmandam atque illustrandam.
Ut vero aedeficium quod infirmiori fundamento
— 1 2 —
euperstruxerie tutum ac linnurn esse uequit, ita eliam in anaiomia funiculi umbilicalis, et in ip
so phyeiologico decidentis funiculi processu, de- nique in umbilici formatione, muita sunt incer- ta, muita ambigua.
'Antequam igitur depingere conei qua ratio- ne et funiculus umbilicalis solratur, et umbili- cus cicatricem ducere soleat, praemittere liceat primum historiam funiculi umbilicalis in foetu exorientis, deinde funiculi umbilicalis neonato
rum anatomen, ejusque insertiouis iu organit tnum infantilem.
Sectio prima.
De funiculi umbilicalis humani evolulione.
C o n s t a t quidem fuuiculum umbilicalem partem esse non liberarn, nec sibi ipsam sulficieiuem, eed conjunetam polius aretissime et cum placeu- ta et cum fetu , quippe quos communicantes fa- ciat inier se. Originem debet fiiniculus umbi
licalis evolutionis processui novum auimaiis for- manti primario, quo scilicet pars membranae proliferae centralis, a parte peripherica clarius dutineta, paullatim in fei um mutaiur, dum haec partim ad funiculum et velamenta ovi fingenda confert, partim cito plane eyauescit. Ut igitur eyolutio funiculi umbilicalis perfecte intelliga- tur, necess« est, ipsius etiam fetui atque vela- mentorum evolutionem paucis persequamur, eam- que a primo ortu. — Quodsi circiter diem i^tum post fecundationein, i. e. paullo post quam oru-
-— 1 4 —
lum in uterum pervenerit, teste Burdnch (6, 372.
373·)
p r im a conspiciuntur embryonis hinnani se evolventis vestigia, funiculi umbilicalis evolutionis historiam narraturi, ex hoc tempore oraiio- nem ducamus oportet.
Quamprimum uterum iutravit ovulum se- cundum Valentin (40) huuc adspectum pracbet.
— Extimum simplici quadam membxana cingi- tur, quae vesicam epidermaticam clausam con- stiluens, nexum cum coutento directum non ex- hibet. Est haec membraua exochorion Burda- chi (6, 57.) quod Valentin formari contendil, (40, 39.) quo tempore ovulum per tubas Failo- pianas procedat. — Superficies hujus vesiculae internae S t r a t u m albuminoium adjacet, paritcr jam in tuba procreatum (40, 58), quod Tockels, Joh. M ü l l e r , et alii (40, 92.) albumini ovi avi
um analogum habent. Hic demum liquor ip- sum ovulum continet, quod e folliculo Graafia- no in tubam Fallopianam perveuerat. Cujus subter externa membrana, cuticulae vitelli ovi avium a n a l o g a , etratum pertenue granulorum situm est ( 4 o , 2 0 . ) , membranam proüferam vo- cant, quae quidem vitellum magis minusve cin- g i t , atque embryonem ex se rvolvit. Discns proliger secundum Valentin (40, 41.) in homi
nis ovulo non invenitur.
Primum evolutionis processum embryonis eo apparere uotum est, quod pats membrauac proliferae centralis a partibus eani circumdanii- bus (a vitello et a cuticula viielli) magis ma- gisque solvi coepit, dum ipsa simul duas iii la- minas diffinditur, in laminam scrosani et in la-
minam mutosam, liiter quai scriui iumiua vascu- losa exoritur.
E x his ljtnina snosa piincipio magiä se evolvens quam ceterae, «triam formal primitivain, deinde laminas dorsales, deuiquc laniiuas abdo
minales, quae in superficie fetus abdominell co- euntes, partim clauduntur, partim distanies fora- men inter ee relinqiiuiit, quod umbilicale dici- tur. — Hinc in partcm laminae serosae periphe- ricam directe transeunt, qua revoluta iu embryo- nem, vel embryoue iu illam immerso , amuion
tingi constat. Amnion embryoui primum proxi- rae adjaceus, quum primo tempore multo citius ee evolyat, quam vel enibryo vel chorion, et li- quore amuii impleatur, mox ab illo recedit, ita tarnen, ut ad foramen umbilicale, pro portione permagnum, arctissime cum eo conjuuctum ma- neat, quo fit, ut inter amuion atque embryonem canalia exoriatur, proprie ad amuion pertinens.
— Qui quidem canalie, piincipio perbrevis ac latus, secundum Burdach ( 6 , 3 7 2 . ) demum inter tertiam et quintam hebdomadem post fecunda
tionein, nonnullas lineas producitur, mox vero celerrime et longior et gracilior faetus, vaginam constituit futuri funiculi umbilicalis, sive mera- branam hunc iiiveslientem. Quo tempore cana- lem illum, seu vaginam funiculi perbreyem, la
iani , ac peryiam esse diximus, plures contiuet parte«, alias mox vel plane, vel ex parte peri- turas, eamque relicturas, alias serius partes fu
niculi umbilicalis gravissimas comtituturas. Par
tes mox periturae sunt vesicula umbilicalii atque allantois, partes constantes vel essentiales sunt vasa omplialoiliaca. Illae vero quum plurimo-
1 6
m m in feiuum atque neonatorum funiculis uni- bilicalibus perspicua sui vestigia relinquerc so- l e a n t , non est , quod tompus aliqnod iii illis perlustrandis commorans, de proposito degressus esse videar.
Vesiculam umbilicalcm eo formari constat, quod pars laminae mucosae centralis a parte peripherica constrictione facta magis separatur.
— Hinc duae exoriuntur vesirnlae , ab initio sola constrictione altera ab altera determinatae, non sejuuctae, quarum altera in cavo abdomi- u a l i , a laminis visceralibus eftecto, jaeens, in canalem intestinalem abit, altera vesiculam uro- bilicalem constituit, quae permature a canali intestinal! regressa, m o i tenui tantum canale cum illo cohaeret. Haec separatio vesictilae um
bilicalis atque discessus ab iiitestino in fetu hu- maiio non permature tantum scd magna etiam cum v i perficitur, quo fit, ut canalis comntuni- cationis valde extentus, continuo tenuior, deni- que vel fiiliformis e v a d a t , qua sub forma se
cundaria, ut ita dicam, vesicula umbil. liumana unice fcre conspici solel. Si Valentin sequimur, hunc processum priore parte 4,ae hebdomadis fieri putabimus. Communicationis canalem Bur
dach (6, 483·) dnctum yitello-iutestinaleirt v o - cat, Joh. Müller vero (24, 7.) duetum omphalo»
entericum. Secundum Velpeau ( 4 i , 4 ' · ) ductus omphalo-entericus usque ad diem 20mum vel 3 0 m u m aperte pervius manet, ante 5tam vero hebdomadem ab intestino ad vesiculam versus (40, 1 1 . — 6, 486.) soliilus lieri incipit, donec reeorbeatur. Tandem ipsa etiam vesicula um
bilicalis, humore destituta, corrugatur, etdeinde
— 1 7 —
aut cum cliorio, ainniove coalescit, aut resorbe- tur. Plerumque tertio mense evanescit auctori- bue Burdach ( 6 , 4 8 7 ) Adelon ( l , 4 i 2 . ) B l u m e n - bach ( 9 , I., 48.) noununquam vero teste Bur
dach jam mense secundo, suique vestigia relin- puit parum perspicua. — Non raro tarnen etiam in embryonibus jam perfecte evolutis, vel serio- tibus in vitae periodis, reliquiae vcsiculae in
testinalis clare couspicinntur. Sic a pluribue aucioribus ut jam ab Hobokcn (ιό, 5 7 . ) ab Hun
ter, a Sandifort, novissimis temporibus a Mayer, a BischofF et a Valentin adnotatum legitnus, ee in maturorum fetuum velamentis residua vesi- culae umbilicalis invenisse. Secundum Orfila (27> 48·) vesicula umbil. ubi usque ad tempua maturitatia fetus conservatur, pollice vel sesqui- pollice ab iusertione funiculi umbil. iu placen
tam remota , in superficie hujus ad fetum spec- tante, jacet, ac saepe diametrum exhibet trium v e l 4 linearum. — Ductus vitello-intestiualis se
cundum Burdach ( 6 , 439·) ut yestigium sui, in xnargine insestini ilei libero, convexo, tuberculum relinquere solet, plerumque non riisi ad 4'um mensem utque conspicuum; non raro autem ductus iile etiam eub forma intestini conserva
tur, tanquam appendix clausa, ut J. Fr. Meckel demonstravit. — Vesicula autem umbil. non ta π tum ope ductus omphalo-enterici sed etiam vasie cum embryone conjuncta est. Adducitur enim sanguis vesiculae umbilicali ex arteria me- senterica euperiore per art. omphalo-mesenteri- c a m , reducitur vero per yenam ejusdem nomi- nis iii venam mesentericam magnam. Serius et
— 18 —
liaec vaia abolescunt, iil vero contraria quam duellis omphaio-cnteiicus via, a voska enim tim- liilicali ad intestinum versus obliieraiitur. Diu- lins laiiieu iinmutata mauere videutur quam due
llis, quam certe legem dc mammalibus uuiversis valere dicit Valentin ('»0, l ιο.). 1'urdach tempus
<|iio evaneseunt ad mensem 51111111 refert (6, /[!)"].).
TVoniiiiiiquam anirm vasa vesic.ie inle.mnalis 0111- nino coiiservnninr, sie Spangenbrrg (6, 4ο8·) in homine adullo venam omphalo-mcsentericam in auniilo nmbilicali tauquam filum invenit 6 Uue
ni longiiin , quod deindc iii vas 11011 omni san- guini; vaemim mutatum, inter intestina retrorsum tendebat, ubi tandem in venam mesentiricam su- periorem se immersit. — Keclard (27, 48·) in infante 10 vel 12 annorum vasa omphalo-mesoii- lerica iuvenil; qua de rc välde doleo Orfilam nihil accuralitis allnlisse. — Deniquc mihi ipsi, sectione a professore Waller instiiiita , occasio data est väsis omphalo-mescuterici oblitcrati con- spiciendi, iu infante maiuro nc benc conforma- to, qni sexto post partum die subito mortuus erat, funiculo nondum piano soluto. Cohaere- bat fiiniciilns cum infante 11011 nisi yena nmbi
licali. Vas de quo aginuis filum formaverat le
rnte ac solidtim, quod a regione nmbilicali us- que ad mesenterinm decurrebat, nec ramis ullis dimissis, nec alia quavis ratione cum intestinis abdomiuis eonjuiictiim. Ubi ad mesenterium je- juiium perveuerat, filum in lainiiiam dilatatum, paullatim in mesenterii tunica serosa evanescere v i d e b a m r , quam tarnen pnrtcm nihil esse nisi vaginam ipsius väsis accuratior perserutatio mox cdoeuit. Vagina enim illa cautc perscissa filum
— 1 9 —
monstrabnt albidum , pertenue, >n vas aliquod setis magimm, complanatum, jntra mescnterium situm, ee immcrgens; quod quidcm vas mullas in ramificalioiieä diffusum , extremis ramulis je- juno prospexit. Prope ipsurn introitum dextrae arteriae umbilicalis in auiiulum u m b i l . , dextro istius latere, filnra illud, aoquali modo lamiiiae instar dilalatum, in peritonaeo evancscere v i d e - batur, scd vel hic, vagina persecta, iutra illam filum tenue, albidum, conspexi, mox plura in fila subtiliora divisum, qnae, penetrato perito
naeo , vaginam vasornm umbilicalium inibant.
D u o ex bis filis subtilissimis perspicue per v a ginam venae umbil. persequi licebat, quae vero non extra umbilicum sed in trorsiim ac sursum hepar versus lendentia mox cvanescebant. Iii universum ex omnibus filis nulliim extrorsum per umbilicum in fuiiiculum pervenire vide- batur.
Allanlois etiam, qitamquam serius quam ve
sicula umbilicalis, perniature tarnen in nomine epparet, tecuudum Burdach ( 6 , 5 7 5 . ) hebdoma- de 3tia v e l ^la, ac citissime evanescit, heb- domade 4ta, 51a vel 6ta. Quare et hane perra- ro tantum observaverunt, nemini vero suecessit, ut, eam partem esse tubi intestinalis extremi progressam, demonstraret, nisi analogia e x avi- bus atque e mammalibns desnmta. — Imo e mammalibu« uno tantum in embryone canis, eo- lus Baer (Ζ,ο, ι ι 6 . ) allantoidem e fine canalis in
testinalis posteriore prodeuntem vidit. — Con- stat allantois et in avibue et iii mammalibns
2 *
iluobns e stratis, c membrana mucosa väsis ca- rente, eaque ex iutestiao progressa, et c membra
na externa vasculosa, quae sauguiucm accipit duobus e truncis, fmuris artcriis umbilicalibus, ilimittit per ulium quendam truncum majorem, futuram veuam umbilicalcm. Haec vasa umbi
licalis tcla cellulosa in membranam juncta, e n - tl ο c l i o r i ο u formant Burdaclii, quod uua cum membrana allanloidis mucosa exoehorio et amnio se apponit. Non item iii homine. Iii fetu lm- mauo, ut jam notavirmis, allantois proprio sie dicta, i. e. vesicula e membrana mucosa tormata, permature evanescit, solumquc eudoeboriou ad exocliorion pervenit, quocuin serius concrescit, quo facto , ambae laminae conjunetae eboriou uppellautur. Eiuloclioriou enim sive vasa uinbi- licalia tela cellulosa in membranam juueta, ab exoclioiio atlracta, allantoidein, quae proprie di- citur, reliuquuut, jamque extremi ramuli vaso- rum uiiibilicalitiin perteuues per Stratum albu- minosum, quod exoclioiio proximc adjacere supra dixiimis, ad cxoclioriou ]>ciietraut. — Certe no- vissimis teinporibus bunc processum Bischoff (5, 75. 76. — /(0, i 3 8 ) una cum Windischmaiin ju
niore, Heigelsberg et Naegole juniore liumano in ovo observavernm. — Allautoidem ea de causa tarn cito evanescere, tamque parum evo- lvi coiitendit Burdacli ( 6 , 553- 5 4 t . ) , quod en- dochorion inprimis evolvatur, ejusque vasa um- bilicalia non tantum magis quam in mammali- bus inter se coaretata, sed etiam alterum circa alterum voluta ad chorion procedam, eo scilicet tendeutia, ut truncos suos in angusto loco ad placentam coustrueudani coüigant; qua re ne-
— 2 1
cesaario iieii debet, ut vusica uliantoulei. com- pressa , de loco movcauu , ac denique penitus intereat. — "Vasa ita evolura dcnium verum ac proprium fmiiculum umbilicalem formant. Quo autcm loco ab interna u t e r i faxie producta quae- dam exoeborio obviam fuiut, in hoc vero v i l l i magis coaretati magisque evoluti apparent, cu- doeborion in exoclioriou iiitrat, vasaque umbili- calia in fine M e n s i s secundi (6, 544'·)e x e o Pr o"
deuntia, ramificatioues suas in U l t i m o s flocculo- rum chorii fines dimittunt, eaque ratione pla- ceutam fetalem coiislituunt, floccis, nunc in va- sorum vaginas mutatis, mense 5tio panllalim ope telae cellulosae inter se concrescentibus. Arteri- as umbilicales extremis in floccis, ut notum est, directe in venas ipsis respondentes transeunt.—
Allantoidem in homiue permature evanesccie diximus, iü vero tantum de vesicula allantoidis valet, extra embryonem in vagiua fuuiculi sita, non autem de canali allantoidis, allanioidem cum fine posteriore canalis intestinalis juugcnte.
Cujus quidem canalis allantoidis pars inferior in veeicam urinariam mutatur, pars superior ab allantoide ad vesicam urinariam versus solidus factus urachi nomen accipit. Quo minor aetate embryo eo longior nrachus. W . Hunter(l8, 4 5 ) et Cruikshank (4<D, 132.) secundum totum funicu- lum umbil. illum persecuti sunt. riernm<]ue teste Burdach ( 6 , 532.) jam 4t 0 mense nomiullas tantum lineae a parte vesicae urinariae apertus, umbilicum versus solidus, tanquam filum tenue funiculum intrat, et hujus in tcla cellulosa eva- uescit. Wrisberg (44. 23.) hoc filum in fetu 5 £ mens., decursu scsquipollicis per telam ccllulo-
— 2 2 —
«am funiculi umlvl. facto , evancscere vidit. Sed Tel maturie etiam in fetibus uracluia nonnun- quam a parte vesicae urinariae per spatium ali- quod hydrargyro impleri potest. — Contra inter innormales reliquias prioris evolutionis referes urach u m , etiam poet partum longiu« per spati
u m , et vel ad umbilicum usque patentem, ita ut urina per hunc ex umbilico effluat, c u j u 9 quidem rei vel in adultis exempla nonuulla o b .
«ervaverunt. ( 1 , 4 1 6 . — 6 , 5 3 4 . — 4 2 , 1 0 8 · ) Hoc in casu non raro interna ejus membrana, e x . trorsum replicata, ante umbilicum tumoretn car- nosum et fungosum formaverat, quem falso non.
nuuquam tanquam herniam deecripserunt. — Re- deamus ad ipsum funiculum umbilicalem. — Jam supra vaginam funiculi permature progigni v i d i - tnut, propter celerrimam evolutionem amnii, quod, quidem ea de causa jam extremo mense secun- do vel ineunte tertio ( 6 , 478·) chorio proxime ae apponit; dehinc multo tardiu« quam autea in- crescit. Vagina funiculi umbilicalis principio perbrevis ac lata, ad finem abdomiuis inferiorem jacet; mox vero Iongior fieri coepit, ita tarnen, ut pars ejus fetui proxima, lata manoat, quippo quae primis mensibu« praeter allantoidem et ve»
siculam umbilicalem cum ductibus ac vasis, in- testini etiam ansam coutineat. Mense tertio al
lantois ac vesicula umbilicalis cum ductu suo ac vasie plerumque jam omniuo evanueruut, jn- testini ausa iu cavum abdominis regresea est, foramen umbilicale augustatum, ad medium ab- domen versus processit. Ab hoc inde tempore vagina funiculi formam induit gracilem ac te- nuem sibi peculiarcm , vasa umbilicalia praeci-
— 2 3 —
puc contincns, a c telam, qua ista involvitntur»
ctllulosam. Coutinuatur hacc tela ccllulosa al
tera ex parte in telam cellulosam inter peritonae- um ac iiiusculos abdominis eitam, quae portioui vasorum iimbilicaliiim abdominell tuuicam ex- ternatn cellulosam praebet, altera ex parte in telam cellulosam eam, quae iu chorio vasa cii- cumdat, et intcr se conjungit (ό, 559·) — Exhi- bet igitur liaec tela cum vasis umbilicalibtis en- dochorii supra descripti partes. — luflari potesl liaec tela cellulosa , ita ut exsiccata structuram fungosani monstret; statu recenti limpido quodam, nil sapiente, craseiore, coagulabili, albuminoso liquore impleta est. Tela illa cellulosa hoc Ii- quoic penitus tincta gelatinam, quam vocant, W h a r t ο l i i a n a m constituit, quae in hoinine largior est quam in mammalibus, et secundum J. Hiirus ( 6 , 539.) fincm graviditatis versus iin- minuitur. — Aquam facile attrahit, camqiic tarn cupide , uf si alter funiculi faiis aquae immcrsus eit, haec per gelatinam illam usque ad alterum finem nsccndat ( l , 4'2.) Ter haue vero gelatinam Whartonianam vasa umbilicalia haud recta via decurruut, sed in spiras contorta , quae l O m a a c utum hebdomade exortae , paullatim augentur.
At non solum vasa umbilicalia sed totus etiam funiculus umbil. in spiras coutortn» npparet, quamquam e 6to demum mense ac lenitcr tan
t u m sinuatus.
Nibil est quod aflerendum videatur de e- volutione funiculi posteriore, nisi funiculum ad fiuem nsque graviditatis celeriter longitudine augeri, locum v e r o , cui inseratur, ad medium abdomen asceiidere.
—• 2 4 —
Mense lomo funiculus lg ad 22 poüicea longus et dimidium pollicem latus esse «olet.
Tamen saepe etiam aut aliquot tantum pollices longus, immo specie (ere nullus est, aut rursus solitum longitudinis modum multo superat, non minus variat ejus ladtudo. Circa aun ulu tn um
bilicalem abdominis tegumenta jam prioribus mensibus in eminentiam coniformem surgere coe- perant, cujus apici obtusato funiculus insertus est. Haec emjnenlia, quam c o n u m u m b i l i c a l e m vocant, nunc plus minusve longa est, ejusque in apice finiš, entern embryonis et v a ginam funiculi disjungens, apenius conspicitur;
quam rem jam cl. Haller ( 1 4 , Ρ. I . , 2 1 6 . ) certo eloquitur. Seeundum Carus ( g , 44.) hoc in con- finio tnargo tenuissimus laete ruber in conspec- tum v e n i t , tanquam siguum vaaorutn aetionie hoc loeo intentioris.
Sectio altera.
Descriptio funiculi umbilicalis neonatorum anatomica.
Nomine funiculi umbilicalis, partem funi- formem, ab apice eoni umbilicalis exeuntem, pius minusve sinuatam , eamque variis e parti- bus compositam insignimus, quae post breviorem longioremve decursum placentam attingit, qua- cum aretissime connectitur. — Variat eoni um
bilicalis longitudo seeundum observationes Tre-
furt ( 3 9 , 45.) intra 2 ad 7 lincas. — Basi eive latiore eoni fme, colorem cum totius cutis colore congruentem videmus, quum apex eoni, ut jam supra monuimns, plerumque rubrior sit. — Con- etat funiculus umbilicalis e membrana vaginali, e gelatina Whartoniana, e väsis umbilicalibus, e continuato uraebo, denique e n e r v i s , e väsis vasorum, e väsis lymphaticis.
Funiculus umbilicalis teres est, colore, mar- garitae candidae simili, splendore quasi humi- do, taetu laevis ac lubricus, plerumque vasa, ut S t r i a e caeruleae in «piras sinuatae pellucent.
Saepe e pluribus contortus videtur funibus, quum duo vel tres eulei epirales, magis minus
ve profundi, perspicue dignosci possint, inter quos funes prominentes decurrunt, plerumque hic et illic eminentias exhibentes, haud raro elaras ac pellucidas, quippe ubi latex albumi- nosus largius conftuens telam cellulosem demo- vit. Novimus has eminentias sub nomine v a - r i c u m g e l a t i n o s o r u m . — F u n i c u l u s umbil.
extimus vagina sua eireumdatur, quam quidem tenuem, pellucidam, simplicem, satis vero firmam CUticulam, amnii parteni esse viditnus. — In i p so coito umbilicali v a g i n a , eive strueturam ejus sive colorem respicias, perspicue ac stricte a te- gumentis neonati cutaneis distineta est, licet i n liaec directe transeat, id quod praecipue priori- bus vitae foetalis periodis facile cognosci potest, ubi c u t i s adhuc serosa, pellucida est, et epider- ijiidc caret. Serius hoc minus in oculos cadir, nihilominus etiam vita foetale jam provecta, quum epidermis perfecte evoluta esset, Mondini (25, 595.) et Burdach ( 6 , 478·) anatomicis per-
scrutationibus entern directe in r a g i n a n i I r a n s i r e inonstraveruur, quorum ille praeterea rpidermi- dem in vaginam non conlinuaii, sed iu fine to
nt umbilicalis quasi sectam desinere animadver- tit. — Sunt tarnen qui vaginam baud directe in embryonem trausirc dicant, ut Danz ( 9 , l. Q I . ) et Kiecke (30) quorum hie teste Schott ( 3 5 , §.
32.) vaginam fuuiculi amiulo timhilicnZi, per- tenui tela cellulosa quasi agglulinatam esse ar- bitratur. Contra Roux ( 4 , 572.) aliique vaginam n o n n i s i iu epidermidem transire existimant.
Refelluntur autem hae opiniones observaiionibus supra allatis, et evolutionis historia. — Superfi
cies vaginae externa laevissima, interna tela c e l lulosa i p s i adhaerente, gelatinam Whartonia- nam dico, inaequabilior est. — Explet gelatina
•Whartoniaua intervallum, inter vasa umbilicalia tria et vaginam interpositum, tres canales h a c ralione forinans, quos vasa umbilicalia, l a x e cum eorum parietibus cohaerentia, implent, ut, praeeipue arteriae, facile protrahi possim, dum tenuis yenae paries cauali α gelatina formato iirmius adhaeret. — Exliibent h i canales niu- tatam tunicam vasorum externam. Tela c e l l u losa, partem gelatinae Whartoniauac primariam constitueiis, plerumquo tenerrima, cellulas prae- bet, a l i a s majores, alias minores, humore albu- miiioso ini])letas; haud raro tarnen concrescens, funes exhibet subalbidos, pelluccntes, duriores, elasticos, cartilaginum similes, qui internae su- perficiei vaginae tarn atete adliaercnt, v l x ut a b i l l a sejuugi possint; hinc vero plus minusve centrum fuuiculi versus secedentes, mox rursus strueturam tcneriorcin ccllulosam iuduuut. Iam
— 2 7 —
Noortwyk (35, 1 7 . ) teste Schott albos hosce fu- lies noverat, eosque aperte parietes intergerinos et loculamenta vasorum formare contendit, quam tarnen opiniouem veri finea excedere observatio- ne8 recentiores monstraverunt. — D u o b u s iu ca- eibua ubi recentes funiculos umbil. examinandi facultas mihi data fuit, funes cellulosos subdu- ros (dimidiam lineam Jatos, infra dimidiam li- neam crassos) ratione modo descripta construc- tos i n y e n i , eosque binos vel ternos spiras vaso
rum sequeutes. Nonnunquam vero latex gelati- noeus majore in copia adest, itaque varicee ge- latinoeos quos commemoravimus format. lmo illius loco haud raro serosum tantum humorem cuticula vaginalis coutinet, plures tum saecos a- quoeos permagnos exhibens, quo fit ut funiculus vel brachii crassitudinem adipisci possit, cujus rei exemplum Siebold ( 3 6 , 222.) nobis tradidit.
Gelatina Whartoniana nunc largior, nunc rarior est, quamobrem funiculos umbilicales in c r a e - eos sive p l n g u e s et in m a c r o s siye c r u - e n t o s discerucre solent. — Sunt quidem acrip- tores haud pauci, qui funiculo umbilicali dupli- cem vaginam tribuant, quarum interior chorio formetur. Sic auetore Noorrwyk .funes modo commemorati, (quos parietes intergerinos dicit) chorio efficiuutur, seeundum Mondiui (23, 594.) vagina interior, chorio formata, nihil est nisi Unea alba directe continuata, denique B. Osl
ander etiam (35, §. 159 ) cliorion in ipsam vagi
nam transire arbitratur. . Satis tarnen evolutio velamcutoruin ovi docet totius chorii non nisi lamiiiam interiorem, i. e. endochoriou, ad funi- culuui formend um aliquid conferre, Coustat
enim la in in.ι illa, e väsis nmbilicalilius nibus, eorumquc ramulis tela cellulosa in membranam j u n c t i 3 , quas easdem partes in funicnlo etiam reperimus, ubi tela cellulosa, fiuido gelatinoso tineta, nomine gelatinae Wbartonianae vasa um
bilicalia involvit, deinde v e r o , (cujus rei plc- niora postea afFeram argumenta) baud abit in lineam a l b a m , sed in telam continuatur cellu- losam, vasa umbilicalia in cavo abdominis in- volventem (ό, 539.). — Vasa umbilicalia in ip-
«o funiculo ramos majores baud dimittunt, eo- rumque parietes (praeeipue si portionem eorum abdominalem respieimus) non aliter sunt con- strueti atque ceterornm universi corporis vaso- rum, nisi quod tunica vasorum funiculi externa fiuido albuminoso ita penetratur, ut specie una tantum tunica venae parietem constituat, arteria- rum parietes, duae. — Arteriae crassioribus ex- cellunt parietibus, vena sunt albidiores, longio- res, auguetiores, denique magis quam illa sinua- tae. Duas arterias funiculus umbil. continero solet, raro tantum unam (36, 220.) Illustrissimns Haller ( 1 4 , Ι·, ρ· 218·) decursum earum his ver
bis accuratissime descrjpsit: „In universum in epiras contorquentur, alias quidem longas, pa
ralleles , circa axin funiculi satis uniformiter progressas, alias longe rectam lineam tenent, tunc subito gyrie praeeipilibus intorquentur, et etiam contrariae suo duetui redeunt, anuulum- que efficiunt. Ejusmodi gyri non saepe tribus uumerosiores sunt." Parietes vasorum satis cre- bro hic et illic extenti et extenuati reperiuntur, minora quasi aneurisinata formantes, quae n o d o s s p u r i o s exbibeut. Arteriae sectae lumen
— 2 9 —
immutauim rc-tincnt. — Vena, qnam plerumque ii uit am C8se adnotavimus, tenuiori coustituitur quam artcria membrana, liac vero b r e v i o r e t l a - tior est. Teste elo Kaller ( 1 4 » I·» 2 2 1 . ) venae l u m e n , si cum arteria comparaveris, ratiouem reierat numerorum 9 et 4· Rectior decurrit, pau- cie epiris sinuata, axemque fere funiculi umbi
licalis exhibens. Secla collabitur. Et haec ut arteriae nodos spurios habet, qui quidem vari- ces venae umbilicalis vel crebriores inveuiuntur, latiores sunt, jamque extrinsecus mutato colore cognoscuimir. Valyulis vena umbilicalis ca- ret. — Arteriae umbilicales utrimque ex ante
rior! arteriae hypogastricae superficie, antequam haec nd excisuram ischiadicam majorem pervene- rit, prodeuut, indeque deorsum atque introrsum ad partes vesicae uriuariae laterale« pergunt.
Dimissis hac via ramuli« ad vesicam , dimissa praeterea arteria semiiiali in viro, arteria uteri
n a in muliere , prope vesicam in interna super
ficie parietis abdominalis ititer musculorum S t r a tum et peritonaeum (involutae tela cellulosa, m- nicam vasorum externam formante) li nea m al- bam versus convergentes, sursum ascendunt, do- nec tandem in coimm umbilicalem conveniunt, indeque i n funicnlum decurrunt. Qua ratione ab arteriis umbilicalibus triangulum formatur, basi vertice vesicae urinariae nitens, apice um- bilico insertum. lam interna peritonaei facie triangulum illud conspici l i c e t , quum perito
naeum superficiei internae integumentorum ab- dominis proxime aajacens, plicam seeundum er- terias prominentem formet. Triangulum illud in medio dividitur uracho, qUi nunc plerumque ut
— 3 0 —
funie jam oblitcratus a vesicae vertice iim-r pe>
litonaeum et lineam a l b a m , iuvolutus tela cel
lulosa, ad umbilicum decurrit. I'lerumque paul- latim extenuatus tantum ad nmbilicum nsque dig- nosci potest, ibique evanescit, saepe vero ut ii- lum tenuissimum ex anuulo nmbilicali in funi- culum progressus, spatio p o l i i c i 3 aut sesquipol- licis ab umbilico in telam cellulosam efiluit. — Vena umbilicalis ab umbilico, directione obli- qua, retro, turtum ac dextrorsum usque ad par- tem anteriorem sulci horizontalis sinistri hepatis ascendit, plica quadam peritonaei in regione e- pigastrica ita affixa, ut ligamentum falciforme existat cujus apex in umbilicum exit. Ligameuti hujus margo anterior superficiei posteriori lineae albae adjacens, duabus peritonaei laminie for- matur, quarum interstitia tela cellulari adiposa expleta sunt, — In ipso tulco hepatis horizon- tali sintstro, vena umbilicalis retrorsutn decur
rit, usque ad sinistrum finem sulci hepatis trans- verti, ubi in ramum sinistrum venae portae exit.
Sed brevi ante quam hoc faciat, ipsi hepati plu- res ramulos immittit, quam quidem rem jam pluribus anatomis veterioribus probatatn, ut c l ° Haller ( 3 3 , 5· 82.) Hildebraudt ( 1 5 , 508.) et Soemmering ( 9 , II., 221.) alii rursue denegaruni.
Recentioribus temporibus haec ramorum venae umbilicalis distributio oblivione obruta fuitse videtur, quum ejus iiulla unquam mentio fieret, donec Schott (33, 5. 82. 8 3 ) rursus doctorutn ho- minum animot in eam converteret, ordinem »K lum constantem esse contendens. — Poet funi
culi umbilicalis delapsum portiones vasorum utn- bilicalium abdomine contentae citius vel seriu»
abolpsciiiit, non antem toto suo decursu. M u - taiur venu umbilicalis ui ligameniiim tcres he- patis, iil vero tantum ai! cum usque locum ubi primos ramiilos in hepar dimittit. liine vero usque ad oura locum ubi in venam portal: im- mergitur totam per vitam aperta nianct eodem quo iIla niunerc fiingeiu. Arteriae umbilicalcs etiam feve nd orjghicm usque obliterantur, par
va tarnen illarum pars quae arterias supra metno- ritas dimittit, integra manet.
Restat ut railoucm qua funiculus umbilica
lis integumenla ahdomiuis neonati penetret ac- curatius contcmplemur.
ricrumque vasa umbilicalia cum uracho per rotundum lineae albac foramen o n n u i urn umbilicalem vocatum, transire dicuntur. — Si
tus est hic annulus media linea a l b a , ejusque semicirculus superior firmissimum fibrosum ar- cum exhibet (42, 2 3 . ) , cui vcua umbilicalis tela tantum cellulosa salis temii affixa est, semicir- culo inferiore fibrae tendineae minus regulari- ter decurrentes, nec in areum compressae, mul- to tarnen firmius arteriis umbilicalibus adhae- rent. — Iam vero cl. E . v. Siebold (36, 2 2 1 . ) aponeurosiu musculi obliqui abdominis descen- dentis in eireuitu annuli umbilicalis externe ap- pendicein infundibuliformem formarc contendit, quod rursus negatur a Schott (33. ξ. 9 2 . ) quip- P« qui nuper regionem umbilicalem diligentis- sime perquirens, simplicem tantum annulum um
bilicalem invenerit, cujus a margine tendinoso, fibrae latiores ac tenuiores surgunt, vasisque um
bilicalibus appositac, cum horum parietibus qua
si coalescunt. Contra Denis ( 1 0 , 292.) non de
3 2 —
anmilo, eed de c a n a l i umbilicali certo loqui- tur, quem linea alba formari contendir, accura- tissimeque describit. Semel tantum mihi occa-
»io oblata est, conum umbilicalem infantis, du- abus post partum horis mortui, cultro anatomi- co diligentius perquirendi, quod cum facerem ipse canalem umbilicalem tendinosum inveni, longitudine fere conum umbil. exaequantem.
Iam licet multum absit, ut hac una observatio- i i e , vel unius scriptoris diclo commoiui, rem eemper ita se habere arbitrer, omnesque illos illustres anatomos falsos esse, qui solius annnli umbilicalis mentionem faciant, altera tarnen ex parte non possum, quin facto illi inuitens con- tendam, nonnuuquam certe aunulum umbilica
lem etiam canalis formam induere. —- Sequitnr descriptio perscrutationis anatomicae a me in-
«titutae, quam praccipue respectu canalis umbi
licalis fere omnino cum dictis cli Denis con- gruere animadvertes.
Conus umbilicalis paullo amplius tres lineas lon
gus, pollicis epatio ab ipsius baseos circuitu e x integumentis abdominis exsectus, super/icie sua interna peritonaeo tegebatur. — Peritonaeum, nihil conferens ad funiculum umbilicalem consti- stuendum, id quod plurimi auctoris inter alios jam Haller docuerunt, ( 1 4 , I·, 2 1 6 · ) , laeve et haud interruptum vasa umbilicalia transibat, quo loco haec in conum umbil. se immergunt; su
perficies vero peritonaei externa molli tela cel
lulosa linae a l b a e , et vaginae musculorum ree
toruni abdominis affixa reperiebatur. Quae qui- dem tela cellulosa vasis umbilicalibus et ura- cho per ipsam decurrentibus satis firmas vagi nais
— 3 3 —
praebens, ei umbilicum versus firmior
S e m p e rac densior facta, fere fibrosam induit naturam, praesenim in externo latere trium vasorum um- bilicalium; donec tandem prope basin eoni um
bilicalis communem vasorum umbilicalium va
ginam fibrosam constitueret, dimiisis simul ad lineam albam et ad externam peritonaei super- ficiem fibris tendineU. Spatium infundibulifor- me in basi eoni umbilicalis a väsis umbilicali- bus subito fere extrorsum deflectentibus forma- tum, molli tela cellulosa repletum apparebar.
Remoto peritonaeo cum tela cellulari, cutem a fascia superficial! separavi. Inter utrumque
Stratum haud proeul ab umbilico panniculus adipo- SU9 satis crassus in conspectum veniebat, ita ta
rnen ut umbilicum versus adeps paullatim rari- or fieret, in ipsa vero basi eoni umbil. omnino nullus esset. Cutis hoc loco tela tantum cellu
losa spissiore satis firmiter fasciae superficiali, haec vero autem lineae albae affixa erat. Ta
rnen vero cutis usque ad apicem eoni umbili
calis a fascia sejungi poterat, ubi in ipsam funi
culi umbilicalis vaginam transibat, id quod per- spicue cerni poterat« si, cute ad finem funiculi placentae respondentem revoluta, ipsa cutis ci linea alba cum portione vasorum umbilicalium abdominell, contrarias in partes distrahebantur, jam enim una cum cute pars vaginae funiculi umbil. simul avellebatur. Nihilominus cutis a vagina, diversa utriusque struetura stricte dis- tincta erat. I
nutriusque confinio parvis punetis fuscis ac rubris tenuis construetus erat undula- tus annulm, fere continuus. — In latere eoni
3
u m b i l . ad storuum s p e c i a n t e cutis subtilissiini':
y a s i s r u b i c m n l i s s c a t e b . i t, m c a u g u s t u n i efiiti- c n t i b u s , (jiind v e r o p u n c t i s i u d i c a t i s stricte iiui- ttiui a p p a r e b a t , i t a , ut a d ea u s q u e p o r r i g c r c t u r , n o n a u t e m , h i 3 s u p e r a t i s , in v a g i n a m f u n i c u l i trausiret. K i e c k e e t i a m (50) et l l u d o l p h i (32) teste Scliott (35. 5. 32. §. 160.) stricte i u d i c a t a , v a s a t e g u i n e u t o r u m c u t a u e o r u m u u l l a i u v a g i n a m f u n i c u l i t i a n s i r e . — K c m o t a c u t e p e r s p i c u e v i d i , liitca a!!>a c u m fascia s u p e r f i c i a l ! , firmiter ipsi a d l t a e r e n l o , non t i m p l i c c m n m i i i l n m forma- ri q u i b a s i r o u i u m b i l i c a l i s v a s a tninsmilteret, s e d . partiini* i l l i s , p a r i t e r atcjiie cutis e x t t i n s e c u s e o n i - i n form am p m m i n o u ( i b u 3 , c a u a l c m eflici, s u p r a d n a s f m e n s l o n g u m , v a s a per i p s u m d e -
·. ui'reiitia c i n t ' c i ' i e r i . O u i q u i d e m c a n a l i s u m b i l i c a l i s (lirecie in f u n i m l i i i n u u i b i l i c a l c m tran- s i r e v i c l e b . i l u r , int tarnen nl u n a fore li nea ante t ο nii π i um o i l i s et v a g i n a e f u i i i o i i i , uh i l l o per t o l m u c i r c u i i i i m disliiictns a p p a r o r e t , fiiiibus i i u l -
•j a i i a i v , ni'ii c o l o r e a r c u r a t e s i g n i l i c a i i s ; nion-
>iiui>:it eiii.ii c a u a l i i u m b i l i c a l i s p i a e c i p u c l a i e r e .ut $iei üum v e i g c u t e lenui.i v a s a c j i i g u i u c i u j o c - 1,1, i|U. i e iato iii i.oiiiiiiiu c v i t i i e j c c b a i i t f i i u i c u l o . I n t i m , c o i o r e m u i a r g a f i i a o l i i n ü e i u ac s p l e u d o - 11 ,u liuiiiiiluin g e l . u i n a e i m l i i e n t e . — T u m c a - n.iieiii u i u U ü i c J i e m a duiisa tela r e l l u l a r i , su- p e r l i c i c i ejus i n l e n i a e iitmiter a d l i a e r e n i e sepa- r a v i , <|ii.im q u i d e m t e l a m c e l l u l o s a m c o m m u u e i n v a g i n a m iibrn-.am triiiin v a s o r u m u m b i l . j i r a c -
,.ι-ιι- , ' . i m supra a d u o l a v i , t a i q u r , ut l i i m i a v t n i . i v i i o n u s , liomeii i i u p o i i e r c l u e a l v a g i n a 1; u m b i l i c a l i s . P t o p e i l l u m l o c u m , u l u e m a l i k i i o b i . ' K a u s d e s i n e r e v i d e b ^ t u r , tarn a i c -
— 35 —
te coaluerat cum ragina nmbilicali, m alter ab altera sejungi non posset , qua re bac parte ca
nalis umbilicalis desecandus erat. Ut rationem, qua rasa umbilicalia intra vaginam umbilicalem atque canalem umbil. sese haberent, accuratius investigarem, vasa a se invicem ilisjungcre, et (ingulorum decursum sequi conatus surn. M e dia vasa facile a se invicem dirimebautur quip- pe ubi molli tantum tela cellulari inter se con- juncta erant, vel ipsa iriam basi eoni umbilica
lis perspicuum intervallum inter tria illa vasa intererat, contra apicem eoni versus magis ma- gisque inter se apptopinquabaiit, ut extremo ca- uale umbilicali ipsis fere tenuibus parietibus convenirent, liine vero statim rnrsus discedere coeperunt, gelatina Whartoniana exinde disten- ta. Vena umbil. satis subita flexione paullulutn ad sinistram declinaus, parvo aren arterias ein
gebet, arteriis magis ad dextram tendentibus, de hinc tria baec vasa noto modo in funiculo de- currebant. Superficie externa vasa umbil. arete cum vagina umbilicali cobaerebant, a qua aegre dirimi poterant, praecipue latere sinistro venae paries cum vagina umbilicali tantopere coalue
rat, ut separari omnino non pnssent, crassaque tunica vaginalis fibrosa, tunicae intimae veuae umbilicalis affixa maueret. Inde ab externo ca- nalis umbil. fine, vagina ista fibrosa, paullatim iiollior facta, in cellulas mutari coepit, humore 8elatiuoso impletas, ut ipso eoni apice jam om-
n' n o naturam gelatinae Wbartonianae exhiberet.
^ra c h u s , ut solet, tanquam funis obliteratus iu-
, C I' utramque arteriam deeurrens , umbilicum
J *
— 3 6 —
vereus magis magisque extenuabatur, jamque basi eoni umbil. in filum müratus in vagina umbilicali, antequam funiculum umbilicalem at- tigisset, eyanuit.
Quum jam in eo essem, ut liuic disser- tatinnculae finem imponerem, rursus occasio mihi data est, eoni umbilicalis iiifautis mä
l u r i , inter partum mortui, cultro anatomico perquirendi. Haec disquisitio fere omniuo con- firmavit observationes antea a me faetas, vel hic pnim conum umbilicalem etsi paullo minorem, canalem et vaginam umbilicalem i n v e n i , prae- terea vero hoc in casu canalem umbil. perspi- cue persequi licebat usque ad finem eoni exter- num, ubi cum cute plane coalucrat, e quibus coniiinctis vagina funiculi umbil. exivit. Inter
na facics canalis umbilicalis firmiter cohaerebat eum vagina umbilicali, quae in externo eoni fi- ue, quod priore etiam observatione coguoveram, iam in gelatinam Whartonianam emolliri coe- pit. Hac disqnisiiione, cum priore praecipne respectu canalis umbilicalis non omuino congru- ente, excitatus, certiora quaerendi cupidus, auc- tore professore Hueck foetus animalium perseru- tari constitui , et mox foetum accepi vitulinum longitudine magnae felis. Iu hoc conum umbi
licalem aperte prominentem, cylindraceum, u- numqup pollicem longum inveni. Cute a mus- culis usqne ad funiculi insertiouis loeum direm- ta , et hoc in animali lineam albam , tanquam canalem umbilicalem usque ad externum eoni umbil. finem protenluni, et cum cute coneretum
— 3 7 —
viili. Mulio etiam apertius coalitus utriusque S i r a t i , amborumque in vaginam funiculi transi- tus epparebat, quum, disjunetis ab interna facie canalis vasis umbilicalibue cum vagina eua um
bilicali, incisura longitudinalis per funiculum et conum umbilicalem dueta esset, quae vaginam f u u i c u l i , conum umbil. et canalem umbil. dif- fidit. Tres illae membranae nunc a latere con- spiciebantur, jamque perspicue cemere poteras cutem , et canalem umbil. nbrosum , paullatim extenuatos inter se coalescere, et statim dehinc funiculum umbilicalem simplici tantum tunica vaginali circumdari. Veram esse, quam indica- v i , membranarum illarum rationem , etiam pro- fessores Anatomiae Hueck et Bidder, conspectu horum praeparatorum, quae in theairo uostro anatomico conservantur, sibi persuaserunt. Idem evolutionis historia probatur, quae vaginam fu
niculi umbilicalis et amnion directam contiuua- tionem lamiuarum visecralium esse doeet, c qui- bus cutis, musculi ac tendinee integumentorum abdominis formantur, dum vagina funiculi um
bilicalis et amnion priore evolutionis gradu re- tinentur. — Conus umbilicalis posteriore demum
•vitae foetalis periodo formatus, paullatim am- rlificatur, in fetu enim vitulino maguitudinc mu
ri» ratti v i x ullum ejus vestigium aderat, iu foetu paullo majore conus umbil. tres lineas, et ' » fetu modo descripto jam, ut d i x i , uiium pol- ücem longus erat. Multum sane confert ad co-
"urn umbilic. fingendum tractio quam funiculus
u ,n b i l . inter motiones fetus exercet.
Silomio practerire non possum, paullo post-
«juarn haue observationem feceram, opus. cli.
— 38
Oken de lieriiiie umbilicalibus n i i b i traditum esse; in quo auctor ilie itiscrtionem funiculi iu organismum infantilein pluiibtis describens ( 2 6 , 80—87.) elatis verbis affirmat, foramen umbili- cale n o n aunulum esse, sed /istulam poihis u m bilicalem („Wabelrdhre") , quae nominatim a membrana cellulari, inter peritonaeum ac m u s - culorum S t r a t u m sita, formeiur. D e lineac al- bae iu umbilico neonatorum rationibus liaec ver- ba profert: „ D i e Sebnenhäute sind beinah auf einen Zoll um den Nabelring, w o sie die wei- fse Linie bilden, so dicht mit einander verwach
sen, d a f 3 eis nur a l s Eine gefilzte Haut betrach
tet werden können. Auch mit der Zellhaut ver
einigt sie sich so fest, dafs beide am Nabelring (i. e in externo coui umbil. fine) nicht mehr ohne offenbare Zerscbneidung der Fasern zu trennen sind. Diese Aponeurose bildet daher mit der Zellhaut, welche zur Jiabelröhre und itir Nabelschnurscheide (!) wird , nur eine ein
zige starke Ausbreitung u m den Nabel, und w i r d mit dieser so eins, dafs man die Stelle nicht angeben kann, w o diese Aponeurose etwa im Nabelringe endete; eigentlich endet sie gar nicht, sondern verliert sich ganz unmerklich in die Zellhaut, oder i n d i e Kabelröhre." Cutem ea
dem ratione cum apoueurosi cohaerere conten- dit , n o n autein paullatim in fistulam transire,
«ed subito praecinetam finiri, eoque distiuete et clare aunulum umbilicalem terminare. — D e - scriptio umbilici quam Oken d e d i t sane multo magis etiam cum meis congrncret observationi- hus, s i illius tempore evolutionis historia, qua 110s dueti et adjuti sumus, tantopere i a m exeul-
ta fiastiCi , quam nunc. Opiuioiie enim illiui inembraua ccllulosa a fistula umbilicali tauquam vagina funiculi loughis procedens, denique iu amniou mutatur, eborion vero ex interna peri- tenaei lainina (peritonaeo proprie rticto) exori- lur. !Nou est, quod bas opiniones nunc etiam rcfellamus, quum praesertim jam satis Uemon- straverimus quae sit borum yelamentorum ratio.
Sequantur pauca quaedam de vasis lympha- ticis , de vasis vasorum et de nervis funiculi umbilicalis. — D u b i u m est auetore Burdach (ö, 546.) nuru funiculus umbil. vasa lymphatica cou- tineat, n e c u e , Valentinas etiam praesentiam corum haud sumere videtnr, nihil afferens (40, 132.) nisi viros doctos Schreger ( 5 4 , 6 8 - ~ 7 3 . ) Uttini ( 2 2 , 259.) Michaelis aliosque praesentiam eorum quidem defendere, haud qunquam vero injectionibiis certo probaisc; adjecit (/|0, 547·) clmnm Fohmann novissimis tetnporibus ( 5 8 , 277 seq.) retia vasorum lyinphaticorum, quae in fu- niculo ambilicali et in placenta invenisse sibi videatur, pulchris picturis illustrasse. IOlimami
•otarn tclain cellulosam funiculi umbil. unice plexibns vasorum lympbaticorum constitui con- f'rmat, qui ita injiciantur, ut sipbo paryae iuei-
»urae in fuiiiculo umbil. factae iniponatur. — Schott certissime contendit ( 5 5 , p. 64.) se i n p o r -
•ione abdominali vasorum umbilicalium vasa 'ynphatica et conspexissc, et ope aitatomes e x . ''•huisse, siinnl vero fatetur in perquirendo fu-
• U c u l o ipso, se nunquam illormn rationem ha- buisse. Nihilor.ijniis praesentiam certun in fu-
40 —
iiiculo u m b i l i c a l i a u m e r e n o n d u b i i a t , q u i p p e q u a m S c h r e g e r , Uttini, M i c h a e l i s , F . Β . O s l a n d e r et F o h m a n n aiiatomicis p e r s c r u t a t i o n t b u s j a m p r o b a y e r i n t .
V a s a v a s o r u m p r a e t e r Schott n e m o f e r e , q u a n i u m e q u i d e m sei ο , n e c a n a t o m o r u t n n e c p h y s i o l o g o r u m c o m m e m o r a t . Viros tantum d o c - tos Hoboken (17, 88,) et D ü r r ( i a . ) v a e a v a s o - r u m ipsius, j a m v a s a s a n g u i f e r a j u d i c a s s e a c d e - scripsisse, Schott e n a r r a t ( 3 3 , §.
165.)»
n °D t a rnen distinete a i t , 11 u m i l l a tantum i n fetus v e - t u l i n i f u n i c u l o u m b i l i c a l i o b s e r v a v e r i n t , a n eti
a m in fetu h u m a n o . D o l e o m i h i h i c n e u t r i u a ο ρ e r a p r a e b e r i potuisse. — S e c u n d u m o b s e r v a tiones cli Schott ( 3 3 , §· 115.) v a s a v a s o r u m a r - teriosa p a r t i m e x a r t e r i i s y e s i c a e u r i n a r i a e , p a r tim e r a m i s a r t e r i a e e p i g a s t r i c a e et a r t e r i a e h e - p a t i c a e e x o r i e n t i a , et i n ipsa p o r t i o n e a b d o m i - n a l i v a s o r u m u m b i l i c a l i u m , et p r o p e i l l a m te- n u i u m a l b o r u m filorum instar d e c u r r u n t , tum i l l o r u m i n p a r i e t i b u s e t i a m e x p a r t e a n n u l u m u m b i l i c a l e m p e n e t r a n t , q u o f a c t o , e x t r a i l l u m p e r spatium a l i q u o d in r a m u l o s d i s p e r g u n t u r . I p s a e a r t e r i a e u m b i l i c a l e s r e l i q u a e p a r t i v a s o r u m u m b i l i c a l i u m tetierrimii r a m u l t s p r o s p i c i - u n t , qui c u m vasis n u t r i e n t i b u s portionis a b d o m i n a l i s v a s o r u m u m b i l i c a l i u m c o m m u n i c a n t , q u a e q u i d e m v a s a n u t r i e n t i a , ut m o d o c o m - m e m o r a v i m u s , e x p a r t e p e r a n n u l u m u m b i l i c a l e m p r o d e u n t . — E x a r t e r i i s n u t r i e n t i b u s sanguis p e r v e n u l a s in veitam u m b i l i c a l e m t r a n - sit. Q u a e v e n a e v a s o r u m e
fine
f u n i c u l i u m b i l i c a l i a , a b d o m i u i afiixo, e x o r i u n t u r , h i c m a j o r e s iu rainos confluunt, q u o f a c t o , per a n n u l u m u m -b i l i c a l e m in c a v u m a b d o m i n i s p r o g r e s s a e , c o n - j u n c t a e c u m vasis n u t r i e n t i b u s e p a r t e a b d o m i - nali v a s o r u m u m b i l i c a l i u m e x o r t i s , p a r t i m i n r a m o e v e n a e p o r t a e , v e l v e n a e h e p a t i c a e , p a r t i m i n Yenam e p i g a s t r i c a m et in y e n a » v e s i c a l e s ef- fluunt (33. T a b . I I I . ) .
D e n e r v o r u m i n f u n i c u l o u m b . p r a e s e n t i a d i v e r s a e s e m p e r f u e r u n t sententiae. A l ü n e r v o s adesse afftrmayerunt p l u r e s d e n e g a r u n t , imo h a e c p o s t e r i o r opinio fere o m n i d u b i o e x e m t a h a b e - b a t u r , quum D ü r r ( 1 2 ) et R i e c k e (30) n e c p h y -
«iologicis v e l c h e m i c i s n e c a n a t o m i c i s p e r s c r u t a - t i o n i b u s u l l u m n e r v o r u m v e s t i g i u m i n v e n i r e p o - tuissent. — F r u s t r a a l i q u o t e m p o r e post, H o m e et B a u e r (29) c o n t r a r i a e l o c u t i s u n t , q u u m mi- c r o s c o p i o p e d e n e r v o r u m p r a e s e n t i a sibi p e r - euasisse a r b i t r a r e n t u r . N u p e r r i m e d e m u m i n d e - fatigabili s t u d i o c l i Schott s u c c e s s i t , ut in p r a e - p a r a t i s a n a t o m i c i s n e r v o r u m i l l o r u m p r a e s e n t i a m e v i d e n t e r a c c e r t o d e m o n s t r a r e t . Simul a d d i - l u c i d u m p e r d u x i t , plurinios a u c t o r e s , q u i n e r v ö s ee i n v e n i s s e p u t a v e r i n t , ut T e i c h m e y e r , ' ^ L a r r e y , E v . H o m e v a s o r u m n u t r i e u t i u m , q u a e m o d o d e - ecripeimus, a d s p e c t u deceptos fuisse, a t q u e p a r t e s n e r v o r u m similes iuvenisse c o n t e n t o s , o r i g i n e m Carum q u a e r e r e i n u t i l e h a b u i s s e , q u a m q u a m h a c fere sola v i a d e v e r o sibi p e r s u a d e r e licet.
Schott, saepius d e m u m repetitis p e r s c r u t a t i o n i b u s a n a t o m i c i s , c o r a m p r a e c e p t o r e euo F . T i e d e m a n n , et professoribus F o h m a n n et A r n o l d , q u a e illis I'robantur p l a c i t a p u b l i c i juris f a c e r e ausus est.
Suui v e r o h a e c . V e n a u m b i l i c a l i s (33, §. 72.) quam d i u i n c a v o a b d o m i n i s d e c u r r i t , perspi-
«uis p r a e d i t a est n e r v i s , e p l e x u h e p a t i c o sinis-
iro originem duccntibus, cjusquc c parte prae- cipue ea, quae artciiam liepaticam cjueque ramos eireumdat. OMiinque circiter nd 7
fila
vatiae crassitudiuis ex lioc plexu ad superiiciem venae umbil. posteriorem abeunt. Horum volnmeii vel prope ipsam originem insijjuiter dift'ert 3 nervorum võlumine, qui multiplici modo inter e e juneti plexum bepaticum consiituunt. Pluri- jna enim ex illis nervorum filis non multo sunt crassiora quam pihis, pauca tantum dnplo vel trlplo majorem craesiuidinem prae se ferunt. Il- la 2 § tantum ad 4 5 'ϊ«· usque dignosci possuiit, liaec unum per pollicem, unum vero cx iis ple- rumque ad ipsum usque annulum umbilicalem cultro monstrari potest (33, Tab. L). Nervi nõu externe in parietibus illius yasis sed in ipsa quodam modo substautia ejus decurrnm, quare multo diffleilius inveuiuntur. — Nervi arteria- rum umbilic. (35> §· 88·) plerumque sub forma«ingulorum filorum ambobus in lateribus exori- untur, in feminis e plexu uterino laterali, in viro e plexu haemorrboidali. In illis fere
Sem-
per ex inferiore parte plcxus uterini lateralis exorti, teneraque tela cellulosa involuti , inter plexum nervorum modo nominatum , arteriae umbilicalis originem, ceterasque ramificationes rami antertoris arteriae hypogastricae decurrunt, tum eiibtcr uretero arteriaque uterina progressi, inter vesicae urinariae parteni inferiorem ac la- teralem, et partem arteriae umbilicalis internam procedunt, ad quam denique sc convertuiir, duo- bus vel tribtis iilis ad vcaicam dimissis. In ar- teria umbilicali, prtteeipue in parte ejus ad ve- bicam spectante, eoiuinuo uxtciiuati procurrutit,