The banking system in Bulgaria

(1)

Munich Personal RePEc Archive

The banking system in Bulgaria

Miller, Jeffrey and Petranov, Stefan

Bulgarian National Bank

May 1996

Online at https://mpra.ub.uni-muenchen.de/109366/

MPRA Paper No. 109366, posted 26 Aug 2021 05:28 UTC

(2)

ÁÚËÃÀÐÑÊÀ ÍÀÐÎÄÍÀ ÁÀÍÊÀ

Д ЖЕФРИ М ИЛЪР

С ТЕФАН П ЕТРАНОВ

Б ^{АНКОВАТА}

СИСТЕМА В

Б ^{ЪЛГАРИЯ}

(3)

Д

ЖЕФРИ

М

ИЛЪР

, С

ТЕФАН

П

ЕТРАНОВ

С

ОФИЯ

, 1996

Г

.

Б АНКОВАТА СИСТЕМА В Б ЪЛГАРИЯ

В

ТОРО ИЗДАНИЕ

(4)

ƒÊÂÙË ÃËÎ˙ Â ÔÓÙÂÒÓ ÔÓ ËÍÓÌÓÏËÍ‡ ‚ ƒÂÎ‡ÛÂ˙ÒÍËˇ ÛÌË‚ÂÒË- ÚÂÚ, ‰ËÂÍÚÓ Ì‡ ÔÓ„‡Ï‡ ì»ÍÓÌÓÏËÍ‡î ‚ Ó‡ÎËˆËˇ ”ÌË‚ÂÒËÚÂÚ ƒÂÎ‡ÛÂ˙ ≠ ¡˙Î„‡Ëˇ. —ÚÂÙ‡Ì œÂÚ‡ÌÓ‚ ‡·ÓÚË ‚ ì¡˙Î„‡ÒÍ‡ ÍÓÌÒÛÎ- Ú‡ÌÚÒÍ‡ „ÛÔ‡î.

© Jeffrey B. Miller, 1993,

©Jeffrey B. Miller, Stefan Petranov, 1996 c/o Jusautor, Sofia

ŒÚÔÂ˜‡Ú‡ÌÓ ‚ œÓÎË„‡ÙË˜Ì‡ ·‡Á‡ Ì‡ ¡Õ¡

—ÓÙËˇ 1000, ÔÎ. ì ÌˇÁ ¿ÎÂÍÒ‡Ì‰˙ ¡‡ÚÂÌ·Â„î π 1

”Ô‡‚ÎÂÌËÂ ì¬˙ÁÍË Ò Ó·˘ÂÒÚ‚ÂÌÓÒÚÚ‡î

“ÂÎÂÙÓÌË: 886 1351, 813 171

“ÂÎÂÍÒ: 24090, 24091

‘‡ÍÒ: (3592) 880558, 884401

(5)

—˙‰˙Ê‡ÌËÂ

œÂ‰„Ó‚Ó Í˙Ï Ô˙‚ÓÚÓ ËÁ‰‡ÌËÂ ... 5

œÂ‰„Ó‚Ó Í˙Ï ‚ÚÓÓÚÓ ËÁ‰‡ÌËÂ ... 6

√Î‡‚‡ Ô˙‚‡ ÃÓÌÂÚËÁË‡ÌÂ Ì‡ ·˙Î„‡ÒÍ‡Ú‡ ËÍÓÌÓÏËÍ‡ ... 8

√Î‡‚‡ ‚ÚÓ‡ —ÚÛÍÚÛ‡ Ì‡ ·‡ÌÍÓ‚‡Ú‡ ÒËÒÚÂÏ‡ ... 12

¬˙ÁÒÚ‡ÌÓ‚ˇ‚‡ÌÂ Ì‡ ÒËÒÚÂÏ‡Ú‡ Ì‡ Ú˙„Ó‚ÒÍËÚÂ ·‡ÌÍË ... 13

—ÚÛÍÚÛ‡ Ì‡ ·‡ÌÍÓ‚Ëˇ ÒÂÍÚÓ ... 16

√Î‡‚‡ ÚÂÚ‡ ¡˙Î„‡ÒÍ‡ Ì‡Ó‰Ì‡ ·‡ÌÍ‡ ... 21

ŒÚ„Ó‚ÓÌÓÒÚË Ì‡ ˆÂÌÚ‡ÎÌ‡Ú‡ ·‡ÌÍ‡ ... 21

Œ„‡ÌËÁ‡ˆËˇ Ì‡ ¡Õ¡ ... 24

¡‡Î‡ÌÒ Ì‡ ¡Õ¡ ... 25

¿ÍÚË‚Ë ... 25

œ‡ÒË‚Ë ... 27

ÕÂÁ‡‚ËÒËÏÓÒÚ Ì‡ ¡˙Î„‡ÒÍ‡Ú‡ Ì‡Ó‰Ì‡ ·‡ÌÍ‡ ... 29

«‡ÍÎ˛˜ËÚÂÎÌË ·ÂÎÂÊÍË ... 30

√Î‡‚‡ ˜ÂÚ‚˙Ú‡ ƒÂÙËÌË‡ÌÂ Ì‡ Ô‡Ë˜ÌËÚÂ ‡„Â„‡ÚË ... 31

ƒÂÙËÌËˆËˇ Ì‡ Ã1 ... 34

ƒÂÙËÌËˆËˇ Ì‡ Í‚‡ÁËÔ‡ËÚÂ ... 35

ŒÔÂ‰ÂÎÂÌËÂ Ì‡ Ã2 Ë ¯ËÓÍËÚÂ Ô‡Ë ... 38

œ‡Ë˜ÌÓ ÔÂ‰Î‡„‡ÌÂ Ë ËÍÓÌÓÏË˜ÂÒÍ‡ ÔÓÎËÚËÍ‡ ... 38

√Î‡‚‡ ÔÂÚ‡ ƒÂÈÌÓÒÚ Ì‡ Ú˙„Ó‚ÒÍËÚÂ ·‡ÌÍË ... 39

¡‡Î‡ÌÒ Ì‡ Ú˙„Ó‚ÒÍËÚÂ ·‡ÌÍË. ¿ÍÚË‚Ë ... 40

¡‡Î‡ÌÒ Ì‡ Ú˙„Ó‚ÒÍËÚÂ ·‡ÌÍË. œ‡ÒË‚Ë ... 47

”Ô‡‚ÎÂÌËÂ Ì‡ ‡ÍÚË‚ËÚÂ ... 51

”Ô‡‚ÎÂÌËÂ Ì‡ Ô‡ÒË‚ËÚÂ ... 57

–ÓÎˇÚ‡ Ì‡ Ú˙„Ó‚ÒÍËÚÂ ·‡ÌÍË ... 59

√Î‡‚‡ ¯ÂÒÚ‡ ŒÔÂ‰ÂÎˇÌÂ Ì‡ Ô‡Ë˜ÌÓÚÓ ÔÂ‰Î‡„‡ÌÂ ... 60

—ËÒÚÂÏ‡ Á‡ ÒÂÚ˙ÎÏÂÌÚ ... 60

‘ÓÏÛÎ‡ Ì‡ Ô‡Ë˜ÌÓÚÓ ÔÂ‰Î‡„‡ÌÂ Á‡ ¡˙Î„‡Ëˇ ... 62

«‡ÍÎ˛˜ÂÌËÂ ... 68

(6)

√Î‡‚‡ ÒÂ‰Ï‡

œ‡Ë˜Ì‡ ÔÓÎËÚËÍ‡ ... 69

œˇÍÓ ÙËÌ‡ÌÒË‡ÌÂ Ì‡ ‰˙Ê‡‚ÌËˇ ‰˙Î„ ... 70

ŒÔÂ‡ˆËË Ì‡ ¡Õ¡ ‚ ˜ÛÊ‰ÂÒÚ‡ÌÌ‡ ‚‡ÎÛÚ‡ ... 71

–ÂÙËÌ‡ÌÒË‡ÌÂ ... 72

ŒÔÂ‡ˆËË Ì‡ ÓÚÍËÚËˇ Ô‡Á‡ ... 74

ÀËı‚ÂÌ‡ ÔÓÎËÚËÍ‡ ... 75

Œ·˘Ë ÚÂÌ‰ÂÌˆËË ‚ Ô‡Ë˜Ì‡Ú‡ ÔÓÎËÚËÍ‡ ... 77

√Î‡‚‡ ÓÒÏ‡ ÀÓ¯ËÚÂ ‰˙Î„Ó‚Â Ë «‡ÍÓÌ˙Ú Á‡ ÛÂÊ‰‡ÌÂ Ì‡ ÌÂÓ·ÒÎÛÊ‚‡ÌËÚÂ ÍÂ‰ËÚË ... 79

¬˙ÁÌËÍ‚‡ÌÂ Ì‡ ÔÓ·ÎÂÏËÚÂ Ò ÎÓ¯ËÚÂ ‰˙Î„Ó‚Â ... 79

«‡ÍÓÌ˙Ú Á‡ ÛÂÊ‰‡ÌÂ Ì‡ ÌÂÓ·ÒÎÛÊ‚‡ÌËÚÂ ÍÂ‰ËÚË ... 84

ÕËÒÍËÚÂ ÎËı‚Ë ÔÓ «”Õ -Ó‚ÂÚÂ ... 85

«”Õ -Ó‚ÂÚÂ ‚ ÔË‚‡ÚËÁ‡ˆËˇÚ‡ ... 86

ÕÓ‚Ë ÎÓ¯Ë ÍÂ‰ËÚË? ... 88

«‡ÍÎ˛˜ËÚÂÎÌË ·ÂÎÂÊÍË ... 89

œÓÒÎÂÒÎÓ‚ ... 90

¡Ë·ÎËÓ„‡ÙËˇ ... 94

(7)

œÂ‰„Ó‚Ó Í˙Ï Ô˙‚ÓÚÓ ËÁ‰‡ÌËÂ

œÂÁ 1991 „. Ó‡ÎËˆËˇÚ‡ ”ÌË‚ÂÒËÚÂÚ ƒÂÎ‡ÛÂ˙ ≠ ¡˙Î„‡Ëˇ, ÔÓ‰ÔÓ- Ï‡„‡Ì‡ ÓÚ ¿ÏÂËÍ‡ÌÒÍ‡Ú‡ ‡„ÂÌˆËˇ Á‡ ÏÂÊ‰ÛÌ‡Ó‰ÌÓ ‡Á‚ËÚËÂ, ÔÓÒÚ‡‚Ë ÓÒÌÓ‚ËÚÂ Ì‡ ÔÓ„‡Ï‡ Á‡ ËÍÓÌÓÏË˜ÂÒÍ‡ ÔÓ‰„ÓÚÓ‚Í‡ Ì‡ ·˙Î„‡ÒÍË

„‡Ê‰‡ÌË. ≈‰Ì‡ ÓÚ ÚÛ‰ÌÓÒÚËÚÂ, Ò ÍÓËÚÓ ÒÂ Ò·Î˙ÒÍ‚‡ıÏÂ Ì‡È-˜ÂÒÚÓ ‚ Ú˙ÒÂÌÂÚÓ Ì‡ ËÍÓÌÓÏËÒÚË, ÍÓËÚÓ ÂÙÂÍÚË‚ÌÓ ‰‡ Ó·Û˜‡‚‡Ú ·˙Î„‡ÒÍËÚÂ ÍÛÒËÒÚË Ë ‰‡ ‡Ì‡ÎËÁË‡Ú ·˙Î„‡ÒÍ‡Ú‡ ËÍÓÌÓÏËÍ‡, ·Â ÎËÔÒ‡Ú‡ Ì‡ Ó·- ÁÓÌË Ï‡ÚÂË‡ÎË, Ó·Ó·˘‡‚‡˘Ë ÒÔÂˆËÙËÍ‡Ú‡ Ì‡ ·˙Î„‡ÒÍ‡Ú‡ ÒÚÓÔ‡ÌÒÍ‡

ÒËÒÚÂÏ‡. ÷ÂÎÚ‡ Ì‡ Ì‡ÒÚÓˇ˘‡Ú‡ ÏÓÌÓ„‡ÙËˇ Â ‚ÂÏÂÌÌÓ ‰‡ ÔÓÔ˙ÎÌË Ú‡ÁË Ô‡ÁÌËÌ‡ ÔÓ ÓÚÌÓ¯ÂÌËÂ Ì‡ ·‡ÌÍÓ‚‡Ú‡ ÒËÒÚÂÏ‡ ‚ ¡˙Î„‡Ëˇ.* œÓ-

‡‰Ë ·˙ÁËÚÂ ÔÓÏÂÌË ‚ ÔÂËÓ‰‡ Ì‡ ÔÂıÓ‰‡ Í˙Ï Ô‡Á‡Ì‡ ËÍÓÌÓÏËÍ‡

ÌÂ Â ‚˙ÁÏÓÊÌÓ ‰‡ ÒÂ ÓÚ‡ÁË Ì‡È-Ò˙‚ÂÌÌÓÚÓ ∫ Ò˙ÒÚÓˇÌËÂ. ŒÔËÒ‡ÌËÚÂ ÚÛÍ ËÌÒÚËÚÛˆËË Ë ‚Á‡ËÏÓÓÚÌÓ¯ÂÌËˇÚ‡ ÏÂÊ‰Û Úˇı ÒÂ ÓÚÌ‡ÒˇÚ ‰Ó Ò˙˘Â- ÒÚ‚Û‚‡ÎËÚÂ ÔÂÁ ÁËÏ‡Ú‡ Ì‡ 1992 ≠ 1993 „.

Õ‡¯‡Ú‡ ‡Á‡·ÓÚÍ‡ Â ÔÂ‰Ì‡ÁÌ‡˜ÂÌ‡ ÓÒÌÓ‚ÌÓ Á‡ ‰‚Â ˜ËÚ‡ÚÂÎÒÍË

„ÛÔË. ŒÚ Â‰Ì‡ ÒÚ‡Ì‡, ÚÓ‚‡ Ò‡ ÔÂÔÓ‰‡‚‡ÚÂÎË Ë ÒÚÛ‰ÂÌÚË ÔÓ ËÍÓÌÓ- ÏËÍ‡ Ì‡ Ô‡ËÚÂ Ë ·‡ÌÍÓ‚ÓÚÓ ‰ÂÎÓ, ÍÓËÚÓ ·Ëı‡ ÏÓ„ÎË ‰‡ ˇ ËÁÔÓÎÁ‚‡Ú Í‡ÚÓ ‰ÓÔ˙ÎÌÂÌËÂ Í˙Ï Á‡Ô‡‰ÌË Û˜Â·ÌËˆË ÔÓ Ú‡ÁË ‰ËÒˆËÔÎËÌ‡. ŒÚ ‰Û-

„‡ ÒÚ‡Ì‡, ÏÓÌÓ„‡ÙËˇÚ‡ ÏÓÊÂ ‰‡ ÔÂ‰ÒÚ‡‚Îˇ‚‡ ËÌÚÂÂÒ Á‡ Ì‡·Î˛‰‡- ÚÂÎËÚÂ Ì‡ ·˙Î„‡ÒÍ‡Ú‡ ËÍÓÌÓÏËÍ‡, ÍÓËÚÓ ‚Â˜Â Ò‡ ‰Ó·Â Á‡ÔÓÁÌ‡ÚË Ò ÚÂÓËˇÚ‡ Ì‡ Ô‡Á‡Ì‡Ú‡ ËÍÓÌÓÏËÍ‡. ÕËÂ ÌÂ ÒÏÂ ÒË ÔÓÒÚ‡‚ˇÎË Á‡ ˆÂÎ ‰‡

ËÁˇÒÌˇ‚‡ÏÂ ÒÚ‡Ì‰‡ÚÌËÚÂ ÔÓÌˇÚËˇ Á‡ Ô‡ËÚÂ Ë ·‡ÌÍÓ‚ÓÚÓ ‰ÂÎÓ. —ÚÂ- ÏÂÊ˙Ú ÌË ÔÓ-ÒÍÓÓ Â ‰‡ ÔÓÒÚ‡‚ËÏ ·˙Î„‡ÒÍ‡Ú‡ ÒÔÂˆËÙËÍ‡ ‚ ÍÓÌÚÂÍÒ- Ú‡ Ì‡ ÒÚ‡Ì‰‡ÚÌËÚÂ ÔÓÌˇÚËˇ Ë ÚÂÏËÌÓÎÓ„Ëˇ.

»ÁÒÎÂ‰‚‡ÌËˇÚ‡ ÔÓ ÚÓÁË ÔÓÂÍÚ Á‡ÔÓ˜Ì‡ı‡ ÔÂÁ ÂÒÂÌÚ‡ Ì‡ 1992 „.

Í‡ÚÓ ÍÛÒÓ‚‡ ‡·ÓÚ‡ Á‡ Û˜‡ÒÚÌËˆËÚÂ ‚ ÔÓ„‡Ï‡ ì»ÍÓÌÓÏËÍ‡î Á‡ Ì‡- ÔÂ‰Ì‡ÎË. Õ‡ Á‡‚˙¯‚‡˘Ëˇ ÂÚ‡Ô ÓÚ ÍÛÒ‡ ÔÓ Ô‡Ë Ë ·‡ÌÍÓ‚Ó ‰ÂÎÓ ÍÛÒËÒÚËÚÂ ËÏ‡ı‡ Á‡ Á‡‰‡˜‡ ‰‡ ËÁÒÎÂ‰‚‡Ú Â‰ËÌ ÍÓÌÍÂÚÂÌ ‡ÒÔÂÍÚ Ì‡

·˙Î„‡ÒÍ‡Ú‡ ·‡ÌÍÓ‚‡ ÒËÒÚÂÏ‡. Õ‡ÒÚÓˇ˘‡Ú‡ ÏÓÌÓ„‡ÙËˇ Ó·Ó·˘‡‚‡ Ë

‰Ó‡Á‚Ë‚‡ Ï‡ÚÂË‡Î, Ò˙·‡Ì ‚ ÂÁÛÎÚ‡Ú ÓÚ ‡·ÓÚ‡Ú‡ Ì‡ ÍÛÒËÒÚËÚÂ ÔÓ ÚÂÁË Á‡‰‡˜Ë. »ÁÍ‡Á‚‡Ï ·Î‡„Ó‰‡ÌÓÒÚ Ì‡ Û˜‡ÒÚÌËˆËÚÂ ‚ ÔÓ„‡Ï‡- Ú‡, ÍÓËÚÓ ‰ÓÔËÌÂÒÓı‡ Á‡ Ì‡ÔËÒ‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÏÓÌÓ„‡ÙËˇÚ‡: —‚ÂÚÎ‡Ì‡

¿ÎÂÍÒ‡Ì‰Ó‚‡, ¿ÌÌ‡ ¿Ì‰ÓÌÓ‚‡, ‡ÏÂÌ ¿Ú‡Ì‡ÒÓ‚, ÷‚ÂÚ‡Ì ¡ÓÌÂ‚, √ÂÓ-

„Ë ◊ÓÎ‡ÍÓ‚, —ÚÓˇÌ »ÎËÂ‚, –ÛÏˇÌ‡ »ÎËÂ‚‡, …Ó‰‡Ì Õ. …Ó‰‡ÌÓ‚, …Ó-

*œ˙‚ÓÚÓ ËÁ‰‡ÌËÂ Ì‡ Ú‡ÁË ÏÓÌÓ„‡ÙËˇ ·Â ÓÁ‡„Î‡‚ÂÌÓ ì¡˙Î„‡ÒÍ‡Ú‡ ·‡Ì- ÍÓ‚‡ ÒËÒÚÂÏ‡î.

(8)

‰‡Ì ¬. …Ó‰‡ÌÓ‚, ƒËÏËÚ˙ ˙ÌÂ‚, ’ËÒÚÓ Ã‡‚Ó‚, ¿Ì‡ÒÚ‡ÒËˇ ÃË- ÚÂ‚‡, ¿ÌÚÓÌ œ‡¯Ó‚, ÕÂ‰ˇÎÍ‡ œÂÚÍÓ‚‡, À‡Ï·ËÌ ÿÔ‡ÚÓ‚, ¬‡ÎÂÌÚËÌ

¬˙ÎÓ‚, œÎ‡ÏÂÌ …ÓÒËÙÓ‚.

ŒÒ‚ÂÌ Ò˙‡‚ÚÓ Ì‡ ‡Á‡·ÓÚÍ‡Ú‡ œÎ‡ÏÂÌ …ÓÒËÙÓ‚ ·Â Ë ‡ÒËÒÚÂÌÚ- ËÁÒÎÂ‰Ó‚‡ÚÂÎ ÔÓ ÔÓÂÍÚ‡. ¬Ë‰ÊËÌËˇ ÃËÎ˙ Ì‡ÔËÒ‡ √Î‡‚‡ ‚ÚÓ‡ Ë

Â‰‡ÍÚË‡ ˆÂÎËˇ ˙ÍÓÔËÒ. »ÒÍ‡Ï ‰‡ ËÁÍ‡Ê‡ ÒÔÂˆË‡ÎÌ‡ ·Î‡„Ó‰‡ÌÓÒÚ Ì‡ ¿Ì‰˛ ˙ÌËÌ„ı‡Ï, ÍÓÈÚÓ Ó„‡ÌËÁË‡ ËÁÔ˙ÎÌÂÌËÂÚÓ Ì‡ ÔÓÂÍÚ‡,

ÂˆÂÌÁË‡ Â‰ËÌ ÔÓ-‡ÌÂÌ ‚‡Ë‡ÌÚ Ì‡ ˙ÍÓÔËÒ‡ Ë ÓÍ‡Á‡ ÌÂÓˆÂÌËÏ‡ ÔÓ- ÏÓ˘ ‚ ÛÒÚ‡ÌÓ‚ˇ‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÍÓÌÚ‡ÍÚË Ò ·‡ÌÍÂË Ë ·‡ÌÍÓ‚Ë ÒÎÛÊËÚÂÎË, ÍÓËÚÓ ÌË ÔÂ‰ÓÒÚ‡‚Ëı‡ ˆÂÌÌ‡ ËÌÙÓÏ‡ˆËˇ.

À˛·ÓÏË ’ËÒÚÓ‚, „Î‡‚ÂÌ ËÍÓÌÓÏËÒÚ ‚ ¡˙Î„‡ÒÍ‡ Ì‡Ó‰Ì‡ ·‡ÌÍ‡, Ì‡Ô‡‚Ë Ó·¯ËÂÌ ÍÓÏÂÌÚ‡ Ì‡ ÔÓ-‡ÌÂÌ ‚‡Ë‡ÌÚ Ì‡ ‡Á‡·ÓÚÍ‡Ú‡.

ÃÂË —˛Á‡Ì –ÓÁÂÌ·‡ÛÏ, ÒÚ‡¯Ë ËÍÓÌÓÏËÒÚ ‚ ·‡ÌÍ‡Ú‡ Ì‡ ‘Â‰Â‡ÎÌËˇ

ÂÁÂ‚ ‚ ¿ÚÎ‡ÌÚ‡, —¿Ÿ, ÍÓÏÂÌÚË‡ ÏÓÌÓ„‡ÙËˇÚ‡ ÓÚ „ÎÂ‰Ì‡ ÚÓ˜Í‡

Ì‡ ˜ÛÊ‰ÂÒÚ‡ÌÌËˇ ÒÔÂˆË‡ÎËÒÚ.

‡ÍÚÓ ÒÂ ‚ËÊ‰‡, Á‡ ÔÓˇ‚‡Ú‡ Ì‡ Ú‡ÁË ÏÓÌÓ„‡ÙËˇ ‰ÓÔËÌÂÒÓı‡ ÏÌÓ- ÁËÌ‡. ŒÚ„Ó‚ÓÌÓÒÚÚ‡ Ó·‡˜Â Á‡ ÒÚ‡Ì‡ÎËÚÂ ‚ÒÂ Ô‡Í ‚ ÌÂˇ „Â¯ÍË ÒÂ ÔÓÂ- Ï‡ ËÁˆˇÎÓ ÓÚ ‡‚ÚÓ‡.

œÂ‰„Ó‚Ó Í˙Ï ‚ÚÓÓÚÓ ËÁ‰‡ÌËÂ

¡˙Î„‡ÒÍ‡Ú‡ ·‡ÌÍÓ‚‡ ÒËÒÚÂÏ‡ ÔÓ‰˙ÎÊ‡‚‡ ‰‡ ÒÂ ÔÓÏÂÌˇ ÔÂÁ ÔÂıÓ‰‡ Í˙Ï Ô‡Á‡Ì‡ ËÍÓÌÓÏËÍ‡. ¬ÚÓÓÚÓ ËÁ‰‡ÌËÂ Â ÓÒÌÓ‚ÌÓ ÔÂ‡-

·ÓÚÂÌÓ, Í‡ÚÓ Ò‡ ‚ÍÎ˛˜ÂÌË ÌÓ‚ÓÒ˙Á‰‡‚‡˘ËÚÂ ÒÂ ËÌÒÚËÚÛˆËË, ÍÓËÚÓ ÓÙÓÏˇÚ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚‡Ú‡ ÒÙÂ‡ ‚ ¡˙Î„‡Ëˇ. ŒÒ‚ÂÌ ÚÓ‚‡ ËÁ‰‡ÌËÂÚÓ Â ‰Ó- Ô˙ÎÌÂÌÓ Ò ÌˇÍÓË ‚‡ÊÌË ‡ÒÔÂÍÚË Ì‡ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚‡Ú‡ ÒËÒÚÂÏ‡, ‡Á„ÎÂ‰‡ÌË Ò˙‚ÒÂÏ ·Â„ÎÓ ‚ Ô˙‚ÓÚÓ ËÁ‰‡ÌËÂ. Õ‡È-‚‡ÊÌËÚÂ ‰ÓÔ˙ÎÌÂÌËˇ Ò‡ ÔÓ-ÔÓ‰-

Ó·ÌÓÚÓ ÓÔËÒ‡ÌËÂ Ì‡ ‰ÂÈÌÓÒÚÚ‡ Ì‡ ¡˙Î„‡ÒÍ‡Ú‡ Ì‡Ó‰Ì‡ ·‡ÌÍ‡ Ë ‡Ì‡- ÎËÁ˙Ú Ì‡ «‡ÍÓÌ‡ Ì‡ ÛÂÊ‰‡ÌÂ Ì‡ ÌÂÓ·ÒÎÛÊ‚‡ÌËÚÂ ÍÂ‰ËÚË, ‰Ó„Ó‚Ó-

ÂÌË ‰Ó 31 ‰ÂÍÂÏ‚Ë 1990 „., ÍÓÈÚÓ ·Â ÔËÂÚ ÒÎÂ‰ ÔÛ·ÎËÍÛ‚‡ÌÂÚÓ Ì‡

Ô˙‚ÓÚÓ ËÁ‰‡ÌËÂ. ŒÒ‚ÂÌ ÚÓ‚‡ Â ÔÂ‡·ÓÚÂÌ‡ ÙÓÏÛÎ‡Ú‡ Á‡ Ô‡Ë˜ÌËˇ ÏÛÎÚËÔÎËÍ‡ÚÓ, Ú‡Í‡ ˜Â ÔÓ-Ô˙ÎÌÓ ‰‡ ÓÚ‡Áˇ‚‡ ÂÙÂÍÚ‡ ÓÚ ‚‡ÎÛÚÌËÚÂ

‰ÂÔÓÁËÚË.

Õ‡ ÒÂ„‡¯ÌËˇ ÂÚ‡Ô Ì‡ ÔÂıÓ‰ Ë ÂÙÓÏË ‰ËÌ‡ÏËÍ‡Ú‡ Ì‡ ÔÓˆÂÒËÚÂ Ë ÔÓÏÂÌËÚÂ ‚ ·˙Î„‡ÒÍ‡Ú‡ ·‡ÌÍÓ‚‡ ÒËÒÚÂÏ‡ Â ÏÌÓ„Ó „ÓÎˇÏ‡. ¬ ÂÁÛÎ- Ú‡Ú Ì‡ ÚÓ‚‡ ÔÂÁ ÚÂıÌÓÎÓ„Ë˜ÌÓÚÓ ‚ÂÏÂ Á‡ ËÁ‚˙¯‚‡ÌÂ Ë ËÁ‰‡‚‡ÌÂ Ì‡

Â‰ÌÓ ÔÓ-‡Á¯ËÂÌÓ ËÁÒÎÂ‰‚‡ÌÂ Ì‡ÒÚ˙Ô‚‡Ú ÌÓ‚Ë ËÁÏÂÌÂÌËˇ. ¬ ÚÓÁË ÒÏËÒ˙Î ÒÎÂ‰‚‡ ‰‡ ÒÂ ÓÚ·ÂÎÂÊË, ˜Â Ì‡ÒÚÓˇ˘‡Ú‡ ÏÓÌÓ„‡ÙËˇ Â ÔËÒ‡Ì‡

ÔÂÁ ÎˇÚÓÚÓ Ë ÂÒÂÌÚ‡ Ì‡ 1995 „. Ë ‡Ì‡ÎËÁË‡ ·˙Î„‡ÒÍ‡Ú‡ ·‡ÌÍÓ‚‡ ÒËÒ-

(9)

ÚÂÏ‡ ËÏÂÌÌÓ ÔÂÁ ÚÓÁË ÔÂËÓ‰ Ì‡ ·‡Á‡ ÓÙËˆË‡ÎÌËÚÂ ÒÚ‡ÚËÒÚË˜ÂÒÍË

‰‡ÌÌË Ë ·‡ÌÍÓ‚ËÚÂ ÓÚ˜ÂÚË Á‡ 1994 „.

Õ‡ÒÚÓˇ˘ÓÚÓ ËÁ‰‡ÌËÂ ËÏ‡ „ÓÎˇÏ‡ ÔÓÎÁ‡ ÓÚ ‚ÍÎ˛˜‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÌÓ‚ ‡‚- ÚÓ ≠ —ÚÂÙ‡Ì œÂÚ‡ÌÓ‚.

ÃÌÓ„Ó ÒÏÂ Á‡‰˙ÎÊÂÌË Ì‡ ’‡Ë ’˙Ú˜ËÌÒ˙Ì, ÔÓ˜ÂÚÂÌ ÔÓÙÂÒÓ ÔÓ ËÍÓÌÓÏËÍ‡ ‚ ”ÌË‚ÂÒËÚÂÚ‡ Ì‡ ƒÂÎ‡ÛÂ˙. ÕÂ„Ó‚ÓÚÓ ÍÓÎÂ„Ë‡ÎÌÓ ÓÚÌÓ-

¯ÂÌËÂ ÌË ‚‰˙ıÌÓ‚ˇ‚‡ ÓÚ ÚÓÎÍÓ‚‡ „Ó‰ËÌË, ‡ ÔÂÍ‡ÒÌÓÚÓ ÏÛ Ò˙˜ËÌÂ- ÌËÂ ÔÓ ‚˙ÔÓÒËÚÂ Ì‡ Ô‡ËÚÂ Ë ·‡ÌÍÓ‚ÓÚÓ ‰ÂÎÓ ìœ‡ËÚÂ, ·‡ÌÍÓ‚ÓÚÓ ‰Â- ÎÓ Ë ËÍÓÌÓÏËÍ‡Ú‡ Ì‡ —¿Ÿî ÔÓÒÎÛÊË Í‡ÚÓ ÏÓ‰ÂÎ Á‡ ÒÚÛÍÚÛË‡ÌÂÚÓ Ì‡ Ì‡ÒÚÓˇ˘‡Ú‡ ÏÓÌÓ„‡ÙËˇ. ÃÌÓ„Ó ıÓ‡ ‰ÓÔËÌÂÒÓı‡ Á‡ Ì‡¯ÂÚÓ ËÁÒ- ÎÂ‰‚‡ÌÂ Ò˙Ò Ò˙‚ÂÚË Ë Ò˙‰ÂÈÒÚ‚ËÂ. —ÔÂˆË‡ÎÌÓ ·ËıÏÂ ËÒÍ‡ÎË ‰‡ ·Î‡„Ó-

‰‡ËÏ Ì‡ —Ú‡Ì ÿ‡ÏÛÂÈ, ÍÓÈÚÓ ÓÚ‰ÂÎË ÓÚ ‚ÂÏÂÚÓ ÒË, Á‡ ‰‡ Ó·ÏËÒÎËÏ

Â‰Ëˆ‡ ÚÛ‰ÌË ÔÓ·ÎÂÏË. À˛·ÓÏË ’ËÒÚÓ‚ ÏÌÓ„Ó ÌË Ì‡Ò˙˜Ë, ÔÂ„- ÎÂ‰‡ ˆˇÎ‡Ú‡ ÏÓÌÓ„‡ÙËˇ Ë ÌË ÓÍ‡Á‡ ‰ÓÔ˙ÎÌËÚÂÎÌ‡ ÔÓÏÓ˘.

ƒ˙ÎÊËÏ ÒÔÂˆË‡ÎÌ‡ ·Î‡„Ó‰‡ÌÓÒÚ Ì‡ ÒÎÛÊËÚÂÎËÚÂ Ì‡ ¡Õ¡, ÍÓËÚÓ ÒÂ Ò˙„Î‡ÒËı‡ ‰‡ ÔÓ‰ÔÓÏÓ„Ì‡Ú ÔÓÂÍÚ‡ Ë ‚ÎÓÊËı‡ ‚ ÌÂ„Ó ‚ÂÏÂ Ë ÛÒË- ÎËˇ. œÓ-ÒÔÂˆË‡ÎÌÓ ÃËÎÂÚË ÃÎ‡‰ÂÌÓ‚ ÌË ÓÍ‡Á‡ Ò˙‰ÂÈÒÚ‚ËÂ Ë ÏÌÓ„Ó ÌË Ì‡Ò˙˜Ë.

‘ËÌ‡ÌÒÓ‚‡Ú‡ ÔÓ‰ÍÂÔ‡ Á‡ ÌÓ‚ÓÚÓ ËÁ‰‡ÌËÂ ‰ÓÈ‰Â ÓÚ ÌˇÍÓÎÍÓ ËÁÚÓ˜- ÌËÍ‡. ¿„ÂÌˆËˇÚ‡ Ì‡ —¿Ÿ Á‡ ÏÂÊ‰ÛÌ‡Ó‰ÌÓ ‡Á‚ËÚËÂ (˜ÂÁ ÓÚÔÛÒÌ‡- ÚËÚÂ ÒÂ‰ÒÚ‚‡ Á‡ ”ÌË‚ÂÒËÚÂÚ‡ Ì‡ ƒÂÎ‡ÛÂ˙) ÔÓ‰˙ÎÊË ‰‡ ÌË ÓÍ‡Á‚‡

ÔÓÏÓ˘. œÓÂÍÚ˙Ú ÌˇÏ‡¯Â ‰‡ ÒÂ ÓÒ˙˘ÂÒÚ‚Ë ·ÂÁ ‰ÓÔ˙ÎÌËÚÂÎÌ‡Ú‡ ÙË- Ì‡ÌÒÓ‚‡ ÔÓ‰ÍÂÔ‡ ÓÚ Õ‡ˆËÓÌ‡ÎÌËˇ ËÁÒÎÂ‰Ó‚‡ÚÂÎÒÍË Ò˙‚ÂÚ Ì‡ —¿Ÿ.

¡˙Î„‡ÒÍ‡Ú‡ Ì‡Ó‰Ì‡ ·‡ÌÍ‡ ÓÚ Ò‚Óˇ ÒÚ‡Ì‡ ÔÓÏÓ„Ì‡ ‚ ‡ÁıÓ‰ËÚÂ, Ò‚˙Á‡ÌË Ò ËÁ‰‡‚‡ÌÂÚÓ.

‡ÍÚÓ ÒÂ ‚ËÊ‰‡, ‚ÚÓÓÚÓ ËÁ‰‡ÌËÂ Ò˙˘Ó ‰˙ÎÊË ÏÌÓ„Ó Ì‡ ËÁ·ÓÂÌË- ÚÂ ıÓ‡ Ë ËÌÒÚËÚÛˆËË, ÌÓ ‡‚ÚÓËÚÂ ÔÓÂÏ‡Ú ÓÚ„Ó‚ÓÌÓÒÚÚ‡ Á‡ ‚ÒË˜ÍË

‰ÓÔÛÒÌ‡ÚË „Â¯ÍË.

(10)

ÃÓÌÂÚËÁË‡ÌÂ Ì‡

·˙Î„‡ÒÍ‡Ú‡ ËÍÓÌÓÏËÍ‡

¿ÍÓ Ò˙ˆÂ‚ËÌ‡Ú‡ Ì‡ Í‡ÔËÚ‡ÎËÁÏ‡ Â Í‡ÔËÚ‡Î˙Ú, ÚÓ Ò˙ˆÂ‚ËÌ‡Ú‡ Ì‡ ‰Ó·Â ÙÛÌÍˆËÓÌË‡˘‡Ú‡ Í‡ÔËÚ‡ÎËÒÚË˜ÂÒÍ‡ ËÍÓÌÓÏËÍ‡

Ò‡ ‰Ó·Â ‡·ÓÚÂ˘ËÚÂ Í‡ÔËÚ‡ÎÓ‚Ë Ô‡Á‡Ë.¹ Ã‡Í‡ ‚ÒˇÍ‡ ËÍÓÌÓÏËÍ‡ ‰‡ Ó„‡ÌËÁË‡ Ë ‡ÁÔÂ‰ÂÎˇ ÂÁÛÎÚ‡ÚËÚÂ ÓÚ ÔÓËÁ‚Ó‰ÒÚ‚ÓÚÓ ÏÂÊ‰Û ˜ÎÂÌÓ‚ÂÚÂ Ì‡ Ó·˘ÂÒÚ‚ÓÚÓ, ËÌÒÚËÚÛˆËËÚÂ, ÍÓËÚÓ ÔÓËÁ‚ÂÊ‰‡Ú Ë ‡ÁÔÂ‰ÂÎˇÚ ÒÚÓÍËÚÂ Ë ÛÒÎÛ„ËÚÂ ‚ ˆÂÌÚ‡ÎÌÓ ÔÎ‡ÌË‡ÌËÚÂ ËÍÓÌÓÏËÍË (÷œ») Ë ÚÂÁË ‚ Ô‡Á‡ÌËÚÂ ËÍÓÌÓÏËÍË, ÒÂ

‡ÁÎË˜‡‚‡Ú ÍÓÂÌÌÓ. œË ÔÂıÓ‰‡ Ì‡ ¡˙Î„‡Ëˇ ÓÚ ÷œ» Í˙Ï Ô‡Á‡Ì‡

(Í‡ÔËÚ‡ÎËÒÚË˜ÂÒÍ‡) ÒÚÓÔ‡ÌÒÍ‡ ÒËÒÚÂÏ‡ ÏÌÓ„Ó ÓÚ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚ËÚÂ ÒÚÛÍ- ÚÛË Úˇ·‚‡ ‰‡ ÒÂ ÔÓÏÂÌˇÚ ËÁ ÓÒÌÓ‚Ë.

≈‰ÌÓ ÓÚ „Î‡‚ÌËÚÂ ‡ÁÎË˜Ëˇ ÏÂÊ‰Û ‰‚ÂÚÂ ÒËÒÚÂÏË Â ÁÌ‡˜ÂÌËÂÚÓ Ì‡

Ô‡ËÚÂ: ‚ Í‡ÔËÚ‡ÎËÒÚË˜ÂÒÍËÚÂ ËÍÓÌÓÏËÍË ÚÂ ÒÎÛÊ‡Ú Á‡ Á‡ÍÛÔÛ‚‡ÌÂ Ì‡

ÒÚÓÍË. Ó„‡ÚÓ ÒÚÓÍËÚÂ ÒÂ ÍÛÔÛ‚‡Ú Ò Ô‡Ë, ÂÒÛÒËÚÂ ÒÂ Ì‡ÒÓ˜‚‡Ú Í˙Ï ÓÌÂÁË ÒÚÓÔ‡ÌÒÍË ‡„ÂÌÚË ≠ ÔÂ‰ÔËˇÚËˇ Ë ÔÓÚÂ·ËÚÂÎË, ÍÓËÚÓ ËÏ‡Ú Ô‡Ë. —ËÚÛ‡ˆËˇÚ‡ Â ÍÓÂÌÌÓ ‡ÁÎË˜Ì‡ ÓÚ Ú‡ÁË ‚ ÷œ», Í˙‰ÂÚÓ ÓÎˇÚ‡

Ì‡ Ô‡ËÚÂ Â ÏÌÓ„Ó ÔÓ-Ó„‡ÌË˜ÂÌ‡. ¬ıÓ‰ÌËÚÂ Ù‡ÍÚÓË Ì‡ ÔÓËÁ‚Ó‰ÒÚ-

‚ÓÚÓ ÒÂ ÓÔÂ‰ÂÎˇÚ ÌÂ ÓÚ Ô‡ËÚÂ, Ò ÍÓËÚÓ ‡ÁÔÓÎ‡„‡ ÔÂ‰ÔËˇÚËÂÚÓ, ‡ ÔÓ-ÒÍÓÓ ÔÓ ÎËÌËˇ Ì‡ ˆÂÌÚ‡ÎÌÓÚÓ ÔÎ‡ÌË‡ÌÂ. ƒÓË ‚ Ó·Î‡ÒÚÚ‡ Ì‡

Ú˙„Ó‚ËˇÚ‡ Ì‡ ‰Â·ÌÓ, Í˙‰ÂÚÓ Ô‡ËÚÂ Ò‡ ÏÌÓ„Ó ÔÓ-‡ÁÔÓÒÚ‡ÌÂÌË, ÚˇıÌÓÚÓ ÁÌ‡˜ÂÌËÂ Â ÓÚÌÓ‚Ó ÔÓ-Ï‡ÎÍÓ, ÓÚÍÓÎÍÓÚÓ ‚ Í‡ÔËÚ‡ÎËÒÚË˜ÂÒÍÓ- ÚÓ ÒÚÓÔ‡ÌÒÚ‚Ó. ŒÔÂ‰ÂÎˇÌÂÚÓ Ì‡ ÚÓ‚‡, ÍÓÈ ‰‡ ÔÓÎÛ˜‡‚‡ ÒÚÓÍË Ë ÛÒÎÛ-

„Ë, ˜ÂÒÚÓ ÒÚ‡‚‡ ÔÓ ÌÂÏÓÌÂÚ‡ÌË ÍËÚÂËË. ¬ ÷œ» ÔËÚÂÊ‡‚‡ÌÂÚÓ Ì‡

Ô‡Ë ÌÂ ÓÁÌ‡˜‡‚‡ ÌÂÔÂÏÂÌÌÓ, ˜Â ˜Ó‚ÂÍ ÏÓÊÂ ‰‡ Á‡ÍÛÔË ‰‡‰ÂÌ‡ ÒÚÓÍ‡

ËÎË ÛÒÎÛ„‡.

÷ÂÌËÚÂ ‚ ¡˙Î„‡Ëˇ ·ˇı‡ ÓÒ‚Ó·Ó‰ÂÌË (ÎË·Â‡ÎËÁË‡ÌË) ÔÂÁ ÙÂ‚-

Û‡Ë 1991 „. »Á‚Â‰Ì˙Ê ÒÚ‡Ì‡ ‚˙ÁÏÓÊÌÓ ÌÂÓ„‡ÌË˜ÂÌÓÚÓ Á‡ÍÛÔÛ‚‡ÌÂ Ì‡ ÔÂ‰Î‡„‡ÌËÚÂ ÒÚÓÍË Ë ÛÒÎÛ„Ë Ò Ô‡Ë. »ÍÓÌÓÏËÍ‡Ú‡ ·Â ÏÓÌÂÚËÁË‡- Ì‡, Ï‡Í‡ ÚÓ‚‡ ‰‡ ÒÂ Ò˙ÔÓ‚ÓÊ‰‡¯Â ÓÚ ÒÂËÓÁÂÌ ÒÚÂÒ ‚ÒÎÂ‰ÒÚ‚ËÂ Ì‡-

Глава първа

1 Stiglitz, Joseph E. The Design of Financial Systems for the Newly Emerging De- mocracies of Eastern Europe, in: Clague, Christopher, Gordon C. Rausser. The Emer- gence of Market Economies in Eastern Europe. Blackwell. Cambridge, Mass., 1992, p.

161. “‡ÁË „Î‡‚‡ ‚ ÁÌ‡˜ËÚÂÎÌ‡ ÒÚÂÔÂÌ ÒÂ ÔÓÁÓ‚Ó‚‡ Ì‡ ÓÔËÒ‡ÌËÂÚÓ Ì‡ —ÚË„ÎËˆ Á‡ ËÌÒÚËÚÛˆËÓÌ‡ÎÌËÚÂ ËÁËÒÍ‚‡ÌËˇ Á‡ ‡Á‚ËÚËÂÚÓ Ì‡ Í‡ÔËÚ‡ÎÓ‚ËÚÂ Ô‡Á‡Ë

‚ ÔÂËÓ‰ Ì‡ ÔÂıÓ‰.

(11)

ÒÎ‡„‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÌÓ‚‡Ú‡ ÓÎˇ Ì‡ Ô‡ËÚÂ ‚˙ıÛ ÒÚ‡‡Ú‡ ÒÚÓÔ‡ÌÒÍ‡ Ô‡Í- ÚËÍ‡. ¬ ÚÓÁË ‡ÒÔÂÍÚ ÓÒÓ·ÂÌÓ ‚‡ÊÌË Ò‡ ‰‚‡ ÓÚ ÔÓ·ÎÂÏËÚÂ Ì‡ ÔÂıÓ‰‡.

œ˙‚ËˇÚ ÒÂ ÍÓÂÌË ‚ ‡ÁÎËÍ‡Ú‡ ‚ ÒÚËÏÛÎËÚÂ Á‡ ÒÔÂÒÚˇ‚‡ÌÂ Ë ÔÓÚÂ·- ÎÂÌËÂ ÓÚ ÒÚ‡Ì‡ Ì‡ ‰ÓÏ‡ÍËÌÒÚ‚‡Ú‡, ÔÓˇ‚ËÎË ÒÂ Ò ÏÓÌÂÚËÁ‡ˆËˇÚ‡ Ì‡

ËÍÓÌÓÏËÍ‡Ú‡. “˙È Í‡ÚÓ ‚ ÷œ» ÔË Á‡ÍÛÔÛ‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÒÚÓÍË Ô‡ËÚÂ ÌÂ

‚ËÌ‡„Ë Ë„‡Âı‡ ÓÒÌÓ‚Ì‡ ÓÎˇ, ÏÌÓ„Ó ıÓ‡ ·ˇı‡ Ì‡ÚÛÔ‡ÎË ÁÌ‡˜ËÚÂÎÌË ÒÔÂÒÚˇ‚‡ÌËˇ. Ó„‡ÚÓ Ì‡È-ÒÂÚÌÂ ÒÚ‡Ì‡ ‚˙ÁÏÓÊÌÓ Ò Ô‡Ë ‰‡ ÒÂ ÍÛÔÛ‚‡Ú ÒÚÓÍË, ÚÓ‚‡ ìÔ‡Ë˜ÌÓ Ò‚˙ıÌ‡ÚÛÔ‚‡ÌÂî ‰Ó‚Â‰Â ‰Ó „ÓÎˇÏÓ Ú˙ÒÂÌÂ ÔË Ò˙˘ÂÒÚ‚Û‚‡˘ÓÚÓ ÒÚÓÍÓ‚Ó ÔÂ‰Î‡„‡ÌÂ. œÓÒÎÂ‰‚‡ÎÓÚÓ ˇÁÍÓ ÔÓ- Í‡˜‚‡ÌÂ Ì‡ ˆÂÌËÚÂ Ò˙Á‰‡‰Â ËÌÙÎ‡ˆËÓÌÌ‡ ÒÂ‰‡ Ë ËÌÙÎ‡ˆËÓÌÌË Ó˜‡Í-

‚‡ÌËˇ, ÍÓËÚÓ Ë ÔÂÚ „Ó‰ËÌË ÔÓ-Í˙ÒÌÓ ÔÓ‰˙ÎÊ‡‚‡Ú ‰‡ ·˙‰‡Ú ÔÓ·ÎÂÏ.

¬ÚÓËˇÚ ‚˙ÔÓÒ ÒÂ ÓÚÌ‡Òˇ ‰Ó ÔÓËÁ‚Ó‰ÒÚ‚ÂÌËˇ ÒÂÍÚÓ. «‡ ÓÚ˜ËÚ‡ÌÂ Ì‡

ÔÓËÁ‚Ó‰ÒÚ‚ÓÚÓ Ë ‚ıÓ‰ÌËÚÂ Ù‡ÍÚÓË ÔË ˆÂÌÚ‡ÎÌÓÚÓ ÔÎ‡ÌË‡ÌÂ ÒÂ ËÁÔÓÎÁ‚‡¯Â ÙËÌ‡ÌÒÓ‚‡ ÓÚ˜ÂÚÌÓÒÚ, Ó„‡ÌË˜ÂÌ‡ ‚ ‡ÏÍËÚÂ Ì‡ ÒÚÓÔ‡Ì- ÒÍËÚÂ Â‰ËÌËˆË. Ã‡Í‡ Ë ÔÓÎÂÁÌË Á‡ Ó„‡ÌËÚÂ Ì‡ ˆÂÌÚ‡ÎÌÓÚÓ ÔÎ‡ÌË-

‡ÌÂ, ÚÂÁË ÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ë ÓÚ˜ÂÚË ÌÂ ÒÎÛÊÂı‡ ÔˇÍÓ ‚ ÔÓˆÂÒ‡ Ì‡ ‡ÁÔÂ-

‰ÂÎÂÌËÂ Ì‡ ÂÒÛÒËÚÂ ÏÂÊ‰Û ÙËÏËÚÂ, Ú˙È Í‡ÚÓ Ô‡ËÚÂ ÌÂ ÏÓÊÂı‡ ‰‡

ÒÂ ËÁÔÓÎÁ‚‡Ú Á‡ Á‡ÍÛÔÛ‚‡ÌÂ Ì‡ ÒÚÓÍË. ¿ÍÓ ÔÂ‰ÔËˇÚËˇÚ‡ ÒÂ ÌÛÊ‰‡Âı‡

ÓÚ ‰ÓÔ˙ÎÌËÚÂÎÌË ÍÂ‰ËÚË, Á‡ ‰‡ ÒÂ ÓÚ˜ÂÚ‡Ú ÒÚÓÍËÚÂ, ÒÔÛÒÌ‡ÚË ËÏ ÔÓ ÔÎ‡Ì, ÚÂÁË ÍÂ‰ËÚË ·Ë‚‡ı‡ ÓÚÔÛÒÍ‡ÌË. ≈‰Ì‡ ÓÚ ÓÒÓ·ÂÌÓÒÚËÚÂ Ì‡ ÔÂ- ıÓ‰ÌËˇ ÔÂËÓ‰ ÒÂ Ò˙ÒÚÓË ‚ ÚÓ‚‡, ˜Â ÒÚ‡ËˇÚ ÔÓ‰ıÓ‰ Á‡ ÓÚÔÛÒÍ‡ÌÂ Ì‡

‰ÓÔ˙ÎÌËÚÂÎÌË ÍÂ‰ËÚË Ì‡ Ô‡ÍÚËÍ‡ ÔÓ‰˙ÎÊ‡‚‡, Ï‡Í‡ ÙÛÌÍˆËˇÚ‡ Ì‡

Ô‡ËÚÂ ‰‡ ÒÂ ÔÓÏÂÌË Ò ÏÓÌÂÚËÁË‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÔÓËÁ‚Ó‰ÒÚ‚ÂÌËˇ ÒÂÍÚÓ.

—Â„‡, ÍÓ„‡ÚÓ Ô‡ËÚÂ ÒÂ ÓÚÔÛÒÍ‡Ú Ì‡ ÔÂ‰ÔËˇÚËˇÚ‡ ÔÓ‰ ÙÓÏ‡Ú‡ Ì‡

ÒÛ·ÒË‰ËË ËÎË Á‡ÂÏË, ÚÂ ÏÓ„‡Ú ‰‡ ÒÂ ËÁÔÓÎÁ‚‡Ú Á‡ Á‡ÍÛÔÛ‚‡ÌÂ Ì‡ Ù‡Í- ÚÓË Ì‡ ÔÓËÁ‚Ó‰ÒÚ‚ÓÚÓ ËÎË Á‡ Á‡ÔÎ‡˘‡ÌÂ Ì‡ Á‡ÔÎ‡ÚË, ÔË ÍÓÂÚÓ ÒÂ

‡ÁÔÂ‰ÂÎˇÚ Ó„‡ÌË˜ÂÌË ÂÒÛÒË. ¬ ÏÌÓ„Ó ÒÎÛ˜‡Ë Ó·‡˜Â ÒÂ‰ÒÚ‚‡Ú‡ ÒÂ ÓÚÔÛÒÍ‡Ú, ·ÂÁ ‰‡ Â Ì‡ÎËˆÂ Ô‡Á‡Ì‡ ÓˆÂÌÍ‡ Ì‡ ÍÂ‰ËÚÓÒÔÓÒÓ·ÌÓÒÚÚ‡ Ì‡

ÔÂ‰ÔËˇÚËˇÚ‡, Ú‡Í‡ ˜Â Ò˙˘ÂÒÚ‚Û‚‡ ÓÚÌÓÒËÚÂÎÌÓ „ÓÎˇÏ ËÒÍ ÙËÌ‡Ì- ÒÓ‚ËÚÂ ÂÒÛÒË ‰‡ ÌÂ ÒÂ Ì‡ÒÓ˜‚‡Ú Í˙Ï Ì‡È-ÂÙÂÍÚË‚ÌËÚÂ ‰ÂÈÌÓÒÚË. Ó-

„‡ÚÓ ÌÂÂÙÂÍÚË‚ÌË ÔÂ‰ÔËˇÚËˇ ÒÂ ÔÓÎÁ‚‡Ú ÓÚ ·Î‡„Ó‡ÁÔÓÎÓÊÂÌËÂÚÓ Ì‡ ÍÂ‰ËÚË‡˘ËÚÂ ËÌÒÚËÚÛˆËË ÔÓ‰ ÙÓÏ‡Ú‡ Ì‡ Á‡ÂÏË ËÎË ÒÛ·ÒË‰ËË, Ì‡ Ô‡ÍÚËÍ‡ ÒÂ ÔÓı‡·ˇ‚‡Ú ˆÂÌÌË ÂÒÛÒË.² ¬ ÚÓÁË ÒÏËÒ˙Î ÔËÂÚËˇÚ ‚ Í‡ˇ Ì‡ 1993 „. «‡ÍÓÌ Á‡ ÛÂÊ‰‡ÌÂ Ì‡ ÌÂÓ·ÒÎÛÊ‚‡ÌËÚÂ ÍÂ‰ËÚË, ‰Ó-

„Ó‚ÓÂÌË ‰Ó 31 ‰ÂÍÂÏ‚Ë 1990 „. («”Õ ), ÔÂ‰ÒÚ‡‚Îˇ‚‡ ÓÔËÚ ‰‡ ÒÂ Â-

¯‡Ú ‰˙Î„Ó‚ËÚÂ ÔÓ·ÎÂÏË, ‚˙ÁÌËÍÌ‡ÎË ÒÎÂ‰ Ì‡˜‡ÎÓÚÓ Ì‡ ÔÂıÓ‰‡.

‡ÍÚÓ ÔÓÍ‡Á‚‡Ú ÚÂÁË ÔËÏÂË, ÔÓÏÂÌÂÌ‡Ú‡ ÓÎˇ Ì‡ Ô‡ËÚÂ ‚ ÒÚÓ-

2 ¬ ÏÌÓ„Ó ÒÎÛ˜‡Ë Á‡ ÚÓ‚‡ ËÏ‡ ‚‡ÊÌË ÔÓÎËÚË˜ÂÒÍË ÔË˜ËÌË. Ó„‡ÚÓ „ÓÎˇÏ

·ÓÈ ÔÂ‰ÔËˇÚËˇ ‚ÌÂÁ‡ÔÌÓ Ë Â‰ÌÓ‚ÂÏÂÌÌÓ Ò‡ Á‡ÔÎ‡¯ÂÌË ‰‡ ÒÔ‡Ú ‰ÂÈÌÓÒÚ- Ú‡ ÒË ÔÓ‡‰Ë ÎËÔÒ‡ Ì‡ ÍË‰ËÚÂÌ ÂÒÛÒ, ÏÓÊÂ ‰‡ ÒÂ ÒÚË„ÌÂ ‰Ó ÒÂËÓÁÌË ËÍÓ- ÌÓÏË˜ÂÒÍË Ò˙ÚÂÒÂÌËˇ.

(12)

Ô‡ÌÒÍ‡Ú‡ ÒËÒÚÂÏ‡ ÒÎÂ‰‚‡ ‰‡ ÒÂ ÔË‰ÛÊ‡‚‡ Ë ÓÚ ÔÂ‰ÂÙËÌË‡ÌÂ Ì‡ ˆÂ- ÎËˇ Ì‡·Ó ÓÚ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ë ‚Á‡ËÏÓÓÚÌÓ¯ÂÌËˇ Ë Ô‡ÍÚËÍË, ÍÓËÚÓ ÔÓ‰˙- Ê‡Ú ÙÛÌÍˆËÓÌË‡ÌÂÚÓ Ì‡ Â‰Ì‡ ÏÓÌÂÚËÁË‡Ì‡ ËÍÓÌÓÏËÍ‡. —ÚË„ÎËˆ (1992 „., Ò. 163) ËÁ·Óˇ‚‡ ÓÒÂÏ ÙÛÌÍˆËË, ÍÓËÚÓ ÒÎÂ‰‚‡ ‰‡ ÒÂ ËÁÔ˙ÎÌˇ-

‚‡Ú ÓÚ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚ËÚÂ ËÌÒÚËÚÛˆËË ‚ Ô‡Á‡Ì‡Ú‡ ËÍÓÌÓÏËÍ‡:

1) ÛÔ‡‚ÎÂÌËÂ Ì‡ ÒÂ‰ÒÚ‚‡Ú‡ Á‡ ‡ÁÏˇÌ‡;

2) ÔÂı‚˙ÎˇÌÂ Ì‡ ÂÒÛÒË ÓÚ ÒÔÂÒÚËÚÂÎËÚÂ Í˙Ï ËÌ‚ÂÒÚË‡˘ËÚÂ ‚ ÌÓ‚Ë ÔÓËÁ‚Ó‰ÒÚ‚‡;

3) ÏÓ·ËÎËÁË‡ÌÂ Ì‡ Ï‡ÎÍË ÒÛÏË ÒÔÂÒÚˇ‚‡ÌËˇ Á‡ ÓÒ˙˘ÂÒÚ‚ˇ‚‡ÌÂ Ì‡

ÔÓ-„ÓÎÂÏË ÔÓÂÍÚË;

4) ËÁ·Ó ÏÂÊ‰Û ÔÓÂÍÚËÚÂ, Ú‡Í‡ ˜Â Ì‡È-ÂÙÂÍÚË‚ÌËÚÂ ÓÚ Úˇı ‰‡ ÒÂ ÔÓÎÁ‚‡Ú Ò Ì‡È-„ÓÎˇÏ‡ ÔÓ‰ÍÂÔ‡;

5) ÍÓÌÚÓÎ ‚˙ıÛ ÛÒ‚Óˇ‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÒÂ‰ÒÚ‚‡Ú‡ Ò ˆÂÎ ËÁÔÓÎÁ‚‡ÌÂÚÓ ËÏ ÔÓ ÔÂ‰Ì‡ÁÌ‡˜ÂÌËÂ;

6) ÔËÎ‡„‡ÌÂ Ì‡ ÛÒÎÓ‚ËˇÚ‡ ÔÓ ÍÂ‰ËÚÌËÚÂ ‰Ó„Ó‚ÓË, Ú‡Í‡ ˜Â ‰˙Î- ÊËÏËÚÂ Á‡ÂÏË ‰‡ ÒÂ ÔÓ„‡Òˇ‚‡Ú;

7) ÓÔÂ‰ÂÎˇÌÂ Ì‡ Ì‡˜ËÌËÚÂ Á‡ ÔÓ‰ÂÎˇÌÂ Ì‡ ËÒÍ‡ ÏÂÊ‰Û ÍÂ‰ËÚÓ- ÔÓÎÛ˜‡ÚÂÎËÚÂ Ë Á‡ÂÏÓ‰‡ÚÂÎËÚÂ ÔË ÓÒ˙˘ÂÒÚ‚ˇ‚‡ÌÂ Ì‡ ÌÓ‚Ë ÒÚÓÔ‡ÌÒÍË ÔÓÂÍÚË;

8) ÒÌËÊ‡‚‡ÌÂ Ì‡ ËÒÍ‡ ˜ÂÁ Ò˙Á‰‡‚‡ÌÂ Ì‡ ÏÂÚÓ‰Ë Á‡ ‰Ë‚ÂÒËÙË- Í‡ˆËˇ Ì‡ ËÌ‚ÂÒÚËˆËÓÌÌËˇ ËÒÍ.

ÕËÍÓˇ ÓÚ ÚÂÁË ÙÛÌÍˆËË ÌÂ ·Â ËÁÔ˙ÎÌˇ‚‡Ì‡ ÓÚ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚‡Ú‡ ÒËÒÚÂ- Ï‡ ‚ ÌÂÈÌËˇ ÔÂ‰Ë¯ÂÌ ‚Ë‰. “˙È Í‡ÚÓ ˜‡ÒÚ ÓÚ ÒÚÓÍËÚÂ Ë ÛÒÎÛ„ËÚÂ ÌÂ ÒÂ ÍÛÔÛ‚‡ı‡ Ò Ô‡Ë, ‰ÓË Ô˙‚‡Ú‡ ÙÛÌÍˆËˇ ≠ ÛÔ‡‚ÎÂÌËÂÚÓ Ì‡ ÒÂ‰ÒÚ‚‡Ú‡

Á‡ ‡ÁÏˇÌ‡ ≠ ÒÂ ÓÒ˙˘ÂÒÚ‚ˇ‚‡¯Â ÔÓ ÍÓÂÌÌÓ ‡ÁÎË˜ÂÌ Ì‡˜ËÌ. ŒÒÚ‡Ì‡- ÎËÚÂ ÒÂ‰ÂÏ ÙÛÌÍˆËË ÔÂ‰ÔÓÎ‡„‡Ú ËÌ‚ÂÒÚËˆËÓÌÌË Â¯ÂÌËˇ, ÍÓËÚÓ ÒÂ

‚ÁÂÏ‡ı‡ ÓÚ Ó„‡ÌËÚÂ Ì‡ ˆÂÌÚ‡ÎÌÓÚÓ ÔÎ‡ÌË‡ÌÂ Ò ÔÓÏÓ˘Ú‡ Ì‡ ‰Û„Ë ÍËÚÂËË, ÌÂ‚ÍÎ˛˜‚‡˘Ë ÓˆÂÌÍ‡Ú‡ Ì‡ ËÒÍ‡ Ë ÔÂ˜‡Î·‡Ú‡. ¬ ÂÁÛÎÚ‡Ú Ì‡ ÚÓ‚‡ ‚ ÔÓˆÂÒ‡ Ì‡ ÙÓÏË‡ÌÂ Ì‡ ÌÓ‚‡Ú‡ ÒË ÙËÌ‡ÌÒÓ‚‡ ÒËÒÚÂÏ‡

¡˙Î„‡Ëˇ ÒÂ ËÁÔ‡‚ˇ ÔÂ‰ Á‡‰‡˜‡Ú‡ ‰‡ Ò˙Á‰‡‰Â ËÌÒÚËÚÛˆËÓÌ‡ÎÌË ÒÚÛÍÚÛË, ÍÓËÚÓ ‰‡ ËÁÔ˙ÎÌˇ‚‡Ú ËÏÂÌÌÓ ÚÂÁË ÙÛÌÍˆËË.

Ã‡Í‡ Á‡‰‡˜ËÚÂ Ì‡ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚ËÚÂ ÒËÒÚÂÏË ‰‡ Ò‡ ÒıÓ‰ÌË Á‡ ‚ÒË˜ÍË Í‡ÔËÚ‡ÎËÒÚË˜ÂÒÍË ÒÚ‡ÌË, ÚÂıÌËÚÂ ÒÚÛÍÚÛË ÒÂ ÓÚÎË˜‡‚‡Ú Ò˙Ò ÁÌ‡˜Ë- ÚÂÎÌÓ ‡ÁÌÓÓ·‡ÁËÂ. “‡Í‡ Ì‡ÔËÏÂ „ÂÏ‡ÌÒÍËÚÂ Ë ˇÔÓÌÒÍËÚÂ ·‡ÌÍË Ò‡ ÏÌÓ„Ó ÔÓ-ÚˇÒÌÓ Ó·‚˙Á‡ÌË Ò Â‡ÎÌËˇ ÒÂÍÚÓ, ÓÚÍÓÎÍÓÚÓ ‡ÏÂËÍ‡Ì- ÒÍËÚÂ. “Ó‚‡ ÒÂ ‰˙ÎÊË Í‡ÍÚÓ Ì‡ ÍÛÎÚÛÌË, Ú‡Í‡ Ë Ì‡ ËÒÚÓË˜ÂÒÍË ‡Á- ÎË˜Ëˇ. Õ‡ ÚÓÁË ÂÚ‡Ô ¡˙Î„‡Ëˇ ‡ÁÔÓÎ‡„‡ Ò˙Ò ÁÌ‡˜ËÚÂÎÂÌ ÔÓÒÚÓ ÔË Ó˜ÂÚ‡‚‡ÌÂ ÒÚÛÍÚÛ‡Ú‡ Ì‡ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚ËÚÂ ÒË ËÌÒÚËÚÛˆËË, ÌÓ ≠ Í‡ÍÚÓ ÌÂ‚Â‰Ì˙Ê ÒÂ Â ÔÓÎÛ˜‡‚‡ÎÓ ≠ ËÒÚÓË˜ÂÒÍÓÚÓ ‡Á‚ËÚËÂ ÓÍ‡Á‚‡ Ò‚ÓÂÚÓ

‚ÎËˇÌËÂ. ¬˙ÁÏÓÊÌËÚÂ ‡ÎÚÂÌ‡ÚË‚Ë ‰ÌÂÒ Ò‡ Ó„‡ÌË˜ÂÌË ÓÚ Â‰Ëˆ‡ ÒÂ-

ËÓÁÌË ÔÓ·ÎÂÏË, ÍÓËÚÓ Úˇ·‚‡ ‰‡ ÒÂ ÔÂÓ‰ÓÎÂˇÚ ÔË ÔÂıÓ‰‡. »Á-

(13)

·Ó˙Ú ˘Â ÔÓ‚ÎËˇÂ Ì‡ Ô˙‚ÓÌ‡˜‡ÎÌËˇ ‚Ë‰ Ì‡ ÚÂÁË ËÌÒÚËÚÛˆËË, ‡ ÒÎÂ‰

Í‡ÚÓ ‚Â‰Ì˙Ê ·˙‰‡Ú ËÁ„‡‰ÂÌË, ÚˇıÌ‡Ú‡ ÒÚÛÍÚÛ‡ Ì‡ Ò‚ÓÈ Â‰ ˘Â ÓÍ‡Á‚‡ ‚ÎËˇÌËÂ ‚˙ıÛ ‚ÁÂÏ‡ÌËÚÂ ‚ ·˙‰Â˘Â Â¯ÂÌËˇ.

–‡Á‚ËÚËÂÚÓ Ì‡ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ëˇ ÒÂÍÚÓ ‚ ¡˙Î„‡Ëˇ Á‡ÔÓ˜Ì‡ Ò ÂÙÓÏ‡- Ú‡ Ì‡ ‚Â˜Â Ò˙˘ÂÒÚ‚Û‚‡˘‡Ú‡ ·‡ÌÍÓ‚‡ ÒËÒÚÂÏ‡. œ˙‚ÓÌ‡˜‡ÎÌÓ ÏÓÌÓ- ÎËÚÌ‡Ú‡ ·‡ÌÍÓ‚‡ ÒËÒÚÂÏ‡ ·Â ‡Á‰ÂÎÂÌ‡ Ì‡ ‰‚Â ≠ ˆÂÌÚ‡ÎÌ‡ ·‡ÌÍ‡ Ë Ú˙„Ó‚ÒÍË ·‡ÌÍË. Â‰ËÚËÚÂ Ë ÒÏÂÚÍËÚÂ Ì‡ ‰˙Ê‡‚ÌËÚÂ ÔÂ‰ÔËˇÚËˇ

·ˇı‡ ‡ÁÔÂ‰ÂÎÂÌË ÏÂÊ‰Û ÌÓ‚ÓÓ·‡ÁÛ‚‡ÌËÚÂ Ú˙„Ó‚ÒÍË ·‡ÌÍË. œË ˆÂÌÚ‡ÎÌÓÚÓ ÔÎ‡ÌË‡ÌÂ ‚ÒË˜ÍË ÒÔÂÒÚÓ‚ÌË ‚ÎÓ„Ó‚Â Ì‡ „‡Ê‰‡ÌË ·ˇı‡

Ò˙ÒÂ‰ÓÚÓ˜ÂÌË ‚ ƒ˙Ê‡‚Ì‡ ÒÔÂÒÚÓ‚Ì‡ Í‡Ò‡. “Ó‚‡ ÔÓÎÓÊÂÌËÂ ÒÂ ÔÓ- ÏÂÌË Ë Ú˙„Ó‚ÒÍËÚÂ ·‡ÌÍË ÔÓÎÛ˜Ëı‡ Ô‡‚ÓÚÓ Ò˙˘Ó ‰‡ ÔËÂÏ‡Ú ‰ÂÔÓ- ÁËÚË. ¬˙ÔÂÍË ˜Â Ú‡ÁË ÒÚ˙ÔÍ‡ Ò˙Á‰‡‰Â ÒÚÛÍÚÛ‡, ‚˙Ì¯ÌÓ Ì‡ÔÓ‰Ó·ˇ-

‚‡˘‡ ·‡ÌÍÓ‚‡Ú‡ ÒËÒÚÂÏ‡ Ì‡ Í‡ÔËÚ‡ÎËÒÚË˜ÂÒÍËÚÂ ËÍÓÌÓÏËÍË, ‚ÒÂ Ó˘Â Ò‡ ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏË ÙÛÌ‰‡ÏÂÌÚ‡ÎÌË ÔÓÏÂÌË, Á‡ ‰‡ ÏÓÊÂ Úˇ ÛÒÔÂ¯ÌÓ ‰‡

ËÁÔ˙ÎÌˇ‚‡ ÓÒÌÓ‚ÌËÚÂ ÙÛÌÍˆËË Ì‡ Í‡ÔËÚ‡ÎÓ‚Ëˇ Ô‡Á‡.

“ÛÍ Â ÏˇÒÚÓÚÓ ‰‡ Ì‡Ô‡‚ËÏ Í‡Ú˙Í ÔÂ„ÎÂ‰ Ì‡ ÓÒÌÓ‚ÌËÚÂ ÏÓÏÂÌÚË

‚ Ì‡¯ÂÚÓ ËÁÎÓÊÂÌËÂ. œ˙‚Ó, ˘Â ‡Á„ÎÂ‰‡ÏÂ ÔÓ-ÔÓ‰Ó·ÌÓ ÒÚÛÍÚÛ‡Ú‡

Ì‡ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚ËÚÂ ËÌÒÚËÚÛˆËË ‚ ÍÓÌÚÂÍÒÚ‡ Ì‡ ‰‚ÂÚÂ ÒÚÂÔÂÌË, Á‡ÎÓÊÂÌË ÔÓÌ‡ÒÚÓˇ˘ÂÏ ‚ ·˙Î„‡ÒÍ‡Ú‡ ·‡ÌÍÓ‚‡ ÒËÒÚÂÏ‡. “Ó‚‡ Â Ì‡Ô‡‚ÂÌÓ ‚

„Î‡‚Ë ‚ÚÓ‡ Ë ÚÂÚ‡. ¬ „Î‡‚‡ ˜ÂÚ‚˙Ú‡ ÒÂ ‡Á„ÎÂÊ‰‡Ú ÙÓÏ‡ÎÌËÚÂ ‰Â- ÙËÌËˆËË Á‡ Ô‡ËÚÂ ˜ÂÁ ÓÙËˆË‡ÎÌÓ ÔËÂÚËÚÂ ‚ ¡˙Î„‡Ëˇ Ô‡Ë˜ÌË

‡„Â„‡ÚË, ‡ ‚ „Î‡‚‡ ÔÂÚ‡ ÒÂ ‡Á„ÎÂÊ‰‡ ‰ÂÈÌÓÒÚÚ‡ Ì‡ Ú˙„Ó‚ÒÍËÚÂ ·‡Ì- ÍË, ‚Ë‰ˇÌ‡ ÔÂÁ ÔËÁÏ‡Ú‡ Ì‡ ÍÓÌÒÓÎË‰Ë‡ÌËÚÂ ·‡Î‡ÌÒË Ì‡ ÚÂıÌËÚÂ ‡Í- ÚË‚Ë Ë Ô‡ÒË‚Ë. —ÎÂ‰ ÚÓ‚‡ ˘Â ÒÂ ÒÔÂÏ Ì‡ ÚÓ‚‡, Í‡Í ·˙Î„‡ÒÍËÚÂ ÙË- Ì‡ÌÒÓ‚Ë ËÌÒÚËÚÛˆËË ËÁÔ˙ÎÌˇ‚‡Ú ÙÛÌÍˆËËÚÂ, ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏË Á‡ Â‰Ì‡ Ô‡- Á‡Ì‡ ËÍÓÌÓÏËÍ‡. ¬ „Î‡‚‡ ¯ÂÒÚ‡ Â ËÁ‚Â‰ÂÌ‡ ÙÓÏÛÎ‡ Á‡ ÓÔÂ‰ÂÎˇÌÂ

‡ÁÏÂ‡ Ì‡ Ô‡Ë˜ÌÓÚÓ ÔÂ‰Î‡„‡ÌÂ, ‡ „Î‡‚‡ ÒÂ‰Ï‡ Ó·Ò˙Ê‰‡ ËÌÒÚÛÏÂÌ- Ú‡ËÛÏ‡, Ò ÍÓÈÚÓ ¡Õ¡ ‡ÁÔÓÎ‡„‡ Á‡ ÍÓÌÚÓÎË‡ÌÂ Ì‡ Ô‡Ë˜ÌÓÚÓ ÔÂ‰Î‡„‡ÌÂ Ë Ì‡ ‚˙ÁÏÓÊÌÓÒÚËÚÂ Á‡ ÍÂ‰ËÚË‡ÌÂ ‚ ËÍÓÌÓÏËÍ‡Ú‡. √Î‡-

‚‡ ÓÒÏ‡ ÓÔËÒ‚‡ ÔÓ·ÎÂÏ‡ Ò ÎÓ¯ËÚÂ ‰˙Î„Ó‚Â ÔË ÔÂıÓ‰‡ ÓÚ ÒËÒÚÂÏ‡Ú‡

Ì‡ ˆÂÌÚ‡ÎÌÓ ÔÎ‡ÌË‡ÌÂ Í˙Ï Ô‡Á‡ÌÓ ÒÚÓÔ‡ÌÒÚ‚Ó Ë Í‡Í «”Õ ·Â¯Â

‡Á‡·ÓÚÂÌ Á‡ Â¯‡‚‡ÌÂ Ì‡ ÚÓÁË ÔÓ·ÎÂÏ. ¬ Á‡ÍÎ˛˜ÂÌËÂ ˘Â ÒÂ ‚˙- ÌÂÏ Ì‡Í‡ÚÍÓ Í˙Ï ÙÛÌÍˆËËÚÂ Ì‡ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚ËÚÂ ÒËÒÚÂÏË ÒÔÓÂ‰ —ÚË„- ÎËˆ, Á‡ ‰‡ ÓˆÂÌËÏ Ì‡ÔÂ‰˙Í‡ Ì‡ ·˙Î„‡ÒÍËÚÂ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ë ËÌÒÚËÚÛˆËË ‚ ËÁÔ˙ÎÌÂÌËÂÚÓ Ì‡ ÌÓ‚‡Ú‡ ËÏ ÓÎˇ ÔË Ô‡Á‡ÌÓÚÓ ÒÚÓÔ‡ÌÒÚ‚Ó.

(14)

—ÚÛÍÚÛ‡ Ì‡ ·‡ÌÍÓ‚‡Ú‡

ÒËÒÚÂÏ‡

“Ó‚‡ ËÁÒÎÂ‰‚‡ÌÂ Á‡ÔÓ˜Ì‡ Ò ËÁ‚Ó‰‡ Ì‡ —ÚË„ÎËˆ, ˜Â ì‡ÍÓ Ò˙ˆÂ‚ËÌ‡- Ú‡ Ì‡ Í‡ÔËÚ‡ÎËÁÏ‡ Â Í‡ÔËÚ‡Î˙Ú, ÚÓ Ò˙ˆÂ‚ËÌ‡Ú‡ Ì‡ ‰Ó·Â ÙÛÌÍˆËÓÌË-

‡˘‡Ú‡ Í‡ÔËÚ‡ÎËÒÚË˜ÂÒÍ‡ ËÍÓÌÓÏËÍ‡ Ò‡ ‰Ó·Â ‡·ÓÚÂ˘ËÚÂ Í‡ÔËÚ‡- ÎÓ‚Ë Ô‡Á‡Ëî. ¬ Ì‡ÒÚÓˇ˘‡Ú‡ „Î‡‚‡ ÒÂ Ô‡‚Ë ÔÂ„ÎÂ‰ Ì‡ Ì‡È-‚‡ÊÌËÚÂ ı‡‡ÍÚÂËÒÚËÍË Ì‡ ·‡ÌÍÓ‚Ëˇ ÒÂÍÚÓ ‚ ·˙Î„‡ÒÍ‡Ú‡ ËÍÓÌÓÏËÍ‡. –Â- ÙÓÏ‡Ú‡ ‚˙‚ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ëˇ ÒÂÍÚÓ Á‡ÔÓ˜Ì‡ Ò ‚˙ÁÒÚ‡ÌÓ‚ˇ‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÒËÒ- ÚÂÏ‡Ú‡ Ì‡ Ú˙„Ó‚ÒÍËÚÂ ·‡ÌÍË Ë ‰Ó ÚÓÁË ÏÓÏÂÌÚ ÚÂ ÔÓ‰˙ÎÊ‡‚‡Ú ‰‡

·˙‰‡Ú Ì‡È-‚‡ÊÌËÚÂ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ë ËÌÒÚËÚÛˆËË.

¬˙ÔÂÍË ˜Â ÚÛÍ ˘Â Ó·˙ÌÂÏ ‚ÌËÏ‡ÌËÂ „Î‡‚ÌÓ Ì‡ ·‡ÌÍÓ‚Ëˇ ÒÂÍÚÓ, ÒÎÂ‰‚‡ ‰‡ ÒÂ ÓÚ·ÂÎÂÊË, ˜Â Ò˙˘ÂÒÚ‚Û‚‡Ú Ë ‰Û„Ë ÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ë ËÌÒÚËÚÛˆËË, ÍÓËÚÓ Ë„‡ˇÚ ‚ÒÂ ÔÓ-ÁÌ‡˜ËÚÂÎÌ‡ ÓÎˇ ‚ ·˙Î„‡ÒÍ‡Ú‡ ËÍÓÌÓÏËÍ‡. Œ·ËÍ- ÌÓ‚ÂÌÓ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚ËÚÂ ËÌÒÚËÚÛˆËË ÒÂ ‰ÂÎˇÚ Ì‡ ‰‚Â „ÛÔË: ÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ë ÔÓÒ-

Â‰ÌËˆË Ë ‰Û„Ë ÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ë ËÌÒÚËÚÛˆËË. ‘ËÌ‡ÌÒÓ‚ËÚÂ ÔÓÒÂ‰ÌËˆË Ò‡

ËÌÒÚËÚÛˆËË, ÍÓËÚÓ ÔË‚ÎË˜‡Ú ÒÂ‰ÒÚ‚‡ ÓÚ ÒÔÂÒÚËÚÂÎË Ë ËÁ‚˙¯‚‡Ú ÍÂ‰ËÚË‡ÌÂ. ¬ ¡˙Î„‡Ëˇ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚ËÚÂ ÔÓÒÂ‰ÌËˆË ‚ÍÎ˛˜‚‡Ú Ú˙„Ó‚Ò- ÍËÚÂ ·‡ÌÍË, ƒ˙Ê‡‚Ì‡ ÒÔÂÒÚÓ‚Ì‡ Í‡Ò‡ (ÍÓˇÚÓ Ë„‡Â ÔÓ-ÒÔÂˆË‡ÎËÁË‡Ì‡

ÓÎˇ ‚ Ò‡‚ÌÂÌËÂ Ò Ú˙„Ó‚ÒÍËÚÂ ·‡ÌÍË), ƒ˙Ê‡‚ÌËˇ Á‡ÒÚ‡ıÓ‚‡ÚÂÎÂÌ ËÌÒÚËÚÛÚ Ë ˜‡ÒÚÌËÚÂ Á‡ÒÚ‡ıÓ‚‡ÚÂÎÌË ÍÓÏÔ‡ÌËË.³ œÓ Á‡ÍÓÌ Ú˙„Ó‚ÒÍË- ÚÂ ·‡ÌÍË ÏÓ„‡Ú ‰‡ ËÏ‡Ú Ô˙ÎÂÌ ËÎË Ó„‡ÌË˜ÂÌ ÎËˆÂÌÁ, ÍÓÈÚÓ ËÏ ‰‡‚‡

‚˙ÁÏÓÊÌÓÒÚ ‰‡ ‡·ÓÚˇÚ Ò˙ÓÚ‚ÂÚÌÓ ‚ ˜ÛÊ·ËÌ‡ ËÎË Ò‡ÏÓ Ì‡ ÚÂËÚÓËˇÚ‡

Ì‡ ÒÚ‡Ì‡Ú‡. ƒÛ„ËÚÂ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ë ËÌÒÚËÚÛˆËË ‚ÍÎ˛˜‚‡Ú ÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ó-·Ó- ÍÂÒÍËÚÂ Í˙˘Ë Ë Ó·ÏÂÌÌËÚÂ ·˛‡. ‘ËÌ‡ÌÒÓ‚ËÚÂ Í˙˘Ë ÔÓ‰ÔÓÏ‡„‡Ú

·ÓÍÂÒÍ‡Ú‡ Ú˙„Ó‚Ëˇ, ÌÓ ÓÙËˆË‡ÎÌÓ ÌˇÏ‡Ú Ô‡‚Ó ‰‡ ÒÂ Á‡ÌËÏ‡‚‡Ú Ò

‚ÎÓ„ÓÌ‡·Ë‡ÌÂ ËÎË ÍÂ‰ËÚË‡ÌÂ. Õ‡ Ó·ÏÂÌÌËÚÂ ·˛‡ ÒÂ ‡ÁÂ¯‡‚‡

Â‰ËÌÒÚ‚ÂÌÓ ‰‡ ÒÂ Á‡ÌËÏ‡‚‡Ú Ò Ú˙„Ó‚Ëˇ Ì‡ ‚‡ÎÛÚ‡.

‘ËÌ‡ÌÒÓ‚ËÚÂ Ô‡Á‡Ë Ò˙˘Ó ‚˙ÁÌËÍ‚‡Ú Í‡ÚÓ ˜‡ÒÚ ÓÚ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚‡Ú‡

ÒËÒÚÂÏ‡. “ÛÍ ÒÂ ‚ÍÎ˛˜‚‡Ú Ô‡Á‡˙Ú Ì‡ ‚‡ÎÛÚ‡ (‚ ÏÓÏÂÌÚ‡ Ì‡‰ 500 ÙË- ÏË ËÏ‡Ú ÎËˆÂÌÁ ‰‡ ‡·ÓÚˇÚ Í‡ÚÓ Ó·ÏÂÌÌË ·˛‡), Ô‡Á‡˙Ú Ì‡ ‰˙Ê‡‚- ÌË ˆÂÌÌË ÍÌËÊ‡, ÏÂÊ‰Û·‡ÌÍÓ‚ËˇÚ Ô‡Á‡ (ÍÓÈÚÓ ÛÎÂÒÌˇ‚‡ ÏÂÊ‰Û·‡Ì- ÍÓ‚ÓÚÓ ÍÂ‰ËÚË‡ÌÂ) Ë ÙÓÌ‰Ó‚ËÚÂ ·ÓÒË, Í˙‰ÂÚÓ ÒÂ Ú˙„Û‚‡Ú ‡ÍˆËË Ì‡ ˜‡ÒÚÌË Ë ‰˙Ê‡‚ÌË ÙËÏË. œ‡Á‡˙Ú Ì‡ ‰˙Ê‡‚ÌË ˆÂÌÌË ÍÌËÊ‡ Ë ÏÂÊ‰Û·‡ÌÍÓ‚ËˇÚ Ô‡Á‡ ÒÂ ÌÛÊ‰‡ˇÚ ÓÚ ÔÓ-ÔÓ‰Ó·ÌÓ ÓÔËÒ‡ÌËÂ Ë Á‡ÚÓ‚‡

3 »Á‚˙Ì ÒËÒÚÂÏ‡Ú‡ Ì‡ ÓÙËˆË‡ÎÌÓ ÎËˆÂÌÁË‡ÌËÚÂ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ë ËÌÒÚËÚÛˆËË Ò‡ Ú. Ì‡. ÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ë ÔË‡ÏË‰Ë. œÂÁ ÎˇÚÓÚÓ Ì‡ 1995 „. ÌˇÍÓÎÍÓ Ú‡ÍË‚‡ ÙË- Ì‡ÌÒÓ‚Ë ËÌÒÚËÚÛˆËË ÛıÌ‡ı‡ Ë ‰Ó‚Â‰Óı‡ ‰Ó Á‡„Û·‡ Ì‡ ÒÔÂÒÚˇ‚‡ÌËˇÚ‡ Ì‡ „Ó- ÎˇÏ ·ÓÈ ıÓ‡ Ë Ó„‡ÌËÁ‡ˆËË. “ÂÁË Ò˙·ËÚËˇ Á‡ÒËÎËı‡ Ì‡ÚËÒÍ‡ ‚˙ıÛ ‰˙Ê‡‚- ÌËÚÂ Ó„‡ÌË Á‡ ÔÓ-ÒÚÓ„Ó Â„Î‡ÏÂÌÚË‡ÌÂ Ì‡ ÔÓ‰Ó·ÂÌ ‚Ë‰ ÓÔÂ‡ˆËË.

Глава втора

(15)

Ì‡ Úˇı ˘Â ÒÂ ÒÔÂÏ ÔÓ-Ó·ÒÚÓÈÌÓ ‚ ÒÎÂ‰‚‡˘ËÚÂ „Î‡‚Ë. ŒÚ Ò‚Óˇ ÒÚ‡Ì‡

ÙÓÌ‰Ó‚ËÚÂ ·ÓÒË Ò‡ ‚ÒÂ Ó˘Â Ú‚˙‰Â Ï‡ÎÍË Ë ÓÎˇÚ‡ ËÏ ‚ ËÍÓÌÓÏËÍ‡- Ú‡ Á‡ÒÂ„‡ Â ÌÂÁÌ‡˜ËÚÂÎÌ‡, Ï‡Í‡ ‚ ÒÚ‡Ì‡Ú‡ ‰‡ Ò‡ Â„ËÒÚË‡ÌË 12 ÙÓÌ‰Ó‚Ë ·ÓÒË⁴ , ‚ÒˇÍ‡ ÓÚ ÍÓËÚÓ Ò˙Ò ÒÓ·ÒÚ‚ÂÌË Ô‡‚ËÎ‡. “˙„Û‚‡ÌËÚÂ Ó·ÂÏË Ò‡ ÏÌÓ„Ó Ï‡ÎÍË, Ò˙˘Ó Í‡ÍÚÓ Ë ·ÓˇÚ Ì‡ Ú˙„Û‚‡ÌËÚÂ ÙËÏË.⁵

¬ ÂÁÛÎÚ‡Ú Ì‡ ÒÎ‡·‡Ú‡ Ú˙„Ó‚Ëˇ ÚË ÓÚ ËÁ·ÓÂÌËÚÂ ÙÓÌ‰Ó‚Ë ·ÓÒË⁶

‚Â˜Â ÔÂÍ‡ÚËı‡ ‰ÂÈÌÓÒÚÚ‡ ÒË. Õ‡ Ô‡ÍÚËÍ‡ ‰ÂÈÌÓÒÚ ËÏ‡Ú ‰‚Â ·ÓÒË:

œ˙‚‡ ·˙Î„‡ÒÍ‡ ÙÓÌ‰Ó‚‡ ·ÓÒ‡ (75% ÓÚ Ó·˘Ëˇ Ó·ÂÏ Ì‡ Ú˙„Ó‚ËˇÚ‡) Ë —ÓÙËÈÒÍ‡ ÙÓÌ‰Ó‚‡ ·ÓÒ‡ (10% ÓÚ Ó·ÂÏ‡).

Õ‡ 29 ˛ÌË 1995 „. Õ‡Ó‰ÌÓÚÓ Ò˙·‡ÌËÂ ÔËÂ «‡ÍÓÌ‡ Á‡ ˆÂÌÌËÚÂ ÍÌËÊ‡, ÙÓÌ‰Ó‚ËÚÂ ·ÓÒË Ë ËÌ‚ÂÒÚËˆËÓÌÌËÚÂ ‰ÛÊÂÒÚ‚‡. «‡ÍÓÌ˙Ú Â„- Î‡ÏÂÌÚË‡ Ò˙Á‰‡‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÙÓÌ‰Ó‚Ë ·ÓÒË Ë Ú˙„Ó‚ËˇÚ‡ Ò ˆÂÌÌË ÍÌË- Ê‡. —˙„Î‡ÒÌÓ ÌÂ„Ó‚ËÚÂ ‡ÁÔÓÂ‰·Ë ÚÂ ÒÂ Â„ÛÎË‡Ú Ë ÍÓÌÚÓÎË‡Ú ÓÚ Ó‚Î‡ÒÚÂÌËˇ Á‡ ˆÂÎÚ‡ ‰˙Ê‡‚ÂÌ Ó„‡Ì ≠ ÓÏËÒËˇÚ‡ ÔÓ ˆÂÌÌËÚÂ ÍÌËÊ‡

Ë ÙÓÌ‰Ó‚ËÚÂ ·ÓÒË. œÓ‡‰Ë ÚÂıÌË˜ÂÒÍË Ë ‡‰ÏËÌËÒÚ‡ÚË‚ÌË Á‡ÚÛ‰ÌÂ- ÌËˇ Ò˙Á‰‡‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÍÓÏËÒËˇÚ‡ ·Â Á‡·‡‚ÂÌÓ, ÍÓÂÚÓ Ì‡ Ò‚ÓÈ Â‰ Á‡·‡‚ˇ ÔËÎ‡„‡ÌÂÚÓ Ì‡ Á‡ÍÓÌ‡. ¬ ÂÁÛÎÚ‡Ú Ì‡ ÚÓ‚‡ ‚ Í‡ˇ Ì‡ 1995 „. ÒÂ Ì‡·Î˛-

‰‡‚‡ ÁÌ‡˜ËÚÂÎÂÌ ÒÔ‡‰ ‚ Ú˙„Û‚‡ÌËÚÂ Ó·ÂÏË.

Възстановяване на системата на търговските банки

œÂÁ ÔÓ-„ÓÎˇÏ‡Ú‡ ˜‡ÒÚ ÓÚ ÍÓÏÛÌËÒÚË˜ÂÒÍ‡Ú‡ ÂÔÓı‡ ‚ÒË˜ÍË ·‡ÌÍÓ-

‚Ë ÙÛÌÍˆËË ÒÂ ÔÓÂÏ‡ı‡ ÓÚ ¡Õ¡, ÍÓˇÚÓ ˜ÂÁ Ì‡ˆËÓÌ‡ÎËÁ‡ˆËˇ ·Â ÔÓ„˙Î- Ì‡Î‡ Ò˙˘ÂÒÚ‚Û‚‡˘ËÚÂ Â‰ÌÓ ‚ÂÏÂ Ú˙„Ó‚ÒÍË ·‡ÌÍË. ¡Õ¡ ÒÂ Ì‡ÏË-

‡¯Â ÔÓ‰ ÔÂÍËˇ ÍÓÌÚÓÎ Ì‡ ÃËÌËÒÚÂÒÍËˇ Ò˙‚ÂÚ. ŒÒ‚ÂÌ ¡Õ¡ Ò˙-

˘ÂÒÚ‚Û‚‡ı‡ Ò‡ÏÓ ‰‚Â ‰Û„Ë ·‡ÌÍË: ƒ— ≠ Â‰ËÌÒÚ‚ÂÌ‡Ú‡ ·‡ÌÍ‡, Ì‡ ÍÓ- ˇÚÓ ·Â ‡ÁÂ¯ÂÌÓ ‰‡ ‰˙ÊË ÒÏÂÚÍË Ì‡ „‡Ê‰‡ÌË, Ë ¡˙Î„‡ÒÍ‡ ‚˙Ì¯- ÌÓÚ˙„Ó‚ÒÍ‡ ·‡ÌÍ‡, ËÁ‚˙¯‚‡˘‡ ‚ÒË˜ÍË ‚‡ÎÛÚÌË ÓÔÂ‡ˆËË Ì‡ ÒÚ‡- Ì‡Ú‡. œÂÁ 1987 „. ·ˇı‡ Ò˙Á‰‡‰ÂÌË ÒÔÂˆË‡ÎËÁË‡ÌË, ÓÚ‡ÒÎÓ‚Ë Ú˙„Ó‚- ÒÍË ·‡ÌÍË, ‚ÒˇÍ‡ ÓÚ ÍÓËÚÓ ÍÂ‰ËÚË‡¯Â Ò‡ÏÓ ÓÔÂ‰ÂÎÂÌ ÓÚ‡Ò˙Î ≠ Ì‡ÔËÏÂ ıËÏË˜ÂÒÍ‡Ú‡ ÔÓÏË¯ÎÂÌÓÒÚ ËÎË Ú‡ÌÒÔÓÚ‡. ¬ Í‡ˇ Ì‡

1989 „. ·Â ÔÓ‚Â‰ÂÌ‡ „ÓÎˇÏ‡ ËÌÒÚËÚÛˆËÓÌ‡ÎÌ‡ ÂÙÓÏ‡ ‚ ·‡ÌÍÓ‚‡Ú‡

4 œ˙‚‡ ·˙Î„‡ÒÍ‡ ÙÓÌ‰Ó‚‡ ·ÓÒ‡, —ÓÙËÈÒÍ‡ ÙÓÌ‰Ó‚‡ ·ÓÒ‡, œÎÓ‚‰Ë‚ÒÍ‡

ÙÓÌ‰Ó‚‡ ·ÓÒ‡, ◊ÂÌÓÏÓÒÍ‡ ÙÓÌ‰Ó‚‡ ·ÓÒ‡, —‚Ó·Ó‰Ì‡ ÙÓÌ‰Ó‚‡ ·ÓÒ‡ ìƒÛ- Ì‡‚î ≠ –ÛÒÂ, ¬ÂÎËÍÓÚ˙ÌÓ‚ÒÍ‡ ÙÓÌ‰Ó‚‡ ·ÓÒ‡ ì—Â‚Âî, ¬‡ÌÂÌÒÍ‡ ÙÓÌ‰Ó‚‡ ·Ó- Ò‡, ‘ÓÌ‰Ó‚‡ ·ÓÒ‡ ì¡‡ÎÍ‡Ìî, —Ú‡ÓÁ‡„ÓÒÍ‡ ÙÓÌ‰Ó‚‡ ·ÓÒ‡, œÎÂ‚ÂÌÒÍ‡ ÙÓÌ-

‰Ó‚‡ ·ÓÒ‡, ¡Û„‡ÒÍ‡ ÙÓÌ‰Ó‚‡ ·ÓÒ‡, —ÎË‚ÂÌÒÍ‡ ÙÓÌ‰Ó‚‡ ·ÓÒ‡, œÂÌË¯Í‡ ÙÓÌ-

‰Ó‚‡ ·ÓÒ‡.

5 Õ‡ ÙÓÌ‰Ó‚ËÚÂ ·ÓÒË Ò‡ Â„ËÒÚË‡ÌË ˆÂÌÌËÚÂ ÍÌËÊ‡ Ì‡ ÓÍÓÎÓ 15 ≠ 20 ÙË- ÏË, „Î‡‚ÌÓ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ë ËÌÒÚËÚÛˆËË. œÂÁ 1995 „. ÒÚÛÍÚÛ‡Ú‡ Ì‡ Ú˙„Û‚‡ÌËÚÂ Ó·ÂÏË Á‡ Â„ËÒÚË‡ÌËÚÂ ÙËÏË ·Â, Í‡ÍÚÓ ÒÎÂ‰‚‡: ÓÍÓÎÓ 80% ‡ÍˆËË Ì‡ ·‡ÌÍË, 10% ‡ÍˆËË Ì‡ ÌÂ·‡ÌÍÓ‚Ë ÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ë ËÌÒÚËÚÛˆËË Ë 10% Ì‡ ‰Û„Ë ÙËÏË.

6 “ÂÁË ÓÚ œÎÂ‚ÂÌ, ¡Û„‡Ò Ë —ÎË‚ÂÌ.

(16)

ÒËÒÚÂÏ‡, ÍÓˇÚÓ ÔÂÏËÌ‡ Í˙Ï ‰‚ÛÒÚÂÔÂÌÌ‡ Ó„‡ÌËÁ‡ˆËˇ Ò ˆÂÌÚ‡ÎÌ‡

·‡ÌÍ‡ Ë Ú˙„Ó‚ÒÍË ·‡ÌÍË. —ÔÂˆË‡ÎËÁË‡ÌËÚÂ ·‡ÌÍË ·ˇı‡ ÔÂÓ·‡ÁÛ‚‡- ÌË ‚ ÛÌË‚ÂÒ‡ÎÌË ·‡ÌÍË Ò Ô‡‚Ó ‰‡ ÍÂ‰ËÚË‡Ú ‚ÒË˜ÍË ÒÂÍÚÓË Ì‡

ËÍÓÌÓÏËÍ‡Ú‡. œÓ Ò˙˘ÓÚÓ ‚ÂÏÂ ÓÚ 59-ÚÂ ÍÎÓÌ‡ Ì‡ ¡Õ¡ ·ˇı‡ Ò˙Á‰‡‰Â- ÌË Ó·ËÍÌÓ‚ÂÌË Ú˙„Ó‚ÒÍË ·‡ÌÍË.

–Â‰Ëˆ‡ ÓÚ ÌÓ‚ÓÒ˙Á‰‡‰ÂÌËÚÂ Ì‡ ·‡Á‡Ú‡ Ì‡ ·Ë‚¯ËÚÂ ÍÎÓÌÓ‚Â Ì‡ ¡Õ¡

Ú˙„Ó‚ÒÍË ·‡ÌÍË ÒÂ ÓÍ‡Á‡ı‡ ÌÂÂÙÂÍÚË‚ÌÓ Ï‡ÎÍË. œÓ Ú‡ÁË ÔË˜ËÌ‡ ‚ ıÓ‰‡ Ì‡ ÂÙÓÏ‡Ú‡ ·Â Ò˙Á‰‡‰ÂÌ‡ ¡‡ÌÍÓ‚‡Ú‡ ÍÓÌÒÓÎË‰‡ˆËÓÌÌ‡ ÍÓÏ- Ô‡ÌËˇ, Ò ˆÂÎ ‰‡ Ó„‡ÌËÁË‡ ‚˙ÁÌËÍ‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÔÓ-„ÓÎÂÏË ·‡ÌÍË ˜ÂÁ ÒÎË‚‡ÌËˇ. ”ÒÔÓÂ‰ÌÓ Ò ÍÓÌÒÓÎË‰Ë‡ÌÂÚÓ Ì‡ ‰˙Ê‡‚ÌËÚÂ ·‡ÌÍË Á‡ÔÓ˜- Ì‡ Ë ÓÒÌÓ‚‡‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÌÓ‚Ë ˜‡ÒÚÌË ·‡ÌÍË. ŒÒ‚ÂÌ ÚÓ‚‡ Ì‡ Ô‡Á‡‡ Ì‡‚ÎË- Á‡Ú Ë ÌÓ‚Ë ˜‡ÒÚÌË ÌÂ·‡ÌÍÓ‚Ë ÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ë ËÌÒÚËÚÛˆËË. “Â ÍÓÌÍÛË‡Ú

·‡ÌÍËÚÂ ‚ ÔÂ‰Î‡„‡ÌÂÚÓ Ì‡ Â‰Ëˆ‡ ÒÔÂˆË‡ÎËÁË‡ÌË ÛÒÎÛ„Ë. ¬ Ó·Î‡ÒÚ- Ú‡ Ì‡ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚ËÚÂ ÛÒÎÛ„Ë ‚ÒÂ Ó˘Â ÔÂÓ·Î‡‰‡‚‡Ú Ú˙„Ó‚ÒÍËÚÂ ·‡ÌÍË, ÌÓ Ò ÚÂ˜ÂÌËÂ Ì‡ ‚ÂÏÂÚÓ ˘Â ‡ÒÚÂ ÁÌ‡˜ÂÌËÂÚÓ Ì‡ ÌÂ·‡ÌÍÓ‚ËÚÂ ÙËÌ‡Ì- ÒÓ‚Ë ËÌÒÚËÚÛˆËË.

œÂÁ ˛ÌË 1991 „. ‚ÎÂÁÂ ‚ ÒËÎ‡ «‡ÍÓÌ˙Ú Á‡ ¡˙Î„‡ÒÍ‡Ú‡ Ì‡Ó‰Ì‡ ·‡Ì- Í‡, ÍÓÈÚÓ ÍÓÂÌÌÓ ÔÓÏÂÌË ÓÎˇÚ‡, ˆÂÎËÚÂ Ë ÙÛÌÍˆËËÚÂ Ì‡ ˆÂÌÚ‡ÎÌ‡- Ú‡ Ë Ì‡ Ú˙„Ó‚ÒÍËÚÂ ·‡ÌÍË ‚ ¡˙Î„‡Ëˇ. «‡ÍÓÌ˙Ú ÔÓ‰„ÓÚ‚Ë ÛÒÎÓ‚ËˇÚ‡ Á‡

ÔÂ‡Á„ÎÂÊ‰‡ÌÂ ÓÎËÚÂ Ë ÓÚ„Ó‚ÓÌÓÒÚËÚÂ ‚ ‰ÌÂ¯Ì‡Ú‡ ‰‚ÛÒÚÂÔÂÌÌ‡

·‡ÌÍÓ‚‡ ÒËÒÚÂÏ‡. Ã‡ÎÍÓ ÔÓ-Í˙ÒÌÓ, ÔÂÁ Ï‡Ú 1992 „., ·Â ÔËÂÚ ‰Û„ËˇÚ ÓÒÌÓ‚ÓÔÓÎ‡„‡˘ Á‡ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚‡Ú‡ ÒËÒÚÂÏ‡ Á‡ÍÓÌ ≠ «‡ÍÓÌ˙Ú Á‡ ·‡ÌÍËÚÂ Ë ÍÂ‰ËÚÌÓÚÓ ‰ÂÎÓ. “ÓÈ Ò˙‰˙Ê‡ ÌÓÏ‡ÚË‚Ì‡Ú‡ ÛÂ‰·‡ Á‡ ‰ÂÈÌÓÒÚÚ‡ Ì‡

·‡ÌÍÓ‚ËÚÂ ËÌÒÚËÚÛˆËË. —ÎÂ‰ ÔËÂÏ‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÚÓÁË Á‡ÍÓÌ ‚ÒË˜ÍË ·‡ÌÍË,

‰ÓË Ë ‰˙Ê‡‚ÌËÚÂ, ‡·ÓÚˇÚ ‚ ÁÌ‡˜ËÚÂÎÌ‡ ÒÚÂÔÂÌ Ò‡ÏÓÒÚÓˇÚÂÎÌÓ.

œÂ‰ÒÚ‡‚‡ Á‡ ‡Á‚ËÚËÂÚÓ Ì‡ ·‡ÌÍÓ‚‡Ú‡ ÒËÒÚÂÏ‡ ‰‡‚‡Ú ÒÚ‡ÚËÒÚË-

˜ÂÒÍËÚÂ ‰‡ÌÌË. ŒÚ 1991 „. ‰Ó 1994 „. ·‡ÌÍÓ‚ËÚÂ ‡ÍÚË‚Ë Í‡ÚÓ ˆˇÎÓ ÓÚ- ÌÓÒËÚÂÎÌÓ Ì‡Ï‡Îˇ‚‡Ú, ‡ÍÓ ÒÂ Ò˙ËÁÏÂ‚‡Ú Ò ‡ÒÚÂÊ‡ Ì‡ Ô‡Ë˜Ì‡Ú‡ Ï‡- Ò‡ Ë Ì‡ ÌÓÏËÌ‡ÎÌËˇ ¡¬œ. ‡ÍÚÓ ÔÓÍ‡Á‚‡ Ú‡·ÎËˆ‡ 2. 1., ·‡ÌÍÓ‚ËÚÂ ‡Í- ÚË‚Ë (Ì‡ Ú˙„Ó‚ÒÍËÚÂ ·‡ÌÍË Ë Ì‡ ƒ— ) ÒÂ Û‚ÂÎË˜‡‚‡Ú Ò‡ÏÓ Ò˙Ò 131.5%, ‰ÓÍ‡ÚÓ Ô‡Ë˜Ì‡Ú‡ Ï‡Ò‡ (ËÁÏÂÂÌ‡ Ò Ã2) Ì‡‡ÒÚ‚‡ Ò 277.4%, ‡ ÌÓÏËÌ‡ÎÌËˇÚ ¡¬œ ≠ Ò 300.4%.

“‡·ÎËˆ‡ 2.1. ¡‡ÌÍÓ‚Ë ‡ÍÚË‚Ë, Ô‡Ë˜Ì‡ Ï‡Ò‡ Ë ÌÓÏËÌ‡ÎÂÌ ¡¬œ

(ÏÎ‰. Î‚.) XII.1991 XII.1992 XII.1993 XII.1994

¡‡ÌÍÓ‚Ë ‡ÍÚË‚Ë 462.8 582.3 809.5 1071.7

“ÂÏÔÓ‚Â Ì‡ ‡ÒÚÂÊ, % 25.8 39.9 32.4

œ‡Ë˜Ì‡ Ï‡Ò‡, Ã2 108.4 164.7 229.9 409.1

“ÂÏÔÓ‚Â Ì‡ ‡ÒÚÂÊ, % 51.9 39.6 77.9

ÕÓÏËÌ‡ÎÂÌ ¡¬œ 135.7 200.8 298.9 543.4

“ÂÏÔÓ‚Â Ì‡ ‡ÒÚÂÊ, % 47.9 48.8 81.8

»ÁÚÓ˜ÌËÍ: √Ó‰Ë¯ÂÌ ÓÚ˜ÂÚ Ì‡ ¡Õ¡.

(17)

–‡Á¯Ëˇ‚‡ÌÂÚÓ Ó·ı‚‡Ú‡ Ì‡ ‰ÂÈÌÓÒÚ Ë Ì‡‚ÎËÁ‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÌÓ‚Ë ·‡ÌÍË ‚ ÒÂÍÚÓ‡ ‚Ó‰Ë ‰Ó Ì‡‡ÒÚ‚‡ÌÂ Ì‡ ÍÓÌÍÛÂÌˆËˇÚ‡. “‡·ÎËˆ‡ 2.2. ÔÓÍ‡Á‚‡

‰‡ÌÌËÚÂ Á‡ ·Óˇ Ì‡ Ú˙„Ó‚ÒÍËÚÂ ·‡ÌÍË (Ë ƒ— ) Á‡ ÔÂËÓ‰‡ 1991 „. ≠ 1994 „., ÍÓÈÚÓ Â ËÌ‰ËÍ‡ÚÓ Á‡ ‰ËÌ‡ÏËÍ‡Ú‡ Ì‡ Ì‡‚ÎËÁ‡ÌÂ Ì‡ Ô‡Á‡ÌË

‡„ÂÌÚË ‚˙‚ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ëˇ ÒÂÍÚÓ.

“‡·ÎËˆ‡ 2.2. ¡ÓÈ Ì‡ Ú˙„Ó‚ÒÍËÚÂ ·‡ÌÍË

1991 1992 1993 1994

√ÓÎÂÏË ·‡ÌÍË 3 4 7 10

ƒ˙Ê‡‚ÌË 3 4 6 9

◊‡ÒÚÌË 0 0 1 1

Ã‡ÎÍË Ë ÒÂ‰ÌË ·‡ÌÍË 75 76 33 28

ƒ˙Ê‡‚ÌË 69 65 18 6

◊‡ÒÚÌË 6 11 15 22

—ÔÂÒÚÓ‚ÌË ·‡ÌÍË 1 1 1 1

◊ÛÊ‰ÂÒÚ‡ÌÌË ·‡ÌÍË 0 0 0 0

Œ·˘Ó 79 81 41 41

»ÁÚÓ˜ÌËÍ: ¡Õ¡ Ë ¿ÒÓˆË‡ˆËˇ Ì‡ Ú˙„Ó‚ÒÍËÚÂ ·‡ÌÍË.

‡ÍÚÓ ÒÂ ‚ËÊ‰‡ ÓÚ Ú‡·ÎËˆ‡Ú‡, ·ÓˇÚ Ì‡ ·‡ÌÍËÚÂ Ì‡Ï‡Îˇ‚‡, ‰˙ÎÊ‡-

˘Ó ÒÂ ËÁˆˇÎÓ Ì‡ ÍÓÌÒÓÎË‰‡ˆËˇÚ‡ Ì‡ ‰˙Ê‡‚ÌËÚÂ ·‡ÌÍË, ‡ ÌÂ Ì‡ Á‡ÍË-

‚‡ÌÂ Ì‡ ·‡ÌÍË. ÃÂÊ‰Û‚ÂÏÂÌÌÓ ·ÓˇÚ Ì‡ ÌÓ‚ÓÒ˙Á‰‡‰ÂÌËÚÂ ˜‡ÒÚÌË ·‡Ì- ÍË ÌÂÔÂÍ˙ÒÌ‡ÚÓ Ì‡‡ÒÚ‚‡. ˙Ï Í‡ˇ Ì‡ 1994 „. ‚Â˜Â Ò˙˘ÂÒÚ‚Û‚‡Ú 22

˜‡ÒÚÌË ·˙Î„‡ÒÍË ·‡ÌÍË. –‡ÒÚÂ Ò˙˘Ó Ú‡Í‡ ·ÓˇÚ Ì‡ „ÓÎÂÏËÚÂ ·‡ÌÍË.

ŒÚ ‰Û„‡ ÒÚ‡Ì‡, ÔËÒ˙ÒÚ‚ËÂÚÓ Ì‡ ˜ÛÊ‰ÂÒÚ‡ÌÌË ·‡ÌÍË ‚ÒÂ Ó˘Â ÌÂ Â

„ÓÎˇÏÓ. ¬ Ò‡ÏÓÚÓ Ì‡˜‡ÎÓ Ì‡ ÂÙÓÏ‡Ú‡ ÚÂ ÌˇÏ‡ı‡ Ô‡‚Ó ‰‡ ÓÚÍË‚‡Ú ÍÎÓÌÓ‚Â ‚ ¡˙Î„‡Ëˇ. œÓÒÚÂÔÂÌÌÓ ÂÊËÏ˙Ú ÒÂ ÎË·Â‡ÎËÁË‡ Ë ÔÂÁ 1994 „. ‰‚Â ˜ÛÊ‰ÂÒÚ‡ÌÌË ·‡ÌÍË ÓÚÍËı‡ Ò‚ÓË ÍÎÓÌÓ‚Â: „˙ˆÍ‡Ú‡

ì’ËÓÒî Ë ıÓÎ‡Ì‰ÒÍ‡Ú‡ ì»Õ√¡¿Õ î. œÂÁ 1995 „. Ó˘Â ‰‚Â ˜ÛÊ‰ÂÒÚ‡Ì- ÌË ·‡ÌÍË ÓÚÍËı‡ Ò‚ÓË ÍÎÓÌÓ‚Â: ¡Õœ ≠ ƒÂÁ‰ÌÂ ≠ ¡˙Î„‡Ëˇ, ¿ƒ, Ë

…ÓÌËÈÒÍ‡Ú‡ ·‡ÌÍ‡.⁷ ¬ ÏÓÏÂÌÚ‡ ˜ÛÊ‰ÂÒÚ‡ÌÌËÚÂ ·‡ÌÍË ËÏ‡Ú ÒÔÂˆË‡- ÎËÁË‡Ì Ë Ú‚˙‰Â Ó„‡ÌË˜ÂÌ ÔÓÙËÎ Ì‡ ‰ÂÈÌÓÒÚ Ë Ò˙ÁÌ‡ÚÂÎÌÓ ÒÂ Ì‡- ÒÓ˜‚‡Ú „Î‡‚ÌÓ Í˙Ï Ó·ÒÎÛÊ‚‡ÌÂ Ì‡ ÏÂÊ‰ÛÌ‡Ó‰ÌËÚÂ ‡ÁÔÎ‡˘‡ÌËˇ, Í‡ÚÓ ÌËÚÓ Â‰Ì‡ ÓÚ Úˇı ÌÂ ËÁ‚˙¯‚‡ ·‡ÌÍÓ‚‡ ‰ÂÈÌÓÒÚ ‚ Ô˙ÎÂÌ Ó·ÂÏ.⁸ ‡ÚÓ

‚ÁÂÏÂÏ ÔÂ‰‚Ë‰ Ò‡‚ÌËÚÂÎÌËÚÂ ËÏ ÔÂ‰ËÏÒÚ‚‡ ÓÚ „ÎÂ‰Ì‡ ÚÓ˜Í‡ Ì‡ ‡‚- ÚÓËÚÂÚ, ÒË„ÛÌÓÒÚ, ÏÂÊ‰ÛÌ‡Ó‰ÌË ÍÓÌÚ‡ÍÚË Ë ÓÔËÚ, Ó˜Â‚Ë‰ÌÓ ÚÂ Ò‡ ‚ Ò˙ÒÚÓˇÌËÂ ‰‡ ÓÍ‡Á‚‡Ú ÁÌ‡˜ËÚÂÎÂÌ ÍÓÌÍÛÂÌÚÂÌ Ì‡ÚËÒÍ ‚˙ıÛ ·˙Î„‡-

7 ¬ ÌˇÍÓË ÓÚ Ú˙„Ó‚ÒÍËÚÂ ·‡ÌÍË ËÏ‡ ˜ÛÊ‰ÂÒÚ‡ÌÌÓ ‰ˇÎÓ‚Ó Û˜‡ÒÚËÂ.

8 “ˇ·‚‡ ‰‡ ÒÂ ÓÚ·ÂÎÂÊË, ˜Â ÌˇÏ‡ Á‡ÍÓÌÓ‚Ó Ó„‡ÌË˜ÂÌËÂ, ÍÓÂÚÓ ‰‡ ÌÂ ‰ÓÔÛÒ- Í‡ ˜ÛÊ‰ÂÒÚ‡ÌÌËÚÂ ·‡ÌÍË ‰Ó ÍÓÌÍÛÂÌˆËˇ Ì‡ ‚˙ÚÂ¯ÌËÚÂ ÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ë Ô‡Á‡Ë.

◊ÛÊ‰ÂÒÚ‡ÌÌËÚÂ ·‡ÌÍË ÒÂ ÚÂÚË‡Ú ‡‚ÌÓÔÓÒÚ‡‚ÂÌÓ Ò ÏÂÒÚÌËÚÂ. ¬Ò˙˘ÌÓÒÚ ÚÂ ËÏ‡Ú Ë ËÁ‚ÂÒÚÌÓ ÔÂ‰ËÏÒÚ‚Ó, Á‡˘ÓÚÓ ÓÚ Úˇı ÌÂ ÒÂ ËÁËÒÍ‚‡ ‰‡ ÓÚ„Ó‚‡ˇÚ Ì‡ ÒÔÂˆË‡ÎÌË Â„ÛÎ‡ÚË‚ÌË ËÁËÒÍ‚‡ÌËˇ, ‡ÍÓ ÓÚÍË‚‡Ú ÍÎÓÌÓ‚Â ‚ ÒÚ‡Ì‡Ú‡.

(18)

ÒÍËÚÂ ·‡ÌÍË. ¬ ‚˙ÁÍ‡ Ò ÚÓ‚‡ Â‰ËÌ ÓÚ ‚‡ÊÌËÚÂ ‚˙ÔÓÒË Ì‡ ÂÙÓÏ‡Ú‡ ‚

·‡ÌÍÓ‚‡Ú‡ ÒËÒÚÂÏ‡, ÍÓÈÚÓ Úˇ·‚‡ ‰‡ ·˙‰Â Â¯ÂÌ ÒÂ„‡, Â ‰ÓÍÓÎÍÓ ˘Â ÒÂ

‰ÓÔÛÒÌÂ Ì‡‚ÎËÁ‡ÌÂÚÓ Ì‡ ˜ÛÊ‰ÂÒÚ‡ÌÌË ·‡ÌÍË. œÂ‰ËÏÒÚ‚ÓÚÓ ÓÚ ÔË- Ò˙ÒÚ‚ËÂÚÓ Ì‡ „ÓÎÂÏË ˜ÛÊ‰ÂÒÚ‡ÌÌË ·‡ÌÍË Â, ˜Â ˜ÂÁ Úˇı ÒÂ Ú‡ÌÒÙÂË-

‡Ú ÒÔÂˆËÙË˜ÂÌ ÓÔËÚ Ë ÛÏÂÌËˇ. ŒÚ ‰Û„‡ ÒÚ‡Ì‡, ·˙Î„‡ÒÍËÚÂ ·‡ÌÍË ÓÔÂ‰ÂÎÂÌÓ ÒÂ ÌÛÊ‰‡ˇÚ ÓÚ Ó˘Â ‚ÂÏÂ, Á‡ ‰‡ ÒÚ‡Ì‡Ú Ì‡Ô˙ÎÌÓ ÍÓÌÍÛÂÌ- ÚÓÒÔÓÒÓ·ÌË Ì‡ ˜ÛÊ‰ÂÒÚ‡ÌÌËÚÂ ·‡ÌÍË Ë ·ÂÁÍÓÌÚÓÎÌÓÚÓ Ì‡‚ÎËÁ‡ÌÂ ‚ ÒÂÍÚÓ‡ ÏÓÊÂ ‰‡ ÒÂ ÓÍ‡ÊÂ ÌÂ·Î‡„ÓÔËˇÚÌÓ Á‡ Úˇı. —Â„‡¯Ì‡Ú‡ ÔÓÎË- ÚËÍ‡ ‚ Ú‡ÁË Ì‡ÒÓÍ‡ Í‡ÚÓ ˜Â ÎË ÔÓÁ‚ÓÎˇ‚‡ Ì‡ ˜ÛÊ‰ÂÒÚ‡ÌÌËÚÂ ·‡ÌÍË ‰‡

ÓÚÍË‚‡Ú ÍÎÓÌÓ‚Â ‚ ÒÚ‡Ì‡Ú‡ ‰ÓÚÓÎÍÓ‚‡, ‰ÓÍÓÎÍÓÚÓ ÚÂ Ó„‡ÌË˜‡‚‡Ú

‰ÂÈÌÓÒÚÚ‡ ÒË ‰Ó ÒÔÂˆË‡ÎËÁË‡ÌË ÛÒÎÛ„Ë.

Структура на банковия сектор

ËÚÂËÈ Á‡ ÍÓÌÍÛÂÌˆËˇÚ‡ ‚ ‰‡‰ÂÌ ÓÚ‡Ò˙Î Â ÒÚÂÔÂÌÚ‡ Ì‡ ÍÓÌ- ˆÂÌÚ‡ˆËˇ. —ÏˇÚ‡ ÒÂ, ˜Â ÍÓÌÍÛÂÌˆËˇÚ‡ Â ÔÓ-„ÓÎˇÏ‡, ‡ÍÓ ËÏ‡ ÔÓ-

„ÓÎˇÏ ·ÓÈ ÙËÏË Ò ÓÚÌÓÒËÚÂÎÌÓ Â‰Ì‡Í‚Ë ‡ÁÏÂË, ‡ Ï‡ÎÍÓ Ì‡ ·ÓÈ ÙËÏË Ò ÓÚÌÓÒËÚÂÎÌÓ „ÓÎÂÏË ‡ÁÏÂË ı‡‡ÍÚÂËÁË‡Ú ÏÓÌÓÔÓÎËÁË-

‡ÌËÚÂ Ô‡Á‡Ë. ¬ ÚÓÁË ÍÓÌÚÂÍÒÚ ËÌ‰ÂÍÒ˙Ú Ì‡ ’ÂÙËÌ‰‡Î Ë ÍÓÂÙËˆË- ÂÌÚ˙Ú Ì‡ ÍÓÌˆÂÌÚ‡ˆËˇ Ò‡ Ì‡È-˜ÂÒÚÓ ËÁÔÓÎÁ‚‡ÌËÚÂ ÙÓÏ‡ÎÌË ÔÓÍ‡- Á‡ÚÂÎË Á‡ ÒÚÂÔÂÌ Ì‡ ÍÓÌÍÛÂÌˆËˇ⁹, Í‡ÚÓ ÍÓÎÍÓÚÓ ÔÓ-Ï‡ÎÍË Ò‡ ÚÂÁË ÔÓÍ‡Á‡ÚÂÎË, ÚÓÎÍÓ‚‡ ÔÓ-„ÓÎÂÏ‡ Â ÍÓÌÍÛÂÌˆËˇÚ‡. “‡·ÎËˆ‡ 2.3. ÔÓÍ‡Á-

‚‡ ÌˇÍÓÎÍÓ ÏÂÍË Á‡ ÍÓÌˆÂÌÚ‡ˆËˇÚ‡ ‚ ·˙Î„‡ÒÍËˇ ·‡ÌÍÓ‚ ÒÂÍÚÓ.

»Ì‰ÂÍÒ˙Ú Ì‡ ’ÂÙËÌ‰‡Î Ë ÍÓÂÙËˆËÂÌÚËÚÂ Ì‡ ÍÓÌˆÂÌÚ‡ˆËˇ ‚ ÒÎÛ˜‡ˇ Ò‡ ËÁ˜ËÒÎÂÌË ÔÓ ÚË ÔÓÍ‡Á‡ÚÂÎˇ Á‡ ‡ÁÏÂ‡ Ì‡ ·‡ÌÍËÚÂ: (1) Ó·˘ ‡Á- ÏÂ Ì‡ ‡ÍÚË‚ËÚÂ; (2) ‚ÁÂÏ‡ÌËˇ ÓÚ ÌÂÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ë ËÌÒÚËÚÛˆËË Ë (3) ÔË‚ÎÂ˜ÂÌË ÂÒÛÒË ÓÚ ÌÂÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ë ËÌÒÚËÚÛˆËË Ë ‰Û„Ë ÍÎËÂÌÚË.

“‡·ÎËˆ‡ 2.3. œÓÍ‡Á‡ÚÂÎË Á‡ ÍÓÌˆÂÌÚ‡ˆËˇÚ‡ ‚ ·‡ÌÍÓ‚Ëˇ ÒÂÍÚÓ

1991 1992 1993 1994

¡‡ÌÍÓ‚Ë ‡ÍÚË‚Ë

»Ì‰ÂÍÒ Ì‡ ’ÂÙËÌ‰‡Î 0.38 0.33 0.30 0.15

ÓÂÙËˆËÂÌÚ Ì‡ ÍÓÌˆÂÌÚ‡ˆËˇ, % 80.9 77.2 73.4 60.3

¬ÁÂÏ‡ÌËˇ ÓÚ ÌÂÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ë ËÌÒÚËÚÛˆËË

»Ì‰ÂÍÒ Ì‡ ’ÂÙËÌ‰‡Î 0.18 0.19 0.24 0.24

œË‚ÎÂ˜ÂÌË ÂÒÛÒË ÓÚ ÌÂÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ë ËÌÒÚËÚÛˆËË Ë ‰Û„Ë ÍÎËÂÌÚË

»Ì‰ÂÍÒ Ì‡ ’ÂÙËÌ‰‡Î 0.15 0.15 0.15 0.13

»ÁÚÓ˜ÌËÍ: ¡Õ¡, ¿“¡ Ë ËÁ˜ËÒÎÂÌËˇ Ì‡ ‡‚ÚÓËÚÂ.

10 »Ì‰ÂÍÒ˙Ú Ì‡ ’ÂÙËÌ‰‡Î ÒÂ ÓÔÂ‰ÂÎˇ ÔÓ ÙÓÏÛÎ‡Ú‡: H =

∑ s

_i² ^{, Í˙‰ÂÚÓ}

s_i Â ‰ÂÎ˙Ú ‚ ÓÚ‡Ò˙Î‡ Ì‡ ÙËÏ‡Ú‡ i. »Ì‰ÂÍÒ˙Ú ‰ÓÒÚË„‡ Ï‡ÍÒËÏ‡ÎÌ‡Ú‡ ÒË ÒÚÓÈÌÓÒÚ 1 ÔË Ò˙˘ÂÒÚ‚Û‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÏÓÌÓÔÓÎËÒÚ.

(19)

œÓ ÓÚÌÓ¯ÂÌËÂ Ì‡ ·‡ÌÍÓ‚ËÚÂ ‡ÍÚË‚Ë ËÌ‰ÂÍÒ˙Ú Ì‡ ’ÂÙËÌ‰‡Î ÔÓ- Í‡Á‚‡ ÌÂÔÂÍ˙ÒÌ‡Ú ÒÔ‡‰ ÔÂÁ ˆÂÎËˇ ÔÂËÓ‰, ÍÓÈÚÓ Ò‚Ë‰ÂÚÂÎÒÚ‚‡ Á‡

Ú‡ÈÌ‡ ÚÂÌ‰ÂÌˆËˇ Í˙Ï ÔÓ-‡‚ÌÓÏÂÌÓ Ë ·‡Î‡ÌÒË‡ÌÓ ‡ÁÔÂ‰ÂÎÂÌËÂ Ì‡ ‡ÍÚË‚ËÚÂ ÏÂÊ‰Û ·‡ÌÍËÚÂ. —Ô‡‰˙Ú Â ÓÒÓ·ÂÌÓ ÒËÎÂÌ ÔÂÁ 1994 „. “ÂÌ-

‰ÂÌˆËˇÚ‡ Í˙Ï Á‡ÒËÎ‚‡ÌÂ Ì‡ ÍÓÌÍÛÂÌˆËˇÚ‡ Ò˙˘Ó ÓÚ„Ó‚‡ˇ Ì‡ ‰ËÌ‡- ÏËÍ‡Ú‡ Ì‡ ÍÓÂÙËˆËÂÌÚ‡ Ì‡ ÍÓÌˆÂÌÚ‡ˆËˇ, ÍÓÈÚÓ Ì‡Ï‡Îˇ‚‡ Ò ÚÂ˜ÂÌËÂ Ì‡ ‚ÂÏÂÚÓ.

¬ÁÂÏ‡ÌËˇÚ‡ ÓÚ ÌÂÙËÌ‡ÌÒÓ‚Ë ËÌÒÚËÚÛˆËË ‡ÁÍË‚‡Ú ÌˇÍÓË ÔÓÚË-

‚ÓÂ˜Ë‚Ë ÚÂÌ‰ÂÌˆËË. ◊ÂÚËËÚÂ Ì‡È-„ÓÎÂÏË ·‡ÌÍË Ò‡ Á‡„Û·ËÎË ˜‡ÒÚ ÓÚ Ô‡Á‡Ì‡Ú‡ ÒË ÔÓÁËˆËˇ, ÌÓ ËÌ‰ÂÍÒ˙Ú Ì‡ ’ÂÙËÌ‰‡Î ‡ÒÚÂ. “Ó‚‡ ÔÓÍ‡Á-

‚‡, ˜Â ÒÂ Ì‡·Î˛‰‡‚‡ ÔÓ-„ÓÎˇÏ‡ ÍÓÌˆÂÌÚ‡ˆËˇ, ÌÓ ÔÓ‰ ‡‚ÌË˘ÂÚÓ Ì‡

˜ÂÚËËÚÂ Ì‡È-„ÓÎÂÏË ·‡ÌÍË. “ÓÁË Ù‡ÍÚ ÒÂ Ó·ˇÒÌ‡‚‡ ˜ÂÁ ÏÂı‡ÌËÁÏ‡

Ì‡ ‰ÂÈÒÚ‚ËÂ Ì‡ «‡ÍÓÌ‡ Á‡ ÛÂÊ‰‡ÌÂ Ì‡ ÌÂÓ·ÒÎÛÊ‚‡ÌËÚÂ ÍÂ‰ËÚË, ‰Ó„Ó-

‚ÓÂÌË ‰Ó 31 ‰ÂÍÂÏ‚Ë 1990 „. —˙„Î‡ÒÌÓ ÌÂ„Ó ·‡ÌÍËÚÂ ÔÓÎÛ˜Ëı‡ ‚˙Á- ÏÓÊÌÓÒÚÚ‡ ‰‡ Á‡ÏÂÌˇÚ ÌÂÒ˙·Ë‡ÂÏËÚÂ ‰˙Î„Ó‚Â Ì‡ ‰˙Ê‡‚ÌËÚÂ ÔÂ‰- ÔËˇÚËˇ Ò ‰˙Ê‡‚ÂÌ ‰˙Î„, Í‡ÚÓ „ÓÎÂÏËÚÂ ‰˙Ê‡‚ÌË ·‡ÌÍË ·ˇı‡ ÓÒ- ÌÓ‚ÌË Û˜‡ÒÚÌËˆË ‚ Ú‡ÁË ÔÓ„‡Ï‡.

œË‚ÎÂ˜ÂÌËˇÚ Í‡ÔËÚ‡Î ÓÚ ÌÂÙËÌ‡ÌÒÓ‚ËÚÂ ËÌÒÚËÚÛˆËË Ë ‰Û„Ë ÍÎËÂÌÚË Ì‡‡ÒÚ‚‡ ‚ ÌÓÏËÌ‡ÎÌÓ ËÁ‡ÊÂÌËÂ ÓÚ 114.8 ÏÎ‰. Î‚. Ì‡ 405.5 ÏÎ‰. Î‚., ËÎË Ò 253.2%, Á‡ ÔÂËÓ‰‡. “Ó‚‡ Û‚ÂÎË˜ÂÌËÂ Â ÔÓ-Ï‡ÎÍÓ ÓÚ ËÌÙÎ‡ˆËˇÚ‡, Ú. Â. ‚ Â‡ÎÌÓ ËÁ‡ÊÂÌËÂ ‡ÁÏÂ˙Ú Ì‡ ÔË‚ÎÂ˜ÂÌËÚÂ ÒÂ‰ÒÚ‚‡ Ì‡Ï‡Îˇ‚‡. ¬ ÒÎÛ˜‡ˇ ËÌ‰ÂÍÒ˙Ú Ì‡ ’ÂÙËÌ‰‡Î Â ÓÚÌÓÒËÚÂÎÌÓ ÒÚ‡·ËÎÂÌ Ë ÎÂÍÓ ÒÔ‡‰‡ Í˙Ï Í‡ˇ Ì‡ ÔÂËÓ‰‡, ‰ÓÍ‡ÚÓ ÍÓÂÙËˆËÂÌÚ˙Ú Ì‡

ÍÓÌˆÂÌÚ‡ˆËˇ Ì‡Ï‡Îˇ‚‡ ÔÂÁ ˆÂÎËˇ ÔÂËÓ‰. Œ·ˇÒÌÂÌËÂÚÓ Â, ˜Â Ò˙Ò Ò‚Ë‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ‰ÂÔÓÁËÚËÚÂ ‚ Â‡ÎÌÓ ËÁ‡ÊÂÌËÂ ÍÓÌÍÛÂÌˆËˇÚ‡ ÒÚ‡‚‡

Ì‡È-ÒËÎÌ‡ ËÏÂÌÌÓ ‚ Ú‡ÁË Ì‡ÒÓÍ‡.

ŒÒ‚ÂÌ ÒÚÂÏÂÊ‡ Í˙Ï Ó·ÒÎÛÊ‚‡ÌÂ Ì‡ ÔÂ‰ÔËˇÚËˇÚ‡ ÏÌÓ„Ó ·‡ÌÍË

·˙ÁÓ Á‡ÔÓ˜Ì‡ı‡ ‰‡ ËÁ„‡Ê‰‡Ú ÍÎÓÌÓ‚Ë ÏÂÊË, Á‡ ‰‡ ÔË‚ÎË˜‡Ú ‰ÂÔÓ- ÁËÚË ÓÚ Ì‡ÒÂÎÂÌËÂÚÓ. «‡ ÒÂ„‡ ÚÓÁË ÒÂ„ÏÂÌÚ ÓÚ Ô‡Á‡‡ ÔÓ‰˙ÎÊ‡‚‡ ‰‡

·˙‰Â ‰ÓÏËÌË‡Ì ÓÚ ƒ— , ÌÓ Úˇ ÔÓÒÚÂÔÂÌÌÓ Á‡„Û·Ë ˜‡ÒÚ ÓÚ Ô‡Á‡ÌËˇ ÒË ‰ˇÎ ÔÂÁ ‡Á„ÎÂÊ‰‡ÌËˇ ÔÂËÓ‰.

“‡·ÎËˆ‡ 2.4. ÔÓÍ‡Á‚‡ ÓÚÌÓÒËÚÂÎÌËˇ ‰ˇÎ Ì‡ ‡ÁÎË˜ÌË „ÛÔË ·‡ÌÍË ÔÓ ÚË ÔÓÍ‡Á‡ÚÂÎˇ: Ó·˘ ‡ÁÏÂ Ì‡ ‡ÍÚË‚ËÚÂ, ‚ÁÂÏ‡ÌËˇ ÓÚ ÌÂÙËÌ‡ÌÒÓ-

‚Ë ËÌÒÚËÚÛˆËË Ë ‰Û„Ë ÍÎËÂÌÚË Ë ÔË‚ÎÂ˜ÂÌË ÂÒÛÒË ÓÚ ÌÂÙËÌ‡ÌÒÓ-

‚Ë ËÌÒÚËÚÛˆËË Ë ‰Û„Ë ÍÎËÂÌÚË.

¬ ÂÁÛÎÚ‡Ú ÓÚ ÍÓÌÒÓÎË‰‡ˆËˇÚ‡ Ì‡ ‰˙Ê‡‚ÌËÚÂ ·‡ÌÍË Ë Ì‡‚ÎËÁ‡- ÌÂÚÓ Ì‡ ˜‡ÒÚÌË ·‡ÌÍË ÒÚÛÍÚÛ‡Ú‡ Ì‡ ÒÂÍÚÓ‡ ˇÁÍÓ ÒÂ ÔÓÏÂÌË ÔÂÁ

‡Á„ÎÂÊ‰‡ÌËˇ ÔÂËÓ‰. ¬˙ÔÂÍË ‡ÒÚˇ˘Ëˇ ·ÓÈ Ì‡ „ÓÎÂÏËÚÂ ·‡ÌÍË ÓÚÌÓÒËÚÂÎÌËˇÚ ËÏ ‰ˇÎ ‚ Ó·˘Ëˇ ‡ÁÏÂ Ì‡ ‡ÍÚË‚ËÚÂ Ì‡Ï‡Îˇ‚‡. œÂÁ 1993 „. Ë 1994 „. œ˙‚‡ ˜‡ÒÚÌ‡ ·‡ÌÍ‡ Û‰‚ÓË ‡ÍÚË‚ËÚÂ ÒË Ë ÒÚ‡Ì‡ Ô˙-

‚‡Ú‡ ˜‡ÒÚÌ‡ ·‡ÌÍ‡, ÍÓˇÚÓ ÒÂ ‚ÍÎ˛˜Ë ‚ „ÛÔ‡Ú‡ Ì‡ „ÓÎÂÏËÚÂ ·‡ÌÍË. œÓ ÚÓÁË Ì‡˜ËÌ ÒÂ ÓÙÓÏËı‡ ‰‚Â „ÛÔË ·‡ÌÍË. ≈‰Ì‡Ú‡ Ó·ı‚‡˘‡ „ÓÎÂÏËÚÂ