14 ȗ 䡬´Õ^ƨƨ
Schwerpunkt Priorité Primo Piano
¢ÇÕ´èÕÎΡä Ç¡èäÙÇ¡è
Raphaël Chabloz Lausanne
>¡è«¡ÍÍ¡èèÕÎïèÕôèȭä¡áä¢è¡ÎèÎèÇ¡èáäÕ«¡èè´ÕÎèδãô¡è¡Î^ô´èè¡ȏ.Ç¡èï
´ÍáÕäïÎïãô¡¡ÇÇ¡èãô´èÕÎïï´Ą¡èÎè¡ÕʹΡáô´èè¡ÎïÁÕô¡äÇ¡äÙÇ¡¡ÍÕ-
¨Ç¡ȊáÕôäãô¡Ç¡èÁ¡ôΡ諡ÍÍ¡è´Îï¢ä¡è袡èè¡Îï¡Îïãô¡¡èáäÕ«¡èè´ÕÎèÇ¡ôäèÕÎï
¡èè´Ç¡èȏȺ¡èïáÕôäãôÕ´Ç¡áäÕ¬äÍÍ¡Ȳe¡±Î´ãô¡ô«¢Í´Î´ÎȬÍèèä´¡áÕôä Ç¡èáÇôèÁ¡ôΡèȳÍ¡ï¡Îä¡Çï´ÕΡ諡ÍÍ¡èï´Ą¡èÎè¡è¡Îïä¡áä´è¡è¡ÇȺäÁô- äèè´¡Î Ą¡ ¡è ÕÇ¡è¡Îï¡èȏ >Ⱥ´Îèï´¬ïä´¡ ¡ ¡ áäÕ¬äÍÍ¡Ȋ^ċÇĄ´¡ z´ÇÇȊ ôΡ
ÇÕάô¡¡Ċá¢ä´¡Î¡¡èÍ¡èôä¡è¡èï´Î¢¡è´Î´ï¡äÇ¡èÁ¡ôΡ諡ÍÍ¡èôĊáäÕ«¡èè´- ÕÎèδãô¡èȏ¡áäÕ¬äÍÍ¡èȺ´Îèä´ïÎèÇ¡áäÕÁ¡ï¡ä¡ĄÇÕä´èï´ÕΡè͢ﴡäè δãô¡èȎ¡áÕ¬ȡȲ¡áäïիﱡ¬Í¡ȳȢȊ´Î´ï´¢áäÇ¡èÎïÕÎè¡ÇȺäÁôäèè´¡Îȏ
ȲÎ^ô´èè¡ȊÇ¡èäÙÇ¡èèÕÎï¡ÎÕä¡ïä¨èèï¢ä¢Õïċá¢èȏ:¡èô´èÕÎĄ´Îô¡ãôȺ´Ç¡èï´ÍáÕäïÎïãô¡Ç¡è
«¡ÍÍ¡è¡ïÇ¡è±ÕÍÍ¡èÕÎèïäô´è¡ÎïÎÕïä¡«ôïôäÎÕÇÕ¬´ãô¡¡Îè¡ÍÇ¡ȳȊĕäÍ¡^ċÇĄ´¡z´ÇÇȊ
«ÕÎïä´¡¡>ċĄȊãô´Ą¡ôï䢡ä¡ÎÕôĄ¡ôĊÍըǡè¡ï䥴ÇȏȲ>¡è«¡ÍÍ¡è¡Í¬¢Î¢ä- ï´ÕÎÕÎïèÕôĄ¡Îïø±Õ´è´ä¡Îïä¡ä䴨䡡ï«Í´ÇÇ¡ȏ>¡èÁ¡ôΡèΡĄ¡ôÇ¡ÎïáÇôèÇȺôΡÕôÇȺôïä¡Ȋ Í´èÇȺôΡ¡ïÇȺôïä¡ȏïȺ¡èïÇèÕ´¢ï¢¡«´ä¡¡ÎèÕäï¡ãô¡¡èÕ´ïáÕèè´Ç¡ȏȳ
L’importance des modèles
¡ïά¢Î´¡ôä¡Ȋ¡Îè¡´¬ÎÎï¡Ȋ«¡ÍÍ¡áÕÇ´ï´ãô¡¡ïͨ䡡ãôï䡡ΫÎïè¢ïÇ´¡Îè Ç¡ÎïÕΡzôÇ΢ęÎƳƱƲƶÇ¡áäÕ¬äÍÍ¡Ȳe¡±Î´ãô¡ô«¢Í´Î´ÎȬÍèèä´¡
áÕôäÇ¡èáÇôèÁ¡ôΡèȳȏ.Ç¡èï¡èï´Î¢ôĊÁ¡ôΡ諡ÍÍ¡è¡Îïä¡Çƺe¡ïÇƲƲeÎ΢¡+äÍÕèȊãô´
ãô´ää´Ą¡ÎïÇęΡǡôäèÕÇä´ï¢ÕÇ´¬ïÕ´ä¡¡ïĄÕÎï¡ĄÕ´ä±Õ´è´äÇèô´ï¡¡Ç¡ôäôäèôèȏ ȲKÎèÕôĄ¡Îïï¡ÎΡèô´Ąä¡¡èÍըǡèȉÕαմè´ïï¡ÇÇ¡áäÕ«¡èè´ÕÎáä¡ãôȺÕÎÕÎιï ãô¡ÇãôȺôÎãô´ÇȺ¡Ċ¡ä¡¡ïãô´èȺċáǹïȏïè´¡èÍըǡèÎȺ¡Ċ´èï¡ÎïáèȊÕÎá¡ôïè¡´ä¡ȴWô´èãô¡
¡ÎȺ¡èïáèáÕôäÇ¡èôïä¡èȊáÕôäãôÕ´¡è¡ä´ïáÕôäÍÕ´ȐȵȏȺ¡èïáÕôäãôÕ´´Ç¡èï´ÍáÕäïÎï¡
Í¡ïïä¡¡Îä¡Çï´ÕΡèÕÇ¡è¡Îï¡èĄ¡¡è«¡ÍÍ¡èï´Ą¡èÎè¡è͢ﴡäèδãô¡èÕÎ- è´¢ä¢èÕÍÍ¡ÍèôÇ´ÎèȳȊĕäÍ¡^ċÇĄ´¡z´ÇÇȏ>ȺÕÁ¡ï´«ôáäÕ¬äÍÍ¡¡èïÕôÇ¡ȏÎáÇôè
Ⱥ´Î´ï¡äÇ¡èÁ¡ôΡ諡ÍÍ¡è¡Íäèè¡ä¡èáäÕ«¡èè´ÕÎèδãô¡èȊ´ÇĄ´è¡¢¬Ç¡Í¡ÎïĄÇÕä´- è¡äÇ¡äÙÇ¡¡èÍèèä´¡èȏȲ^¡ôÇôÎï´¡äè¡è«¡ÍÍ¡èãô´èÕäï¡Îôï¡è¢ÕÇ¡èï䥴Ç- Ç¡Îïï¡ÍáèáÇ¡´Îȏï¡ÇÇ¡èãô´ï䥴ÇÇ¡Îïï¡Íáèáäï´¡ÇÕÎïèÕôĄ¡Îï¡è¡ÍáÇÕ´èãô´Î¡èÕÎï áèDZôï¡ôä¡Ç¡ôäèĄÕ´äȭ«´ä¡ȏKÎá¡ä¡ôĊï´¡äè¡ÎÕè«¡ÍÍ¡èȊÇÕäèãôȺôΡ«ÕäÍï´ÕÎ
Õøï¡¡Îïä¡ƴƱɐƱƱƱ¡ïƳƱƱɐƱƱƱ«äÎèáäÎȏȺ¡èïôάèá´ÇǬ¡¢ÎÕäÍ¡ȳȊÇÍ¡^ċÇĄ´¡z´ÇÇȏ Wäï´´á¡ä¡ï¡ÇèáäÕÁ¡ïèá¡ä͡ǡ͡Îï¡«´ä¡ôä¢è¡ôﬡȏȲ^ÕôĄ¡ÎïȊÇ¡è±ÕÍÍ¡èÕÎï
¡ôÕôááÇôèÇȺ±´ïô¡¡ȳȊÕÎèïï¡^ċÇĄ´¡z´ÇÇȊãô´ÁÕôï¡ȉȲ¡ôÕôá¡«¡ÍÍ¡èęδè- è¡Îïá䱡äÎÕïÍÍ¡Îïáä¡ãôȺ¡ÇÇ¡èè¡è¡Îï¡Îïè¡ôÇ¡èÎèôÎôδĄ¡äèïä¨èÍèôǴΡï ÁȺ¡èá¨ä¡ÕÎïä´ô¡äÇôïï¡äÕÎïä¡ȏȳ
15 ȗ 䡬´Õ^ƨƨ
Schwerpunkt Priorité Primo Piano
Alte Rollenbilder abstreifen
Technische Berufe haben bei jungen Frauen ein schlechtes Image. Um diese Wahrneh- mung zu verändern, haben die Kantone des Jurabogens das Projekt #bepog ins Leben ge- rufen. Eine der Massnahmen stammt von der Ingenieurin Sylvie Villa. Ihr Projekt «Tech- nik in weiblicher Form – Bot- schafterin für die Jüngeren»
ist auf junge Frauen vom 9. bis 11. Schuljahr ausgerichtet.
Sie können Seminare besu- chen oder an Firmenbesuchen teilnehmen. Das Projekt geht von der Annahme aus, dass bei der Berufswahl Vorbilder eine wichtige Rolle spielen.
Deshalb werden im Jurabogen Ingenieurinnen, die aktiv im Berufsleben stehen, zu Bot- schafterinnen ausgebildet.
Anlässlich des Tages «Lebe mein Leben» begleiten die jugendlichen Frauen die Bot- schafterinnen zur Arbeit.
Mitnehmen dürfen sie Freun- dinnen, die ihrerseits tech- nische Berufe entdecken.
Oltre i modelli di genere
I Cantoni dell’Arco giurassiano hanno lanciato il progetto
#bepog per rivalutare le pro- fessioni tecniche e promuover- ne l’immagine. Tra le misure proposte vi è «Technique au féminin – Ambassadrice pour les plus jeunes» lanciata dall’in- gegnere Sylvie Villa. L’inizia- tiva è destinata alle ragazze che frequentano il livello secon- dario I (9°-11° anno scola- stico secondo HarmoS) e che stanno per concludere la sco- larità obbligatoria. Essa poggia sull’idea che per scegliere determinate formazioni le gio- vani hanno bisogno di modelli a cui ispirarsi e prevede di formare «ambasciatrici» tra le donne ingegneri attive nelle imprese della regione.
Nell’ambito del progetto ven- gono organizzati seminari e visite aziendali. Inoltre, duran- te la giornata intitolata «Vis ma vie» le adolescenti accom- pagnano le ambasciatrici sul loro posto di lavoro e pos- sono invitare altre ragazze Den Botschafterinnen ermög-
licht das Programm, ein Netz- werk mit anderen Ingenieurin- nen aufzubauen und ihren Beruf aufzuwerten. Das Projekt wird hälftig durch die teilneh- menden Firmen sowie durch den Bund und die Kantone fi- nanziert. Letztere tragen über die NRP während drei Jahren jährlich 80 000 Franken bei.
Mit der Durchführung des Pro- gramms #bepog ist die Firma Faji SA beauftragt. Das Ziel ist, das Programm langfristig zu be- treiben und dann auch mit priva- ten Geldern zu finanzieren. ◯ www.lyva.ch
www.bepog.ch
per far scoprir loro le profes- sioni tecniche.
Il programma offre alle amba- sciatrici la possibilità di net- working e di incontro con altre donne ingegneri e valorizza la loro professione.
È finanziato per metà dalle aziende partecipanti e per l’altra metà dai Cantoni e dalla Confederazione, i quali par- tecipano con un contributo annuo 80 000 franchi su tre anni al finanziamento nell’am- bito della NPR. L’obiettivo della Faji SA, incaricata del lancio e della gestione di
#bepog, è di dare continuità al programma trovando finan- ziamenti privati. ◯
www.lyva.ch www.bepog.ch
^±ùÇ¡ä´ÎΡÎÍEï´- ÕÎÇ¡ÎôÄôΫïèהּÎ
¡ä>¡±äą¡äÄèïïï¡¡è
>´èùä´±ȭK¡äÇ´ÄÕΠǨĄ¡èÎèÇȺï¡Ç´¡ä
Ⱥááä¡Îï´è謡¡
>´èȊôä´±ȭK¡äÇ´ÄÕÎȊ ÇÕäè¡ÇÁÕôä΢¡
%ôïôä¡ÎïÕô謡Îä¡è
&´ÕĄÎ´Ą´è´ïÎÕÇȺÕĕ-
´Î¡Ç¡ÎïäÕ´«Õä- ÍĐ´ÕΡ>´è´ôä´¬Õȭ K¡äÇ´ÄÕδÎÕè´ÕΡ
¡ÇǬ´ÕäÎïÎĐ´Õ- ÎÇ¡EôÕĄÕ«ôïôäÕ
16 ȗ 䡬´Õ^ƨƨ
Schwerpunkt Priorité Primo Piano
Le poids de la culture
ÇÇ¡èèÕÎï´Ċȭ±ô´ïĄÕ´äáäï´´á¢ôĊ¡ôĊáä¡Í´¨ä¡è¢´ï´ÕÎèôáäÕ¬äÍÍ¡ȏȲ¡ôĊ ï´¡äèèÕÎïȺÕä´¬´Î¡¢ïäά¨ä¡ȏ>¡áÕ´è¡ÇôÇïôä¡¡èïïä¨è«Õäï¡Î^ô´èè¡ȳȊä¡Ç¨Ą¡^ċÇĄ´¡z´ÇÇȏ
>¡áäÕ¬äÍÍ¡¢ôï¡áäôÎè¢Í´Î´ä¡¡èï´Î¢ôĊÍèèä´¡èôδãô¡Í¡ÎïȊÇÕäèôãô¡Ç
¡ÇÇ¡èááä¡ÎΡÎïȊÎÕïÍÍ¡ÎïȊáä¡Îä¡ÕÎ贡Ρ¡èÎÕÍä¡ôè¡èá´ï¢èôïä¡èãô¡ï¡±ȭ δãô¡èÕÎï¡ÇÇ¡èÕÎï¡èÕ´ÎãôÕï´´¡ÎΡ͡ÎïÎèÇ¡ä¡áäÕ«¡èè´ÕÎΡÇȏ>¡ôĊ´¨Í¡ÁÕôä΢¡
¡èïÕÎè䢡ôȲï¡Íô´Ç´Î¬ȳȏ¡èèá¡ïèáäÕáä¡èôĊ«¡ÍÍ¡èèÕÎïÕä¢èÇÕäè¡¡èä¡Îȭ
ÕÎïä¡èȊȲä¡ÇÇ¡èΡ¡Ąä´¡Îïáèè¡Çãô¡äèôäÇ¡è±ÕÍÍ¡èȊÍ´è͡ΡäÇ¡ôäèèᢴę´ï¢èȳȏ
>¡èáäï´´áÎï¡èĄ´è´ï¡Îï¡Îèô´ï¡ôΡ¡Îïä¡áä´è¡¡ÇȺäÁôäèè´¡Îȏ>ȺÕè´ÕΡ«´ä¡¢ÕôĄä´ä
ôĊÁ¡ôΡ諡ÍÍ¡èÇ¡èáäÕ«¡èè´ÕÎèδãô¡è¡ïÇ¡ä¡¡ï䥴ÇȊÍ´èôèè´¡ä¡Îä¡ïï¡Îȭ ï´«èÇ¡è¡Îïä¡áä¡Î¡ôäè¡äï´ÎèáÕ´Îïèȏï^ċÇĄ´¡z´ÇÇáï¡¢¬Ç¡Í¡ÎïÇ¡áäÕ¬äÍÍ¡¡Î«ÕÎȭ ï´ÕΡèÕÍá¢ï¡Î¡è¡èÍèèä´¡èȉ¡ÎƳƱƲƷȊÇȺôΡȺ¡Îïä¡¡ÇÇ¡èáä¡Ċ¡ÍáÇ¡´Î´ï´¢Ç¡èáäȭ ï´´áÎï¡èÇĐôÍȏȲȺ¡èïÇȺÕè´ÕΡÍÕÎïä¡äãôȺÕÎá¡ôïï䥴ÇÇ¡äÎèÇδãô¡èÎè
¥ïä¡ôΡ¬¡¡Ä¢ÕÎΡ¡Çä¢Ç´ï¢¡ïãôȺÕÎá¡ôïôèè´ĄÕ´äȺôïä¡èáèè´ÕÎèȏȳ
« Vis ma vie »
>¡äδ¨ä¡¢ïá¡ôôäèôè¡èï´Îï´ïôÇ¢¡Ȳz´èÍĄ´¡ȳȏ>¡èÁ¡ôΡè
«´ÇÇ¡èáäï´´á¡Îïï´Ą¡Í¡ÎïôΡÁÕôä΢¡¡ÇĄ´¡ȺôΡÍèèȭ
ä´¡èôäèÕÎÇ´¡ô¡ï䥴ÇȊô΢Ą¢Î¡Í¡ÎïÕôáÇ¢¡ïï¡Î΢¡ÇÁÕôäȭ ΢¡ȲKè¡äïÕôèÇ¡è͢ﴡäèȳôƺÎÕĄ¡Íä¡ȏÇÇ¡èá¡ôĄ¡Îï´ÎĄ´ï¡äÁôèãôȺ
´ÎãÍ´¡èȊȲ¡ãô´á¡äÍ¡ïèÕ´ĊÎï¡Á¡ôΡ諡ÍÍ¡è¡¢ÕôĄä´äÇ¡
ãôÕï´´¡Î¡è¡Îïä¡áä´è¡èȳȏ
¡áäÕÁ¡ï¡èï«´Î΢ÍÕ´ï´¢áäÇ¡è¡Îïä¡áä´è¡èáäï´´áÎï¡èȊ ÍÕ´ï´¢áäÇ¡èÎïÕÎè¡ïÇÕΫ¢¢äï´ÕÎȏ.Ç¡èï¬äïô´ïáÕôäÇ¡èÁ¡ôΡè ęÇÇ¡è¡ïä¡Ą´¡ÎïƲƸƶƱ«äÎèáÕôäÇ¡è¡ÍáÇÕċ¡ôäè¡èÍèèä´¡èȏ La ŜŮűÇ¡ęÎΡ±ôï¡ôä¡ƹƱɐƱƱƱ«äÎèáäÎá¡ÎÎïïäÕ´èÎèȏ
Faire partie du jeu
>¡áäÕ¬äÍÍ¡ȲÍèèä´¡áÕôäÇ¡èáÇôèÁ¡ôΡèȳèȺ´Îèä´ï
ÎèôÎÕΡáïáÇôèÇ䬡ȊȎ¡áÕ¬áÕôäȲ¡áäïիﱡ¬Í¡ȳȊôÎ
áäÕ¬äÍÍ¡¡ĄÇÕä´èï´ÕΡè͢ﴡäèδãô¡è´Î´ï´¢áäÇ¡èÎïÕÎè¡ÇȺäÁôäèè´¡ÎȡȊ :jȊEȊzȢȏȲEÕôèΡ«ÕäÍÕÎèáÇôèèè¡Đ¡Á¡ôΡèÎèÇ¡è͢ﴡäèδãô¡èȳȊÕÎèïï¡
W´¡ää¡ȭĄ¡è<ձǡäȊ´ä¡ï¡ôä¡ÇèÕ´¢ï¢%Á´^ȊÍÎáääÁôäèè´¡Îȏ±áÕô䬢ä¡ä Ȏ¡áÕ¬ȏȲ.Çċô΢ę´ïȺ´Í¬¡ȳȊÕÎèïï¡ȭïȭ´Çȏ>ÕäèôèÇÕΡǫÕäÍï´ÕΡ¡Ç¢ÍÕÎïȊ´Ç
´Îè´ĄôôάäÕôá¡èÎÕ¡äÇ¡èïÎÕÎèä¢ôĊÍ´äÕȭδãô¡èȊáô´èôΡÁ¡ôΡ«¡ÍÍ¡
ä¡Ą¡Î´äáÇôèïäȊè¡ôÇ¡ȏȲɐÇǡΡĄÕôÇ´ïáè¥ïä¡Ąô¡áäè¡èÕá´Î¡èȏȳD´èáÕôäW´¡ää¡ȭĄ¡è
<ձǡäȊȲ¡ïͬ¡¡èï±¢ä´ï¢¡ôáèè¢Ȋ¡èáäÕ«¡èè´ÕÎèÕÎﴡαά¢Ą¡Ç¡èÎÕôĄ¡ÇÇ¡è ÎÕÇÕ¬´¡èȏ.ÇċïÕôÁÕôäèôÎá¡ôȺ±ô´Ç¡ȊÍ´è¡ôÕôáȺ´Î«ÕäÍï´ãô¡ȏȳjÎïÇÕ¬ô¡¡
ƳƱƳƶÍ¡èôä¡è¢ï¢¢ïÇ´ȏȲzÇÕä´è¡äÇ¡è͢ﴡäèδãô¡èôáä¨è¡è«´ÇÇ¡è¡èïôΡè
¬äÎèĊ¡èȊÍ´è´Çċ¡ÎȺôïä¡èȏEÕôè¡ĄÕÎèáä¡Ċ¡ÍáÇ¡ôè贱ά¡äÇá¡ä¡áï´ÕÎãô¡
Ç¡èáäÕ«èÕÎï¡¡èáäÕ«¡èè´ÕÎè¡ï¡ÇȺááä¡Îï´è謡¡Î¬¢Î¢äÇȳȊ¡ĊáÇ´ãô¡W´¡ää¡ȭĄ¡è<ձǡäȏ
>¡áäÕÁ¡ï¡èïęÎ΢áäÇŜŮűèôäïäÕ´èÎèȏÎƳƱƲƸȊôÎÕèè´¡äè¡ä¢áÕè¢áÕôäÇ¡áäÕÇÕά¡ä
¡ïäÕ´èÎèèôááǢ͡Îï´ä¡èȏȲD´è´ÇèȺ¬´ïȺôÎïäĄ´Ç¡ÇÕάô¡±Ç¡´Î¡ȏEÕôèĄÕôÇÕÎèÕÎ
áäÕÇÕά¡äȎ¡áÕ¬¬ä¡¡è«ÕÎèáä´Ą¢èãôÎÇ¡ęÎΡ͡ÎïáôÇ´áä¡ÎäęÎȏȳ ◯
www.lyva.ch www.bepog.ch www.arcjurassien.ch