CLVIII.
B. G. (3) 118 n. 8.Codex membranaceus saec. XIII. finientis, inscriptionibus et litteris iiiitialibus rubro piciis, ]inCis stilo ductis, paucis vocum cornpendiis, foll. 1Y4., quorum I b. et 174. \Ta-
cua sunt. Continetur :
Roberti Monachi De Christianornm Principum
in
Syriam Pro-
fectione a.
MXCVI.
instituta
et
post devictos Saracenos
Regni
nie-
rosolymitani Ocoupatione Libri IX.
Inscriptio fol. 1 a. manu saec. XI7. baec est: Passagium gotfridz' regis ilterosolimam.
Incip. fol. 2.: Hoc exemnplar episfole quarfo unno ante gloriosum iherosolimit~tn2~m i l e ~ etc. Fol. 2b. incip. Epist.: Do9nino et gloriose comniti flrcndrensiurn roherto ct otn-
gzibus otc. Fol. 6. incip. : Apozegeficus sermo z'lern prologus super historlam Jbierusalem.
(Haec rubro picta sunt.) Unz'versos qui hanc historim etc. Pol. 7 b. iiicip.: Narralio anno incn~nnlionis doir~inice etc. Explic. Militibzcs Christi vere nos commi/timus. p i n k . Buh s cr. expZicit Ziher rothberti. CHaec recentiore manu adscripta sunt.) Quao fol.
descripta sunt ; cetera nondum impressa esse videntur. Pol. 1 a. liaec leguutnr : Codex Monasterii Spaahein. Ex bibliotlieca Maiana. Lg. 6" 2"'. Lt, 3" 101l'.
CLIX.
B. G. (3) 12 o. fol.Codes clinrtnccus saec. XV., in duas ,columiias divisus, litteris initialibus rubris, foll. iiumcrat. I-iS., quorum 1 et 139-142. TTacu,z suut scriptura. Contincntur:
a. fol. 2-12. G u i l i e l m i B o Zen- Ce lei, Xquitis aurati Hierosolymitarzi, De Partibzts zclli.a~narinis et de Terra 8(c1zctn.
Ita iiiscriptio. Incip. Itzczjlit prologus nobilis viri doinini Guilielmi bolid~elii in li-
brurn de pfcrtihzcs quihscsdam zcltratnarinis etc. Explic. Qui est benedictus in seczcla
seculoru?n. Amen. 8 z c b s c ~ . Explicit Ziber de quibusdam ultramar. part. etc.
-
I-Haec in EI.C
a ii i s i i Tlies. nlonum. ed. Basn. T. PV. p. 331-357. typis descripta sunt subtitulo: Guil. d e B a l d e n s cl, Hodoep. ad Terrain Sanctam A. 1336. ab ipso scriptum. Deest Epist. dedicat. ad Petruni -4bb. Aulae Regiae Cist. 'Ord. Dioc. Pragensis.
b. fol. 13-136. T A O inae C a n t i p r a t e n s i s Bonunt zcniversnb de Apilrus.
Ita titulus. Incip. Iizc&it prologus libri dicfi bonum universale de apibzcs. Reve-
rerrdo i n Christo putri fratri huherto ntagistra ortl. pred. frater humilis etc. Explic.
Per oinnia secula seczclorzcin. Ainen.
-
Tliomas Caiitiinpraeus V. Cantipratensis, Bra-bantus, discipuli~s Alberti M., docuit tlieologiam Lovanii et obiit a. 1263. Allegat scrip- .
t u Iioc dogniaticnm et liistoricum W o l f i u s Cent. 13. Lect. ineinor. p. 547 et 909.
C. fol. 436 b-138. XxpositZo~zes quarundatn figurartc~n i n Apocolypsin.
Iiicip. Priinzrm cap. Per septe~n ecclesias eccl. cafh. des&~zatur etc. Explic. Autor
sit om?zitcm blasphemiarum. FoI. I41 b. llaec leguntur: Li6er Conventus frntrutn tnino- rum de observuntia in .4tttmerpia.
a
CLX.
B. S. Ms. 31. ful.
Codex membraiiac?iis, partirn saec. XV., partim autem saec. SVI. exaratus, foll. 147., quoruin l b . 24b. 133b. 147b. TTacua suiit. Contiiientur:
a. f01. 1-21 a. J o h . de 1Mandevilla Itinerarius a ferra Atzglie ita partes Hie- rosod. et in ulleriores tru~zsmarirzas editzt~ priino i n linguu gallicana ab autl~ore stco fnilite A I ~ O 1455. 2iz Civitute Leodiens. et paulo post franslatzcs .iiz haizc fortnafn lalitt.
Ita titulus. Iiicip. Czlna terra Hierosolii~t&rza terra promiSsioiziu filjoru?)~ Dei etc- Esplic, Cosporis qzcieti nnzinaeque saZati. Xzchscr. Hzc itaque firzis sit
.
.
.
Ili,tel-arius Domini Jounnz~ de rmclndcvilla, Militis. Acced. fol. 21 b.: I~~ckcigeiztine terrne sanche a suiamis pon/@cib. conccssae oinsaibzcs vere contritis et confessis loca scrbfa devot5et personaliter uisitaittilrus. Finito libro sit laus Deo gloria.
b. fol. ' 22-23. l)z&c&entiae pap. Ezryenii (1433) eE Bonqacii.
Incili. Ettge~iius .@iscopus servus servorz<sz ctc. Explie. -4pud Pebutn
V.
Idij-A ~ O V . Borati/. unno yriirto.
C. f01. 23 b. Cametz lalinum, regnante Hearicp 'quarto in IPatia scr@~2rm.
Iiieip. Quisqzcis nosse czrpit etc. Esplic. Aiz7zo miiesimo soizngesifno et IzofW. d. f01. 21. Xpiglolae U. Aeneae 8ylvii ad Fridericum 111" die cled s ~ a e ad Po*- ttjZcent max.
lllcilj. Dauentria (2) Intcdabitis &C.
Esp]ic. CI~rtlm clero rezcnint, Plebei~t cv?% ciero qnz&niat Hosfe.r tztos enei'vet.
f, fol. 25-90. Deli?reatio Iiistoriae universolis a crealione nzzndi trsqitc nd rerrpr-
siarj. (l;"iiiis dcest.)
luoip. #aPieafis consiliis dociz>s etc. Explic. 81tb tilulo (le TyBerio i>ii/~erahre.
,T.
fol. 9%-133. Cj*onica de surnnzis pontqcz'bzcs est iinpernforil,us et cliuersis ygrs/isb
ipsorsr Per frutrem Martinzri~z (Ordin. Fredicntor.) ilorniibi pupe penilanfiaririii~ conzpiluln.
Incip. Quoiziam scire teinpora srriiimorz~m pontipczoii ao impcrnt. otc. Explic. J I J &'iciliunz veniens est deftc~zcttt~.
-
Quae secluu~itur, fol. 124 b. manu rcccnt. scripta sunte t colltiiii~ationem Cliionicac coiitinentur. Notae in marginc. 11. fol. 134-147. Martifzi fratris Historia Bomonu.
Incip. Quonia7rb sciie tempora otc. Explic. Et in?cdare sine Jine.
-
Contincntur fol~is142 et 143 iiidulgentiae Jubilaei Clemcnte papa datac ct admonitiones contrri. flagellatorcs.
111 froiitc illius libri possessoi nomcri siiiim adscripsit : B. du C r a s s i c r.
---
o l l . 1 9 . Lat. SI1 I"'.B. S. Ms. 18. fol.
Codes chartaceus sacc. XVIII., foll. 56., quorum 1-3. 5 5 b et 56 s c r i p t i ~ ~ a
vn-
cant. Continetilr :
Ilodoeporicon sive Itineris in Palestinam suseepti ab Illustr.
Co-
mite
Cattinielibocensi
Philippo bujus nominis
et 111.
sternniatis
iiltiilio
D~script
io.
Tiicipitur : Herr man Imc Ummer sprcclien nioiss,
Dein Gott der Himmel Eide vss nicht ?Ya~in er
zu
Ross und aucli zu foiss Qcscliaffcn liait und noc11 ZU riclit Wdt, lieide, fremd Land UR mcres W o i g cUild I.Iinlmel Erde nocli liält in Böei
end]
Bewandert liait;, iu Sorgen EaigeAlle Element der Himmel Koer (kiint) Biss er die liailgen stet tliet scliaubc, 65 Bleere W o g e und der Planeten Iiratft 5 I)ic nie gesag maiinig libs Auge,
~ l l c Wesen misslicli liait. gescliafft Iii Heicleiiscliaft und auch sunst wyt, ])ein fle Icli und siiier Gotlicyl neige Da die Jiingfian~ve saut ltatliriii lyt, llnss Er mir Iiuust Gcdiclit lierzeigc Saiit barbare lind zum liylgcn grabe,
Gel, lout wort siner Gnaden Scyme Sust gar viel IQuiider die icli lia11c 70 Dass ich niit Ilioebe inaclit sprechen eymc 10 Z u Eymptz lioien Inii Rime bucliliii lesen Edlen (Icr yriss liait beiaget ctc. Voll manclien steten liailgeii IVescii
V. 26. Im Bade, Im liiirzwilc uiid iii Elircli
Icli E r l i a r t T\Tcmesslioff llab Gunst D a b y waren Ii'ürstcn Q;ra\reri iiiid Blcren Zii iliscii Dingcii lind eyn liebe Und der G r a r c selbst mit sii~enl libc
75
Ilarumb ich myn Hirn in tiichtcn übe cto. Sine Wolgepornes cdelles iuibc,
V. 57. Und daby myii giiediger I-Iere
Syt das nian scliribe von Alexander Erzbiscliof 5u Meiitz dcr micli zu
Erc
Und den %lTitfaliren von Iicm Waiidel Und Lobe dem . \ ~ o l g ~ p o r n e ~ l mallncDe Mantevilla Joliannes Hies düahtcn, Grauc 131,ilipps davon 80
I T I N E R A R I A . 53
V. 90. 2;oege uss von Lüde und auch von Lande
Crave lIsre zu l~azenelnbogcn Und mit Iine syne getrubte manne
Vor langen Jaren I n syner Jogend Da man zailt drey .und dreisig J a r e 95
Sinc atell und syne milte Togend Der mynner ~ a i l ist uffenbahre. Explicitur V. 2509-2510.
U n d spise s y mit &ner Gnaden s a f t Waescht Inn der Erhart zuonne schaff.
In calce Scnlrcnbergius Iiaec adscripsit: Mit der Lieblcnechfischen sehr fehlerhaften Abschrift, wovon dieses abgeschrieben worden, habe ich e s selbst collationirt und e h i - ges darin verbessert.
-
C f . C.F.
A y r m a n n , Einl. zur Hess. Historie p. 15. H. B.W
enclr, I-Iess. Landesgescli. I. pag. XXIV. introd. et 525.CLXIL
B. G. XVI. 37a. 4.Codex ciiartaceus saec. XV., foll. 17. Inscribitur Iiic liber in vetere cataIogo:
Wallfahrt
des
von
Schwalbach
zu
dem
heyligen
Grabe.
d.
1440.
Titulus non apparct. Incip. Item dissen wegii regt junckher Bernart
(P)
von 8 w a L bach da h e zu dem heiligen grabe zoolte rgten a. M C C C C X ~ u f sa~nstag vor sant gertruden tag. It. reyt er u s s %U Cleberg des nachts gen Cronenberg etc. Explic. A l s er 2,um heyleenGrab was im xl tar und ich sclbi.eib clyt 2;u Cleberg
~ c c c c x l ~
infra octavas penthocostes.B. S. ME. 28. fol.
Codex c l ~ a ~ t a c e u s saec. XVI. scriptus, multis figuris rudi arte factis,. modo vario colore modo atramento oliinensi pictis distinctus, foll. 243.) quorum I, 2b. 3. 152b. et
226-243. vacua sunt. Continentur :
a. fol. 2-152 b. A r n o Zdi d e H a r f f, Nobilis Juliacensis, Itinerarz'utn in Orien- tis Regiones anni 1498, descriptum manu Rolandi de Waldenburch, dicti A'chencIIherrn.
Ita titulus manu Senkeiibergii scriptus. Incip. Pilgerschaft so Arnoldus von H a r r
i n s gelobte auch andere Lande?& verrichtet zcnd in diesem buch selbs beschriben. 1498.
(IIaec recentiore manu scripta sunt.) Durch1euchti;gc hochgeborne fursten und furstine,
Herrn u n d frawn, Herrn Wilhelm u n d frawe 8ibilla Marlcgraflnne von Branden- buglc (!) etc. Explic. Arithmeticam, astronomiam vntl poetriam-(!) etc.
b. fol. 153-226. Anong7ni Ilinerarium a. 1561 eadem manu conscrrp>tu?n.
Incip. Collen (2) ein 8tade bey den N e u n Marlct (2) etc. Explic. Bacharach
. .
wegen des gutes W e i n s so dasselbe producirt.
-
Emit Senlrenbergius Iiunc codicem, in quo varia notatu digna inveniuntur, ex bibliotlieca Wiclreburgiana. 1764.CLXIV.
B. G . (3) 9. fol.
Codex cliartaceus saec. XVI., foll. 240., quorum
I
b.2b.
72b.152b.
153 ct239
b-240.
vacua sunt. Continentur :a. fol. 2-72 a. Peregrinathn u n d Raissbuch deg Zdlefz A l e m a n d e r s z u e P a p - p e n h e i m , des
H.
R. R. Erbmai.schalckh ctc. welche er 2563 und 1564 durch Italienin das getobk L a n d t gemacht hat.
Incip. Auf den 26. Martius des 1563 Jars etc. E s p l i ~ . Achtzehtt italie~zische drei und ein halb Geutsche tneill.
b. fol. 73-152 a. H a n s a o
n
H i r n i l e im's Peregrinatiola oder Raysbuech anno1569-1570 durch Italien in das gelobte Land.
Incjp. Martius.
A.
1569 d e n 17. Martii hab W Hanns Johann( I )
v o n firn- Anim e t ~ . Explic. .Dass sy noch elliche 8achen gelcoltt haben.C. fol. 154-239 a. Rays rrzce dem Iieyligenn Landt U. 1587-1588 durch E r n s t v o n B u s e c k , genannt l k f o n c k .
Incip. A l s tnan .alt no J Unrers lieben Heren p b u r t Jesu Christi 8. 1587. 8 u n n - tag d. 12 April& etc. Explic. Loh urzd Preiss
in
Ewz'gkeit. Amen.CLXV.
B. S. M?. 37. 4.
Codex cliartaceus anno 1603 scriptus, rubris inscriptionibus, paginar. numeratar. 232. praetcr folia duo ab initio ct in fine, quae vacua sunt scriptura. Titulus:
Warhaffter Extract und Beschreibuog des Wollgebornen Herrens,
Herren Rheinhardi Freiherren zue Bernmelberg
,
Ritter uiid Rho-
'diser Ordens Herren,
was
er
in seiner jüngst verrichten Rhaiss
~ h e n
Jerusalem und
in
das gelobt heilige Landt Aigentlich gesehen
b
und erfharen hatt io
die
hundert und neun und neunzig
tag,
auch
was
fäll und ungluclrh in lieb und laidt, frue lind spatt erfharen.
Erst-
lichen von im herren pilgramb selbst weitleuffig beschriben nun
aber
in rechtmessege Ordnung wiedwumben verneuerett
-
8 .
D.
1603.
Incip. Grundl WJiaarJiaflte Beschreibung etc. Der Erste lag der BJiaiss. [Hacc rubro picts sunt.) Item Ich Rhaimundus vorz und %ue Bernmelbe~g Peiherrn bin ajn freitag in den Walpurgi feiertagen
-
von München auss etc. Explic. Ehre und Dankin Ew&Jceit. Amen. A. 1603.
CEXVI.
B. S. Bis. 38. J.
Codex cliartaceus saec. XVII., fall. 166.) quorum I b. 3 b. 16b. I7a. 23. 24. 31.
32. 41. 71-73. 81b. 82. 95-105. i06b. iO7a. 108b. 10Yb-123. 12411-163. 164 b-166 vacua sunt. Titulus :
Botatio Jtineris ex Germanin in 1takm.l
et reditus inde ex itinere Nea- politnno per Mwcam Anconitam ct Galliam una cum aliis margini adscriptis adnotationibus.Incip. Lipsia, Weissenfels, NaumburgIcJi etc. Explic. Sull litt0 del mure m ~ i o r e
23 miglia.
-
Fol. 2b. possessor nornen suum inscripsit : E.W.
Wolfram.Codex cliartaceus saec. XVIII., fall. IR., quorum 14-16 lracua sunt. C ~ ~ ~ t i ~ ~ ~ t ~ ~ :
(H.
Chr. Senkenberg's) Reise von München auf Strassburg.
A.
1728
et
1726.
uicip, V o n Miinchen abgangefi d 9. Augusti 1725 etc. Explic. NGcJ~ Giessen auf .die Universität gesogen.